OD REDAKCJI - Konferencja "Finansowanie zadań przez jednostki samorządu terytorialnego"
str. 5
ARTYKUŁY
Jan Czempas
str. 6
Katarzyna Szara
str. 15
BUDŻET
Władysław Grześkiewicz
str. 28
PODATKI I OPŁATY LOKALNE
Paweł Selera
str. 48
MIENIE I ZAMÓWIENIA PUBLICZNE
Włodzimierz Dzierżanowski
str. 61
Jerzy Serwacki
str. 69
RECENZJE I OMÓWIENIA
Adam Czudec
Recenzja pracy zbiorowej pt. "Local Government in Selected Central and Eastern European Countries. Experiences, Reforms and Determinants of Development", red. Mariusz W. Sienkiewicz, Katarzyna Kuć-Czajkowska, Lublin 2016, ss. 398
str. 75
Table of Contents & Abstracts
str. 79
Jan Czempas
Nierówności dochodowe - ukryta determinanta lokalnych nierówności społecznych
Rozwój gmin ma charakter wieloaspektowy, na który składają się przemiany o charakterze nie tylko ekonomicznym, lecz także społecznym, techniczno-technologicznym i środowiskowym. Utrwalanie się międzygminnych zróżnicowań lub ich narastanie będzie oznaczało, że decyzje dotyczące działań rozwojowych podjęte przez władze centralne i lokalne w przeszłości nie były trafne, a zastosowane przez nie instrumenty zarządzania były mało skuteczne. Rosnąca koncentracja dochodów gmin może się stać poważnym zagrożeniem nie tylko dla dobrobytu, lecz także dla bezpieczeństwa społecznego mieszkańców. Brak spójności gospodarczej województw, a zwłaszcza ogromne zróżnicowanie w wytwarzaniu PKB, wpływa na poziom dochodów i jakość życia. Pojawiają się pytania: jaki jest poziom tolerowalnych dysproporcji dochodowych, od jakiego poziomu stają się one destrukcyjne społecznie, nieusprawiedliwione, skazując wiele gmin na peryferyjność, czy potrzebne jest forsowanie polityki prorównościowej, zwłaszcza w sytuacji, gdy bogata część gmin ma wiele materialnych środków i narzędzi do skutecznego podporządkowania instytucji politycznych i prawnych swojej woli i ich grupowym interesom?
Początek strony
Katarzyna Szara
Finansowanie kultury przez jednostki samorządu terytorialnego w gminach Podkarpacia
Podstawowa przyczyna wzrostu wydatków JST tkwi w przekazywaniu samorządowi terytorialnemu do realizacji coraz to nowych zadań, a także w zmianach legislacyjnych. Jednym z wydatków są środki przeznaczane na kulturę, strukturalnie dzielące się na wydatki bieżące i majątkowe. Poprzez wydatki bieżące gminy zapewniają mieszkańcom dostęp do oferty kulturalnej - z tych środków opłaca się wynagrodzenia osób pracujących w instytucjach kultury, produkcję wydarzeń kulturalnych, utrzymanie budynków i innych zasobów. Celem artykułu jest próba oceny wydatków na kulturę w gminach Podkarpacia.
Stwierdzono, podobnie jak w przypadku innych gmin Polski, aktywne działanie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, które starają się osiągnąć pułap finansowania kultury właściwy gminom miejskim. Mimo niskiej pozycji podkarpackich gmin w rankingach wydatków na kulturę - oceny beneficjentów, odbiorców usług są pozytywne.
Początek strony
Władysław Grześkiewicz
Analiza sytuacji finansowej samorządowych samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
W artykule dokonano analizy przychodów ze sprzedaży oraz kosztów działalności operacyjnej samorządowych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej w latach 2011-2015. Przeprowadzono ocenę zasobów majątku i źródeł finansowania, struktury i dynamiki rachunku zysków i strat badanych jednostek. Z przedstawionych danych wynika, że jednostki te znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Działalność swoją zamykały w analizowanym okresie ujemnym wynikiem finansowym, powodując tym samym wzrost zadłużenia. Świadczy to o trudnościach w utrzymaniu równowagi finansowej tych jednostek oraz braku możliwości finansowania rozwoju z własnych środków finansowych.
Początek strony
Paweł Selera
Kontrowersje wokół kwalifikacji na gruncie podatku VAT świadczeń realizowanych przez samorządowe jednostki budżetowe w imieniu jednostki samorządu terytorialnego
Proces centralizacji VAT w samorządach zaktualizował na nowo problem podmiotowości podatkowej organów władzy publicznej. Zwłaszcza wątpliwe stało się dokumentowanie świadczeń realizowanych po 1.01.2017 r. w imieniu gminy poprzez samorządowe jednostki budżetowe. Oczywiście samorządowe jednostki budżetowe nie są odrębnym podatnikiem VAT, natomiast w praktyce to działy finansowe/księgowe tych jednostek, w porozumieniu z podatnikiem, muszą podjąć decyzję w zakresie potencjalnego podlegania VAT świadczeń przez nie realizowanych.
Początek strony
Włodzimierz Dzierżanowski
Ocena ofert w procedurze odwróconej
Procedura odwrócona to nowa metoda badania i oceny ofert. Polega na sprawdzeniu, czy oferty nie podlegają odrzuceniu, oraz na dokonaniu oceny zgodnie z kryteriami oceny ofert, a dopiero w kolejnym kroku na weryfikacji jedynie wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona, pod kątem braku podstaw wykluczenia z postępowania, a także spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Zastosowanie procedury wymaga poinformowania o tym zamiarze w ogłoszeniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i zamiar ten wiąże zamawiającego (choć funkcjonuje także pogląd odmienny). W procedurze odwróconej innej wykładni wymagają przepisy o uzupełnianiu i wyjaśnianiu oświadczeń i dokumentów podmiotowych, których żąda się wyłącznie od wykonawcy klasyfikowanego na pierwszej pozycji.
Początek strony
Jerzy Serwacki
Samodzielność gmin w realizacji ich zadań własnych w kontekście przepisów o zamówieniach publicznych
Prawo do samodzielnego podejmowania decyzji, w granicach obowiązującego prawa, można uznać za zasadę prawną i istotną cechę gmin. W kontekście przepisów o zamówieniach publicznych ustawowy wymóg, by gmina udzielająca zamówienia podmiotowi sektora publicznego stosowała określoną formę zawarcia umowy, można ocenić jako nadmierną ingerencję państwa, naruszającą zasadę samodzielności gmin. Implementacja do prawa polskiego dyrektywy 2014/24/UE spowodowała ustawowe określenie warunków, w których zamówienie udzielone przez podmiot prawa publicznego może być realizowane z pominięciem procedur przewidzianych dla zamówień publicznych. Dotyczy to w szczególności zamówień, w których obie strony należą do sektora publicznego. Pozwala to na przywrócenie racjonalnego wykorzystania zasobów publicznych w takich sferach jak utrzymanie porządku i czystości w gminach. Nie wyklucza to zastosowania przez gminę przetargu, ale zapewnia gminom możliwość wyboru, czy określone zadanie realizować przy wykorzystaniu zasobów własnych lub zasobów innego organu publicznego, czy realizować je w ramach otwartego doboru możliwości, opartego na rozwiązaniach wynikających z przepisów o zamówieniach publicznych.
Początek strony