OD REDAKCJI
str. 5
List Olgierda Dziekońskiego, Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do Kolegium Redakcyjnego "Finansów Komunalnych"
str. 7
KONFERENCJA KLICZKÓW 2011
WYSTĄPIENIA GOŚCI
Teresa Dębowska-Romanowska
str. 9
Marek Mazurkiewicz
...
OD REDAKCJI
str. 5
List Olgierda Dziekońskiego, Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do Kolegium Redakcyjnego "Finansów Komunalnych"
str. 7
KONFERENCJA KLICZKÓW 2011
WYSTĄPIENIA GOŚCI
Teresa Dębowska-Romanowska
str. 9
Marek Mazurkiewicz
str. 12
Ryszard P. Krawczyk
str. 16
REFERATY
Krystyna Sawicka
str. 20
Wiesława Miemiec
str. 34
Alicja Młynarczyk
str. 44
Andrzej Borodo
str. 52
Wojciech Gonet
str. 58
Elżbieta Stolorz-Krzisz
str. 65
Jan Adamiak
str. 73
Katarzyna Kopyściańska, Marek Kopyściański
str. 81
Luiza Kluka, Krzysztof Kluza
str. 87
Małgorzata Ofiarska, Zbigniew Ofiarski
str. 98
Irena Czaja-Hliniak
str. 109
Lilia Abramczik
str. 121
GŁOSY W DYSKUSJI
Jarosław Marczak
str. 131
Krystyna Piotrowska-Marczak
str. 133
Henryk Piłat
str. 134
Teresa Dębowska-Romanowska
str. 135
Jadwiga Glumińska-Pawlic
str. 137
Arkadiusz Babczuk
str. 140
Jarosław Marczak
str. 142
Grzegorz
str. 143
Irena Czaja-Hliniak
str. 144
Paweł Klimek
str. 145
Tadeusz Dobek
str. 147
Arkadiusz Babczuk
str. 148
Ryszard P. Krawczyk
str. 149
GŁOSY W DYSKUSJI - PODSUMOWANIE KONFERENCJI
Teresa Dębowska-Romanowska
str. 151
INDEKSY
Indeks autorów publikacji w "Finansach Komunalnych" w 2011 r.
str. 154
Indeks rzeczowy publikacji w "Finansach Komunalnych" w 2011 r.
str. 156
Index of Publications in "Local Authority Finance" published in 2011
str. 160
Table of Contents & Abstracts
str. 170
Krystyna Sawicka
Założenia reformy finansów samorządowych i ich realizacja w ustawie o finansach publicznych
Przedmiotem artykułu jest analiza regulacji ustawy z 27.08.2009 r. o finansach publicznych w zakresie systemu organizacji i zarządzania finansami samorządu terytorialnego z punktu widzenia założeń jego reformy. Ocenie poddano zwłaszcza nowe rozwiązania dotyczące nakazu zrównoważenia budżetu w zakresie wydatków bieżących, indywidualnego wskaźnika zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego, wprowadzenia wieloletniego planowania finansowego oraz rozszerzenia kontroli wykonania budżetu. Dokonane zmiany stanowią kolejny etap działań, które w przyszłości powinny ułatwić bardziej gruntowną reformę finansów samorządu terytorialnego.
Początek strony
Wiesława Miemiec
Przesłanki determinujące zwrot środków przeznaczonych na finansowanie programów realizowanych przez JST z udziałem bezzwrotnych środków europejskich
W opracowaniu została zbadana i przedstawiona problematyka sankcji zwrotu pobranych lub wykorzystywanych przez beneficjenta bezzwrotnych środków europejskich przeznaczonych na finansowanie projektów z udziałem tych środków orzeczona w przypadku naruszenia prawa przez beneficjenta. Obowiązujące przepisy ustawy o finansach publicznych przewidują przesłanki, których zaistnienie obliguje właściwe organy do podjęcia decyzji żądającej dokonania zwrotu otrzymanych środków. Przedmiotem szczegółowych rozważań jest zatem zagadnienie niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania omawianych środków, wykorzystanie ich z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184 ustawy o finansach publicznych, oraz pobranie nienależne lub w nadmiernej wysokości.
Początek strony
Alicja Młynarczyk
Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego a państwowy dług publiczny
Zagadnienie określenia optymalnych granic zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego (JST) wymaga rozważenia kwestii struktury długu i uprawnień tych jednostek w zakresie jego zaciągania. Należy ustalić, jakie konstrukcje prawne sprzyjają realizacji zadań przez samorządy i służą rozwojowi gospodarki lokalnej. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze konieczność obniżenia deficytu sektora finansów publicznych i państwowego długu publicznego.
Początek strony
Andrzej Borodo
Głos w sprawie zakresu i kształtu długu oraz deficytu jednostki samorządu terytorialnego
Obok deficytu budżetowego bezpośrednio kreowanego przez organy samorządu, ujmowanego w uchwale budżetowej, występują także ujemne wyniki finansowe samorządowych spółek, zakładów opieki zdrowotnej i innych samorządowych jednostek organizacyjnych. Elementami uchwały budżetowej powinny być plany finansowe jednostek organizacyjnych (także mających osobowość prawną), realizujących zadania samorządu.
Początek strony
Wojciech Gonet
Skutki uchwalenia i wykonania zrównoważonego budżetu bieżącego przez samorząd terytorialny
Od 2011 r. jednostki samorządu terytorialnego (JST) mają obowiązek uchwalić i wykonać budżet bieżący zrównoważony według zasad określonych w art. 242 ust. 1-2 ustawy z 27.08.2009 r. o finansach publicznych. Powołany przepis zdaje się wprowadzać znaczny reżim - zarówno na etapie planowania, jak i wykonania budżetu JST. Analiza całości regulacji wskazuje jednak, że reżim ten dotyczy bardziej planowania zrównoważonego budżetu bieżącego. Jego niewykonanie może nie powodować negatywnych konsekwencji.
Początek strony
Elżbieta Stolorz-Krzisz
Równowaga budżetowa w teorii i praktyce
Budżet, jako plan finansowy dochodów i wydatków, powinien być zgodny w swej konstrukcji z zasadami budżetowymi. Podstawowa jest zasada równowagi budżetowej unormowana w prawie finansowym. Jej znaczenie zostało jednak zmienione w praktyce. Obok warunków zapewnienia równowagi ogólnej budżetu na etapie jego projektowania i uchwalania należy uwzględniać warunki równoważenia budżetu środków europejskich w budżecie państwa oraz tzw. budżetu bieżącego w budżecie JST. Przy czym ta równowaga "wewnętrzna" w budżecie JST musi być zapewniona także w momencie wykonania tego budżetu bieżącego. Kluczowym zagadnieniem jest nadwyżka operacyjna.
Początek strony
Jan Adamiak
Wieloletnia prognoza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami lokalnymi
Zagadnienie wieloletniej prognozy finansowej było już przedmiotem rozważań zarówno prawników, jak i ekonomistów, głównie na łamach "Finansów Komunalnych". Niniejsze opracowanie ma na celu ukazanie jej przydatności w zarządzaniu finansami lokalnymi oraz przedstawienie pierwszych doświadczeń w konstruowaniu przez jednostki samorządu terytorialnego prognoz finansowych i ich realnej użyteczności dla rozwoju społeczności lokalnych.
Początek strony
Katarzyna Kopyściańska, Marek Kopyściański
Planowanie wieloletnie w jednostkach samorządu terytorialnego
Wprowadzenie w ustawie z 27.08.2009 r. o finansach publicznych wieloletniej prognozy finansowej (WPF) stanowi pierwszy krok do realizacji koncepcji stworzenia instrumentu wieloletniego planu finansowego w jednostkach samorządu terytorialnego. Wieloletnia prognoza finansowa ma na celu stworzenie dokumentu planistycznego, którego niewątpliwymi zaletami są bardziej racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi, zwiększenie wiarygodności, przejrzystości i przewidywalności polityki fiskalnej oraz dopasowanie do planowania na szczeblu unijnym. Absolutną nowością w procesie planowania wieloletniego jest obowiązek uwzględnienia przedsięwzięć, których zakres został stosunkowo precyzyjnie określony.
Początek strony
Luiza Kluka, Krzysztof Kluza
Symulacja wpływu zmian ustawowych na dostępność finansowania dla JST. Nowe formy finansowania zadań samorządowych
W warunkach kryzysu gospodarczego budżety państwowe silnie odczuwają trudności związane ze wzrostem zadłużenia oraz pogłębieniem deficytu. Poszukując sposobów na ich ograniczenie polskie Ministerstwo Finansów zaproponowało wiele rozwiązań dotyczących m.in. jednostek samorządu terytorialnego, jako części sektora finansów publicznych. Nowe przepisy należy jednak poddać analizie z uwzględnieniem ich wpływu na JST, zarówno w kontekście realizacji powierzonych JST zadań, jak i roli inwestycji samorządowych w gospodarce. Niniejszy artykuł porównuje istniejące i nowo wprowadzane ograniczenia dotyczące zaciągania zobowiązań finansowych przez JST. W artykule przedstawiono także symulacje, z których wynika, że skutki wprowadzenia niektórych zmian legislacyjnych odczuje nawet 75% JST, w szczególności w zakresie możliwości realizacji swoich zadań inwestycyjnych.
Początek strony
Małgorzata Ofiarska, Zbigniew Ofiarski
Porozumienie komunalne w świetle przepisów ustawy o finansach publicznych i innych wybranych ustaw
Porozumienie komunalne stanowi jedną z najpowszechniejszych w Polsce form współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego. Umożliwia - zgodnie z wolą zawierających je jednostek - przekazanie do wykonania lub wspólne wykonywanie określonych zadań publicznych według zasad realizacji, podziału kosztów, terminów i sposobów finansowania ustalonych przez strony porozumienia. W zasadzie każde z zadań jednostki samorządu terytorialnego mogą wykonywać w drodze zawieranych porozumień komunalnych. Formą prawną przekazywania środków finansowych niezbędnych do realizacji zadań, będących przedmiotem zawartego porozumienia komunalnego, jest dotacja celowa, co kreuje określone rygorystyczne procedury związane z rozliczaniem i kontrolą wykorzystania środków finansowych na takie cele.
Początek strony
Irena Czaja-Hliniak
Współdziałanie gmin z organizacjami pozarządowymi na przykładzie miasta metropolitalnego
Zgodnie z zasadą pomocniczości (subsydiarności) gmina przekazuje innym podmiotom realizację zadań własnych i środki finansowe. Jeden ze sposobów takiej realizacji zadań znajduje wyraz w ustawie z 2004 r. o pomocy społecznej. Podmioty, na rzecz których mogą być przekazywane do realizacji zadania, ustalone zostały w ustawie z 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Składają się na nie organizacje pozarządowe oraz inne podmioty. Ustawa reguluje bardzo szeroki katalog zadań. Nowelizacja ustawy wprowadziła obowiązek uchwalania przez organ stanowiący gminy rocznego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi, w którym muszą być zawarte cele współpracy, zadania, okres i sposób ich realizacji, a zwłaszcza wysokość środków przeznaczanych na realizację programu. W Krakowie realizowane są w bardzo szerokim zakresie zarówno finansowe, jak i pozafinansowe formy współpracy.
Początek strony
Lilia Abramczik
Finansowoprawne podstawy funkcjonowania samorządu terytorialnego na Białorusi
W opracowaniu przedstawione zostały podstawowe aspekty finansowoprawne systemu samorządu terytorialnego w Republice Białoruś. Po określeniu zasad samodzielności tego systemu, przedmiotem badań Autorki stała się struktura dochodów budżetów lokalnych, z wyróżnieniem dochodów podatkowych i niepodatkowych. Autorka omawia także zasady determinujące wykonywanie tych budżetów, z uwzględnieniem zasad wyznaczających ustalanie i pobieranie dochodów budżetowych oraz reguł, według których dokonywane są wydatki z poszczególnych budżetów lokalnych.
Początek strony