Przegląd Podatkowy - Nr 8/2023 [388]

Drodzy Czytelnicy, czy jest możliwe zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z rozszerzeniem zakresu postępowania karnego skarbowego – w oparciu o postanowienie, które formalnie nie wszczyna procedury? Ten doniosły problem analizujemy w artykule pt. Związek podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego z niewykonaniem zobowiązania podatkowego w rozumieniu art. 70 § 6 pkt 1 o.p. – skutki braku spójności powiązanych regulacji prawnych stanowiącym temat miesiąca sierpniowego numeru czasopisma, wskazując na brak spójności rozwiązań prawa podatkowego i procedury karnej. Autorzy stawiają tezę, że istnienie związku podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego z niewykonaniem zobowiązania podatkowego można ocenić tylko w momencie wszczęcia postępowania karnego.

Publikujemy także glosę do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17.11.2022 r., III SA/Wa 283/22, dotyczącego ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w stanie prawnym obowiązującym do 31.12.2018 r. W tym przypadku Sąd musiał rozwiązać problem aksjologiczny dotyczący aspektu temporalnego klauzuli GAAR, zwracając uwagę na to, że trzeba ostrożnie sięgać w przeszłość. W glosie pt. Dawne stany faktyczne a rozumienie przesłanki celu GAAR i sposób jej stosowania poruszono problem rozumienia przesłanki celu GAAR oraz sposobu jej stosowania względem odległych w czasie stanów faktycznych w kontekście zasad sprawiedliwości proceduralnej i bezpieczeństwa prawnego.

W dniu 22.05.2023 r. pojawiła się w polskim prawie fundacja rodzinna – rozwiązanie, które ma pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę. Jednak w trakcie vacatio legis została dokonana nowelizacja uchwalonej ustawy o fundacji rodzinnej, głównie w celu wprowadzenia zmian zapobiegających unikaniu opodatkowania. Zapewne szybkie tempo prac legislacyjnych projektu rządowego z 22.11.2022 r., który znacząco odbiegał od pierwotnych założeń, miało wpływ na jakość procedowanych przepisów, o czym świadczy kilkadziesiąt poprawek na etapie prac sejmowych i senackich. W artykule pt. Podatki w fundacji rodzinnej wskazano kluczowe zagadnienia związane z opodatkowaniem fundacji rodzinnej oraz świadczeń dokonywanych na rzecz beneficjentów.

Z dniem 1.01.2022 r. weszły w życie przepisy regulujące zagadnienie nowego instrumentu w rękach organów KAS w postaci nabycia sprawdzającego. Przedmiotowe przepisy stanowią swego rodzaju legitymizację znanych od wielu lat działań administracji skarbowej w obszarze kontroli prawidłowości ewidencjonowania obrotu przy pomocy kas rejestrujących, nadając im formalnoprawny kształt i określając granice stosowania. Pierwszy rok obowiązywania nowej regulacji dostarczył określonych doświadczeń, skłaniając do pewnych refleksji oraz czyniąc zasadnym bliższe przyjrzenie się istocie nowego instrumentu, zwłaszcza że dość szybko pojawiły się też w odniesieniu do niego pierwsze dylematy i wątpliwości natury prawnej. W artykule pt. Nabycie sprawdzające jako nowy instrument weryfikacji przestrzeni rzeczywistej w praktyce organów KAS przybliżono kluczowe zagadnienia związane z charakterem czynności nabycia sprawdzającego oraz relacji zachodzących między nimi a innymi szczególnymi uprawnieniami organów KAS, zwłaszcza w kontekście ich odniesienia do takich budzących kontrowersje pojęć, jak prowokacja czy zakup kontrolowany. Dokonano też analizy ich konstrukcji prawnej pod kątem możliwości ujawniania czynów wypełniających znamiona deliktów skarbowych pociągających za sobą odpowiedzialność karną.

W dzisiejszych czasach prawdopodobnie nie ma już osoby, która nie słyszała o kryptowalutach. Powszechnie wiadomo, że istnieją, można na nich dobrze zarobić, ale też łatwo stracić, a także iż zwykle pozyskuje się je przez tzw. kopanie za pomocą wyspecjalizowanego sprzętu komputerowego. Dodatkowo po nowelizacji ustaw o podatkach dochodowych, która weszła w życie 1.01.2019 r., może się wydawać, że temat opodatkowania walut wirtualnych nie powinien budzić dalszych wątpliwości. Powyższe informacje są jednak wyłącznie częściowo prawdziwe. Dziedzina ta ulega nieustannemu rozwojowi, co prowadzi do powstawania nowych, nieznanych wcześniej rozwiązań. Powoduje to niepewność w zakresie interpretacji przepisów po stronie nie tylko podatników, lecz także organów podatkowych. Niezwykle istotne jest zatem, aby wiedza tych ostatnich nie była ograniczona wyłącznie do informacji o charakterze ogólnym. W artykule pt. Opodatkowanie obrotu kryptowalutami opartymi na modelu Proof of Stake przybliżamy zasady opodatkowania obrotu kryptowalutami opartymi na coraz popularniejszym modelu Proof of Stake. Waluty wirtualne to niezwykle szybko rozwijająca się dziedzina, w której nieustannie pojawiają się nowe rozwiązania, natomiast nie powinny być one odmiennie traktowane w zakresie skutków podatkowych ich obrotu.

Iwona Strzelec

Redaktor Naczelna "Przeglądu Podatkowego"