Przegląd Podatkowy - Nr 6/2021 [362]

Z dniem 1 lipca wejdą w życie rozwiązania pakietu e-commerce w VAT. Mają one na celu ułatwienie rozliczania VAT m.in. dla sklepów online, które sprzedają lub chciałyby rozpocząć sprzedaż do konsumentów do innych krajów UE. Nowe regulacje są dość obszerne i skomplikowane. Dla wielu podatników będą one oznaczać nowe obowiązki, ale też i nowe możliwości w zakresie rozliczania VAT.

Artykuł pt. Pakiet VAT e-commerce. Ilustracja funkcjonowania nowych przepisów ma na celu przedstawienie funkcjonowania planowanych przepisów w sposób przydatny do praktycznego ich stosowania na trzech modelowych przykładach: konsumenckiej sprzedaży wysyłkowej towarów wewnątrz UE, konsumenckiej sprzedaży towarów spoza UE oraz sprzedaży towarów za pośrednictwem handlowej platformy elektronicznej.

W artykule pt. Blokada rachunku podmiotu kwalifikowanego – skalpel chirurga czy prymitywna maczuga? analizujemy system STIR blokady rachunków bankowych. Blokada to jedno z najmocniejszych narzędzi, jakimi dysponują organy podatkowe. Statystyki wskazują, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej korzysta z niego niezwykle chętnie. Z łatwością też dochodzi do przedłużania blokad kont bankowych na trzy miesiące.

Według oficjalnych danych  oraz doniesień prasowych liczba podmiotów kwalifikowanych, wobec których zastosowano blokady rachunków rozliczeniowych w latach 2018, 2019 i 2020, wynosiła odpowiednio 23, 120 i 196, a liczba zablokowanych kont bankowych – 41, 566 i 1020.

Praktyka wskazuje, że stosowanie przez fiskusa przepisów o blokadzie rachunku w powiązaniu z przepisami dotyczącymi wykreślania podatników z rejestru VAT znacznie wykracza poza założenia ustawowe, jakie przyjmowano na etapie uchwalania zmian.

W czerwcowym numerze omawiamy też dwa ważne dla polskich podatników VAT wyroki Trybunału Sprawiedliwości. W orzeczeniu z 18.03.2021 r., C-895/19, TS zakwestionował obowiązujące w Polsce od 2017 r. przepisy o tzw. szyku rozstawnym w VAT należnym i naliczonym.

Trybunał uznał, że trzymiesięczny termin na rozliczenie podatku naliczonego w przypadku WNT jest niezgodny z dyrektywą 2006/112/WE. Orzeczenie daje szansę na odzyskanie niesłusznie zapłaconego wcześniej podatku. Można też wznawiać zakończone postępowania podatkowe. Podatnicy są uprawnieni do złożenia wniosku o wznowienie postępowania w terminie do 10.06.2021 r. w przypadku postępowania podatkowego lub do 10.08.2021 r. w przypadku postępowania sądowoadministracyjnego.

W wyroku komentowanym w artykule pt. Przepisy dotyczące odliczania podatku naliczonego z tytułu odwrotnego obciążenia muszą uwzględniać zasadę neutralności Trybunał Sprawiedliwości potwierdził wyrażany już wcześniej pogląd, że dla tego rodzaju transakcji egzekwowanie zobowiązania przy jednoczesnej odmowie wykonania prawa do odliczenia byłoby zupełnie sprzeczne z zasadą neutralności, która jest fundamentalna dla całego systemu VAT.

Z kolei wyrok z 22.04.2021 r., C-703/19, jest poświęcony wykładni pojęć usług restauracyjnych i cateringowych dla potrzeb VAT. Kwestia sprzedaży dań w placówkach szybkiej obsługi od dłuższego czasu budziła spory pomiędzy polskimi podatnikami a fiskusem.

Rozstrzygnięcie jest istotne dla wielu polskich podatników m.in. sprzedających tzw. fast foody. Przyjęto w nim, że sprzedaż dań w lokalach gastronomicznych szybkiej obsługi, w których można zjeść na miejscu korzystając z infrastruktury tego miejsca, stanowi usługę restauracyjną opodatkowaną stawką 8% VAT.

Natomiast jeśli klient restauracji postanowi kupić dania na wynos, wówczas mamy do czynienia z dostawą środków spożywczych, która będzie opodatkowana stawką 5% VAT. Bez znaczenia pozostaje fakt, że posiłki były przygotowywane na miejscu w restauracji.

Wyrok ten komentujemy w dziale Przegląd orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości w artykule pt. Opodatkowanie usług gastronomicznych oraz gotowych posiłków.

Dodatkowo przedstawiamy funkcjonujące w 18 państwach Unii Europejskiej grupy VAT. Obecnie Polska nie oferuje podatnikom możliwości wspólnego rozliczania w zakresie VAT z innymi podmiotami z grupy kapitałowej.

Celem artykułu pt. Grupy VAT – nowe narzędzie wspierania inwestycji i rozwoju jest analiza pilotażowego projektu wprowadzającego do polskiego porządku prawnego grupy VAT w ramach szerokiego proinwestycyjnego pakietu podatkowego będącego elementem tzw. Polskiego Ładu.