PRAWO HANDLOWE
Paweł Popardowski
str. 5
Andrzej Kidyba
str. 24
Łukasz Zamojski
str. 28
Ariel Mucha
str. 40
Piotr Moskała
str. 50
Bartłomiej Kowalczyk, Karolina Szmit-Fąderska
str. 58
Bartłomiej Ostrzechowski
str. 66
Agnieszka Jabłonowska
str. 78
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
Zbigniew Pinkalski
str. 86
Sebastian Gajewski, Agnieszka Sztoldman
str. 93
OCHRONA KONKURENCJI
Anna Piszcz
str. 104
PODATKI
Rafał Bernat
str. 111
Kinga Moras-Olaś
str. 119
Grzegorz Borkowski
str. 125
Table of Contents & Abstracts
str. 133
Paweł Popardowski
Problematyka spółek kapitałowych na tle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego
Przedłożony przegląd orzecznictwa poświęcony jest analizie judykatury Sądu Najwyższego (dalej jako SN) z przełomu lat 2015 i 2016, merytorycznie związanej z problematyką spółek kapitałowych. We wskazanym okresie SN wydał kilka interesujących orzeczeń dla praktyki i doktryny prawa handlowego. Istotne konotacje praktyczne i teoretyczne miały wydane w tym okresie orzeczenia dotyczące przesłanek uchylenia uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia akcjonariuszy) (art. 249 § 1 i art. 422 § 1 kodeksu spółek handlowych), reprezentacji spółki w postępowaniu o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia akcjonariuszy) w przedmiocie odwołania członka zarządu, trybu zamiany akcji imiennych na akcję na okaziciela (art. 334 § 2 k.s.h.). Te właśnie kwestie problemowe wyróżnione w orzecznictwie SN poddane zostaną szerszej analizie.
Początek strony
Andrzej Kidyba
Niedopuszczalne dodawanie kadencji
Glosowane orzeczenie dotyczy ważnej i aktualnej problematyki mandatu i kadencji w spółce z o.o. W stanie faktycznym, będącym podstawą wydania glosowanego postanowienia, zagadnienie to było tym istotniejsze, że prawidłowe ustalenie wygaśnięcia mandatu miało kluczowe znaczenie dla kwestii skuteczności dokonania przez zarząd czynności prawnej. W glosie przedstawiono stanowisko Sądu Najwyższego (dalej jako SN), podejmując próbę jego krytycznej oceny. Dla poruszanej problematyki kluczowe znaczenie ma relacja pojęć "mandat" i "kadencja", które zostały w rozstrzygnięciu SN niedostatecznie od siebie odróżnione. Nie mniej ważne jest zagadnienie właściwego miejsca na określenie kadencji członków zarządu - nie stanowi go uchwała wspólników, lecz umowa spółki. W glosie jednoznacznie sprzeciwiono się zaaprobowanej w orzeczeniu koncepcji "sumowania części kadencji" członka zarządu (poprzedniej i kolejnej). Glosa, oprócz analizy stanowiska SN, przedstawia kardynalne zasady pełnienia funkcji przez członka zarządu, które mają kluczowe znaczenie dla poprawnej wykładni przepisów o mandacie i kadencji w spółce z o.o.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 8.05.2015 r. (III CZ 19/15)
W wypadku, w którym do pełnienia funkcji członka zarządu w ciągu roku obrotowego powołana zostaje osoba pełniąca tę funkcję dotychczas od początku tego roku obrotowego - w ramach poprzedniej kadencji zastosowanie art. 202 § 1 k.s.h. skutkuje tym, że czas pełnienia funkcji w ramach poprzedniej kadencji należy zaliczyć do czasu jej pełnienia w ramach nowej kadencji. W rezultacie, w wypadku kolejnego powołania do pełnienia funkcji członka zarządu w ciągu roku obrotowego tej osoby, która pełniła tę funkcję dotychczas od początku tego roku obrotowego w ramach jej poprzedniej kadencji, mandat takiej osoby jako członka zarządu wygaśnie wskutek odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok obrotowy, w którym nastąpiło to kolejne powołanie, a nie dopiero w następstwie odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za następny rok obrotowy. Wykładnia ta pozwala zbliżyć okres urzędowania do rocznej kadencji i oznacza, że stosowanie art. 202 § 1 k.s.h. w sposób nieunikniony wydłuża okres pełnienia funkcji przez członka zarządu tylko w wypadku pierwszej kadencji, podczas gdy już w wypadku kolejnych kadencji następuje względna harmonia między długością kadencji i mandatu.
Początek strony
Łukasz Zamojski
Pojęcie danych niedopuszczalnych ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym
Glosowane postanowienie Sądu Najwyższego (dalej jako SN) dotyczy pojęcia "dane niedopuszczalne". Sąd Najwyższy podzielił stanowisko opowiadające się za wąską wykładnią tego określenia. Opierając swoje rozważania przede wszystkim na wykładni gramatycznej art. 12 ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, stwierdził, że nie ma podstaw do utożsamiania tego sformułowania z "danymi sprzecznymi z prawem". W glosowanym postanowieniu SN podkreślił, że rozszerzenie treści pojęcia "dane niedopuszczalne" na badanie przez sąd rejestrowy ważności czynności prawnej stanowiącej podstawę wpisu nie znajduje wyraźnego upoważnienia ustawowego.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 2.12.2015 r. (IV CSK 99/15)
Sąd Najwyższy podziela stanowisko opowiadające się za wąską wykładnią określenia "dane niedopuszczalne".
Początek strony
Ariel Mucha
Przeniesienie siedziby polskiej spółki z o.o. za granicę (uwagi na tle pytań prejudycjalnych Sądu Najwyższego do Trybunału Sprawiedliwości)
W postanowieniu z 22.10.2015 r. Sąd Najwyższy (dalej jako SN) zwrócił się na podstawie art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako TSUE), a dokładnie do jednego z jego organów sądowych - Trybunału Sprawiedliwości (dalej jako TS) o rozstrzygnięcie trzech pytań prejudycjalnych. Dwa pierwsze pytania odnoszą się do problematyki przeniesienia siedziby polskiej spółki kapitałowej do innego kraju należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i zgodności polskich przepisów z prawem Unii Europejskiej. Natomiast trzecie z nich nakierowane jest na uzyskanie interpretacji treści swobody przedsiębiorczości spółek, określonej w art. 54 w zw. z art. 49 TFUE, w zakresie, w jakim przepisy te nakazują spółce przeniesienie wraz z siedzibą statutową rzeczywistego miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Przedmiotem opracowania jest analiza treści tych pytań wraz z przedstawieniem możliwych odpowiedzi TS.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 22.10.2015 r. (IV CSK 664/14)
Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku "P." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji o wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 22.10.2015 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w B. z dnia 4.06.2014 r., postanawia: na podstawie art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z następującymi pytaniami prawnymi:
1) Czy art. 49 i art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stoi na przeszkodzie stosowaniu przez państwo członkowskie, w którym utworzona została spółka handlowa (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), przepisów prawa krajowego uzależniających wykreślenie z rejestru od rozwiązania spółki po przeprowadzeniu likwidacji, jeżeli spółka reinkorporowała się w innym państwie członkowskim na podstawie uchwały wspólników o kontynuowaniu osobowości prawnej nabytej w państwie utworzenia?
W razie odpowiedzi negatywnej:
2) Czy art. 49 i art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej można wykładać w ten sposób, że wynikający z przepisów prawa krajowego obowiązek przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego spółki - obejmującego zakończenie interesów bieżących, ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki, zaspokojenie lub zabezpieczenie wierzycieli, złożenie sprawozdania finansowego z dokonania tych czynności oraz wskazanie przechowawcy ksiąg i dokumentów - które poprzedza jej rozwiązanie, następujące z chwilą wykreślenia z rejestru, stanowi środek adekwatny, konieczny i proporcjonalny do godnego ochrony interesu publicznego w postaci ochrony wierzycieli, wspólników mniejszościowych, pracowników spółki migrującej?
3) Czy art. 49 i art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej należy wykładać w ten sposób, że ograniczenia swobody przedsiębiorczości obejmują sytuację, w której spółka w celu przekształcenia w spółkę innego państwa członkowskiego przenosi do niego siedzibę statutową nie zmieniając siedziby głównego przedsiębiorstwa, które pozostaje w państwie utworzenia?
Początek strony
Piotr Moskała
Wyrażenie zgody na zawarcie przez spółkę z o.o. umowy poręczenia w uchwale podjętej per facta concludentia
Harmonizacja prawa spółek w Unii Europejskiej jest wciąż zjawiskiem o ograniczonym zasięgu, szczególnie w odniesieniu do spółki z o.o. Omawiane orzeczenie Sądu Najwyższego (dalej jako SN) stanowi jedno z nielicznych rozstrzygnięć sądowych dotyczących tej problematyki. Zasługuje ono na komentarz z tego powodu, że dotyczy zagadnienia spornego w doktrynie i modyfikuje dotychczasową linię orzeczniczą SN. Nowe stanowisko SN stanowi właściwe zastosowanie prounijnej wykładni przepisów kodeksu spółek handlowych i zasługuje na aprobatę.
Wyrok Sądu Najwyższego z 25.03.2015 r. (II CSK 818/14)
Do uchwały podjętej przez wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wykonującego uprawnienia zgromadzenia wspólników, wyrażającej zgodę, o której mowa w art. 15 § 1 k.s.h., nie ma zastosowania art. 173 § 1 k.s.h., lecz przepisy art. 248 § 1 w zw. z art. 156 k.s.h., ze skutkiem wynikającym z art. 17 § 1 i 2 k.s.h.
Początek strony
Bartłomiej Kowalczyk, Karolina Szmit-Fąderska
Stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego w zakresie kosztów postępowania
Głównym celem niniejszej glosy jest omówienie problematyki stwierdzania przez polskie sądy powszechne wykonalności rozstrzygnięć sądu polubownego o kosztach postępowania, które otwiera zwycięskiej stronie drogę do ich przymusowej egzekucji od przeciwnika. Temat ten jest istotny zarówno z praktycznego (ze względu na kwoty, jakie są zasądzane tytułem kosztów), jak i teoretycznego punktu widzenia. Chodzi w szczególności o takie rozstrzygnięcia, które odbiegają od klasycznej formuły stosowanej przez sądy powszechne: sąd zasądza od X na rzecz Y kwotę Z tytułem zwrotu kosztów postępowania, przez co ich wykonalność może budzić wątpliwości sądów powszechnych.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 31.03.2015 r. (I ACz 358/15)
Orzeczenia sądów arbitrażowych, tak jak orzeczenia sądów zagranicznych mogą mieć treść odbiegającą od wymogów, jakie orzeczeniom krajowym stawia prawo polskie. (...) Orzeczenie sądu arbitrażowego jest mniej sformalizowane (...). Dlatego niesłuszna jest odmowa nadania klauzuli wykonalności z tego tylko powodu, że wyrok nieco mniej dokładnie opisuje zakres rozliczeń stron w przedmiocie kosztów postępowania.
Początek strony
Bartłomiej Ostrzechowski
Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez agenta ubezpieczeniowego a nierozsądne zachowanie poszkodowanego
W glosowanym orzeczeniu dotyczącym odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za szkodę wyrządzoną przez agenta Sąd Najwyższy (dalej jako SN) opowiedział się za szerokim ujęciem przesłanki wyrządzenia szkody w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych, obejmującym również sytuacje, gdy agent działał we własnym, przestępczym celu. W tym zakresie omawiany wyrok wpisuje się w tendencję obserwowaną w ostatnich latach na tle analogicznych przesłanek odpowiedzialności z art. 417 § 1, art. 429 i 430 kodeksu cywilnego. Jednocześnie jednak przedmiotowa sprawa jest szczególnie interesująca, daje bowiem okazję do rozważenia możliwości obniżenia odszkodowania należnego od odpowiedzialnego za czyn cudzy ze względu na przyczynienie się poszkodowanego w sytuacji, gdy ograniczenie obowiązku naprawienia szkody przez samego sprawcę kłóciłoby się z elementarnym poczuciem sprawiedliwości.
Wyrok Sądu Najwyższego z 17.04.2015 r. (I CSK 216/14)
1. Odpowiedzialność określona w art. 11 ust. 1 ustawy z 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym ma charakter gwarancji będącej odpowiednikiem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej; może mieć postać kontraktową lub deliktową (...).
2. Spełnienie warunku szkody następuje wówczas, gdy agent wyrządził ją w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych, a nie przy okazji tych czynności.
3. Prawnie ukształtowana ochrona konsumenta dotyczy zasady indywidualnego kształtowania treści i zawierania umów z jego udziałem. Nie może być rozumiana jako przyznanie mu uprzywilejowanej pozycji, która zwalniałaby go z obowiązku staranności przy dokonywaniu oceny treści umowy, którą zamierza zawrzeć.
4. Wykładni art. 362 k.c. nie można dokonywać w oderwaniu od podstawy prawnej, z jakiej wywodzi się roszczenie odszkodowawcze. Przy odpowiedzialności na zasadzie ryzyka, obok wymagania adekwatnego związku przyczynowego, do zastosowania art. 362 k.c. wystarczy obiektywna nieprawidłowość zachowania się poszkodowanego. Jeżeli natomiast odpowiedzialność za szkodę oparta jest na zasadzie winy, nieodzowną przesłanką przyczynienia się poszkodowanego jest jego zawinienie.
Początek strony
Agnieszka Jabłonowska
Potencjalna wada produktów należących do tej samej grupy lub serii a odpowiedzialność odszkodowawcza producenta
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości (dalej jako TS) w sprawach połączonych C-503/13 i C-504/13 Boston Scientific Medizintechnik porusza zagadnienia o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania systemu odpowiedzialności za produkt w Unii Europejskiej, a w ocenie niektórych autorów może wręcz stanowić przełom w stosowaniu dyrektywy 85/374/EWG o odpowiedzialności za produkty wadliwe. Analizowane orzeczenie stało się przedmiotem komentarzy w doktrynie niemieckiej, natomiast nie spotkało się dotychczas z szerszym oddźwiękiem w literaturze polskiej. Ze względu na maksymalny charakter harmonizacji dokonanej wspomnianą dyrektywą wyrok ma jednak doniosłe znaczenie również dla praktyki krajowej, co uzasadnia jego dokładniejsze omówienie.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 5.03.2015 r. w sprawach połączonych C-503/13 i C-504/13 Boston Scientific Medizintechnik
1) Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy Rady 85/374/EWG z dnia 25.07.1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących odpowiedzialności za produkty wadliwe należy interpretować w ten sposób, że stwierdzenie potencjalnej wady należących do tej samej grupy lub serii produkcyjnej produktów takich jak rozruszniki serca lub wszczepialne kardiowertery-defibrylatory pozwala uznać takie produkty za wadliwe bez konieczności stwierdzenia tej wady w konkretnym produkcie.
2) Artykuł 1 i art. 9 akapit pierwszy lit. a dyrektywy 85/374 należy interpretować w ten sposób, że szkoda wyrządzona operacją chirurgiczną wymiany wadliwego produktu takiego jak rozrusznik serca lub wszczepialny kardiowerter-defibrylator stanowi "szkodę spowodowaną przez śmierć lub przez uszkodzenie ciała", za którą odpowiedzialny jest producent, w sytuacji gdy operacja ta jest konieczna do usunięcia wady danego produktu. Do sądu odsyłającego należy ustalenie, czy w postępowaniach głównych przesłanka ta jest spełniona.
Początek strony
Zbigniew Pinkalski
Orzecznictwo sądów powszechnych w sprawach domen internetowych
W ostatnich latach można zaobserwować coraz częstsze wypowiedzi sądów powszechnych dotyczące domen internetowych i naruszeń związanych z ich użytkowaniem. Zagadnienie to jest o tyle specyficzne, że w Polsce od wielu lat funkcjonują sądy polubowne rozpatrujące kwestie abuzywnej rejestracji i użytkowania domen internetowych, a w większości przypadków spory domenowe są rozstrzygane bez udziału sądów powszechnych. Mimo tego faktu, sądy coraz częściej wypowiadają się w przedmiotowym zakresie. Daje to zatem asumpt do rozważań nad znaczeniem i wagą orzecznictwa polubownych sądów domenowych dla sądów powszechnych, do których może trafiać coraz więcej spraw dotyczących domen internetowych. Niniejsze opracowanie koncentruje się na wypowiedziach sądów powszechnych odnoszących się do domen internetowych, ich skutkach dla praktyki obrotu oraz analizie ich słuszności. Nie trzeba przy tym podkreślać, że domeny internetowe odgrywają niezwykle istotną rolę we współczesnej rzeczywistości gospodarczej, a często ich wartość sięga setek tysięcy czy nawet milionów złotych.
Początek strony
Sebastian Gajewski, Agnieszka Sztoldman
Ocena interesu prawnego oraz odrzucenie przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi na decyzję Urzędu Patentowego RP w sprawie unieważnienia prawa wyłącznego
Niniejsza glosa dotyczy orzeczeń sądów administracyjnych odnoszących się - bezpośrednio lub pośrednio - do dwóch kwestii: po pierwsze, przesłanek odrzucenia przez Naczelny Sąd Administracyjny (dalej jako NSA) skargi na wadliwą decyzją Urzędu Patentowego RP o umorzeniu postępowania w sprawie unieważnienia prawa wyłącznego z uwagi na brak interesu prawnego oraz po drugie, zasad oceny interesu prawnego jako przesłanki złożenia wniosku o unieważnienie prawa wyłącznego. W ocenie autorów doniosłość praktyczna obu zagadnień poruszonych w komentowanym postanowieniu NSA i poprzedzającym go wyroku uzasadnia bliższą analizę stanowiska zajętego przez sądy oraz podjęcie próby skonfrontowania ich rozumowania z proponowanym przez autorów modelem oceny przedmiotowych kwestii. Autorzy nie podzielają zawartego w postanowieniu poglądu odnoszącego się do sposobu oceny przesłanek odrzucenia przez NSA skargi na wadliwą decyzję Urzędu Patentowego RP, jak również przeprowadzonej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej jako WSA) analizy interesu prawnego jako przesłanki unieważnienia prawa wyłącznego.
Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21.04.2015 r. (II GSK 322/14)
Niedopuszczalne jest wniesienie skargi na decyzję Urzędu Patentowego wydaną w przeprowadzonym przez ten organ postępowaniu z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, rozstrzygniętej w postępowaniu spornym. W konsekwencji skarga taka powinna zostać odrzucona na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a. albo art. 189 w zw. z art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17.06.2013 r. (VI SA/Wa 2013/12)
1. Dokonując na gruncie niniejszej sprawy oceny, czy skarżąca posiadała interes prawny w domaganiu się unieważnienia spornego prawa należy mieć na względzie, że w toku postępowania przed Urzędem Patentowym powoływała się na to, że sporne prawo uniemożliwia jej wprowadzanie na polski rynek leku o nazwie "Validol", do czego uprawnia ją umowa ze spółką D. - wytwórcą leku i te okoliczności ograniczają jej uprawnienia płynące z art. 6 ustawy z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej oraz z art. 20 Konstytucji RP.
2. Źródłem interesu prawnego jest konkretny przepis prawa materialnego, stwarzający określonej osobie możliwość uzyskania ochrony w postępowaniu administracyjnym. Wskazywane coraz częściej w orzecznictwie art. 20 Konstytucji i art. 6 ust. 1 ustawy o swobodzie dzielności gospodarczej jako przepisy, które w określonych okolicznościach mogą stanowić podstawę do wyprowadzenia z nich interesu prawnego podmiotu ubiegającego się o unieważnienie prawa ochronnego z zakresu własności przemysłowej, nie oznaczają jeszcze, że znajdują zastosowanie na gruncie sprawy niniejszej.
3. Powoływanie się bowiem na te przepisy w celu uzyskania ochrony w postępowaniu administracyjnym wymaga wykazania ich związku z konkretną sprawą (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20.11.2008 r., II GSK 503/08).
Początek strony
Anna Piszcz
Zasady ustalania przez Prezesa UOKiK wysokości kar pieniężnych za proceduralne naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów
Glosowany wyrok Sądu Najwyższego (dalej jako SN) dotyczy zasad ustalania przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej jako Prezes UOKiK) wysokości kar pieniężnych za proceduralne naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów mające miejsce w postępowaniu antymonopolowym. Sąd Najwyższy dokonał porównania tych zasad z zasadami ustalania wysokości kar pieniężnych za materialne naruszenia tej samej ustawy (naruszenia zakazu praktyk ograniczających konkurencję). Sąd odpowiedział w nim m.in. na pytanie, czy w świetle art. 106 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 50 ust. 1 i w zw. z art. 1 ust. 1 oraz art. 111 u.o.k.k. jest uzasadnione porównywanie wysokości kary pieniężnej nałożonej na przedsiębiorcę w postępowaniu antymonopolowym za naruszenie materialne z wysokością kary pieniężnej nałożonej na przedsiębiorcę za popełnione w tym postępowaniu naruszenie formalne i czy wysokość tej ostatniej kary jest ograniczona w jakiś sposób wysokością tej pierwszej kary. Sąd Najwyższy szczególny nacisk położył na znaczenie zasady proporcjonalności dla ustalenia wysokości kary pieniężnej.
Wyrok Sądu Najwyższego z 27.10.2015 r. (III SK 3/15)
Kary wymierzane na podstawie art. 106 ust. 1 oraz kary wymierzane na podstawie art. 106 ust. 2 u.o.k.k. są względem siebie autonomiczne. (...) nie można podzielić stanowiska powoda, zgodnie z którym wysokość kary pieniężnej za uchybienie proceduralne, jakiego przedsiębiorca dopuścił się w toku postępowania zmierzającego do ustalenia, czy przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za naruszenie zakazów prawa materialnego zawartych w u.o.k.k., musi być skorelowana z wysokością kary pieniężnej nakładanej za naruszenie prawa materialnego. (...) Podczas gdy podstawy nakładania kar pieniężnych za uchybienia proceduralne i materialne oraz podstawy wymiaru ich wysokości są różne, wspólne są ogólne zasady ustalania wysokości kary pod kątem realizacji jej celów oraz proporcjonalności.
Początek strony
Rafał Bernat
Opodatkowanie zbycia nieruchomości w zamian za udziały wspólnika
Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej jako NSA) została wydana w sprawie opodatkowania czynności przeniesienia własności nieruchomości przez spółkę do majątku wspólnika, który w zamian przekazał swoje udziały w celu ich umorzenia. Od kilku lat w orzecznictwie administracyjnym występowały dwie przeciwstawne linie interpretacyjne. Naczelny Sąd Administracyjny poprzez tę uchwałę stara się ujednolicić wykładnię sądową przepisów o podatku od towarów i usług dotyczącą przenoszenia ekwiwalentów niepieniężnych na wspólników decydujących się na umorzenie udziałów. Zdaniem sądu jest to odpłatna dostawa towarów i czynność należy opodatkować na gruncie podatku od towarów i usług. Glosowana uchwała wydaje się kończyć dyskusję na temat możliwości wyłączenia z opodatkowania alokacji części majątku spółki do majątku wspólnika przy jednoczesnym umorzeniu udziałów. Stosowanie jednak profiskalnej wykładni przepisów o dostawie towarów będzie miało wpływ nie tylko na postrzeganie opodatkowania dobrowolnego umorzenia udziałów, lecz może wpłynąć negatywnie na interes podatnika (wspólnika) dokonującego innych czynności rozporządzających pomiędzy spółką a własną osobą.
Uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16.11.2015 r. (I FPS 6/15)
Przekazanie nieruchomości wspólnikowi w zamian za nabycie przez spółkę jego udziałów w celu ich umorzenia podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (...).
Początek strony
Kinga Moras-Olaś
Zwolnienie podatkowe kosztów wyżywienia pracownika w podróży służbowej
Naczelny Sąd Administracyjny (dalej jako NSA) rozstrzygnął w glosowanym wyroku, że w zakresie zwrotu kosztów wyżywienia za czas podróży służbowej wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych jest tylko równowartość diety określonej w przepisach dotyczących podróży służbowych, choćby pracownikowi zapewniano bezpłatne całodzienne wyżywienie w miejsce wypłaty diety. Problematyka będąca przedmiotem rozpoznania NSA jest istotna zarówno z punktu widzenia pracownika (możliwość powstania przychodu po jego stronie), jak i pracodawcy (możliwość powstania po jego stronie, jako płatnika, obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy) oraz ma dużą doniosłość praktyczną ze względu na coraz częstsze zjawisko odstępowania przez pracodawców od wypłacania diet z tytułu podróży służbowej i pokrywania przez nich kosztów wyżywienia pracowników w tym czasie w inny sposób.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11.09.2015 r. (II FSK 1516/13)
W zakresie zwrotu kosztów wyżywienia za czas podróży służbowej wolna od podatku dochodowego jest tylko równowartość diety określonej w przepisach dotyczących podróży służbowych.
Początek strony
Grzegorz Borkowski
Tajemnica lekarska w postępowaniu podatkowym
Konstytucyjnie gwarantowane prawo do ochrony prywatności podlega coraz dalej idącym ustawowym ograniczeniom (art. 47 w zw. z art. 51 ust. 1 Konstytucji RP). Z uznaniem należy odnotować wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej jako NSA) kwestionujący legalność ścieśniającej definicji pojęcia "tajemnica lekarska".
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4.03.2016 r. (II FSK 1452/14)
Organy kontroli skarbowej nie są uprawnione do tego, by w trybie art. 155 § 1 o.p. w zw. z art. 31 u.k.s. żądać od lekarzy danych wynikających z dokumentacji medycznej, w tym wchodzących w jej skład danych identyfikujących pacjenta. Dane te, o których mowa w art. 25 ustawy z 6.11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (...), wchodzą w skład dokumentacji medycznej i objęte są tajemnicą lekarską. Dlatego też uprawnienie organu do żądania ich udostępnienia przez lekarza musi wynikać wprost z wyraźnie sprecyzowanego przepisu ustawy. Za taki nie można uznać ani art. 155 § 1 o.p., ani art. 26 ust. 3 pkt 2 u.p.p.
Początek strony
