PRAWO HANDLOWE
Paweł Popardowski
str. 5
Michał Królikowski, Joanna Róg
str. 18
Jerzy P. Naworski
str. 24
Maciej Kaliński
str. 41
Jacek Krauss
str. 47
Rafał Woźniak
str. 55
Łukasz Zamojski
str. 63
Michał Makowski
str. 74
Kinga Dróżdż
str. 85
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
Michał Bohaczewski
str. 89
PODATKI
Tomasz Kolanowski
str. 103
Jarosław Olesiak, Łukasz Pajor
str. 116
Ola Nieczepa
str. 122
Grzegorz Borkowski
str. 128
Table of Contents & Abstracts
str. 134
Paweł Popardowski
Łączenie, podział i przekształcenie spółek handlowych w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego
Przegląd orzecznictwa tym razem poświęcony jest analizie dorobku orzeczniczego Sądu Najwyższego (dalej jako SN) merytorycznie związanego z ujętą w ustawie z 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych problematyką restrukturyzacji spółek (łączenie, podział i przekształcenie spółek). W opracowaniu omówionych zostanie 6 orzeczeń wydanych przez SN w latach 2008-2015. Wyróżnione w przeglądzie judykaty stanowią odzwierciedlenie dominujących w najnowszym orzecznictwie SN problemów interpretacyjnych, które występują na tle szeroko ujmowanej regulacji kodeksowej dotyczącej łączenia, podziału i przekształcenia spółek. Dlatego też w przeglądzie, poza zagadnieniami związanymi stricte z problematyką łączenia, podziału i przekształcenia spółek handlowych (art. 491-584 k.s.h.), uwzględniono również eksponowane w judykaturze SN kwestie problemowe odnoszące się do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną (art. 26 § 4-6 k.s.h.) oraz przekształcenia przedsiębiorcy jednoosobowego w spółkę kapitałową (art. 5841-58413 k.s.h.).
Początek strony
Michał Królikowski, Joanna Róg
Desuetudo jako podstawa przerwania ciągłości obowiązywania ograniczonego obszaru użytkowania
Sąd Okręgowy w Warszawie, powołując się na praktykę działania organów wydających decyzje o pozwoleniu na budowę z przeznaczeniem budynków na cele mieszkaniowe, czy też decyzje ustalające warunki zabudowy dla inwestycji polegających na budowie bądź rozbudowie jednorodzinnych budynków mieszkalnych oraz zmianie sposobu użytkowania istniejących budynków na cele mieszkalne, zlokalizowanych w strefi e obszaru ograniczonego użytkowania wykluczającej takie inwestycje, uznał, że akt prawny, ustanawiający obszar ograniczonego użytkowania, przestał obowiązywać na skutek desuetudo.
Wyrok wstępny Sądu Okręgowego w Warszawie z 18.03.2015 r. (IV C 706/13)
U podstaw przerwania ciągłości Obszaru Ograniczonego Użytkowania na spornym terenie stoi praktyka, jaka się wytworzyła po wydaniu orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego i jej trwałe skutki w postaci realnych inwestycji budowlanych w strefie M, zakazującej takich inwestycji.
Początek strony
Jerzy P. Naworski
Termin przedawnienie roszczenia przedsiębiorcy o zwrot nienależnego świadczenia
Przedmiotem opracowania jest krytyczna ocena orzecznictwa przyjmującego, że prowadzenie przedsiębiorstwa jest pojęciem szerszym od prowadzenia działalności gospodarczej, co w komentowanej sprawie doprowadziło do błędnego uznania, że condictio ob rem przedsiębiorcy przedawnia się w dziesięcioletnim (art. 118 kodeksu cywilnego).
Wyrok Sądu Najwyższego z 14.11.2013 r. (II CSK 104/13)
1. O związku roszczenia z prowadzeniem działalności gospodarczej powinny decydować okoliczności istniejące w chwili jego powstania i za takie czynności uznaje się działania podejmowane w celu realizacji zadań mieszczących się w przedmiocie działalności w sposób pośredni lub bezpośredni pod warunkiem że zachodzi pomiędzy nimi normalny i funkcjonalny związek. Roszczenia te mogą nadto wynikać z różnych zdarzeń prawnych i nie muszą być związane ze stosunkami kontraktowymi przedsiębiorcy, a więc roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia mogą być również kwalifi kowane jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Należy także rozróżnić działania związane z działalnością gospodarczą oraz związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, które nie polegają na prowadzeniu działalności gospodarczej - nie polegają na uczestnictwie w obrocie gospodarczym, nie prowadzą do wytwarzania dóbr materialnych i nie przynoszą żadnego zysku.
2. Nabycie przez przedsiębiorcę udziałów w spółce prawa handlowego uznać należy za związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a nie działalności gospodarczej, a roszczenia dochodzone na podstawie art. 410 § 2 k.c. z tego tytułu za przedawniające się z upływem lat 10.
Początek strony
Maciej Kaliński
Moment powstania szkody a treść roszczenia odszkodowawczego
Dyferencyjna metoda ustalenia rozmiarów szkody wymaga rekonstrukcji hipotetycznego stanu majątku poszkodowanego w okresie między powstaniem pierwszych niekorzystnych skutków zdarzenia szkodzącego a momentem orzekania. Nie zwalnia z niej nawet bardzo długi odstęp czasu. Nie wystarczy przy tym poprzestanie na ustaleniu tego stanu jedynie na chwilę pierwszego skutku szkodowego. Stanu hipotetycznego nie ustalamy jednak z zastosowaniem kryterium normalności.
Wyrok Sądu Najwyższego z 11.04. 2014 r. (I CSK 309/13)
Stanowiący niezbędną przesłankę dyferencyjnej metody ustalenia szkody stan hipotetyczny majątku poszkodowanego pozwala - zgodnie z dynamicznym charakterem szkody, stanowiącym jej zasadniczą cechę uwzględniać zmiany, jakie nastąpiły w majątku poszkodowanego po wystąpieniu zdarzenia będącego przyczyną szkody, pozostające w granicach adekwatnego związku przyczynowego (art. 361 § 2 kodeksu cywilnego2). Wprawdzie roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą wystąpienia w majątku poszkodowanego pierwszych negatywnych konsekwencji zdarzenia będącego przyczyną szkody, jednak jego treść może ulegać przemianom, zależnie od ukształtowania hipotetycznego stanu majątku. Roszczenie każdorazowo obejmuje szkodę niezaistniałą niegdyś, tuż po zajściu zdarzenia, które ją spowodowało, lecz istniejącą w chwili orzekania.
Początek strony
Paweł Księżak
Roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia przeciwko Skarbowi Państwa, który przejął mienie zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego
Konsekwencje likwidacji osoby prawnej nie są jednoznaczne. Oczywiste jest, że traci ona byt prawny, nie może być już podmiotem praw i obowiązków. Z kolei osoby, które nabywają - w drodze sukcesji singularnej przedmioty wchodzące wcześniej w skład majątku zlikwidowanej osoby prawnej nie przejmują jej zobowiązań. Bezsporne wydaje się również, że likwidacja połączona z sukcesją uniwersalną będzie miała inne skutki - następca pod tytułem ogólnym wstąpi nie tylko w prawa, ale i w zobowiązania poprzednika. Okazuje się jednak, że te proste tezy nie pozwalają na całościowe opisanie skutków prawnych likwidacji. Nie można pominąć spostrzeżenia, że obok regulacji szczegółowych należy też uwzględnić system bezpodstawnego wzbogacenia. Posługując się metaforą z fizyki: bezpodstawne wzbogacenie przenika prawo cywilne jak pole grawitacyjne, na którym pojawiają się punkty zaczepienia przepisów szczegółowych. To pole jest ideą ogólną, wykluczającą nieuzasadnione przesunięcia majątkowe. Jeśli brakuje norm szczegółowych, idea ogólna nie zanika przeciwnie, wtedy dopiero można ją dostrzec. Bardzo dobrze się stało, że Sąd Najwyższy (dalej jako SN) potwierdził znaczenie tej instytucji w odniesieniu do likwidacji przedsiębiorstwa państwowego, wyznaczając zarazem nowe obszary jej oddziaływania.
Wyrok Sądu Najwyższego z 21.05.2014 r. (II CSK 52/14)
Instytucja bezpodstawnego wzbogacenia, ze względu na swoją uniwersalną rolę w systemie prawa, może stanowić - motywowane funkcjonalnie i aksjologicznie uzupełnienie postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego.
Początek strony
Jacek Krauss
Niedopuszczalność stosowania przepisów umowy o świadczenie przez osobę trzecią (art. 391 k.c.) do zachowania niewynikającego z istniejącego stosunku prawnego, polegającego na powstrzymaniu się od działalności konkurencyjnej
Glosa zasadniczo aprobuje tezę orzeczenia, że wynikające z umowy o świadczenie przez osobę trzecią zobowiązanie gwarancyjne przyrzekającego ma służyć zabezpieczeniu innego zobowiązania (podstawowego) i nie może znajdować zastosowania do zachowania osoby trzeciej, które nie jest ani spełnieniem świadczenia, ani zaciągnięciem zobowiązania. Autor poddaje jednak krytyce taką wykładnię przepisu art. 391 kodeksu cywilnego, że osoby trzeciej bez jej zgody nie można obciążyć obowiązkiem zaciągnięcia zobowiązania lub spełnienia świadczenia. Zgoda, a nawet wiedza osoby trzeciej, nie należą do natury zobowiązania wynikającego z art. 391 k.c., które polega jedynie na przyjęciu ryzyka przyrzeczonego rezultatu. Częściowo również krytycznie glosa ocenia brak przyjęcia właściwego rozwiązania problemu, od czego Sąd Najwyższy (dalej jako SN) uchylił się, przez ocenę zachowania osoby trzeciej, polegającego na zagwarantowaniu powstrzymania się jej od działalności konkurencyjnej, na podstawie odrębnej od art. 391 k.c. postaci umowy gwarancyjnej, możliwej na zasadzie swobody umów (art. 353 1 k.c.).
Wyrok Sądu Najwyższego z 9.10.2014 r. (IV CSK 29/14)
1. Z umowy o świadczenie przez osobę trzecią, uregulowanej art. 391 k.c., wynika zobowiązanie gwarancyjne przyrzekającego, które zabezpiecza inne zobowiązanie podstawowe, będące przedmiotem zabezpieczenia. Przepis ten oparty jest na założeniu, że osoby trzeciej bez jej zgody nie można obciążyć obowiązkiem zaciągnięcia zobowiązania lub spełnienia świadczenia. Dopuszcza się wszystkie sposoby zaciągnięcia zobowiązania, w którym osoba trzecia będzie dłużnikiem, tj. zawarcie umowy, złożenie jednostronnego oświadczenia woli. Spełnieniem świadczenia będzie zadośćuczynienie obowiązkowi wynikającemu z długu, natomiast nie będzie zachowanie niewynikające z istniejącego stosunku prawnego.
2. Umowa uregulowana w art. 391 k.c. stanowi zabezpieczenie związane z istnieniem innych stosunków obligacyjnych i mające na celu umocnienie jego realizacji, a nie na nakłanianiu osoby trzeciej do zachowań niepolegających na świadczeniu, w rozumieniu art. 353 k.c.
Początek strony
Rafał Woźniak
Termin opublikowania informacji poufnej jako podstawa rażącego naruszenia przepisów
Opracowanie obejmuje analizę wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej jako WSA) z 14.11.2014 r. dotyczącego odpowiedzialności członka zarządu za nieterminowe opublikowanie informacji poufnej dotyczącej zawartego listu intencyjnego. W komentowanym wyroku WSA pośrednio dokonuje wykładni przepisów dotyczących terminów publikacji informacji poufnych. Glosa jest krytyczna ze względu na wadliwą wykładnię przez WSA przepisów prawa materialnego.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 14.11.2014 r. (VI SA/Wa 1013/12)
1. Opublikowanie informacji poufnej w terminie 24 godzin od jej pozyskania nie jest wystarczające dla stwierdzenia, że nie doszło do naruszenia obowiązku informacyjnego wynikającego z art. 56 ust. 1 pkt 1 i art. 56 ust. 2 pkt 1 ustawy o ofercie.
2. Niewydanie polecenia przygotowania treści raportu bezpośrednio po spotkaniu, na którym doszło do podpisania listu intencyjnego, a dopiero po zakończeniu spotkań biznesowych, łączące się z wielogodzinną zwłoką w opublikowaniu informacji poufnej, daje podstawy do stwierdzenia, że w wykonaniu tego obowiązku informacyjnego nie zachowano wymogu "niezwłoczności".
3. Brak publikacji informacji poufnej niezwłocznie od jej pozyskania stanowi rażące naruszenie obowiązku informacyjnego.
Początek strony
Łukasz Zamojski
Dopuszczalność zawieszenia postępowania rejestrowego przez sąd procesowy w ramach zabezpieczenia powództwa o uchylenie/stwierdzenie nieważności uchwały organu właścicielskiego spółki kapitałowej
Niniejsza glosa dotyczy zagadnienia dopuszczalności zawieszenia postępowania rejestrowego przez sąd procesowy właściwy do rozpoznania powództwa o stwierdzenie nieważności bądź uchylenie uchwały organu stanowiącego spółki kapitałowej w ramach wniosku o zabezpieczenie. Autor wykazuje, że taki sposób zabezpieczenia jest niedopuszczalny, zwłaszcza w świetle nowej treści art. 755 § 1 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego, jak i ze względu na szczególną regulację zawartą w art. 249 § 2 oraz art. 423 § 1 kodeksu spółek handlowych
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 28.01.2014 r. (I ACz 62/14)
Dopuszczalne jest zabezpieczenie roszczenia o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez zawieszenie postępowania rejestrowego dotyczącego wpisu zmian na podstawie tej uchwały.
Początek strony
Michał Makowski
Status prawny osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego
Przedmiotem glosy jest krytyczna ocena stanowiska Sądu Najwyższego (dalej jako SN) dotyczącego statusu osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego. Nie można zaakceptować tezy, że art. 87 ustawy z 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej zawiera autonomiczną regulację w zakresie reprezentacji przedsiębiorcy, niedającą się w pełni wprost utożsamić z żadną z klasycznych konstrukcji prawa cywilnego, w szczególności z pełnomocnictwem. Brakuje wystarczającego uzasadnienia normatywnego dla przedmiotowego poglądu, który prowadzi do niebezpiecznych konsekwencji dla pewności obrotu prawnego.
Uchwała Sądu Najwyższego z 26.02.2014 r. (III CZP 103/13)
1. Artykuł 87 u.s.d.g. zawiera regulację autonomiczną, niedającą się w pełni wprost utożsamić z żadną z klasycznych konstrukcji prawa cywilnego, zwłaszcza z pełnomocnictwem. Wynikająca z tego przepisu konstrukcja łączy w sobie elementy przedstawicielstwa (do którego zastosowanie mogą mieć per analogiam art. 95 i n. kodeksu cywilnego) oraz upoważnienia do dokonywania czynności faktycznych.
2. Artykuł 87 u.s.d.g. przewiduje odrębne w stosunku do określonych w kodeksie cywilnym umocowanie, co do zakresu o cechach zbliżonych do prokury oddziałowej (art. 1095 k.c.). Należy też przyjąć, że analogicznie do kodeksowego uregulowania dotyczącego prokury, ustanowienie osoby upoważnionej oznacza, że jest ona ex lege (na podstawie normy wynikającej z art. 87 u.s.d.g.) umocowana również do dokonywania czynności sądowych. Z uwagi jednak na to, że w obowiązującym porządku prawnym nie występuje pełnomocnictwo o nieograniczonym zakresie umocowania, a prokura jest pełnomocnictwem o najszerszym zakresie umocowania, przyjąć należy, iż zakres umocowania osoby upoważnionej nie może, podobnie jak przy prokurze, obejmować czynności, o których mowa w art. 1093 k.c.
Początek strony
Kinga Dróżdż
Konieczność odwrócenia grożącej szkody jako przesłanka udzielenia zabezpieczenia nowacyjnego
Opracowanie dotyczy podstaw zastosowania zabezpieczenia nowacyjnego w kontekście powszechnie zauważalnej tendencji do szerszego stosowania zabezpieczeń, których istota polega na antycypacji mającego zapaść orzeczenia sądu. Glosowane postanowienie zapadło na kanwie sprawy, przy której rozstrzyganiu poruszono dość powszechny problem, który wydaje się nie tracić na aktualności. Sąd Apelacyjny w Poznaniu w postanowieniu z 6.05.2013 r. dokonuje specyfi cznej gradacji podstaw udzielenia zabezpieczenia nowacyjnego. Uściślając, opracowanie dotyczy konieczności odwrócenia powstałej szkody jako przesłanki uzyskania zabezpieczenia zapewniającego uprawnionemu taką ochronę, jaką uzyskałby w wyniku wygrania sprawy. Problematyka podstaw zabezpieczenia nowacyjnego jest interesująca nie tylko teoretycznie, lecz ma duże znaczenie praktyczne z racji dość powszechnego składania wniosków o udzielenie nowacyjnego zabezpieczenia roszczenia, które ma być niebawem dochodzone.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 6.05.2013 r. (I ACz 766/13)
Nowacyjne zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych co do swojej treści może się nie różnić od merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, jeśli uprawniony uprawdopodobni, że bez takiego zabezpieczenia narażony będzie na szkodę albo inne niekorzystne skutki. Konieczność odwrócenia szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków jest szczególnym przejawem interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia.
Początek strony
Michał Bohaczewski
Podmiot praw autorskich w ujęciu kolizyjnoprawnym
W glosie omówiony został wyrok Sądu Najwyższego (dalej jako SN), w którym rozstrzygnięto wysoce kontrowersyjną kwestię określenia podmiotu pierwotnie uprawnionego z tytułu praw autorskich na tle art. 5 ust. 2 Konwencji berneńskiej na korzyść zasady państwa, w którym dochodzona jest ochrona (łac. lex loci protections). Trafność przyjętego rozwiązania jest dyskusyjna zarówno biorąc pod uwagę literalne brzmienie przepisu, jak i potrzeby międzynarodowego obrotu utworami. Niemniej jednak w obecnym stanie prawnym rozstrzygnięcie zdaje się zgodne z przepisami ustawy prawo prywatne międzynarodowe, które nie znalazły zastosowania w omawianej sprawie. W praktyce problem określenia uprawnionego wydaje się jednak, co do zasady, możliwy do rozwiązania przy odwołaniu się do prawa właściwego dla umowy odnoszącej się do praw autorskich, jaka zawsze towarzyszy sytuacjom, w których powstaje wątpliwość odnośnie do osoby uprawnionego.
Wyrok Sądu Najwyższego z 15.09.2011 r. (II CSK 572/10)
1. Konstrukcja art. 5 ust. 2 konwencji berneńskiej nawiązuje wyraźnie do wypracowanej w doktrynie koncepcji tzw. terytorializmu praw autorskich. W myśl tej koncepcji, twórcy przysługuje równocześnie tyle praw podmiotowych, ile systemów prawnych w określonej sytuacji chroni dane dobro niematerialne. Przyjęcie tego założenia nakazuje przyjąć, że prawu państwa ochrony podlega nie tylko "zakres ochrony, jak i środki jej dochodzenia", ale wszystkie kwestie objęte statutem praw autorskich, a więc również wiążące się oceną powstania, treści i wygaśnięcia praw autorskich.
2. Nie można uznać, że do oceny przesłanek nabycia autorskich praw majątkowych przez podmiot zagraniczny oraz skutków tego nabycia mają zastosowanie w - procesie o ochronę tych praw przed sądem polskim - przepisy kraju, w którym doszło do ich pierwotnego nabycia.
3. Wyrażona w art. 5 ust. 2 konwencji berneńskiej norma kolizyjna, wskazująca, według jakich przepisów udziela się ochrony podmiotowi uprawnionemu, wyłącza zgodnie z powszechnie przyjętą zasadą pierwszeństwa konwencji międzynarodowych przed prawem krajowym (art. 1 § 2 ustawy z 12.11.1965 r. - Prawo prywatne międzynarodowe) - zastosowanie norm prawa prywatnego międzynarodowego państwa ochrony.
Początek strony
Tomasz Kolanowski
Sprzedaż nieruchomości - kontrowersyjne źródło przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych (cz. II)
Zgodnie z zapowiedzią zawartą w poprzednim numerze "Glosy", zostaną tu przedstawione zasady ustalenia dochodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. Są one, moim zdaniem, przykładem wskazującym na to, jaki stopień skomplikowania tej regulacji osiągnięto po wielu nowelizacjach przepisów. Obecnie, z jednej strony, ustawodawca nakazuje opodatkowanie dochodu, a nie - jak to było we wcześniejszym stanie prawnym - przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. Z drugiej zaś strony, ten pozornie korzystny dla podatników zabieg legislacyjny doprowadził do skomplikowania zasad rozliczania się z obowiązków podatkowych. Nie jest możliwe, aby w niniejszym opracowaniu przedstawić całą problematykę związaną z tym zagadnieniem. Omówione zostaną jedynie ogólne zasady rozliczania się z podatku związanego z odpłatnym zbyciem nieruchomości, na przykładzie umowy sprzedaży.
Początek strony
Jarosław Olesiak, Łukasz Pajor
Poręczenie udzielone bez wynagrodzenia a opodatkowanie świadczeń nieodpłatnych
Zagadnienia dotyczące granic opodatkowania świadczeń nieodpłatnych należą do najczęściej dyskutowanych w doktrynie i analizowanych w orzecznictwie kwestii z zakresu podatków dochodowych. Orzeczenie komentowane poniżej zasługuje na szczególną uwagę, ponieważ zapadło w stanie faktycznym, w którym ustalanie benefi cjenta świadczenia nieodpłatnego następowało w gronie trzech jednostek: dłużnika, wierzyciela i poręczyciela. Mamy tu więc do czynienia z sytuacją dalece bardziej złożoną aniżeli w typowych układach podmiotowych: świadczący - odbiorca świadczenia. Naszym zdaniem, wyrok dopiero otwiera dyskusję w tym obszarze opodatkowania i nie może być uznawany za wyczerpująco wyjaśniający kryteria rozstrzygania swoistej konkurencji między większą liczbą potencjalnie korzystających z tego samego świadczenia nieodpłatnego.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19.04.2013 r. (II FSK 1689/11)
Jeżeli spółka uzyskuje zabezpieczenie w postaci poręczenia kredytu bankowego, to tak określone działanie ma charakter czynności przysparzającej, ma charakter majątkowy o określonej wartości, tworzącej konkretny przychód podatnika, który nie rodzi po jego stronie żadnych zobowiązań do świadczeń wzajemnych.
Początek strony
Ola Nieczepa
Poinformowanie podatnika o wszczęciu postępowania karnoskarbowego jako moment skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego po upływie 5-letniego terminu przedawnienia
Glosowany wyrok dotyczy zagadnienia momentu poinformowania podatnika o zawieszeniu biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania. Przepis art. 70 § 6pkt 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2003 r. do 1.09.2005 r., został przez Trybunał Konstytucyjny (dalej TK) uznany wyrokiem z 17.07.2012 r. za niekonstytucyjny. Oczekiwano, że orzeczenie TK rozwieje wątpliwości w tej kwestii, jednak w dalszym ciągu nie udało się wypracować jednolitej praktyki. Minister Finansów zalecił, aby organy podatkowe zawiadamiały podatnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego oraz o rozpoczęciu bądź dalszym biegu terminu przedawnienia po upływie okresu zawieszenia.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16.01.2013 r. (I FSK 1208/11)
Dla zawieszenia biegu terminu przedawnienia istotna jest nie tylko data wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe - znaczenie ma również przedstawienie zarzutów określonej osobie. Z chwilą upływu 5 letniego terminu przedawnienia podatnik musi zostać poinformowany, że przedawnienie nie następuje, bo jego bieg został zawieszony w związku ze wszczęciem postępowania karnoskarbowego. Bez takiej informacji nie można mówić o skutecznym zawieszeniu biegu terminu przedawnienia.
Początek strony
Grzegorz Borkowski
Oprocentowanie nadpłaty podatku "z nieujawnionych źródeł"
Podatnicy, którzy zapłacili podatek wymierzony na podstawie "niekonstytucyjnego", przepisu mają prawo do jego zwrotu. Z odsetkami czy bez? Odpowiedzi udzielił Naczelny Sąd Administracyjny.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25.03.2015 r. (II FSK 3963/14)
W przypadku nadpłaty powstałej w skutek uchylenia decyzji ostatecznej, którą ustalono zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2 ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa, na podstawie przepisu ustawy podatkowej następnie uchylonego orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego (dalej jako TK) jako niekonstytucyjnego, oprocentowanie w świetle art. 78 § 3 pkt 1 i pkt 2 o.p. przysługuje: 1) od powstania nadpłaty do jej zwrotu, jeżeli organ przyczynił się do powstania przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania, 2) od dnia wydania decyzji rozstrzygającej postępowanie wznowieniowe co do istoty, jeżeli organ nie przyczynił się do powstania przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania, a nadpłata nie została zwrócona w terminie, o którym mowa w art. 77 § 1 pkt 1 lit. a o.p., 3) w przypadku terminowego zwrotu nadpłaty - oprocentowanie nie przysługuje.
Początek strony
