Europejski Przegląd Sądowy - Nr 9/2017 [144]

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

Paweł Marcisz

• Sąd obowiązany do zadania pytania prejudycjalnego w polskim postępowaniu cywilnym

str. 4

Maciej Taborowski

• Skarga kasacyjna w postępowaniu cywilnym jako środek zaskarżenia na potrzeby ustalenia obowiązku zadania pytania prejudycjalnego przez sąd krajowy

str. 11

Iwona Parchimowicz

• Prawo do wystąpienia z Unii Europejskiej na przykładzie Brexitu

str. 18

Dominika Czerniak

• Prawo podejrzanego do kontaktu z adwokatem (art. 6 ust. 3 lit. c EKPCz) w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

str. 28

GLOSY

Justyna Łacny

• Korekty finansowe nakładane na instytucje zamawiające za naruszenia prawa zamówień publicznych
  - uwagi do wyroków Trybunału Sprawiedliwości w połączonych sprawach C-260/14 i C-261/14, Judeţul Neamţ i Judeţul Bacău przeciwko Ministerul Dezvoltării Regionale si Administraţiei Publice oraz w sprawie C 406/14, Wrocław – Miasto na prawach powiatu przeciwko Ministrowi Infrastruktury i Rozwoju

str. 40

KAMIENIE MILOWE ORZECZNICTWA

Ewa Laskowska-Litak

• O godziwym wynagrodzeniu w prawie autorskim
  - wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 21.10.2010 r. w sprawie C-467/08 Padawan SL przeciwko Sociedad General de Autores y Editores de Espana (SGAE)

str. 50

UNIJNE ORZECZNICTWO SĄDÓW POLSKICH

Orzecznictwo Sądu Najwyższego
(Monika Domańska)
str. 60

Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego
(Agata Hauser, Robert Talaga)
str. 62

Paweł Marcisz
Sąd obowiązany do zadania pytania prejudycjalnego w polskim postępowaniu cywilnym
Niedawny wyrok Trybunału Sprawiedliwości (TS) w sprawie Partner stwierdza, że w polskiej sprawie cywilnej o charakterze kasacyjnym obowiązek zadania pytania prejudycjalnego ciąży wyłącznie na Sądzie Najwyższym (SN). Pozornie stanowi to potwierdzenie wniosku, który można było wysnuć już z orzeczeń w sprawach Lyckeskog i Cartesio. Bliższa analiza przekonuje jednak, że TS oparł swoje rozstrzygnięcie na założeniach, które nie zawsze mają pokrycie w polskim postępowaniu cywilnym. W rezultacie, zdaniem autora, należy raczej podzielić pogląd, że w sprawach kasacyjnych obowiązek zadania pytania prejudycjalnego ciąży zarówno na SN, jak i na sądzie drugiej instancji. Pozwala to w szczególności uniknąć problemów, które taki obowiązek stwarzałby w związku z instytucją przedsądu.

Początek strony

Maciej Taborowski
Skarga kasacyjna w postępowaniu cywilnym jako środek zaskarżenia na potrzeby ustalenia obowiązku zadania pytania prejudycjalnego przez sąd krajowy
Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości (TS) w sprawie Partner w zakresie, w jakim odnosi się do rejestru klauzul niedozwolonych, będzie miało ograniczone znaczenie praktyczne z uwagi na przeprowadzone w międzyczasie zmiany legislacyjne. Wyrok ten będzie miał jednak znaczenie w części, w której potwierdza słuszność stanowiska wyrażonego przez Sąd Najwyższy (SN) w 2008 r., że w postępowaniu cywilnym sądem obowiązanym do zadania pytania prejudycjalnego będzie SN, jeżeli w sprawie przysługuje skarga kasacyjna.

Początek strony

Iwona Parchimowiczz
Prawo do wystąpienia z Unii Europejskiej na przykładzie Brexitu
Celem niniejszego opracowania jest ustalenie charakteru art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej przede wszystkim poprzez zidentyfikowanie, w jaki sposób zawarte tam przepisy skutkują niepewnością prawną. Niepewność powodowana przez przepisy gwarantujące prawo do jednostronnego wystąpienia z Unii stanowi – zdaniem autorki – słowo kluczowe w wykładni tego prawa.

Początek strony

Dominika Czerniak
Prawo podejrzanego do kontaktu z adwokatem (art. 6 ust. 3 lit. c EKPCz) w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Prawo do kontaktu z adwokatem od pierwszego przesłuchania w postępowaniu karnym i możliwość legalnego limitowania tego uprawnienia są często przedmiotem rozważań Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPCz). Najnowsze orzecznictwo strasburskie kształtujące się na gruncie wyroków Wielkiej Izby w sprawach Ibrahim i inni przeciwko Zjednoczonemu Królestwu oraz Simeonovi przeciwko Bułgarii, nie daje jednak jednoznacznych odpowiedzi, co w sytuacji, gdy – zwłaszcza w początkowym etapie postępowania karnego – ograniczono prawo podejrzanego z art. 6 ust. 3 lit. c Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i jak wpływa to na ocenę ogólnej rzetelności postępowania. Stwierdzenie, że postępowanie jako całość spełnia wymagania z art. 6 ust. 1 EKPCz, jeżeli podejrzany nie korzystał z pomocy adwokata, zależy m.in. od tego, czy zrzekł się prawa do milczenia i złożył samoobciążające oświadczenia dowodowe, czy stanowiły one podstawę wyroku skazującego, w jakich okolicznościach nastąpiło zrzeczenie się prawa do milczenia, czy organy procesowe działały w dobrej wierze, a także czy istniały dostateczne powody, uzasadnione wagą interesu publicznego, przemawiające za legalną ingerencją w prawo z art. 6 ust. 3 lit. c Konwencji albo pozwalające zaakceptować nieuzasadnione w świetle prawa krajowego ograniczenie prawa do kontaktu z adwokatem. Analizując rozstrzygnięcia ETPCz, warto rozważyć, czy istnieje strasburski standard dopuszczalnej ingerencji w prawo podejrzanego do kontaktu z adwokatem, a jeżeli tak, to czy standard ten jest satysfakcjonujący z perspektywy ochrony praw oskarżonego w procesie karnym.

Początek strony

Justyna Łacny
Korekty finansowe nakładane na instytucje zamawiające za naruszenia prawa zamówień publicznych – uwagi do wyroków Trybunału Sprawiedliwości w połączonych sprawach C-260/14 i C-261/14, Judeţul Neamţ i Judeţul Bacău przeciwko Ministerul Dezvoltării Regionale si Administraţiei Publice oraz w sprawie C-406/14, Wrocław – Miasto na prawach powiatu przeciwko Ministrowi Infrastruktury i Rozwoju
W 2016 r. Trybunał Sprawiedliwości (dalej TS lub Trybunał) rozstrzygnął dwie sprawy dotyczące korekt finansowych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego korzystające z funduszy UE, które w toku ich wydatkowania naruszyły prawo zamówień publicznych. W obydwu sprawach – w wyroku z 26.05.2016 r. w połączonych sprawach C-260/14 i C-261/14, Judeţul Neamţ i Judeţul Bacău przeciwko Ministerul Dezvoltării Regionale si Administraţiei Publice i w wyroku z 14.07.2016 r. w sprawie C-406/14 Wrocław – Miasto na prawach powiatu przeciwko Ministrowi Infrastruktury i Rozwoju – Trybunał odniósł się do kwalifi kacji naruszeń prawa zamówień publicznych jako nieprawidłowości uzasadniających nałożenie korekt fi nansowych, do sposobu ustalania wysokości tych korekt oraz ich charakteru prawnego. Artykuł ten przedstawia i komentuje te wyroki oraz wskazuje problemy prawne powstające w tym obszarze.

Początek strony

Ewa Laskowska-Litak
O godziwym wynagrodzeniu w prawie autorskim - wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 21.10.2010 r., C-467/08, Padawan SL przeciwko Sociedad General de Autores y Editores de Espana (SGAE)
Prawo własności intelektualnej – jako punkt graniczny w systemie każdego kraju członkowskiego UE – ma chronić zarówno interes prywatny, jak i publiczny związany z dostępem do dzieł kultury i nauki oraz wykorzystywaniem ich na dalsze potrzeby twórczości. W tym kontekście wprowadzanie wyjątków od praw wyłącznych wymaga szczególnej wrażliwości i przede wszystkim wyważenia interesów wszystkich uczestników obrotu. Wyrok TS w sprawie Padawan, mimo swojej kontrowersyjności, wydaje się potwierdzać tę tezę.

Początek strony

Back to top

Back to top

Back to top

Back to top

Back to top