Europejski Przegląd Sądowy - Nr 6/2015 [117]

ARTYKUŁY I ROZPRAWY

Michał Krajewski

• Akt ustawodawczy o charakterze generalnym a prawo do skutecznej ochrony sądowej

str. 4

Barbara Nita-Światłowska

• Stosowanie zasady wzajemnego uznawania w celu ochrony pokrzywdzonego przestępstwem - europejski nakaz ochrony

str. 14

Joanna Osiejewicz

• Członek rodziny w prawie Unii Europejskiej

str. 24

Maciej Siwicki

• Koncepcja wyczerpania autorskich praw majątkowych w dystrybucji cyfrowej (cz. II)

str. 31

GLOSY

Włodzimierz Nykiel, Michał Wilk

• Swoboda przepływu kapitału w stosunkach między państwami trzecimi - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 10.04.2014 r. w sprawie C-190/12 Emerging Markets Series of DFA Investment Trust Company przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Bydgoszczy

str. 37

Zbigniew Pinkalski

• Digitalizacja i udostępnianie zbiorów bibliotecznych w ramach dozwolonego użytku publicznego - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 11.09.2014 r. w sprawie C-117/13 Technische Universität Darmstadt przeciwko Eugen Ulmer KG

str. 44

KAMIENIE MILOWE ORZECZNICTWA

Agnieszka Knade-Plaskacz

• Pojęcie dyskryminacyjnego ze względu na koszty charakteru postępowań sądowych w sprawach dotyczących środowiska - wprowadzenie i wyrok TS z 11.04.2013 r. w sprawie C-260/11 David Edwards, Lilian Pallikaropoulos przeciwko Environment Agency, First Secretary of State, Secretary of State for Environment, Food and Rural Affairs

str. 48

VARIA

Michał Grabowski

• Nowe usługi płatnicze w projekcie dyrektywy PSD2 - czy screen scraping jest legalny?

str. 53

UNIJNE ORZECZNICTWO SĄDÓW POLSKICH

Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
(Jakub Królikowski)
str. 58

Orzecznictwo Sądu Najwyższego
(Monika Domańska)
str. 60

Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego
(Agata Hauser, Robert Talaga)
str. 61

Michał Krajewski
Akt ustawodawczy o charakterze generalnym a prawo do skutecznej ochrony sądowej
Celem niniejszego artykułu jest ocena wyłączenia dopuszczalności skargi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako TSUE) na nieważność aktu ustawodawczego o charakterze generalnym, składanej przez skarżącego nieuprzywilejowanego na podstawie art. 263 ak. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w świetle wymogów prawa do skutecznej ochrony sądowej wyrażonego w art. 47 Karty Praw Podstawowych UE. Do rozważań nad relacją pomiędzy wskazanymi przepisami skłania częściowa rewizja traktatowego systemu środków prawnych z Traktatu z Lizbony, kodyfi kacja prawa do skutecznej ochrony sądowej w KPP, a także wciąż możliwa akcesja Unii do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Artykuł podzielono na trzy części. W pierwszej zostanie wskazane, w jaki sposób art. 263 ak. 4 TFUE dokonuje operacjonalizacji części treści art. 47 Karty. Skarga na nieważność atu osadzona zostanie również w kontekście innych środków prawnych realizujących prawo do skutecznej ochrony sądowej. W drugiej części artykułu zostanie przeprowadzona rekonstrukcja treści prawa podstawowego do skutecznego środka prawnego przed sądem, stanowiącego element prawa do skutecznej ochrony sądowej, oraz ocena w jego świetle unijnego mechanizmu ochrony sądowej przed aktem ustawodawczym o charakterze generalnym. W trzeciej części zostaną przeanalizowane propozycje krajowych środków uzupełniających mechanizm unijny.

Początek strony

Barbara Nita-Światłowska
Stosowanie zasady wzajemnego uznawania w celu ochrony pokrzywdzonego przestępstwem - europejski nakaz ochrony
Ustawą z 28.11.2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka do kodeksu postępowania karnego zostały dodane dwie nowe jednostki redakcyjne: rozdział 66j - "Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie europejskiego nakazu ochrony" i rozdział 66k - "Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie europejskiego nakazu ochrony". Przepisy zawarte we wskazanych rozdziałach kodeksu postępowania karnego implementują dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/99/UE z 13.12.2011 r. w sprawie europejskiego nakazu ochrony. Celem wskazanej dyrektywy jest zagwarantowanie wykonywalności orzeczenia zapadłego w państwie członkowskim UE, przyznającego ochronę osobie zagrożonej w innych państwach członkowskich, na terytorium których ta osoba przebywa. Instrument ten ma na celu ochronę pokrzywdzonego; w świetle motywu 9 dyrektywy 2011/99/UE jest to jej wyłączny cel.

Początek strony

Joanna Osiejewicz
Członek rodziny w prawie Unii Europejskiej
Na tle prawa UE rodzina nie jest instytucją prawną, podlega jednak ochronie prawnej. Regulacje Unii dotyczące rodziny nie zostały zebrane w jednym akcie prawnym i nie mają charakteru kompleksowego. Znajdziemy je w nielicznych przepisach prawa pierwotnego i kilku aktach prawa wtórnego, a ich zakres jest stosunkowo skromny. Prawo rodzinne należy bowiem do typowo narodowych materii prawnych, uwarunkowanych socjalnie, religijnie i kulturowo. Jego treści są kształtowane decyzjami, które mają silny związek z korzeniami kulturowymi i aksjologią poszczególnych państw członkowskich UE i są determinowane specyfi ką tradycji i doświadczeń historycznych. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie, jaki jest zakres pojęcia "rodzina" w świetle prawa UE oraz jak kształtuje się status prawny jej członków. Na potrzeby rozważań przyjęto hipotezę, że zakres pojęciowy wyrażenia "rodzina" w prawie unijnym jest szczególny, ponieważ, z jednej strony, podmiotowo nie zawsze jest tożsamy z kręgiem osób, któremu zwyczajowo przypisuje się cechę bycia rodziną, a z drugiej strony - może zmieniać swoje granice w zależności od kontekstu prawnego.

Początek strony

Maciej Siwicki
Koncepcja wyczerpania autorskich praw majątkowych w dystrybucji cyfrowej (cz. II)
Część II opracowania dotyczy problematyki odsprzedaży prawa do korzystania z kopii programu komputerowego, jego zwielokrotniania i wykorzystywania przez kolejnego nabywcę. W niniejszej części autor prezentuje też kilka własnych przemyśleń na temat koncepcji wyczerpania prawa w stosunku do innych, niż programy komputerowe utworów dystrybuowanych w wersji elektronicznej. Tłem dla poniższych rozważań jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości (dalej jako TS) z 3.07.2012 r. w sprawie C-128/11, UsedSoft GmbH przeciwko Oracle International Corp., który stanowi istotny głos w dyskusji na temat wyczerpania autorskich praw majątkowych w stosunku do utworów dystrybuowanych w Internecie.

Początek strony

Włodzimierz Nykiel, Michał Wilk
Swoboda przepływu kapitału w stosunkach z państwami trzecimi - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 10.04.2014 r. w sprawie C-190/12 Emerging Markets Series of DFA Investment Trust Company przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Bydgoszczy
Zasada swobody przepływu kapitału, mająca swoje źródło w art. 63-66 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dalej jako TFUE), zakazuje wszelkich ograniczeń w przepływie kapitału oraz w płatnościach pomiędzy państwami członkowskimi UE, a także pomiędzy państwami członkowskimi a państwami trzecimi. Oznacza to, że państwa członkowskie jednostronnie ograniczyły własną suwerenność w zakresie stanowienia prawa wewnętrznego w odniesieniu do dokonywania płatności oraz przepływu kapitału pomiędzy tymi państwami a państwami trzecimi (nienależącymi do Unii Europejskiej).

Początek strony

Zbigniew Pinkalski
Digitalizacja i udostępnianie zbiorów bibliotecznych w ramach dozwolonego użytku publicznego - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 11.09.2014 r. w sprawie C-117/13 Technische Universität Darmstadt przeciwko Eugen Ulmer KG
Artykuł 28 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest kluczowym przepisem dla działalności bibliotek. Przepis ten, mimo swojej istotności, nie był jednak dotychczas częstym przedmiotem analiz orzecznictwa. Na jego tle powstało natomiast wiele problemów interpretacyjnych, które są efektem m.in. postępu technologicznego i cyfryzacji, do których biblioteki muszą dostosować swoją działalność. W kontekście nielicznych wypowiedzi krajowego orzecznictwa większość z tych problemów pozostaje nierozstrzygnięta. Na tym tle duże znaczenie trzeba przypisać, odnoszącemu się do problematyki dozwolonego użytku praw autorskich w działalności bibliotek, orzeczeniu TS z 11.09.2014 r. w sprawie C-117/13, Technische Universität Darmstadt przeciwko Eugen Ulmer KG.

Początek strony

Agnieszka Knade-Plaskacz
Pojęcie dyskryminacyjnego ze względu na koszty charakteru postępowań sądowych w sprawach dotyczących środowiska - wprowadzenie i wyrok TS z 11.04.2013 r. w sprawie C-260/11 David Edwards, Lilian Pallikaropoulos przeciwko Environment Agency, First Secretary of State, Secretary of State for Environment, Food and Rural Affairs
Konwencja z Aarhus oraz transponująca ją do prawa unijnego dyrektywa 2003/35/WE3 stanowią, że postępowanie toczące się przed sądami krajowymi w sprawach dotyczących ochrony środowiska nie mogą być dyskryminujące ze względu na koszty. W wyroku w sprawie C-260/11, Edwards TS zbadał w sposób abstrakcyjny znaczenie tej reguły oraz określił, w jaki sposób należy zastosować konwencję oraz odpowiednie przepisy dyrektyw w ramach sporu dotyczącego orzeczenia o kosztach postępowania w sprawach dotyczących środowiska.

Początek strony

Michał Grabowski
Nowe usługi płatnicze w projekcie dyrektywy PSD2 - czy screen scraping jest legalny?
24.07.2014 r. Komisja Europejska (dalej jako Komisja) opublikowała propozycję nowych regulacji w obszarze płatności. Zawierała ona projekt rozporządzenia w sprawie wielostronnej opłaty interchange (MIFs) oraz projekt drugiej dyrektywy w sprawie usług płatniczych (dalej jako PSD2). Zasadniczą nowością drugiego z projektów była propozycja wprowadzenia dodatkowych usług płatniczych, opartych na uzyskaniu dostępu do rachunku płatniczego tzw. podmiotom trzecim. Propozycja Komisji wydaje się zmierzać do wypełnienia istniejącej luki prawnej oraz tym samym zakończenia istniejącego w tym zakresie sporu o legalność używanej do agregowania informacji oraz inicjowania płatności metody screen scraping. Dyskusja nad celowością i skutkami tej inicjatywy legislacyjnej stała się na rynku polskim tym bardziej aktualna, że 14.07.2014 r. Komisja Nadzoru Finansowego (dalej jako KNF) opublikowała ostrzeżenie dotyczące ryzyka związanego z podawaniem innemu bankowi danych do logowania do rachunku bankowego (przy użyciu metody screen scraping), a jego konsekwencją było zakazanie niektórym bankom stosowania tego rodzaju praktyk.

Początek strony

Back to top

Back to top

Back to top

Back to top

Back to top