Zabieg leczniczy bez zgody pacjenta

Lekarz może wykonać badanie, przeprowadzić zabieg lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych wyłącznie za zgodą pacjenta. Lekarze, którzy wykonali zabieg bez zgody pacjenta ponoszą odpowiedzialność karną. Może być nią grzywna, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do lat 2.

Kto może wyrazić skuteczną prawnie zgodę?

W przypadku pacjentów małoletnich lub ubezwłasnowolnionych całkowicie wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego. W przypadku nieposiadania przedstawiciela ustawowego konieczne jest zezwolenie sądu opiekuńczego. Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana jest tzw. podwójna zgoda – zarówno jego jak i jego przedstawiciela ustawowego.

Udzielenie pomocy medycznej dopuszczalne bez zgody pacjenta

Istnieją sytuacje, zgodnie z ustawą o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, w których udzielenie pomocy medycznej jest dopuszczalne bez jego zgody. Ma to miejsce w niżej wymienionych sytuacjach:

• gdy wymagana jest niezwłoczna pomoc lekarska, a stan zdrowia nie pozwala wyrazić zgody;
• gdy przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego bądź niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody jej nie wyraża a jej brak zgody skutkuje niebezpieczeństwem utraty życia;
• jeżeli w trakcie wykonywania zabiegu operacyjnego zaistnieją okoliczności, których nieuwzględnienie groziłoby pacjentowi niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkim uszkodzeniem ciała lub ciężkim rozstrojem zdrowia.