Wywłaszczenie

Wywłaszczenie to pozbawienie bez zgody właściciela jego praw w związku z realizacją celu publicznego lub innego prawnie uzasadnionego warunku za słusznym odszkodowaniem. Wywłaszczenie w swej istocie powiązane jest z pozbawieniem własności, choć dopuścić można także w ramach tej instytucji ograniczenie własności lub pozbawienie innych praw niż własność.

Obecnie w doktrynie cały czas akcentuje się wypracowaną jeszcze w okresie dwudziestolecia międzywojennego przez M. Zimmermanna klasyczną definicję wywłaszczenia, zgodnie z którą odebranie prawa podmiotowego jest dokonywane w ramach przymusu państwowego za odszkodowaniem.

W obowiązującym systemie prawa w Polsce przez wywłaszczenie nieruchomości należy rozumieć pozbawienie albo ograniczenie, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości – por. art. 112 u.g.n.

Należy podkreślić, że nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego. Nieruchomość stanowiąca własność Skarbu Państwa nie może być wywłaszczona, przy czym nie dotyczy to wywłaszczenia prawa użytkowania wieczystego oraz ograniczonych praw rzeczowych obciążających nieruchomość.

Wywłaszczeniem może być objęta cała nieruchomość albo jej część. Jeżeli wywłaszczeniem jest objęta część nieruchomości, a pozostała część nie nadaje się do prawidłowego wykorzystywania na dotychczasowe cele, na żądanie właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości nabywa się tę część w drodze umowy na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, w zależności od tego, na czyją rzecz następuje wywłaszczenie.

Więcej sprawdź w publikacji