Współdziałanie organów

Współdziałanie jest wynikiem konieczności jednoczesnego prowadzenia czynności procesowych przez różne organy. Niejednokrotnie bowiem zakres sprawy oraz brak kompetencji lub właściwości, czy też przeszkody prawne i faktyczne sprawiają, że nie wszystkie czynności, jakie przeprowadza się  w postępowaniu, mogą być wykonane przez jeden organ, który jest gospodarzem tego postępowania. Może się zatem zdarzyć, że organ główny będzie zobligowany do zwrócenia się o opinię innego organu, który jest właściwy wydać tzw. rozstrzygnięcie cząstkowe, niezbędne dla poprawnego rozstrzygnięcia głównego. Przyczyną współdziałania mogą być, oprócz konieczności stworzenia optymalnych warunków do poprawności orzeczenia, także względy celowościowe czy ekonomika postępowania. Co do zasady istotą współdziałania jest wykonywanie czynności przez różne organy, ale w ramach jednego postępowania lub w ramach odrębnych postępowań, jednakże powiązanych ze sobą oraz prowadzonych przynajmniej w części w tym samym okresie czasu. Uzyskanie zatem decyzji o warunkach zabudowy jako podstawy do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę nie jest współdziałaniem, jeśli poprzedza ono postępowanie o pozwolenie na budowę. Obie decyzje są bowiem nie tylko wydawane w odrębnych postępowaniach, ale nie muszą być powiązane czasowo (w ujęciu temporalnym). Najpierw należy legitymować się warunkami zabudowy, by potem uzyskać pozwolenia na budowę. Same warunki zabudowy nie muszą ponadto skutkować sporządzeniem projektu i złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę. Jeśli więc wnioskujący nie przedkłada wymaganych od niego prawem dokumentów i rozstrzygnięć innych organów, które należało uzyskać uprzednio, to stanowi to podstawę do wezwania do usunięcia naruszenia pod rygorem pozostawienia bez rozpoznania. Wskazany przykład z obszaru procesu budowlanego ilustruje sytuację, w której nie mieliśmy do czynienia ze współdziałaniem właśnie ze względu na luźne powiązanie ww.decyzji oraz fakt, że warunki zabudowy uzyskuje się wcześniej w odrębnym postępowaniu.

W doktrynie pewne wątpliwości budzi ponadto określenie współdziałania jako instytucji prawa. Współdziałanie bowiem może być różnie rozumiane, a zatem jego zakres może być odmienny. W znaczeniu wąskim pojęcie to omawiane jest na podstawie art. 106 k.p.a.; natomiast w znaczeniu szerokim wyróżniamy także dodatkowe dwie formy współdziałania, a mianowicie: współdziałanie przez pomoc prawną określoną w art. 52 k.p.a., oraz współdziałanie w związku z występowaniem zagadnienia wstępnego, o którym mowa w art. 97 §1 pkt 4 k.p.a.

Elementem wspólnym łączącym wszystkie formy jest fakt współdziałania organów.

Pomoc prawna jako forma współdziałania w znaczeniu szerokim. Zgodnie z art. 52 k.p.a. w toku postępowania organ administracji publicznej zwraca się do właściwego terenowego organu administracji rządowej lub organu samorządu terytorialnego o wezwanie osoby zamieszkałej lub przebywającej wdanej gminie lub mieście do złożenia wyjaśnień lub zeznań albo do dokonania innych czynności, związanych z toczącym się postępowaniem. Organ prowadzący postępowanie oznacza zarazem okoliczności będące przedmiotem wyjaśnień lub zeznań albo czynności, jakie mają być dokonane.

Więcej sprawdź w publikacji