Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej

Tematyka odpowiedzialności odszkodowawczej władzy publicznej nie jest dziedziną dość powszechnie znaną. Często brak świadomości szerokich uprawnień, jakimi dysponujemy w odniesieniu do działań organów władzy publicznej powoduje, że wiele osób najczęściej nie dochodzi swoich praw w zakresie naprawienia szkód powstałych w wyniku działalności podmiotów administracji publicznej.

Geneza odpowiedzialności odszkodowawczej

Książki i publikacje dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej władzy publicznej, jak i sama tematyka, nie są jednak nowością w polskim ustawodawstwie. Genezy instytucji odpowiedzialności Skarbu Państwa upatruje się w Konstytucji z 1921 r., która przewidywała solidarną odpowiedzialność Skarbu Państwa oraz danego organu za wyrządzoną szkodę. Mówi o tym również ustawa z dnia 15 października 1956 r. o odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwowych, które następnie niemal w niezmienionej formie powtórzono w art. 417 – 421 Kodeksu cywilnego z 23 kwietnia 1964 r.

Podstawowe uprawnienia obywatela RP

Instytucja odpowiedzialności odszkodowawczej władzy publicznej nie jest dziś wyrazem wyłącznie dobrej woli polskiego ustawodawcy. Na uprawnienia każdego obywatela RP ma obecnie wpływ również prawo międzynarodowe oraz prawo Unii Europejskiej (m.in. bogate orzecznictwo sądów wspólnotowych).

Prawo do odszkodowania z tytułu wykonywania władzy publicznej zawiera art. 77 ust. 1 Konstytucji RP. Odpowiedzialność odszkodowawcza organów władzy publicznej uregulowana jest również w Kodeksie cywilnym oraz w przepisach szczególnych.