Nadzór w procesie inwestycyjno-budowlanym

To uprawnienia organów administracji rządowej do kontrolowania i władczego rozstrzygania oprawach i obowiązkach uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego, a także uprawnienia inwestora do kontroli zgodności realizacji budowy z projektem budowlanym oraz jakości ich wykonania.

Proces inwestycyjno-budowlany to zespół działań następujących po sobie i zmierzających do realizacji konkretnej inwestycji, związanych z szeroko rozumianym planowaniem inwestycji, w tym planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym, oraz jej wykonawstwem. Można podzielić go na dwa etapy, tj.: przygotowania inwestycji i realizacji inwestycji.

Etap przygotowania inwestycji obejmuje: wybór lokalizacji, uzyskanie wymaganych prawem decyzji administracyjnych, zapewnienie finansowania inwestycji.

Etap realizacji inwestycji natomiast obejmuje: wykonanie robót budowlanych, uzyskanie wymaganych prawem decyzji administracyjnych związanych zużytkowaniem obiektu lub zmianą sposobu jego użytkowania. Na obu etapach sprawowany jest nadzór przez różne organy.

Zadania administracji architektoniczno-budowlanej wykonują starosta, wojewoda oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Zadania nadzoru budowlanego natomiast wykonują powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego oraz główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Wskazane powyżej organy realizują następujące czynności: nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego, a w szczególności: zgodności zagospodarowania terenu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz wymaganiami ochrony środowiska, warunków bezpieczeństwa ludzi imienia w rozwiązaniach przyjętych w projektach budowlanych, przy wykonywaniu robót budowlanych oraz utrzymaniu obiektów budowlanych, zgodności rozwiązań architektoniczno-budowlanych z przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy technicznej, właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, stosowania wyrobów budowlanych, wydawania decyzji administracyjnych w sprawach określonych ustawą.

Jak wynika z powyższego, podstawowym zadaniem jest sprawowanie nadzoru i kontroli. Podnieść należy, że pojęcia nadzoru i kontroli nie są pojęciami tożsamymi. Nadzór jest pojęciem szerszym i obejmuje czynności kontrolne oraz możliwość władczych działań zmierzających do przywrócenia stanu zgodnego z prawem. Kontrola natomiast obejmuje tylko działania zmierzające do zbadania danego zdarzenia, zjawiska, wskazania wykrytych nieprawidłowości i czynności naprawczych, jakie powinny zostać podjęte (J.Jagielski, Kontrola administracji publicznej, Warszawa 2006, s.15).

Organy administracji architektoniczno-budowlanej wykonują przede wszystkim zadania kontrolne w ramach postępowania administracyjnego zmierzającego do wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego oraz decyzji o legalizacji samowoli budowlanej.

W przypadku decyzji o pozwoleniu na budowę organ wykonuje czynności kontrolne w zakresie zgodności zagospodarowania terenu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Obejmują one sprawdzenie zgodności projektu budowlanego z planem miejscowym, a w przypadku jego braku – z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Organy te badają także zgodność projektu budowlanego z wymaganiami przepisów o ochronie środowiska, tj. w zakresie jego zgodności z wymaganiami wynikającymi z decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.

Więcej sprawdź w publikacji