Promocja czasowa

Sprzedaliśmy {{ prices.groupon_info.saled }} z {{ prices.groupon_info.limited_to }} szt.

Prawo budowlane. KomentarzMarek Wierzbowski

Stan prawny: 15 października 2020 r.

Wydanie: 4

Liczba stron: 1076

Więcej informacji

Wnikliwa interpretacja przepisów ustawy – Prawo budowlane oraz innych aktów prawnych z nią związanych.

-30%

Prawo budowlane. Komentarz

Marek Wierzbowski, Alicja Plucińska-Filipowicz

Buliński Kamil, Arkadiusz Despot-Mładanowicz, Tomasz Filipowicz, Artur Kosicki, Alicja Plucińska-Filipowicz, Mariusz Rypina, Mirosław Wincenciak, Katarzyna Wincenciak-Pruszyńska

Przeczytaj fragment Zobacz spis treści

Wnikliwa interpretacja przepisów ustawy – Prawo budowlane oraz innych aktów prawnych z nią związanych.

Stan prawny: 15 października 2020 r.

Wydanie: 4

Liczba stron: 1076

Więcej informacji

Opis publikacji Fragment dla Ciebie Informacje Spis treści Autorzy Tagi Opinie

Opis publikacji

W komentarzu przedstawiono wnikliwą interpretację przepisów ustawy – Prawo budowlane oraz innych aktów prawnych z nią związanych. Autorzy podpowiadają, jak można skutecznie rozwiązywać problemy prawne towarzyszące stosowaniu tych regulacji w praktyce. W sposób jasny i precyzyjny wskazują, jakie działania powinien podejmować inwestor budowlany, by osiągnąć zamierzony efekt bez konieczności wchodzenia w spory z organami administracji publicznej, prezentując również merytoryczną analizę jego uprawnień i obowiązków.

Na uwagę zasługują także praktyczne rady, jak uniknąć komplikacji łączących się z koniecznością uwzględniania wymagań stawianych przedsięwzięciom inwestycyjnym, m.in. z zakresu prawa ochrony środowiska, prawa energetycznego, prawa autorskiego czy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przedstawione rozważania wzbogaca najnowsze orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego,...

W publikacji omówiono zmiany w Prawie budowlanym, które weszły w życie m.in. 19.09 i 31.07.2020 r.

Ico_Gray_1.gif [750 B] Nowe regulacje przyczyniły się do wprowadzenia:

ułatwień w pozyskiwaniu pozwolenia na budowę poprzez uproszczenie procedur;
podziału projektu budowlanego na trzy części – projekt zagospodarowania działki lub terenu, projekt architektoniczno-budowlany, projekt techniczny;
zmian w zakresie uzyskiwania odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych;
zmian ułatwiających inwestorom ustalenie, jakie roboty budowlane wymagają dokonania zgłoszenia zamiast uzyskania pozwolenia na budowę;
uproszczonego postępowania legalizacyjnego dla starych samowoli budowlanych;
zamkniętego katalogu robót budowlanych dla których wymagane jest ustalenie kierownika budowy i inspektora nadzoru budowlanego;
pięcioletniego terminu do stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę i decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

Adresaci:
Komentarz przeznaczony jest dla sędziów, adwokatów i radców prawnych, a także dla pracowników organów administracji publicznej – zarówno rządowej, jak i samorządowej – oraz faktycznych uczestników procesu budowlanego, w szczególności inwestorów. Będzie pomocny również pracownikom naukowym oraz studentom prawa i kierunków technicznych.

Opis publikacji aktualny na dzień: 2020-09-17

Zobacz spis treści

Rozwiń opis Zwiń opis

Fragment dla Ciebie

Nie możesz się zdecydować? Przeczytaj fragment publikacji!

Przeczytaj fragment

Informacje

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska

Rok publikacji: 2020

Wydanie: 4

Liczba stron: 1076

Seria: Komentarze

Rodzaj: Komentarz

Okładka: miękka

Format: A5

Towar w kategorii: Nieruchomości i budownictwo , Prawo budowlane

Wersja publikacji: Książka papier

ISBN: 978-83-8223-163-2

Kod towaru: KAM-2417 W04Z01

5,0/5 Poznaj opinie

Spis treści

Wykaz skrótów .............................................................................. 13
Wstęp do IV wydania Komentarza do Prawa budowlanego ....... 21
USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane ..................... 23
Rozdział 1. Przepisy ogólne ............................................................ 25
Art. 1. [Przedmiot regulacji] ................................................. 25
Art. 2. [Rozwinięcie] ............................................................ 28
Art. 3. [Definicje legalne] ..................................................... 37
Art. 4. [Prawo zabudowy] .................................................... 90
Art. 5. [Zasady projektowania, budowy i utrzymywania obiektów budowlanych] ........................................... 92
Art. 5(1)–5(2). (uchylone). ............................................................... 106
Art. 5a. [Budowa obiektu liniowego] ..................................... 106
Art. 6. [Zagospodarowanie terenów] ................................... 109
Art. 7. [Warunki techniczne] ................................................ 111
Art. 8. [Upoważnienie] ......................................................... 115
Art. 9. [Odstępstwa] ............................................................ 116
Art. 10. [Wyroby budowlane] ................................................ 132
Art. 10a. (uchylony). ................................................................ 133
Art. 11. [Upoważnienie] ......................................................... 134
Rozdział 2. Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie .... 136
Art. 12. [Samodzielne funkcje techniczne – definicja] ............ 136
Art. 12a. [Weryfikacja] ............................................................. 149
Art. 12b–12c. (uchylone). ............................................................. 151
Art. 13. [Uprawnienia budowlane] ........................................ 151
Art. 14. [Rozwinięcie] ............................................................ 153
Art. 15. (uchylony). ................................................................ 162
Art. 15a. [Zakres uprawnień wynikających z uprawnień budowlanych w poszczególnych specjalnościach] .... 162
Art. 16. [Upoważnienia] ......................................................... 167
Rozdział 3. Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego .............................................. 171
Art. 17. [Określenie uczestników procesu budowlanego] ...... 171
Art. 18. [Obowiązki inwestora] .............................................. 179
Art. 19. [Przypadki szczególne] .............................................. 189
Art. 20. [Obowiązki projektanta] ........................................... 196
Art. 21. [Uprawnienia projektanta] ........................................ 230
Art. 21a. [Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia] ................. 234
Art. 22. [Obowiązki kierownika budowy] ............................... 238
Art. 23. [Uprawnienia kierownika budowy] ........................... 252
Art. 23a. (uchylony). ................................................................ 254
Art. 24. [Zakaz łączenia funkcji] ............................................. 254
Art. 25. [Obowiązki inspektora nadzoru] ............................... 255
Art. 26. [Uprawnienia inspektora nadzoru] ............................ 259
Art. 27. [Wyznaczenie koordynatora] .................................... 263
Art. 27a. [Zapewnienie czynności geodezyjnych] ..................... 263
Rozdział 4. Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych ............................. 267
Art. 28. [Uzyskanie pozwolenia na budowę] .......................... 267
Art. 29. [Zwolnienie z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę] ..................................... 294
Art. 29a. [Budowa przyłączy] ................................................... 353
Art. 30. [Obowiązek zgłoszenia] ............................................ 359
Art. 30a. [Informacja publiczna o zgłoszeniu i sprzeciwie] ...... 392
Art. 31. [Rozbiórka] ............................................................... 395
Art. 32. [Wymagania dotyczące pozwoleń] ........................... 409
Art. 33. [Wniosek o pozwolenie na budowę] ......................... 424
Art. 34. [Projekt budowlany] ................................................. 444
Art. 34a. [Publikacja informacji o wszczęciu postępowania w sprawie pozwolenia na budowę dotyczącego realizacji inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej] ................................................. 466
Art. 34b. [Wymogi formalne map do celów projektowych] ..... 467
Art. 35. [Sprawdzanie rozwiązań projektowych] ................... 469
Art. 35a. [Kaucja na zabezpieczenie] ....................................... 488
Art. 36. [Treść decyzji o pozwoleniu] ..................................... 492
Art. 36a. [Zmiana decyzji o pozwoleniu] ................................. 499
Art. 36b. [Zmiany w projekcie technicznym] ............................ 521
Art. 37. [Decyzja o zmianie pozwolenia] ................................ 523
Art. 37a. [Wniosek o pozwolenie na budowę tymczasowego obiektu budowlanego] ............................................. 532
Art. 37b. [Stwierdzenie nieważności decyzji] ........................... 534
Art. 38. [Rejestr decyzji o pozwoleniu] ................................... 536
Art. 39. [Obiekty zabytkowe] ................................................. 541
Art. 39a. [Budowa na obszarze Pomnika Zagłady] ................... 543
Art. 40. [Przeniesienie decyzji] ............................................... 545
Art. 40a. [Rozszerzenie pojęcia] ............................................... 558
Rozdział 5. Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych ....... 559
Art. 41. [Prace przygotowawcze i obowiązki inwestorów] ..... 560
Art. 42. [Kierownictwo i nadzór] ............................................ 570
Art. 43. [Sytuacje szczególne] ................................................ 579
Art. 44. [Obowiązek zawiadamiania] ..................................... 586
Art. 45. [Dziennik budowy] .................................................... 589
Art. 45a. [Obowiązki przed rozpoczęciem budowy] ................ 602
Art. 45b. [Treść tablicy informacyjnej] ...................................... 606
Art. 45c. [Treść ogłoszenia] ..................................................... 608
Art. 46. [Przechowywanie dokumentacji] .............................. 609
Art. 47. [Wejście na nieruchomość sąsiada] ........................... 612
Rozdział 5a. Postępowanie w sprawie rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych z naruszeniem ustawy ......... 637
Art. 48. [Samowola budowlana; postanowienie o wstrzymaniu budowy] ........................................... 637
Art. 48a. [Złożenie wniosku o legalizację] ................................ 658
Art. 48b. [Dokumenty legalizacyjne] ........................................ 661
Art. 49. [Postępowanie legalizacyjne] .................................... 665
Art. 49a. [Przesłanki zwrotu opłaty legalizacyjnej] ................... 686
Art. 49b. (uchylony). ................................................................ 690
Art. 49c. [Odesłanie do Ordynacji podatkowej] ....................... 690
Art. 49d. [Wysokość opłaty legalizacyjnej] ............................... 695
Art. 49e. [Przesłanki wydania decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego] ............................................. 697
Art. 49f. [Przesłanki wszczęcia uproszczonego postępowania legalizacyjnego] ........................................ 699
Art. 49g. [Dokumenty legalizacyjne w uproszczonym postępowaniu legalizacyjnym] .................................. 704
Art. 49h. [Sprawdzenia dokonywane w trakcie uproszczonego postępowania legalizacyjnego] ................................. 708
Art. 49i. [Rozstrzygnięcia wydawane w uproszczonym postępowaniu legalizacyjnym] .................................. 711
Art. 50. [Wstrzymanie robót] ................................................. 713
Art. 50a. [Nakazanie rozbiórki] ................................................ 762
Art. 51. [Doprowadzenie do zgodności z prawem] ................ 763
Art. 52. [Wykonanie nakazanych czynności] .......................... 773
Art. 53. [Rozwinięcie] ............................................................ 775
Art. 53a. [Wszczęcie postępowania z urzędu lub na wniosek] ........................................................ 775
Rozdział 5b. Zakończenie budowy ................................................ 778
Art. 54. [Zawiadomienie o użytkowaniu] ............................... 778
Art. 55. [Przystąpienie do użytkowania] ................................ 781
Art. 55a. (uchylony). ................................................................ 785
Art. 56. [Zawiadomienie właściwych służb o zakończeniu budowy] ...................................... 786
Art. 57. [Załączniki do zawiadomienia] .................................. 792
Art. 58. (uchylony). ................................................................ 811
Art. 59. [Pozwolenie na użytkowanie] ................................... 812
Art. 59a. [Kontrola budowy] .................................................... 815
Art. 59b. (uchylony). ................................................................ 818
Art. 59c. [Termin przeprowadzenia kontroli] ........................... 818
Art. 59d. [Protokół kontroli] .................................................... 819
Art. 59e. [Podmiot przeprowadzający kontrolę] ...................... 821
Art. 59f. [Kara za odstępstwa] ................................................ 822
Art. 59g. [Postępowanie w sprawie kary] ................................. 826
Art. 59h. [Wyłączenie możliwości stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na użytkowanie ze względu na upływ czasu] ..... 828
Art. 59i. [Wymierzenie kary z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego] ......................... 828
Art. 60. [Przekazanie dokumentacji] ...................................... 837
Rozdział 6. Utrzymanie obiektów budowlanych .......................... 838
Art. 61. [Obowiązki] .............................................................. 838
Art. 62. [Okresowe kontrole] ................................................. 843
Art. 62a. [Protokół z kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego, instalacji i przewodów] ..................... 853
Art. 63. [Wymóg przechowywania dokumentacji obiektu budowlanego] .......................................................... 856
Art. 63a. (uchylony). ................................................................ 857
Art. 64. [Książka obiektu budowlanego] ................................ 858
Art. 65. [Udostępnianie dokumentacji obiektu] ..................... 862
Art. 66. [Usuwanie nieprawidłowości stwierdzonych w obiekcie budowlanym] .......................................... 863
Art. 67. [Nakaz rozbiórki nieużytkowanego lub niewykończonego obiektu] ................................. 877
Art. 68. [Opróżnienie budynku] ............................................. 885
Art. 69. [Usuwanie niebezpieczeństw w obiekcie budowlanym] ........................................................... 890
Art. 70. [Obowiązek napraw] ................................................. 894
Art. 71. [Zmiana sposobu użytkowania] ................................ 898
Art. 71a. [Samowolna zmiana sposobu użytkowania] ............. 912
Art. 72. [Postępowanie w sprawie rozbiórek – delegacja ustawowa] ................................................................ 918
Art. 72a. [Postępowania wszczynane z urzędu] ....................... 921
Rozdział 7. Katastrofa budowlana ................................................. 922
Art. 73. [Katastrofa budowlana] ............................................ 922
Art. 74. [Przyczyny katastrofy – postępowanie wyjaśniające] ............................................................ 924
Art. 75. [Czynności w przypadku katastrofy budowlanej] ...... 925
Art. 76. [Obowiązki organów] ............................................... 930
Art. 76a. [Jedno postępowanie wyjaśniające dla kilku obiektów uszkodzonych w wyniku katastrofy] .......... 934
Art. 77. [Sytuacje szczególne] ................................................ 935
Art. 78. [Czynności zabezpieczające] ..................................... 935
Art. 79. [Usunięcie skutków katastrofy] ................................. 938
Rozdział 8. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego ............................... 940
Art. 80. [Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego] .......................................... 940
Art. 81. [Zadania] .................................................................. 942
Art. 81a. [Czynności kontrolne] ............................................... 945
Art. 81b. (uchylony). ................................................................ 947
Art. 81c. [Uprawnienia organów budowlanych] ...................... 947
Art. 82. [Kompetencje] .......................................................... 951
Art. 82a. [Czynności powierzone] ............................................ 955
Art. 82b. [Obowiązki organów administracji architektoniczno-budowlanej] .............................. 956
Art. 83. [Kompetencje organów nadzoru budowlanego] ....... 961
Art. 83a. (uchylony). ................................................................ 963
Art. 84. [Zadania organów nadzoru budowlanego] ............... 963
Art. 84a. [Kontrola] ................................................................. 965
Art. 84aa. [Ograniczenie prawa dostępu do informacji o źródle danych osobowych przetwarzanych przez organy administracji architektoniczno-budowlanej i organy nadzoru budowlanego; okres przechowywania i zabezpieczenie informacji o źródle danych
osobowych] .............................................................. 967
Art. 84ab. [Żądanie ograniczenia przetwarzania danych osobowych a wykonywanie zadań ustawowych przez organy administracji architektoniczno-budowlanej i organy nadzoru budowlanego] .......... 972
Art. 84b. [Wykonywanie kontroli] ............................................ 973
Art. 85. [Współdziałanie organów] ........................................ 974
Art. 85a. [Odesłanie] ............................................................... 975
Art. 86. [Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego] ......... 975
Art. 87. [Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego] ....... 978
Art. 88. [Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego] .............. 979
Art. 88a. [Zadania Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego] .......................................................... 984
Art. 88b. [Główny Urząd Nadzoru Budowlanego] .................... 988
Art. 89. (uchylony). ................................................................ 989
Art. 89a. [Właściwość organów budowlanych] ........................ 989
Art. 89b. [Postanowienie o uzgodnieniu] ................................. 990
Art. 89c. [Bezpośrednie zagrożenie] ........................................ 991
Rozdział 9. Przepisy karne .............................................................. 993
Art. 90. (uchylony). ................................................................ 993
Art. 91. [Przeszkadzanie organom nadzoru] .......................... 997
Art. 91a. [Użytkowanie obiektu niezgodne z przepisami] ........ 1000
Art. 92. [Niespełnianie obowiązków; utrudnianie] ................. 1001
Art. 93. [Naruszenie wymagań ustawy] ................................. 1006
Art. 94. [Tryb orzekania] ........................................................ 1017
Rozdział 10. Odpowiedzialność zawodowa w budownictwie ..... 1019
Art. 95. [Osoby odpowiedzialne] ........................................... 1019
Art. 96. [Kary z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie] .......................... 1025
Art. 97. [Tryb postępowania] ................................................. 1031
Art. 98. [Właściwości organów w sprawach odpowiedzialności zawodowej] ................................ 1037
Art. 99. [Decyzje o ukaraniu] ................................................. 1040
Art. 100. [Przedawnienie] ........................................................ 1042
Art. 101. [Zatarcie kary] ........................................................... 1047
Art. 102. (uchylony). ................................................................ 1049
Rozdział 11. Przepisy przejściowe i końcowe ................................ 1050
Art. 103. [Sprawy wszczęte wcześniej] .................................... 1050
Art. 104. [Dotychczasowe uprawnienia] .................................. 1054
Art. 105. [Decyzje o dopuszczeniu do powszechnego stosowania w budownictwie nowych materiałów budowlanych] ........... 1055
Art. 106. [Zmiana ustawy o ochronie przeciwpożarowej] ........ 1055
Art. 107. [Derogacja] ............................................................... 1056
Art. 108. [Wejście w życie] ....................................................... 1056
Załącznik ........................................................................................ 1057
Indeks rzeczowy ............................................................................. 1063
Autorzy ........................................................................................... 1073

Rozwiń spis treści Zwiń spis treści

Autorzy

Marek Wierzbowski

Marek Wierzbowski – profesor doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, visiting professor wielu uniwersytetów amerykańskich, współprzewodniczący grupy prawa administracyjnego European Law Institute, członek Komitetu Sterującego ReNEUAL (Research Network on EU Administrative Law), radca prawny, partner w kancelarii Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy, wcześniej partner kancelarii Weil, a następnie Linklaters; autor, redaktor i współautor licznych publikacji naukowych, komentarzy, podręczników i opracowań eksperckich.

Buliński Kamil

Kamil Buliński – radca prawny, specjalizuje się w materialnym i procesowym prawie administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem budowlanego procesu inwestycyjnego, a także w cywilnoprawnej obsłudze inwestycji budowlanych; autor publikacji z zakresu prawa budowlanego, planowania i zagospodarowania przestrzennego, ochrony środowiska, w tym również współautor komentarzy do aktów prawnych z tych dziedzin.

Arkadiusz Despot-Mładanowicz

Arkadiusz Despot-Mładanowicz – sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, autor publikacji z dziedziny procesowego oraz materialnego prawa administracyjnego, w szczególności Prawa budowlanego oraz planowania i zagospodarowania przestrzennego.

Marek Wierzbowski

Buliński Kamil

Arkadiusz Despot-Mładanowicz

Tomasz Filipowicz

Tomasz Filipowicz – radca prawny, doktor nauk prawnych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, prawnik zarządzający w Kancelarii Filipowicz, szkoleniowiec, autor publikacji z zakresu Prawa budowlanego, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz dotyczących tzw. postępowania środowiskowego w zakresie przedsięwzięć energetycznych i infrastrukturalnych. Ma wieloletnie doświadczenie w reprezentowaniu przedsiębiorców w postępowaniach przed organami administracji, sądami administracyjnymi oraz powszechnymi. Specjalizuje się również w doradzaniu w projektach nowotechnologicznych z uwzględnieniem specyfiki ochrony własności intelektualnej i ochrony tajemnic.

Artur Kosicki

Artur Kosicki – doktor nauk prawnych; Marszałek Województwa Podlaskiego; doradca, asystent w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku; autor wielu publikacji naukowych i komentarzy z dziedziny prawa budowlanego, zagospodarowania przestrzennego, a także udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ma wieloletnie doświadczenie w reprezentowaniu przedsiębiorców w budowlanym procesie inwestycyjnym, współpracował również jako ekspert z renomowanymi kancelariami prawnymi.

Alicja Plucińska-Filipowicz

Alicja Plucińska-Filipowicz – sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego w stanie spoczynku; wykładała m.in. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; autorka publikacji z dziedziny materialnego i procesowego prawa administracyjnego, w szczególności prawa budowlanego oraz planowania i zagospodarowania przestrzennego.

Mariusz Rypina

Mariusz Rypina – doktor nauk prawnych; adwokat; associate partner w Kancelarii Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy; uznany specjalista z zakresu prawa gospodarczego oraz postępowań administracyjnych i sądowych; autor kilkudziesięciu publikacji dotyczących prawa gospodarczego i handlowego, w tym współautor komentarzy do ustawy o transporcie kolejowym, usta wy o ochronie konkurencji i konsumentów, kodeksu postępowania administracyjnego, prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, prawa budowlanego, ustawy o planowa niu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz prawa rynku kapitałowego.

Mirosław Wincenciak

Mirosław Wincenciak – doktor nauk prawnych, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku oraz adiunkt w Katedrze Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, autor publikacji z zakresu materialnego prawa administracyjnego.

Katarzyna Wincenciak-Pruszyńska

Rozwiń listę autorów Zwiń listę autorów

Tematyka, tagi

Budowla - definicja

Budowlane prawo

Inwestor w procesie budowlanym

Pozwolenie na budowę

Projekt budowlany - zakres i forma

Budowa

Budownictwo

Budowa - definicja

Opinie

harley Niezweryfikowany zakup

Ciekawe, czy ta pozycja będzie w stanie rzucić wyzwanie komentarzowi Niewiadomskiego z Becka? Sądząc po nazwiskach autorów uważam, że tak, bowiem Z. Kostka wydał już kiedyś komentarz do PrBud, A. Gliniecki redagował zbiór orzeczeń z tej dziedziny. (opinia dotyczy poprzedniego wydania publikacji)

Kup tę książkę w wersji Książka dostępna w różnych formatach Przewodnik po formatach