Wykaz skrótów | str. 13

Wstęp | str. 19

Rozdział 1
Pojęcie prac badawczo-rozwojowych. Rodzaje i funkcje umów o prace B+R | str. 35
1.1. Prace badawczo-rozwojowe i ich wyniki a przedmiot świadczenia | str. 35
1.1.1. Świadczenie a przedmiot świadczenia oraz przedmiot umowy | str. 35
1.1.2. Prace badawczo-rozwojowe | str. 39
1.1.3. Wyniki prac badawczo-rozwojowych | str. 63
1.2. Klasyfikacja i rodzaje umów i porozumień dotyczących prac badawczo-rozwojowych oraz umowy podobne | str. 75
1.2.1. Kryterium normatywno-systemowe, miejsce, funkcja i zakres regulacji | str. 77
1.2.2. Kryterium zakresu współpracy stron. Porozumienia kooperacyjne w zakresie badań i rozwoju | str. 83
1.2.3. Kryterium przedmiotu, stron umowy oraz podmiotu uprawnionego do praw do wyników badań | str. 96
1.3. Funkcje umów o prace badawczo-rozwojowe | str. 98
Wnioski | str. 105

Rozdział 2
Umowa o prace B+R w porządkach prawnych wybranych państw obcych | str. 109
2.1. Stany Zjednoczone | str. 109
2.1.1. Wprowadzenie | str. 109
2.1.2. Strony umowy | str. 111
2.1.3. Określenie przedmiotu umowy | str. 112
2.1.4. Podmiot uprawniony do praw wyłącznych obejmujących wyniki badań. Poufność. Prawo publikacji | str. 113
2.1.5. Wynagrodzenie | str. 115
2.1.6. Odpowiedzialność | str. 117
2.1.7. Problemy związane z funkcjonowaniem badanych umów | str. 117
2.2. Wielka Brytania | str. 121
2.2.1. Przedmiot umowy – rezultaty | str. 126
2.2.2. Podmiot uprawniony do praw wyłącznych obejmujących wyniki badań i korzystania z tych wyników | str. 126
2.2.3. Prawo publikowania oraz utrzymywanie poufności wyników | str. 129
2.2.4. Odpowiedzialność i ryzyko naukowe | str. 132
2.2.5. Wynagrodzenie | str. 134
2.3. Niemcy | str. 135
2.3.1. Charakter prawny | str. 135
2.3.2. Analiza stosowanych w obrocie wzorców umownych | str. 139
2.3.3. Określenie przedmiotu świadczenia | str. 140
2.3.4. Prawa na dobrach niematerialnych. Podmiot uprawniony. Poufność. Prawo publikacji | str. 141
2.3.5. Wynagrodzenie | str. 144
2.3.6. Odpowiedzialność | str. 145
2.4. Szwajcaria | str. 147
2.4.1. Charakter prawny | str. 147
2.4.2. Odpowiedzialność | str. 150
2.4.3. Wynagrodzenie | str. 152
2.4.4. Uprawnienia do wyników. Poufność a publikacja wyników | str. 152
2.5. Inne wybrane państwa | str. 154
2.5.1. Japonia | str. 154
2.5.2. Węgry | str. 157
Wnioski | str. 160

Rozdział 3
Strony, podmioty umowy | str. 163
3.1. Uwagi historyczno-prawne | str. 163
3.2. Wykonawca | str. 164
3.3. Pojęcie jednostki naukowej | str. 166
3.3.1. Wprowadzenie | str. 166
3.3.2. Szkoły wyższe | str. 169
3.3.3. Jednostki naukowe PAN | str. 173
3.3.4. Instytuty badawcze | str. 174
3.3.5. Międzynarodowe instytuty naukowe. Polska Akademia Umiejętności | str. 176
3.3.6. Inne jednostki naukowe | str. 178
3.3.7. Osoba fizyczna | str. 181
3.4. Zamawiający | str. 183
3.5. Zagadnienie wielości podmiotów po stronie wykonawcy | str. 185
Wnioski | str. 190

Rozdział 4
Podstawowe prawa i obowiązki stron umowy | str. 193
4.1. Obowiązki i prawa wykonawcy | str. 193
4.1.1. Obowiązek wykonania prac badawczo-rozwojowych | str. 193
4.1.2. Stopień konkretyzacji świadczenia, projekt badawczo-rozwojowy, wskaźniki wykonania projektu | str. 195
4.1.3. Obowiązek informowania o postępach prac oraz poddania się kontroli ze strony zamawiającego | str. 211
4.1.4. Obowiązek przekazania (wydania, udostępnienia) wyników prac i prac badawczo-rozwojowych zamawiającemu | str. 218
4.2. Obowiązki i prawa zamawiającego | str. 226
4.2.1. Obowiązek zapłaty wynagrodzenia | str. 226
4.2.2. Obowiązek odbioru wyników | str. 247
4.2.3. Obowiązek współdziałania zamawiającego przy wykonywaniu prac badawczo-rozwojowych | str. 259
4.3. Określenie podmiotu uprawnionego do projektu wynalazczego stanowiącego wynik badań. Obowiązek należytej ochrony wyników badań | str. 264
4.3.1. Wprowadzenie | str. 264
4.3.2. Wykonawca lub twórca jako podmiot uprawniony | str. 265
4.3.3. Skarb Państwa jako podmiot uprawniony | str. 274
4.3.4. Zamawiający jako podmiot uprawniony | str. 281
4.3.5. Współuprawnienie zamawiającego z wykonawcą, współzamawiających współwykonawców oraz wymienionych podmiotów z twórcami | str. 283
Wnioski | str. 296

Rozdział 5
Charakter prawny umowy o prace badawczo-rozwojowe | str. 299
5.1. Ujęcie historyczne. Kształtowanie się poglądów na charakter prawny umów o prace B+R | str. 299
5.2. Współczesne poglądy doktryny prawa w zakresie charakteru prawnego umów o prace B+R | str. 304
5.3. Umowa rezultatu, starannego działania | str. 310
5.4. Umowa nazwana, nienazwana, mieszana | str. 314
5.4.1. Rozważenie możliwości uznania umowy o prace B+R za umowę o dzieło lub jej podtyp | str. 322
5.4.2. Umowa o prace B+R jako nienazwana umowa o świadczenie usług | str. 333
5.4.3. Umowa o prace B+R a koncepcja umowy mieszanej oraz kompleks umów | str. 337
5.5. Umowy o prace badawczo-rozwojowe a inne podobne umowy wykorzystywane w obrocie wynikami prac B+R | str. 340
5.5.1. Umowa o dokonanie projektu wynalazczego | str. 343
5.5.2. Umowa wdrożeniowa | str. 345
5.5.3. Umowa licencyjna | str. 347
Wnioski | str. 357

Rozdział 6
Ograniczenia swobody kontraktowej w świetle prawa ochrony konkurencji | str. 363
6.1. Wprowadzenie | str. 363
6.2. Mechanizm wyłączenia grupowego | str. 366
6.2.1. Warunki jakościowe wyłączenia grupowego | str. 367
6.2.2. Warunki ilościowe wyłączenia (udział w rynku, czas, stosunek między stronami) | str. 371
6.2.3. Klauzule stanowiące ograniczenia podstawowe | str. 380
6.2.4. Klauzule stanowiące ograniczenia wykluczone | str. 390
6.3. Analiza orzecznictwa | str. 401
6.3.1. Sprawa Henkel/Colgate | str. 402
6.3.2. Sprawa KSB/Goulds/Lowara/ITT | str. 403
6.3.3. Sprawa Exxon/Shell | str. 405
6.3.4. Sprawa Pasteur Merieux-Merck | str. 407
6.3.5. Sprawa Asahi/Saint Gobain | str. 409
6.3.6. Sprawa Fujitsu/AMD Semiconductors | str. 411
6.3.7. Sprawa Kodak/Canon | str. 414
6.3.8. Sprawa Honeywell and DuPont/Society of Automotive Engineers | str. 417
6.3.9. Sprawa General Electric/Pratt & Whitney | str. 418
6.3.10. Sprawa Microsoft/Time Warner/Content Guard JV | str. 423
6.3.11. Sprawa Novartis/GlaxoSmithKline (GSK) | str. 425
6.4. Skutki cywilnoprawne klauzul restrykcyjnych | str. 427
Wnioski | str. 429

Rozdział 7
Należyta staranność przy wykonaniu umowy | str. 433
7.1. Podstawy i zakres odpowiedzialności wykonawcy | str. 433
7.1.1. Określenie problemów | str. 433
7.1.2. Dyskusja nad charakterem odpowiedzialności wykonawcy. Rys historyczny | str. 434
7.2. Kryteria oceny należytej jakości przedmiotu świadczenia wykonawcy | str. 436
7.3. Niemożliwość świadczenia (pierwotna i następcza) | str. 440
7.4. Odpowiedzialność wykonawcy za wady jakościowe prac badawczych | str. 445
7.5. Odpowiedzialność za wady prawne prac badawczych | str. 460
7.6. Odpowiedzialność wykonawcy za podwykonawców i pomocników | str. 463
7.7. Nieterminowość w wykonaniu prac badawczych i jej skutki | str. 468
7.8. Kara umowna | str. 476
7.8.1. Rys historyczny | str. 476
7.8.2. Obecny stan prawny | str. 477
Wnioski | str. 485

Rozdział 8
Umowy o prace badawczo-rozwojowe w praktyce | str. 487
8.1. Zintegrowany System Informacji o Nauce i Szkolnictwie Wyższym „POL-on” | str. 487
8.1.1. Zasady funkcjonowania | str. 487
8.1.2. Baza realizowanych projektów badawczo-rozwojowych | str. 490
8.1.3. Informacje o wdrożeniach wyników badań naukowych lub prac rozwojowych | str. 494
8.2. Umowy o prace badawczo-rozwojowe w praktyce Narodowego Centrum Badań i Rozwoju i Narodowego Centrum Nauki | str. 496
8.2.1. Praktyka Narodowego Centrum Badań i Rozwoju | str. 496
8.2.2. Praktyka Narodowego Centrum Nauki | str. 506
8.3. Umowy o badania zlecone w praktyce wybranych publicznych szkół wyższych | str. 510
8.3.1. Wyniki badań i kontroli NIK i innych instytucji | str. 510
8.3.2. Wyniki sondażu diagnostycznego | str. 512
Wnioski | str. 523

Kwestionariusz | str. 529

Bibliografia | str. 535

Wykaz wzorów umów | str. 553

Wkładka
Tabela 1. Wyniki sondażu diagnostycznego
Tabela 2. Wyniki analizy „Zestawienia wdrożeń wyników badań naukowych lub prac rozwojowych przez inne podmioty” w ramach Systemu POL-on
Tabela 3. Liczba i wartość projektów finansowanych przez NCN, NCBR i MNiSW z podziałem na rodzaje uczelni (lata 2011–2015) – uniwersytety. Dane zostały opracowane na podstawie analizy Bazy: „Projekty naukowe” w ramach Systemu POL-on
Tabela 4. Liczba i wartość projektów finansowanych przez NCN, NCBR i MNiSW z podziałem na rodzaje uczelni (lata 2011–2015) – uczelnie techiczne. Dane zostały opracowane na podstawie analizy Bazy: „Projekty naukowe” w ramach Systemu POL-on
Tabela 5: Liczba i wartość projektów finansowanych przez NCN, NCBR i MNiSW z podziałem na rodzaje uczelni (lata 2011–2015) – uczelnie rolnicze i przyrodnicze oraz medyczne. Dane zostały opracowane na podstawie analizy Bazy: „Projekty naukowe” w ramach Systemu POL-on