Przegląd Sądowy - Nr 1/2024

W STYCZNIOWYM NUMERZE „PRZEGLĄDU SĄDOWEGO” REDAKCJA POLECA ARTYKUŁY:

Analiza przesłanek wyznaczenia narady wstępnej i wydania wyroku częściowego

dr hab. Jarosław Zagrodnik, prof. Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – radca prawny

W artykule omówiono nowe instytucje w polskim procesie karnym, a mianowicie naradę wstępną i wyrok częściowy, które zostały uregulowanie w art. 404c Kodeksu postępowania karnego. Z uzasadnienia rządowego projektu zmian legislacyjnych wynika, że omawiane unormowania mają służyć temu, aby w procesach o obszernym zakresie postępowania dowodowego wynikającym z dużej liczby oskarżonych i wielości zarzucanych przestępstw osiągnąć szybkie rozstrzygnięcie w przedmiocie odpowiedzialności karnej tych oskarżonych. W zamyśle projektodawcy instytucje narady wstępnej i wyroku częściowego powinny pozwolić na ograniczenie liczby osób uczestniczących w różnych rolach procesowych w długotrwałym postępowaniu, istotne obniżenie kosztów i innych obciążeń ponoszonych przez strony oraz ograniczenie trudności organizacyjnych, m.in. związanych z rezerwacją odpowiednio dużych sal rozpraw czy zabezpieczeniem konwojów na rozprawę, a nade wszystko na realizację postulatu rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie.

Odpowiedzialność karna Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za promulgację niekonstytucyjnej ustawy

Oskar Kubacki – aplikant adwokacki, Szczecin

Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej za niedopełnienie obowiązku czuwania nad przestrzeganiem Konstytucji poprzez promulgację niekonstytucyjnej ustawy. Autor analizuje zadanie prezydenta czuwania nad przestrzeganiem ustawy zasadniczej oraz prerogatywy przysługujące mu wobec uchwalonej ustawy oraz omawia znamiona czynu zabronionego z art. 231 § 1 Kodeksu karnego. W konkluzjach wskazuje, że prezydent może ponosić odpowiedzialność karną za promulgację niekonstytucyjnej ustawy, jeśli nie dopełni obowiązku jej zawetowania lub zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o przeprowadzenie prewencyjnej kontroli konstytucyjności.

Bezstronność sędziego sądu administracyjnego „na nowo”. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9.10.2023 r., II GZ 134/23

dr Agata Cebera – Katedra Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

dr Jakub G. Firlus – Katedra Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

W artykule autorzy analizują instytucję postępowania sądowoadministracyjnego, jaką jest tryb wyłączenia sędziego na jego żądanie lub żądanie stron i innych uczestników postępowania (iudex suspectus). Inspirację dla tego zagadnienia było postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego, które zostało podjęte w szczególnych okolicznościach znamiennych – z jednej strony zarzucaną bliskością towarzyską i prawną sędziego do piastuna funkcji organu, którego działanie podlega weryfikacji, a z drugiej strony – funkcjonowaniem sędziego oraz osób bliskich stronie w ramach tego samego środowiska. Autorzy podjęli także problematykę systemowej relacji ustawowego testu niezawisłości i bezstronności sędziego sądu administracyjnego.

W NUMERZE PONADTO:

– Istota postępowania nakazowego a możliwość zaskarżenia wyroku nakazowego w części, Bartosz Łukowiak

– Udział osób niebędących stronami w posiedzeniu sądu pierwszej instancji i sądu odwoławczego. Zagadnienia wstępne, Artur Ozimek

– Rolnik prawie konsumentem. Kilka uwag na tle artykułu 385⁵ § 2 Kodeksu cywilnego, Michał P. Ziemiak

– Dobrowolny charakter mediacji w sprawach cywilnych – rozważania w przedmiocie nieskuteczności polskich regulacji na tle rozwiązań włoskich i greckich, Patrycja Dolniak