Wykaz skrótów
str. 15

Od Autora
str. 19

Rozdział I
Uwagi wprowadzające
str. 21

1. Rada Europy
str. 21

2. Zakres pracy
str. 22

3. Treść konwencji europejskiej
str. 25

4. Swoboda wypowiedzi w konwencji europejskiej
str. 26

5. Struktura normatywna art. 10
str. 29

6. Zakres zobowiązania
str. 30

7. Zakres uprawnienia - chronione treści
str. 31

8. Zakres uprawnienia ? chronione przejawy wypowiedzi
str. 32

9. Istnienie ingerencji
str. 39

10. Trójelementowy test
str. 43

11. Rola orzecznictwa
str. 46

12. Postępowanie przed Trybunałem
str. 49

Rozdział II
Początki orzecznictwa dotyczącego swobody wypowiedzi
str. 55

1. Wyrok Handyside v. Wielka Brytania
str. 55

1.1. Wprowadzenie
str. 55

1.2. Okoliczności sprawy
str. 56

1.3. Wyrok Trybunału
str. 58

1.3.1. Zasady zidentyfikowane w wyroku
str. 58

1.3.2. Wybór kontrolnego testu ? między testemrozsądności i niearbitralności a "testem europejskim"
str. 60

1.3.3. Konstrukcja marginesu swobody ocen
str. 63

1.3.4. Zastosowanie zasad ? wyrok Trybunału
str. 68

2. Sprawa Sunday Times v. Wielka Brytania (nr 1)
str. 72

2.1. Okoliczności sprawy
str. 72

2.2. Wyrok Trybunału
str. 76

2.2.1. Wprowadzenie
str. 76

2.2.2. Wymóg przewidywalności prawa
str. 76

2.2.3. Wymóg konieczności ingerencji
str. 81

2.2.3.1. Relacja ust. 1 i 2 art. 10
str. 81

2.2.3.2. Zakres krajowego marginesu swobody ocen
str. 84

3. Zakończenie okresu formacyjnego
str. 87

Rozdział III
Swoboda debaty politycznej
str. 92

1. Status i miejsce wypowiedzi politycznej
str. 92

2. Autonomia zasad dotyczących wypowiedzi politycznej
str. 98

3. Rozumienie wypowiedzi politycznej i jej konteksty
str. 101

3.1. Brak definicji w orzecznictwie Trybunału
str. 101

3.2. Ochrona bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej i bezpieczeństwa publicznego
str. 103

3.2.1. Wczesne orzecznictwo
str. 103

3.2.2. Sprawy związane z konfliktem kurdyjskim
str. 105

3.2.2.1. Wyroki Mehdi Zana i Incal
str. 105

3.2.2.2. Wyroki Wielkiej Izby z dnia 8 lipca 1999 r.
str. 109

3.2.3. Spór wokół testu zastosowanego przez Trybunał
str. 116

3.2.4. Ocena testu "wezwania do przemocy" i jegopóźniejsze użycie
str. 118

4. Naruszenie dobrego imienia lub obraza rządu
str. 128

5. Kontrola i krytyka dotycząca polityków
str. 132

5.1. Przeszłość polityka. Zatarte skazanie
str. 133

5.2. Ujawnienie i użycie wizerunku polityka
str. 134

6. Życie prywatne polityka
str. 139

6.1. Wprowadzenie
str. 139

6.2. Ochrona prywatności polityka w strasburskimorzecznictwie
str. 142

6.3. Ochrona dobrego imienia polityka a granice dopuszczalnej krytyki
str. 148

6.4. Ochrona prywatności w miękkim prawie Rady Europy
str. 151

7. Szczególne konteksty wypowiedzi politycznej
str. 154

7.1. Wypowiedź członka parlamentu
str. 154

7.1.1. Podstawowe zasady
str. 154

7.1.2. Zagadnienia dotyczące immunitetu parlamentarnego
str. 156

7.2. Wypowiedź wyborcza
str. 164

8. Swoboda wypowiedzi a art. 16 i 56 konwencji
str. 170

9. Konwencja a krajowe reguły chroniące instytucje polityczne
str. 174

10. Dozwolona ingerencja w wypowiedź polityczną. Podsumowanie
str. 177

11. Miękkie prawo Rady Europy
str. 182

Rozdział IV
Swoboda wypowiedzi w sprawach mających publiczne znaczenie
str. 185

1. Standardy związane z wypowiedzią o sprawach mającychpubliczne znaczenie i z wypowiedzią polityczną
str. 185

2. Zakres pojęcia "wypowiedź o sprawach mających publiczne znaczenie"
str. 187

3. Status prawny uczestników debaty publicznej
str. 199

4. Funkcjonariusze publiczni a debata o sprawach mającychpubliczne znaczenie
str. 206

4.1. Funkcjonariusz publiczny jako obiekt krytyki
str. 206

4.2. Ochrona funkcjonariusza publicznego ? przykłady
str. 211

4.3. Krytyka funkcjonariuszy jako grupy i funkcjonariusza jako jednostki
str. 215
4.4. Funkcjonariusz publiczny jako autor wypowiedzi
str. 219

4.5. Nakaz "konstytucyjnej lojalności" funkcjonariuszapublicznego
str. 223

4.6. Zakaz działalności politycznej funkcjonariuszypublicznych
str. 230

4.7. Nakaz lojalności i powściągliwości politycznej a innawypowiedź mająca publiczne znaczenie
str. 235

4.8. Wypowiedź funkcjonariusza publicznego na temat jego pracodawcy
str. 236

5. Debata o sprawach mających publiczne znaczenie a ujawnianie informacji poufnych
str. 243

5.1. Wprowadzenie
str. 243

5.2. Ujawnianie poufnych informacji przez media
str. 245

6. Debata o historii kraju
str. 254

7. Wypowiedź naukowa
str. 263

Rozdział V
Twierdzenia i opinie
str. 267

1. Rozróżnienie twierdzeń i opinii. Podstawowa reguła
str. 267

2. Kryterium weryfikujące opinie
str. 269

2.1. Wczesne orzecznictwo
str. 269

2.2. Kryterium dostatecznej podstawy faktycznej
str. 272

2.3. Wskazanie podstawy faktycznej dla opinii
str. 277

3. Status prawny obraźliwej wypowiedzi
str. 281

4. Status prawny apologii
str. 285

5. Kryterium weryfikacji twierdzeń
str. 286

5.1. Zakaz wykazania prawdziwości twierdzeń
str. 286

5.2. Odrzucenie proponowanego środka dowodowego
str. 288

5.3. Nieprawdziwość twierdzeń i zarzutów
str. 293

5.3.1. Wprowadzenie
str. 293

5.3.2. Strasburski standard ? sprawa Bladet Troms? A/Si Stensaas v. Norwegia
str. 296

5.3.3. Treść strasburskiego standardu
str. 301

5.3.3.1. Dobra wiara
str. 302

5.3.3.2. Rzetelność i staranność
str. 305

5.3.3.3. Ilustracje strasburskiego standardu
str. 312

.3.3.3.1. Wyrok Flux v. Mołdowa (nr 6)
str. 312

5.3.3.3.2. Decyzja Harlanova v. Łotwa
str. 314

5.3.4. Ocena standardu
str. 315

5.3.5. Standardy w miękkim prawie Rady Europy
str. 317

6. Prawdziwość tytułu
str. 320

7. Prawo do cytowania
str. 320

8. Brak ochrony pewnych typów informacji ? sprawa GeillustreidePers n.V. v. Holandia
str. 325

9. Klasyfikowanie wypowiedzi jako twierdzenia lub opinii? sprzeczność zasad
str. 327

Rozdział VI
Swoboda wypowiedzi a ochrona powagi i bezstronności wymiaru sprawiedliwości
str. 331

1. Zagadnienia wprowadzające. Szerokie rozumienie pojęcia"wymiar sprawiedliwości
str. 331

2. Sprawa Barfod v. Dania - odmienne spojrzenia Komisjii Trybunału
str. 334

3. Rdzeń obecnego standardu - Prager i Oberschlick v. Austria
str. 338

4. Strasburskie wahania - sprawa De Haes i Gijsels v. Belgia
str. 343

5. Bezstronność wymiaru sprawiedliwości
str. 347

5.1. Sprawa Worm v. Austria
str. 347

5.2. Późniejsze orzecznictwo
str. 353

6. Użycie w wypowiedzi słowa "przestępca"
str. 359

7. Prawnicy a ochrona powagi i bezstronności wymiaru sprawiedliwości
str. 361

7.1. Wprowadzenie
str. 361

7.2. Wypowiedź prawnika podczas wykonywania zawodowych funkcji
str. 363

7.3. Dozwolona ingerencja w wypowiedź prawnika
str. 369

7.3.1. Wypowiedź jako personalna obraza
str. 369

7.3.2. Publiczny charakter wypowiedzi
str. 373

8. Inne orzeczenia dotyczące ochrony powagi i bezstronności wymiaru sprawiedliwości
str. 379

9. Propozycje zmiany strasburskiego standardu
str. 388

10. Miękkie prawo Rady Europy
str. 389

Rozdział VII
Swoboda wypowiedzi artystycznej
str. 393

1. Milczenie konwencji na temat swobody wypowiedzi artystycznej
str. 393

2. Objęcie wypowiedzi artystycznej ochroną konwencji. Sprawa Müller i inni v. Szwajcaria
str. 395

2.1. Okoliczności sprawy
str. 395

2.2. Treść standardu. Test sposobu wystawienia
str. 396

3. Sprawa Otto-Preminger-Institut v. Austria
str. 399

3.1. Okoliczności sprawy
str. 399

3.2. Test nieobrażania i wartości dzieła
str. 402

4. Sprawa Wingrove v. Wielka Brytania
str. 408

4.1. Akceptacja "selektywnego" prawa o bluźnierstwie i test wspólnego europejskiego standardu
str. 408

4.2. Stosunek do reguł w sprawie bluźnierstwa w miękkim prawie Rady Europy
str. 413

5. Ewolucja linii orzeczniczej
str. 415

6. Próby wyjścia poza dotychczasowy "gorset interpretacyjny"
str. 418

6.1. Między chęcią przełamania linii orzeczniczeja dokonywaniem rozróżnień
str. 418

6.2. Wypowiedź artystyczna jako wypowiedź mająca publiczne znaczenie
str. 424

7. Wypowiedź artystyczna a ochrona dobrego imienia polityka? sprawa Lindon, Otchakovsky-Laurens i July v. Francja
str. 426

8. Ochrona stadium tworzenia dzieła i samego dzieła
str. 429

9. Status "wypowiedzi pornograficznej"
str. 431

Rozdział VIII
Swoboda wypowiedzi komercyjnej
str. 438

1. Wprowadzenie
str. 438

2. Objęcie wypowiedzi komercyjnej ochroną konwencji
str. 440

3. Szczególne konteksty wypowiedzi komercyjnej
str. 447

4. Krytyka strasburskiego podejścia
str. 449

5. "Czysta" wypowiedź komercyjna
str. 456

6. Zakaz reklamowania działalności zawodowej
str. 460

7. Zakaz reklamowania towarów i zakaz publikowania reklam
str. 468

Rozdział IX
Prawo do uzyskania informacji i poglądów
str. 473

1. Wprowadzenie
str. 473

2. Konwencyjne prawo do uzyskania informacji
str. 476

3. Treść prawa do uzyskania informacji ? rezolucjei rekomendacje z lat 70. i 80.
str. 477

4. Prawo do uzyskania informacji w strasburskim orzecznictwie
str. 481

4.1. Wczesne orzecznictwo Komisji i Trybunału
str. 481

4.2. Sprawy Leander v. Szwecja i Gaskin v. Wielka Brytania
str. 483

4.3. Konsekwencje wyroków Leander i Gaskin
str. 487

4.4. Wyrok Guerra v. Włochy
str. 491

4.4.1. Próba zmiany linii orzeczniczej przez Komisję
str. 491

4.4.2. Wyrok Trybunału
str. 495

5. Obecny status prawa do informacji
str. 497

6. Media i prawo do uzyskania informacji
str. 498

7. Krytyka strasburskiego standardu
str. 500

8. Prawo do uzyskania informacji jako prawo samodzielne
str. 02

9. Prawo do uzyskania informacji jako prawo towarzyszące
str. 10

Rozdział X
Prawo do odmowy przekazania informacji lub opinii. Ochrona dziennikarskich źródeł informacji
str. 514

1. Wprowadzenie
str. 14

2. Podstawowe rozróżnienia
str. 16

3. Odmowa ujawnienia informacji
str. 17

4. Ochrona dziennikarskich źródeł informacji
str. 20

4.1. Sprawa Goodwin v. Wielka Brytania
str. 21

4.1.1. Okoliczności sprawy
str. 21

4.1.2. Wyrok Trybunału
str. 23

4.1.3. Zdanie odrębne
str. 29

4.2. Żądanie ujawnienia informatora w celu zapewnienia prawa do rzetelnego procesu
str. 30

4.3. Inne środki prawne niż żądanie ujawnienia informatora
str. 32

4.4. Środki prawne nie naruszające dziennikarskiego przywileju
str. 39

4.5. Podmiotowy zakres dziennikarskiego przywileju
str. 42

4.6. Miękkie prawo Rady Europy
str. 43

Rozdział XI
Swoboda wypowiedzi a art. 17 konwencji
str. 551

1. Treść i rodowód art. 17
str. 551

2. Wykładnia i stosowanie art. 17
str. 553

3. Artykuł 17 w orzecznictwie Trybunału
str. 560

3.1. "Stary Trybunał"
str. 560

3.2. "Nowy Trybunał"
str. 565

4. Ideologia oparta na prawie muzułmańskim (szariacie)i wartości konwencji
str. 571

5. Konsekwencje art. 17 dla prawa krajowego
str. 575

6. Wypowiedź nawołująca do nienawiści w miękkim prawie Rady Europy
str. 579

Rozdział XII
Pozytywne obowiązki państwa wynikające z art. 10
str. 583

1. Wprowadzenie
str. 583

2. Wczesne orzecznictwo
str. 585

3. Sprawa Özgür Gündem v. Turcja
str. 586

3.1. Okoliczności faktyczne i wyrok
str. 586

3.2. Pozytywny obowiązek państwa a art. 17 konwencji
str. 592

3.3. Niewykonanie pozytywnego obowiązku ? zbieg konwencyjnych roszczeń
str. 594

4. Zastosowanie teorii pozytywnych obowiązków w późniejszym orzecznictwie dotyczącym art. 10
str. 597

4.1. Prawo dostępu do mediów z własnym przekazem
str. 597

4.1.1. Zakaz emitowania reklam politycznych
str. 597

4.1.2. Prawo dostępu do anteny
str. 603

4.1.3. Prawo do odpowiedzi
str. 607

4.2. Zapewnienie swobody wypowiedzi na terenie prywatnej nieruchomości
str. 613

5. Zapewnienie równowagi konwencyjnych praw
str. 621

6. Zakres pozytywnych obowiązków
str. 628

7. Obowiązki negatywne a pozytywne
str. 635

Rozdział XIII
Regulowanie działalności nadawczej
str. 637

1. Specyfika regulacji. Początkowe stanowisko Komisji
str. 637

2. Zmiana wykładni ? sprawa Groppera Radio AG i inni v. Szwajcaria
str. 640

3. Zakres krajowego marginesu swobody ocen
str. 644

4. Krajowy monopol nadawczy
str. 650

5. Prawo do uzyskania informacji w kontekście działalności nadawczej
str. 655

6. Miękkie prawo Rady Europy dotyczące działalności nadawczeji jej uregulowania
str. 657

6.1. Niezależność publicznego nadawcy
str. 657

6.2. Niezależność instytucji regulujących działalność sektora nadawczego
str. 660

6.3. Pozostałe akty prawne
str. 662

6.4. Praktyczne znaczenie miękkiego prawa
str. 665

Rozdział XIV
Swoboda wypowiedzi a dostęp do służby publicznej
str. 666

1. Wczesne orzecznictwo
str. 666

2. Strasburskie odróżnienia
str. 671

3. "Ważenie praw" w późniejszym orzecznictwie
str. 674

Rozdział XV
Swoboda wypowiedzi w wojsku i policji
str. 678

1. Specyfika służb mundurowych i konwencyjne swobody
str. 678

2. Ku testowi rzeczywistego zagrożenia
str. 681

3. Publiczna krytyka armii
str. 686

3.1. Dostęp z krytycznymi materiałami do jednostki wojskowej
str. 686

3.2. Krytyczne wypowiedzi zawodowych wojskowych
str. 691

4. Depolityzacja służb mundurowych
str. 694

5. "Ekstremistyczne wypowiedzi" a służba w wojsku i policji
str. 700

Rozdział XVI
Ograniczenia swobody wypowiedzi w przypadku zakładów karnych
str. 703

1. Pobyt w zakładzie karnym a konwencyjne prawa
str. 703

2. Sprawa T. v. Wielka Brytania? rdzeń standardu
str. 705

3. Ograniczenia dotyczące sposobu wypowiadania się przez więźnia i dostępu do informacji
str. 708

4. Ograniczenia związane z treścią wypowiedzi i całkowity zakaz dostępu do informacji
str. 711

5. Krytyka warunków pozbawienia wolności
str. 712

Rozdział XVII
Problematyka sankcji prawnych
str. 715

1. Wprowadzenie
str. 715

2. Sankcje karne
str. 716

2.1. Wczesne orzecznictwo. Brak specyfiki sankcji karnych
str. 716

2.2. Akceptacja dla użycia sankcji karnych
str. 717

2.3. Strasburski standard? wyrok Cumpănă i Mazăre v. Rumunia
str. 721

2.4. Ku depenalizacji zniesławienia?
str. 723

3. Sankcje cywilne
str. 732

3.1. Środki o charakterze pieniężnym
str. 732

3.1.1. Sprawa Tolstoy Miloslavsky v. Wielka Brytania
str. 732

3.1.1.1. Krajowy wyrok
str. 732

3.1.1.2. Zarzuty stron i wyrok Trybunału
str. 734

3.1.1.3. Zasadniczy i proceduralny aspekt proporcjonalności
str. 736

3.1.2. Sprawa Independent News and Media plc i Independent Newspapers (Ireland) Limited v. Irlandia
str. 738

3.1.2.1. Krajowy wyrok
str. 738

3.1.2.2. Argumenty stron postępowania
str. 741

3.1.2.2.1. Proporcjonalność sankcji
str. 741

3.1.2.2.2. Istnienie proceduralnych zabezpieczeń
str. 743

3.1.2.3. Wyrok Trybunału
str. 746

3.1.2.4. Ocena wyroku
str. 749

3.2. Środki o charakterze niepieniężnym
str. 752

4. Inne sankcje
str. 753

4.1. Sankcje dyscyplinarne
str. 753

4.2. Pozbawienie praw publicznych (obywatelskich) lub pewnych uprawnień publicznych (obywatelskich)
str. 756

4.3. Pozbawienie prawa do wykonywania zawodu dziennikarza
str. 758

4.4. Zakaz nadawania programu (wydawania tytułu prasowego)
str. 759

5. Pozostałe zagadnienia
str. 760

Rozdział XVIII
Zakaz wypowiedzi
str. 763

1. Wprowadzenie
str. 763

2. Ku uznaniu szczególnych cech zakazu
str. 766

3. Celowość zakazu. Ochrona bezpieczeństwa narodowego
str. 773

4. Celowość zakazu. Ochrona praw innych osób
str. 776

5. Zakaz a zróżnicowane typy wypowiedzi
str. 781

6. Wymogi krajowego prawa umożliwiającego zakaz publikacji
str. 785

7. Sankcje za złamanie zakazu
str. 790

8. Przypadki zakazu zgodne z konwencją
str. 792

9. Zakaz jako środek towarzyszący innej sankcji
str. 796

Zakończenie
str. 797

1. Swoboda wypowiedzi i demokratyczne społeczeństwo
str. 797

2. Doktryna krajowego marginesu swobody ocen
str. 800

3. Dwa typy kontroli
str. 802

4. Zmienność marginesu swobody ocen
str. 805

5. Margines swobody ocen jako przejściowe narzędzie
str. 808

6. Co w miejsce doktryny marginesu swobody ocen?
str. 811

7. "Argumentacja z zasad"
str. 813

8. Sytuacjonistyczna perspektywa konwencji
str. 816

9. Strasburskie nowości - doktryna pozytywnych obowiązków państwa i proceduralizacja konwencyjnych praw
str. 819

10. Próba futurologii
str. 821

Bibliografia
str. 823

Orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowiekaw sprawach dotyczących art. 10 konwencji
str. 845