Wykaz skrótów
str. 11

Wstęp
str. 13

Rozdział I. Zagadnienia ogólne
str. 15

1. Cele nowej regulacji
str. 15

1.1. Odciążenie sądów
str. 15

1.2. Nowe zadania referendarzy
str. 16

2. Zakres zastosowania notarialnego poświadczenia dziedziczenia
str. 17

2.1. Uwagi ogólne
str. 17

2.2. Testamenty
str. 20

2.2.1. Uwagi ogólne
str. 20

2.2.2. Testamenty notarialne
str. 21

2.2.3. Testament działowy
str. 23

2.3. Brak zgodnego wniosku stron
str. 25

2.4. Wątpliwości notariusza co do osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku
str. 27

2.4.1. Testament
str. 27

2.4.2. Wątpliwość co do treści oświadczeń spadkowych
str. 29

2.4.3. Sprzeczność z prawem poświadczenia dziedziczenia
str. 30

2.4.4. Wątpliwość co do prawa
str. 31

2.5. Brak małżonka i krewnych powołanych do spadku z ustawy
str. 31

2.6. Możliwość notarialnego poświadczenia dziedziczenia w sytuacji dziedziczenia testamentowego przy braku małżonka i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy
str. 32

2.7. Negatywna przesłanka wydania aktu poświadczenia dziedziczenia z art. 95e § 2 pkt 4 pr. not.
str. 34

2.8. Spadki otwarte przed dniem 1 lipca 1984 r.
str. 37

2.9. Złożenie testamentu w sądzie
str. 38

2.10. Prawo wyboru notariusza
str. 40

3. Skutki prawne poświadczenia dziedziczenia
str. 40

3.1. Deklaratywny charakter udokumentowania nabycia spadku
str. 40

3.2. Skutki udokumentowania nabycia praw do spadku
str. 42

3.2.1. Uwagi ogólne
str. 42

3.2.2. Domniemanie bycia spadkobiercą
str. 44

3.2.3. Wyłączny dowód potwierdzający prawo do spadku
str. 45

3.2.4. Ochrona osób trzecich
str. 46

4. Stosunek aktu poświadczenia dziedziczenia do postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
str. 47

4.1. Zasada równorzędnego statusu obu sposobów potwierdzania praw do spadku
str. 47

4.2. Wyjątki od zasady
str. 48

4.2.1. Wyjątek z art. 1025 § 3 k.c.
str. 48

4.2.2. Potwierdzenie na drodze sądowej i notarialnej praw do jednego spadku
str. 49

4.2.3. Zarejestrowanie kilku aktów poświadczenia dziedziczenia
str. 50

4.3. Skutki nieprawomocnego postanowienia sądu
str. 51

4.4. Poświadczenie dziedziczenia na rzecz osób niebędących spadkobiercami
str. 52

Rozdział II. Czynności przygotowawcze przed przystąpieniem do sporządzenia protokołu dziedziczenia
str. 54

1. Uwagi ogólne
str. 54

1.1. Wniosek osób zainteresowanych
str. 54

1.2. Czynności notariusza przed przystąpieniem do poświadczenia dziedziczenia
str. 55

2. Potwierdzenie otwarcia spadku
str. 57

2.1. Akty zgonu
str. 57

2.2. Odpisy zupełne i odpisy skrócone aktu zgonu
str. 58

2.3. Chwila śmierci spadkodawcy
str. 58

2.4. Zagraniczne akty stanu cywilnego
str. 61

2.5. Postanowienie o uznaniu za zmarłego
str. 61

3. Ustalenie numeru PESEL spadkodawcy
str. 62

4. Ustalenie kręgu spadkobierców
str. 64

4.1. Uwagi ogólne
str. 64

4.2. Spadkobiercy ustawowi
str. 65

4.2.1. Śmierć spadkobiercy przed poświadczeniem dziedziczenia
str. 65

4.2.2. Śmierć spadkobiercy przed datą otwarcia spadku
str. 66

4.2.3. Piętrowe poświadczenie dziedziczenia
str. 68

4.2.4. Równoczesna śmierć kilku osób
str. 69

4.2.5. Odrzucenie spadku i zrzeczenie się dziedziczenia
str. 71

4.3. Odpisy aktów stanu cywilnego spadkobierców ustawowych
str. 73

4.3.1. Spadkobierca testamentowy należący do kręgu spadkobierców ustawowych
str. 73

4.3.2. Odpis aktu urodzenia małżonka spadkodawcy
str. 74

4.3.3. Odpis aktu małżeństwa osoby, która na skutek zamążpójścia zmieniła nazwisko
str. 76

4.3.4. Inne dokumenty
str. 77

4.4. Spadkobiercy testamentowi
str. 79

5. Przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy
str. 80

5.1. Rodzice
str. 80

5.1.1. Uwagi ogólne
str. 80

5.1.2. Kolizja interesów
str. 81

5.1.3. Możliwość złożenia oświadczenia spadkowego w imieniu małoletniego
str. 84

5.1.4. Odpowiedzialność karna za złożenie nieprawdziwego oświadczenia
str. 85

5.1.5. Skutki reprezentacji małoletniego w przypadkach wyłączenia z art. 98 § 2 i 3 k.r.o.
str. 87

5.2. Kurator
str. 88

5.3. Opiekun prawny
str. 88

5.4. Pełnomocnicy
str. 90

5.4.1. Uwagi ogólne
str. 90

5.4.2. Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożone przez pełnomocnika
str. 91

6. Zapisobierca w notarialnym potwierdzeniu praw do spadku
str. 92

6.1. Uwagi ogólne
str. 92

6.2. Zapis zwykły
str. 92

6.3. Zapis windykacyjny
str. 95

6.3.1. Wprowadzenie
str. 95

6.3.2. Udział uprawnionego z tytułu zapisu windykacyjnego w poświadczeniu dziedziczenia
str. 97

Rozdział III. Protokół dziedziczenia
str. 102

1. Uwagi ogólne
str. 102

2. Treść protokołu dziedziczenia
str. 104

2.1. Pouczenie o odpowiedzialności karnej
str. 104

2.2. Zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia
str. 106

2.3. Oświadczenie co do kręgu spadkobierców
str. 108

2.3.1. Uwagi ogólne
str. 108

2.3.2. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia
str. 110

2.3.3. Małżonek w separacji
str. 111

2.3.4. Przysposobienie niepełne
str. 112

2.3.5. Forma oświadczeń spadkowych w protokole dziedziczenia
str. 115

2.3.6. Spadkobiercy testamentowi
str. 116

2.3.6.1. Uwagi ogólne
str. 116

2.3.6.2. Testament złożony u notariusza
str. 117

2.3.6.3. Testament złożony w sądzie
str. 118

2.3.6.4. Testament złożony u osoby trzeciej
str. 119

2.4. Oświadczenie co do innych dokumentów potwierdzających prawa do spadku
str. 119

2.5. Oświadczenie co do składu majątku spadkowego
str. 122

2.5.1. Uwagi ogólne
str. 122

2.5.2. Gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku dziedziczonego na podstawie ustawy
str. 122

2.5.3. Gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku dziedziczonego na podstawie testamentu
str. 124

2.5.4. Inne nieruchomości wchodzące w skład spadku
str. 125

2.5.5. Testament działowy
str. 132

2.6. Oświadczenie co do właściwości krajowej drogi stwierdzenia praw do spadku
str. 132

3. Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
str. 133

3.1. Uwagi ogólne
str. 133

3.2. Badanie skuteczności złożonego oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
str. 134

3.3. Forma oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
str. 136

3.4. Termin do złożenia oświadczenia
str. 138

3.5. Osoby zobowiązane do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
str. 140

3.6. Złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przez przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika
str. 142

3.6.1. Przedstawiciel ustawowy
str. 142

3.6.2. Pełnomocnik
str. 144

3.7. Obowiązek przesłania do sądu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
str. 145

4. Załączniki do protokołu dziedziczenia
str. 147

Rozdział IV. Testament w notarialnym poświadczeniu dziedziczenia
str. 150

1. Wykładnia testamentu dokonywana przez notariusza
str. 150

1.1. Uwagi ogólne
str. 150

1.2. Zakres badania testamentu w notarialnym poświadczeniu dziedziczenia
str. 153

1.2.1. Zdolność testowania i ważność testamentu
str. 153

1.2.2. Zakres kognicji notariusza w ustalaniu podstawy powołania do spadku
str. 156

1.2.3. Wykładnia testamentu
str. 160

2. Kilka testamentów jednego spadkodawcy
str. 162

3. Otwarcie i ogłoszenie testamentu
str. 164

3.1. Uwagi ogólne
str. 164

3.2. Zakres obowiązku notariusza złożenia testamentu w sądzie
str. 167

3.3. Obowiązek otwarcia wszystkich testamentów
str. 169

3.4. Obowiązek zawiadomienia osób zainteresowanych o otwarciu i ogłoszeniu testamentu
str. 170

3.5. Obowiązek przesłania protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu do sądu
str. 172

4. Testament działowy
str. 173

5. Testament negatywny
str. 178

6. Wykonawca testamentu
str. 179

6.1. Uwagi ogólne
str. 179

6.2. Zaświadczenie wykonawcy testamentu
str. 182

Rozdział V. Akt poświadczenia dziedziczenia
str. 185

1. Uwagi ogólne
str. 185

1.1. Przepisy mające zastosowanie do poświadczenia dziedziczenia
str. 185

1.2. Zgodność aktu poświadczenia dziedziczenia z wolą stron
str. 187

1.3. Wypisy aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 187

1.4. Sprostowanie aktu
str. 190

2. Treść aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 191

2.1. Uwagi ogólne
str. 191

2.2. Oznaczenie notariusza
str. 192

2.3. Oznaczenie spadkodawcy, nazwiska obco brzmiące
str. 192

2.4. Numer PESEL
str. 195

2.5. Data i miejsce zgonu spadkodawcy
str. 199

2.6. Ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy
str. 199

2.7. Wskazanie spadkobierców
str. 200

2.8. Stopień pokrewieństwa
str. 201

2.9. Tytuł powołania do spadku
str. 203

2.9.1. Uwagi ogólne
str. 203

2.9.2. Zbieg podstaw dziedziczenia
str. 204

2.9.3. Testament działowy
str. 206

2.9.4. Gospodarstwo rolne
str. 207

2.10. Forma testamentu
str. 208

2.11. Wysokość udziałów w spadku
str. 210

2.12. Wskazanie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne
str. 211

2.13. Sposób nabycia spadku
str. 213

2.14. Wskazanie zapisu windykacyjnego
str. 218

2.15. Powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu
str. 220

2.16. Podpisy osób biorących udział w spisywaniu protokołu dziedziczenia
str. 221

2.17. Adnotacja o dokonanej rejestracji
str. 223

3. Odmowa sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 224

3.1. Podstawy odmowy sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 224

3.1.1. Wątpliwości co do osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku
str. 224

3.1.2. Data otwarcia spadku
str. 227

3.1.3. Uprzednie potwierdzenie praw do spadku
str. 228

3.1.4. Brak wszystkich osób koniecznych do poświadczenia dziedziczenia
str. 229

3.1.5. Dziedziczenie przez gminę lub Skarb Państwa
str. 229

3.2. Zażalenie na odmowę dokonania poświadczenia dziedziczenia
str. 230

4. Rejestracja aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 233

Rozdział VI. Obowiązki notariusza po zarejestrowaniu aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 236

1. Zawiadomienie organów podatkowych
str. 236

2. Zawiadomienie sądu wieczystoksięgowego
str. 239

2.1. Zagadnienia ogólne
str. 239

2.2. Praktyka sądów spadku
str. 241

2.3. Zakres obowiązku notariusza
str. 245

2.4. Kataster nieruchomości
str. 250

3. Nabycie spadku przez cudzoziemca
str. 252

Rozdział VII. Uchylenie aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 254

1. Uwagi ogólne
str. 254

2. Dwukrotne potwierdzenie praw do jednego spadku
str. 256

3. Potwierdzenie praw do spadku na rzecz osoby niebędącej spadkobiercą
str. 262

3.1. Uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
str. 262

3.2. Uchylenie zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia
str. 264

4. Potwierdzenie praw do spadku po osobie żyjącej
str. 268

5. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
str. 269

Rozdział VIII. Dziedziczenie gospodarstw rolnych
str. 274

1. Uwagi ogólne
str. 274

1.1. Rys historyczny
str. 274

1.2. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 stycznia 2001 r.
str. 276

1.3. Zakres czasowy obowiązku ustalania przez notariusza kwalifikacji do dziedziczenia gospodarstwa rolnego
str. 280

2. Reguły dotyczące dziedziczenia gospodarstw rolnych w okresie od dnia 1 lipca 1984 r. do dnia 1 października 1990 r.
str. 282

2.1. Dziedziczenie ustawowe
str. 282

2.2. Dokumenty stwierdzające kwalifikacje do dziedziczenia gospodarstwa rolnego
str. 283

2.3. Dziedziczenie testamentowe
str. 289

3. Reguły dotyczące dziedziczenia gospodarstwa rolnego w okresie od dnia 1 października 1990 r. do dnia 14 lutego 2001 r.
str. 291

4. Uzupełniający akt poświadczenia dziedziczenia
str. 295

Zbiór aktów prawnych
str. 297

Bibliografia
str. 331