Wykaz skrótów | str. 21

Przedmowa | str. 29

ROZDZIAŁ I. Pojęcie i ewolucja prawa medycznego | str. 33
1. Wprowadzenie do prawa medycznego | str. 36
2. Prawo medyczne a bioetyka i etyka lekarska | str. 46
2.1. Etyka lekarska a bioetyka | str. 46
2.2. Bioetyka - natura i problematyka | str. 53
2.3. Bioetyka a prawo medyczne | str. 61
2.4. Kodeksy deontologiczne a system prawa powszechnego | str. 69
2.4.1. Wprowadzenie | str. 69
2.4.2. Historia polskich kodeksów etyki lekarskiej | str. 69
2.4.3. Etyka zawodowa przedstawicieli medycznych zawodów zaufania publicznego | str. 71
2.4.4. Charakter norm zawartych w kodeksach etyki zawodów medycznych | str. 75

ROZDZIAŁ II. Współczesne źródła prawa medycznego | str. 80
1. Źródła prawa w Polsce | str. 82
1.1. Wprowadzenie | str. 82
1.2. Pojęcie źródeł prawa | str. 83
1.3. Konstytucyjne źródła prawa | str. 84
1.4. Źródła prawa powszechnie obowiązującego w Polsce | str. 85
2. Krajowe źródła prawa medycznego | str. 88
2.1. Wprowadzenie | str. 88
2.2. Konstytucja jako źródło norm prawa medycznego | str. 89
2.3. Ustawowe źródła prawa medycznego | str. 90
2.3.1. Domeny przedmiotowe ustawodawstwa z zakresu prawa medycznego | str. 90
2.3.2. Ustawowa regulacja praw pacjenta | str. 90
2.3.3. Ustawowa regulacja organizacji i finansowania systemu ochrony zdrowia | str. 91
2.3.4. Ustawowa regulacja zawodów medycznych i samorządów tych zawodów | str. 94
2.3.5. Ustawowa regulacja wybranych rodzajów działalności medycznej | str. 96
3. Ponadnarodowe źródła prawa medycznego | str. 97
3.1. Wprowadzenie | str. 97
3.2. Ratyfikowane umowy międzynarodowe | str. 98
3.3. Prawo Unii Europejskiej | str. 99
3.4. Realizacja i egzekwowanie zobowiązań konwencyjnych | str. 101
3.5. Rola międzynarodowych organów sądowych | str. 104
4. Konwencja Rady Europy o prawach człowieka i biomedycynie | str. 108
5. "Prawo miękkie" międzynarodowe | str. 111
6. Międzynarodowe standardy etyczne i profesjonalne w biomedycynie | str. 115

ROZDZIAŁ III. Aspekty konstytucyjne prawa medycznego | str. 119
1. Konstytucyjne gwarancje ochrony zdrowia | str. 120
2. Prawa pacjenta w ujęciu konstytucyjnym | str. 129
3. Prawa osób wykonujących czynności medyczne w ujęciu konstytucyjnym | str. 132
4. Konstytucyjne podstawy działania samorządów zawodowych i ich rola | str. 137

ROZDZIAŁ IV. Pacjent i jego status prawny | str. 142
1. Wprowadzenie | str. 144
2. Definicja pacjenta | str. 146
2.1. Językowe znaczenie pojęcia "pacjent" | str. 146
2.2. Bioetyczne ujęcie terminu "pacjent" | str. 148
2.3. Prawne znaczenie terminu "pacjent" | str. 151
2.3.1. Perspektywa ustawowa | str. 151
2.3.2. Prawa poczętego pacjenta | str. 154
2.4. Pacjent - klient - konsument zdrowia | str. 157
3. Wzorzec osobowy pacjenta jako osoby szczególnie wrażliwej | str. 160
3.1. Pacjent - ekspert medyczny. Specyfika relacji | str. 160
3.2. Chory jako uczestnik terapii | str. 162
4. Podsumowanie | str. 165

ROZDZIAŁ V. Zawody medyczne | str. 168
1. Pojęcie zawodu medycznego i kategorie pracowników medycznych | str. 177
2. Lekarz i lekarz dentysta | str. 178
2.1. Definicja oraz cechy szczególne zawodu lekarza oraz lekarza dentysty | str. 178
2.1.1. Wprowadzenie | str. 178
2.1.2. Rodzaj wykonywanych czynności | str. 178
2.1.3. Odpowiednie wykształcenie i kwalifikacje zawodowe | str. 180
2.1.4. Stałe wykonywanie czynności | str. 180
2.1.5. Zarobkowy charakter działalności | str. 181
2.1.6. Podsumowanie | str. 183
2.2. Zawody lekarza i lekarza dentysty jako zawody zaufania publicznego | str. 183
2.2.1. Wprowadzenie. Cechy zawodu zaufania publicznego | str. 183
2.2.2. Obsługa osobistych potrzeb ludzkich | str. 187
2.2.3. Uzyskiwanie informacji dyskretnych i obowiązek zachowania tajemnicy | str. 187
2.2.4. Etos zawodowy | str. 189
2.2.5. Odpowiednie kwalifikacje i bariery ograniczające możliwość podejmowania zawodu | str. 190
2.2.6. Tworzenie i przynależność do samorządu zawodowego | str. 191
2.3. Zawody lekarza i lekarza dentysty jako wolne zawody | str. 193
2.3.1. Wprowadzenie. Cechy wolnego zawodu | str. 193
2.3.2. Samodzielność podejmowania czynności zawodowych | str. 195
2.3.3. Osobiste świadczenie usług | str. 195
2.3.4. Intelektualny charakter świadczonych usług | str. 196
2.3.5. Podsumowanie | str. 197
2.4. System szkolenia lekarzy i lekarzy dentystów w Polsce | str. 197
2.4.1. Wprowadzenie. Ewolucja rozwiązań prawnych | str. 197
2.4.2. Kształcenie przeddyplomowe | str. 201
2.4.3. Staż podyplomowy | str. 202
2.4.4. Lekarski Egzamin Końcowy i Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy | str. 207
2.4.5. Specjalizacja | str. 213
2.4.5.1. Szkolenie specjalizacyjne | str. 213
2.4.5.2. Państwowy Egzamin Specjalizacyjny | str. 218
2.4.6. Obowiązek ustawicznego podnoszenia kwalifikacji zawodowych | str. 223
2.5. Prawo wykonywania zawodu lekarza oraz lekarza dentysty | str. 226
2.5.1. Przesłanki uzyskania prawa wykonywania zawodu | str. 226
2.5.2. Procedura uzyskiwania prawa wykonywania zawodu | str. 252
2.5.3. Pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie prawa wykonywania zawodu | str. 257
2.5.3.1. Niedostateczne przygotowanie zawodowe | str. 257
2.5.3.2. Niewykonywanie zawodu | str. 259
2.5.3.3. Niezdolność do wykonywania zawodu z powodów zdrowotnych | str. 260
2.5.3.4. Utrata prawa wykonywania zawodu z mocy prawa | str. 261
2.5.3.5. Utrata prawa wykonywania zawodu wskutek zrzeczenia się albo pozbawienia tego prawa | str. 265
3. Pielęgniarka i położna | str. 265
3.1. Wprowadzenie | str. 265
3.2. Prawo wykonywania zawodu | str. 271
3.2.1. Wprowadzenie | str. 271
3.2.2. Przesłanki uzyskania prawa wykonywania zawodu | str. 272
3.2.2.1. Odpowiednie wykształcenie | str. 272
3.2.2.2. Zdolność do czynności prawnych | str. 274
3.2.2.3. Stan zdrowia osoby ubiegającej się o wykonywanie zawodów pielęgniarki i położnej | str. 276
3.2.2.4. Nienaganna postawa etyczna | str. 277
3.3. Procedura przyznania prawa wykonywania zawodu | str. 278
3.4. Wygaśnięcie prawa i ograniczonego prawa wykonywania zawodu | str. 281
3.5. Wykonywanie zawodu bez prawa/uprawnień | str. 281
3.6. Uzyskiwanie prawa wykonywania zawodu przez cudzoziemców | str. 283
3.7. Przeszkolenie po przerwie w wykonywaniu zawodu | str. 285
3.8. Podyplomowe kształcenie pielęgniarek i położnych w Polsce | str. 287
3.8.1. Wprowadzenie | str. 287
3.8.2. Rodzaje kształcenia podyplomowego | str. 287
3.8.3. Organizacja kształcenia podyplomowego | str. 291
3.8.4. Uprawnienia pracownicze pielęgniarki, położnej podejmującej kształcenie podyplomowe | str. 292
4. Diagnosta laboratoryjny | str. 293
4.1. Wprowadzenie | str. 293
4.2. Prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego | str. 295
4.2.1. Uzyskanie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego | str. 295
4.2.2. Utrata prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego | str. 298
4.2.3. Skutki przerwy w wykonywaniu czynności diagnosty laboratoryjnego | str. 298
4.2.4. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego | str. 300
4.3. Kształcenie uprawniające do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego | str. 301
4.3.1. Wprowadzenie | str. 301
4.3.2. Kształcenie na kierunku analityka medyczna | str. 302
4.3.3. Kształcenie podyplomowe w zakresie analityki medycznej po ukończeniu studiów na kierunku przydatnym do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego | str. 305
4.3.4. Uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego w ramach specjalizacji | str. 307
4.4. Kształcenie podyplomowe | str. 308
4.4.1. Wprowadzenie | str. 308
4.4.2. Specjalizacje | str. 310
4.4.3. Ciągłe szkolenie | str. 313
5. Farmaceuta | str. 316
5.1. Wprowadzenie | str. 316
5.2. Kwalifikacje zawodowe i prawo wykonywania zawodu | str. 320
5.2.1. Kwalifikacje do zawodu farmaceuty | str. 320
5.2.2. Organy przyznające prawo wykonywania zawodu | str. 322
5.2.3. Kwalifikacje uprawniające do uzyskania prawa wykonywania zawodu | str. 323
5.2.4. Procedura wydawania prawa wykonywania zawodu | str. 324
5.2.5. Kwalifikacje zgodne z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa Unii Europejskiej | str. 325
5.2.6. Utrata prawa wykonywania zawodu | str. 325
5.2.7. Zawieszenie prawa wykonywania zawodu | str. 325
5.3. Rejestr farmaceutów | str. 327
5.4. Zakres zadań zawodowych farmaceuty | str. 328
5.4.1. Wprowadzenie | str. 328
5.4.2. Usługi farmaceutyczne w aptekach ogólnodostępnych | str. 329
5.4.3. Usługi farmaceutyczne w aptekach szpitalnych | str. 329
5.4.4. Inne usługi farmaceutyczne wykonywane przez farmaceutę | str. 330
5.4.5. Porady i opieka farmaceutyczna | str. 330
5.4.6. Kierowanie apteką, punktem aptecznym, działem farmacji szpitalnej lub hurtownią farmaceutyczną | str. 332
5.5. Ciągłe (ustawiczne) szkolenie farmaceutów | str. 334
5.6. Odpowiedzialność zawodowa | str. 335
6. Ratownik medyczny | str. 336
6.1. Wprowadzenie | str. 336
6.1.1. Współczesne założenia systemu ratownictwa medycznego | str. 336
6.1.2. Polski system ratownictwa medycznego | str. 339
6.2. Zawód ratownika medycznego | str. 340
6.2.1. Przesłanki wykonywania zawodu ratownika medycznego | str. 340
6.2.2. Obowiązek dokształcania | str. 345
6.2.3. Prawo wykonywania zawodu | str. 348
6.2.4. Przesłanki uniemożliwiające wykonywanie zawodu | str. 349
6.2.5. Wykonywanie zawodu ratownika medycznego | str. 349
7. Fizjoterapeuta | str. 351
7.1. Wprowadzenie | str. 351
7.2. Zawód fizjoterapeuty | str. 354
7.2.1. Warunki uzyskania prawa wykonywania zawodu | str. 354
7.2.2. Stwierdzenie, wygaśnięcie, zawieszenie oraz pozbawienie prawa wykonywania zawodu fizjoterapeuty | str. 359
7.2.3. Kształcenie podyplomowe fizjoterapeutów | str. 364
7.3. Wykonywanie zawodu fizjoterapeuty | str. 368

ROZDZIAŁ VI. Instytucjonalne formy wykonywania działalności leczniczej | str. 371
1. Działalność lecznicza i podmioty lecznicze | str. 381
1.1. Działalność lecznicza | str. 381
1.1.1. Pojęcie działalności leczniczej | str. 381
1.1.2. Świadczenia zdrowotne i rodzaje działalności leczniczej | str. 382
1.2. Podmioty lecznicze | str. 388
1.2.1. Koncepcja podmiotu leczniczego | str. 388
1.2.2. Kategoryzacja podmiotów leczniczych oraz ich formy organizacyjne | str. 391
1.2.3. Ustrój podmiotów leczniczych | str. 400
1.2.4. Działalność podmiotów leczniczych | str. 409
1.3. Wybrane elementy prawa pracy w podmiotach leczniczych | str. 416
2. Instytucjonalne formy wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty w świetle ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz innych przepisów | str. 423
2.1. Wprowadzenie | str. 423
2.2. Lekarze, lekarze dentyści wykonujący zawód na podstawie przyznania przez okręgową radę lekarską prawa wykonywania zawodu w ograniczonym zakresie | str. 425
2.2.1. Lekarz, lekarz dentysta odbywający staż podyplomowy | str. 425
2.2.2. Lekarz, lekarz dentysta skierowany do odbycia stażu adaptacyjnego lub zdawania testu umiejętności | str. 429
2.2.3. Lekarze, lekarze dentyści, wykonujący zawód wyłącznie w celu odbycia kształcenia podyplomowego, odbycia studiów trzeciego stopnia, uzyskania habilitacji albo uczestnictwa w badaniach naukowych i pracach rozwojowych | str. 433
2.3. Lekarz, lekarz dentysta, który może wykonywać zawód lekarza albo lekarza dentysty bez konieczności uzyskania prawa wykonywania zawodu przyznanego przez radę polskiej okręgowej izby lekarskiej | str. 435
2.3.1. Lekarz, lekarz dentysta zaproszony do prowadzenia nauczania zawodu lub konsultacji | str. 435
2.3.2. Lekarz, lekarz dentysta będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, wykonujący zawód w Rzeczypospolitej Polskiej okazjonalnie lub czasowo | str. 436
2.3.3. Lekarz, lekarz dentysta cudzoziemiec udzielający stale świadczeń zdrowotnych członkom zagranicznej kadry narodowej biorącym udział w igrzyskach olimpijskich, organizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej | str. 437
2.4. Formy wykonywania zawodu przez lekarzy, lekarzy dentystów, którym okręgowa rada lekarska przyznała prawo wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty bez ograniczeń | str. 438
2.4.1. Wprowadzenie | str. 438
2.4.2. Wykonywanie zawodu lekarza na podstawie umowy o pracę | str. 439
2.4.3. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie służby | str. 444
2.4.3.1. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie służby wojskowej | str. 444
2.4.3.1.1. Wykonywanie zawodu lekarza na zasadach określonych w ustawie z 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej | str. 444
2.4.3.1.2. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty na zasadach określonych w ustawie z 11.09.2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych | str. 447
2.4.3.2. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie pełnienia służby w Służbie Więziennej | str. 450
2.4.3.3. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie pełnienia służby w jednostkach podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych albo w podmiocie leczniczym utworzonym przez tego ministra | str. 453
2.4.3.4. Wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty w formie pełnienia służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu | str. 453
2.4.3.5. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty jako funkcjonariusza służby cywilnej | str. 454
2.5. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie zatrudnienia na stanowisku urzędnika | str. 455
2.5.1. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie zatrudnienia na stanowisku urzędnika państwowego | str. 455
2.5.2. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie zatrudnienia na stanowisku urzędnika w organach samorządu terytorialnego | str. 456
2.6. Prawo do odmowy udzielenia świadczenia zdrowotnego przez lekarza, lekarza dentystę związanego poleceniem pracowniczym lub służbowym | str. 457
2.7. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty na podstawie umowy cywilnoprawnej | str. 458
2.7.1. Wprowadzenie | str. 458
2.7.2. Umowa zlecenia | str. 458
2.7.3. Umowa o dzieło | str. 462
2.8. Wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty w formie indywidualnej lub grupowej praktyki lekarskiej | str. 463
2.8.1. Wprowadzenie | str. 463
2.8.2. Indywidualna praktyka lekarska i lekarsko-dentystyczna | str. 464
2.8.3. Grupowa praktyka zawodowa lekarzy i lekarzy dentystów | str. 467
2.8.3.1. Wprowadzenie | str. 467
2.8.3.2. Wykonywanie grupowej praktyki lekarskiej, lekarsko-dentystycznej w formie spółki prawa cywilnego | str. 467
2.8.3.3. Wykonywanie praktyki lekarskiej i lekarsko-dentystycznej w formie spółki osobowej prawa handlowego | str. 468
2.8.3.3.1. Spółka jawna | str. 468
2.8.3.3.2. Spółka partnerska | str. 470
2.8.4. Wykonywanie zawodowych praktyk lekarskich i lekarsko-dentystycznych jako działalność gospodarcza | str. 472
2.8.5. Rejestracja zawodowych praktyk lekarskich i lekarsko-dentystycznych | str. 474
2.8.6. Standardy organizacyjne | str. 482
2.8.7. Regulamin organizacyjny | str. 483
2.8.8. Informowanie o praktyce zawodowej | str. 484
2.8.9. Zatrudnianie innych osób w zawodowej praktyce lekarskiej | str. 487
2.8.10. Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej | str. 489
2.8.11. Wymagania dotyczące pomieszczeń i urządzeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą | str. 494
2.8.12. Obowiązek zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych | str. 494
2.8.13. Ochrona radiologiczna | str. 495
2.8.14. Gospodarka odpadami | str. 498
2.8.15. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej lekarza wykonującego indywidualną praktykę lekarską | str. 499
2.8.16. Ubezpieczenie społeczne i zdrowotne lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską | str. 501
2.8.17. Opodatkowanie z tytułu prowadzenia indywidualnej praktyki lekarskiej | str. 502
2.8.17.1. Podatek dochodowy na zasadach ogólnych | str. 502
2.8.17.2. Podatek liniowy | str. 503
2.8.17.3. Ryczałt ewidencjonowany | str. 504
2.8.17.4. Karta podatkowa | str. 505
2.8.18. Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług | str. 506
2.8.19. Kontrola i wizytacja zawodowej praktyki lekarskiej | str. 507
2.9. Nauczanie zawodu lekarza jako forma wykonywania zawodu | str. 510
2.10. Udzielanie pomocy lekarskiej w trybie art. 30 u.z.l. jako forma wykonywania zawodu | str. 520
2.11. Uczestnictwo lekarza w zwalczaniu skutków katastrof, epidemii i klęsk żywiołowych | str. 523
2.12. Wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty w formie wolontariatu | str. 525
3. Praktyka zawodowa pielęgniarki i położnej | str. 527
3.1. Wprowadzenie | str. 527
3.2. Umowa o pracę | str. 528
3.3. Stosunek służbowy | str. 529
3.4. Umowa cywilnoprawna | str. 530
3.5. Wolontariat | str. 531
3.6. Jednoosobowa działalność gospodarcza | str. 532
3.7. Grupowa praktyka | str. 534
3.8. Umowa ubezpieczenia | str. 535
3.9. Rejestr działalności leczniczej | str. 536
3.10. Regulamin organizacyjny praktyki | str. 540
3.11. Kontrola | str. 540
4. Kontrola i nadzór nad podmiotami wykonującymi działalność leczniczą | str. 541
4.1. Znaczenie kontroli i nadzoru w działalności leczniczej | str. 541
4.2. Ewolucja regulacji prawnych w zakresie kontroli i nadzoru nad działalnością leczniczą | str. 545
4.3. Pojęcie kontroli i nadzoru | str. 550
4.4. Cele i cechy kontroli i nadzoru | str. 552
4.5. Rodzaje kontroli i nadzoru | str. 554
4.6. Kryteria kontroli i nadzoru | str. 556
4.7. Podmioty uprawnione do kontroli i nadzoru nad podmiotami wykonującymi działalność leczniczą | str. 562
4.8. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą realizowana przez organy rejestrowe | str. 565
4.9. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą związana z ich działalnością | str. 571
4.10. Kontrola indywidualnych praktyk lekarskich i pielęgniarskich | str. 584
4.11. Nadzór nad podmiotami leczniczymi niebędącymi przedsiębiorcami | str. 587
4.12. Nadzór właścicielski | str. 591

ROZDZIAŁ VII. Prawna ochrona osób i instytucji wykonujących czynności medyczne | str. 594
1. Środki ochrony cywilnoprawnej | str. 600
1.1. Wprowadzenie | str. 600
1.2. Ochrona dóbr osobistych | str. 601
1.2.1. Pojęcie dobra osobistego | str. 601
1.2.2. Środki ochrony dóbr osobistych | str. 605
1.2.2.1. Wprowadzenie | str. 605
1.2.2.2. Środki o charakterze niemajątkowym i przesłanki ich zastosowania | str. 605
1.2.2.3. Środki o charakterze majątkowym i przesłanki ich zastosowania | str. 608
1.2.3. Wybrane formy naruszeń dóbr osobistych przedstawicieli zawodów medycznych oraz podmiotów wykonujących działalność leczniczą | str. 613
1.2.3.1. Wprowadzenie | str. 613
1.2.3.2. Naruszenie czci | str. 613
1.2.3.3. Naruszenie godności i nietykalności cielesnej | str. 617
1.2.4. Środki ochrony przewidziane w reżimie kontraktowym i deliktowym | str. 618
1.2.4.1. Środki przewidziane w reżimie kontraktowym | str. 618
1.2.4.2. Środki przewidziane w reżimie deliktowym | str. 623
2. Środki ochrony wynikającej z prawa pracy | str. 627
3. Środki ochrony administracyjnoprawnej | str. 639
3.1. Wprowadzenie | str. 639
3.2. Środki odwoławcze od decyzji administracyjnych | str. 641
3.3. Środki ochrony w postępowaniu w sprawie zawarcia umów ze świadczeniodawcami | str. 644
3.4. Protest jako środek ochrony | str. 646
3.5. Kontrola sądowoadministracyjna | str. 647
3.6. Środki ochrony stosowane w związku z procedurami kontrolnymi | str. 648
3.7. Podsumowanie | str. 650
4. Środki ochrony karnoprawnej | str. 651
4.1. Środki ochrony karnoprawnej pracowników medycznych na zasadach ogólnych | str. 651
4.1.1. Wprowadzenie | str. 651
4.1.2. Ochrona pracowników medycznych wynikająca z przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń | str. 653
4.1.2.1. Ochrona czci i nietykalności cielesnej | str. 653
4.1.2.2. Ochrona wolności | str. 660
4.1.2.3. Ochrona zdrowia | str. 664
4.1.2.4. Ochrona mienia | str. 669
4.1.2.5. Ochrona miru domowego | str. 672
4.2. Ochrona prawnokarna lekarza i innych zawodów medycznych jak funkcjonariuszy publicznych | str. 676
4.2.1. Ochrona lekarza jak funkcjonariusza publicznego | str. 676
4.2.2. Ochrona innych zawodów medycznych jak funkcjonariuszy publicznych | str. 683

ROZDZIAŁ VIII. Podmioty administrujące ochroną zdrowia | str. 687
1. Wprowadzenie | str. 690
2. Wpływ zasad, funkcji i zadań na strukturę organizacyjną podmiotów administrujących ochroną zdrowia | str. 693
3. Podmioty publiczne | str. 697
3.1. Organy administracji rządowej | str. 697
3.1.1. Rada Ministrów | str. 697
3.1.2. Minister właściwy do spraw zdrowia | str. 698
3.1.3. Państwowe osoby prawne podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia | str. 706
3.1.3.1. Narodowy Fundusz Zdrowia | str. 706
3.1.3.2. Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji | str. 709
3.1.4. Inspekcje podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia | str. 711
3.1.4.1. Państwowa Inspekcja Sanitarna | str. 711
3.1.4.2. Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna | str. 715
3.1.5. Centralne organy administracji rządowej podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia | str. 717
3.1.5.1. Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych | str. 717
3.1.5.2. Inspektor do spraw Substancji Chemicznych | str. 720
3.1.5.3. Rzecznik Praw Pacjenta | str. 722
3.1.6. Wojewoda | str. 724
3.2. Organy samorządu terytorialnego | str. 727
4. Podmioty niepubliczne | str. 733

ROZDZIAŁ IX. Pojęcie i rodzaje czynności medycznych | str. 735
1. Pojęcie czynności medycznych | str. 740
1.1. Pojęcia oznaczające aktywność zawodową w medycynie, używane przez ustawodawcę | str. 740
1.2. Relacja pojęć "świadczenie zdrowotne" - "czynność medyczna" - "czynności lecznicze i nielecznicze" | str. 746
1.3. Podsumowanie | str. 750
2. Rodzaje czynności medycznych | str. 751
2.1. Profilaktyka | str. 751
2.2. Diagnostyka, diagnoza, proces diagnostyczny | str. 759
2.2.1. Pojęcia diagnostyki i diagnozy | str. 759
2.2.2. Elementy procesu diagnostycznego | str. 762
2.2.3. Wniosek końcowy - rozpoznanie | str. 765
2.3. Terapia | str. 766
2.3.1. Pojęcie leczenia | str. 766
2.3.2. Czynności lecznicze | str. 768
2.3.3. Zabieg | str. 770
2.4. Rehabilitacja | str. 774
2.4.1. Definicja i rodzaje rehabilitacji | str. 774
2.4.2. Rehabilitacja lecznicza jako rodzaj działalności leczniczej | str. 777
2.4.3. Dokumentacja medyczna zakładu rehabilitacji leczniczej | str. 780
2.4.4. Rehabilitacja lecznicza jako świadczenie gwarantowane | str. 784
2.4.5. Szczególne regulacje dotyczące rehabilitacji leczniczej | str. 787
2.5. Opieka paliatywna | str. 788
2.5.1. Definiowanie i zakres opieki paliatywnej | str. 788
2.5.2. Opieka paliatywna jako przedmiot aktywności Rady Europy oraz Światowej Organizacji Zdrowia | str. 794
2.5.3. Opieka paliatywna jako świadczenie gwarantowane | str. 795
2.5.4. Instytucje doradcze do spraw opieki paliatywnej i hospicyjnej | str. 796
2.5.5. Medyczna marihuana | str. 798
2.5.6. Szczególne regulacje dotyczące opieki paliatywnej | str. 802
3. Orzeczenia i opinie w zakresie czynności medycznych | str. 803
3.1. Wprowadzenie | str. 803
3.2. Zasady wydawania orzeczeń | str. 804
3.2.1. Wydawanie orzeczeń po osobistym zbadaniu | str. 804
3.2.2. Wydawanie orzeczeń bez osobistego zbadania | str. 806
3.2.3. Wydawanie orzeczeń po zbadaniu za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności | str. 807
3.2.4. Wystawienie recepty bez osobistego zbadania | str. 810
3.3. Zasady wydawania opinii | str. 812
3.4. Środki odwoławcze od wydanych orzeczeń lub opinii | str. 813
3.5. Odpowiedzialność lekarza za wydane orzeczenia i opinie | str. 815
4. Prawne standardy wykonywania czynności medycznych | str. 817
4.1. Wprowadzenie | str. 817
4.2. Standard wykonywania zawodu lekarza a jego odpowiedzialność karna | str. 822
4.3. Standard wykonywania zawodu a konflikty dóbr prawnych związanych z leczeniem | str. 826

ROZDZIAŁ X. Organizacja i finansowanie opieki zdrowotnej | str. 832
1. Ewolucja rozwiązań prawnych dotyczących finansowania opieki zdrowotnej | str. 836
1.1. Ustawodawstwo międzywojenne | str. 836
1.2. Finansowanie opieki zdrowotnej według modelu Siemaszki | str. 839
1.3. Wprowadzenie systemu ubezpieczeniowego - kasy chorych | str. 840
1.4. Centralizacja systemu zdrowotnego - Narodowy Fundusz Zdrowia | str. 843
1.5. Wprowadzenie sieci szpitali i ratunkowego dostępu do technologii lekowych | str. 846
2. Czynności medyczne finansowane ze środków publicznych | str. 847
2.1. Wprowadzenie | str. 847
2.2. Rodzaje i charakterystyka czynności medycznych finansowanych ze środków publicznych | str. 849
3. Zakres ubezpieczenia zdrowotnego | str. 855
3.1. Wprowadzenie | str. 855
3.2. Powojenna historia ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce | str. 856
3.3. Obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne | str. 857
3.4. Potwierdzanie prawa do świadczeń zdrowotnych | str. 862
3.5. Kierunki zmian | str. 864
4. Zasady funkcjonowania Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 866
4.1. Tło historyczne | str. 866
4.2. Podstawa prawna działania Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 869
4.3. Zadania i gospodarka finansowa Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 869
4.4. Organizacja Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 873
4.4.1. Wprowadzenie | str. 873
4.4.2. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 873
4.4.3. Rada Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 876
4.4.4. Rada oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 877
4.4.5. Dyrektor wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 878
4.4.6. Kierunki zmian systemowych | str. 878
5. Finansowanie czynności medycznych wykonywanych poza granicami kraju | str. 879
5.1. Ewolucja rozwiązań | str. 879
5.2. Współczesne regulacje prawne | str. 882
5.2.1. Wprowadzenie | str. 882
5.2.2. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych poza granicami Polski z budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia | str. 883
5.2.2.1. Wprowadzenie | str. 883
5.2.2.2. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach przepisów o koordynacji | str. 884
5.2.2.2.1. Zakres terytorialny stosowania regulacji | str. 884
5.2.2.2.2. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych | str. 884
5.2.2.2.3. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w trybie planowym | str. 887
5.2.2.3. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach dyrektywy o prawach pacjenta w transgraniczne opiece zdrowotnej | str. 894
5.2.3. Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej wykonywanych poza granicami Polski z budżetu Ministra Zdrowia | str. 899
6. Zasady refundacji | str. 901
6.1. Wprowadzenie | str. 901
6.2. Rys historyczny i uwarunkowania europejskie | str. 903
6.3. Podstawowe zasady refundacji | str. 906
6.4. Procedura refundacji | str. 911
6.5. Zmiany zasad i procedury refundacji | str. 913

ROZDZIAŁ XI. Produkty lecznicze i wyroby medyczne | str. 914
1. Procedura dopuszczenia produktów leczniczych i wyrobów medycznych do obrotu | str. 917
1.1. Wprowadzenie | str. 917
1.2. Procedury dopuszczenia do obrotu produktów leczniczych | str. 918
1.2.1. Podstawowe pojęcia | str. 918
1.2.2. Procedura krajowa | str. 922
1.2.3. Procedura centralna | str. 923
1.2.4. Procedura wzajemnego uznania | str. 924
1.2.5. Procedura zdecentralizowana | str. 926
1.3. Wyroby medyczne | str. 927
1.4. Podsumowanie | str. 929
2. Działania niepożądane produktów leczniczych | str. 931
2.1. Wprowadzenie | str. 931
2.2. Działania niepożądane | str. 932
2.3. System monitorowania bezpieczeństwa farmakoterapii | str. 940
2.3.1. Źródła regulacji prawnej i podmioty zgłaszające działania niepożądane | str. 940
2.3.2. Zadania Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Produktów Biobójczych i Wyrobów Medycznych w zakresie monitorowania działań niepożądanych | str. 942
2.3.3. Obowiązki podmiotu odpowiedzialnego w zakresie monitorowania działań niepożądanych | str. 943
2.3.4. Produkty, których dotyczy zgłaszanie działań niepożądanych | str. 946
2.3.5. Zakres danych zawartych w zgłoszeniu | str. 947
2.3.6. Zasady zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych | str. 948
2.3.7. Raporty okresowe dotyczące bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego | str. 948
2.4. Podsumowanie | str. 949
3. Informacja o produktach leczniczych i wyrobach medycznych a ich reklama | str. 950
3.1. Wprowadzenie | str. 950
3.2. Reklama leków | str. 952
3.3. Wymogi dotyczące reklamy leków | str. 954
3.4. Klasyfikacja reklamy leków | str. 956
3.5. Reklama wyrobów medycznych | str. 959
3.6. Podsumowanie | str. 960
4. Dystrybucja produktów leczniczych i wyrobów medycznych | str. 961
4.1. Wprowadzenie | str. 961
4.2. Zasady ogólne | str. 962
4.3. Dystrybucja hurtowa | str. 964
4.4. Dystrybucja detaliczna | str. 968
4.5. Dystrybucja wyrobów medycznych | str. 975
5. Nadzór nad wytwarzaniem i dystrybucją produktów leczniczych i wyrobów medycznych | str. 977
5.1. Źródła regulacji | str. 977
5.2. Zapewnienie jakości produktów leczniczych i wyrobów medycznych | str. 977
5.3. Cele nadzoru Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej | str. 978
6. Transparentność w relacjach przemysłu farmaceutycznego i przedstawicieli zawodów medycznych oraz organizacji pacjenckich | str. 989
6.1. Wprowadzenie | str. 989
6.2. Zasady gromadzenia danych i ich ujawnienia | str. 992
6.2.1. Beneficjenci | str. 992
6.2.1.1. Przedstawiciele zawodów medycznych | str. 992
6.2.1.2. Organizacje ochrony zdrowia | str. 992
6.2.2. Dane podlegające publikacji | str. 993
6.2.2.1. Dane dotyczące przedstawicieli zawodów medycznych | str. 993
6.2.2.2. Dane dotyczące organizacji ochrony zdrowia | str. 994
6.2.3. Zasady udostępniania informacji | str. 994
6.2.4. Wyjątki dotyczące udostępnienia i publikacji | str. 995
6.2.5. Transakcje transgraniczne | str. 995
6.3. Zasada pierwszeństwa prawa stanowionego | str. 996
6.3.1. Wprowadzenie | str. 996
6.3.2. Kodeks Przejrzystości a ustawa z 6.09.2001 r. - Prawo farmaceutyczne | str. 996
6.3.3. Możliwa styczność zagadnień transparentności z ustawą z 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji | str. 999
6.3.4. Zgodność Kodeksu Przejrzystości z ustawą z 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych | str. 1000
6.3.5. Kodeks Przejrzystości a ustawa z 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty | str. 1001
6.3.6. Wybrane aspekty Kodeksu Przejrzystości w świetle Kodeksu Etyki Aptekarza | str. 1002
6.4. Podsumowanie | str. 1003

Bibliografia | str. 1007

Skorowidz rzeczowy | str. 1053

Autorzy | str. 1065