O Autorach .................................................................................................................. 17
Wykaz skrótów ........................................................................................................... 23
Wstęp ............................................................................................................................ 25
Część I . Wprowadzenie do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej
Rozdział 1. Istota i zakres Międzynarodowych Standardów Rachunkowości .............................. 31
1.1. Koncepcje i systemy rachunkowości na świecie ............................................ 31
1.2. Harmonizacja i standaryzacja rachunkowości w skali globalnej ................ 37
1.3. Geneza i rozwój Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej ................................. 45
1.4. Zakres stosowania MSSF w Polsce i w Unii Europejskiej ............................. 50
1.5. Konwergencja MSSF z US GAAP .................................................................... 53
Rozdział 2. Koncepcje i elementy (kategorie) sprawozdawczości finansowej według MSSF ............................ 60
2.1. Cel i adresaci sprawozdania finansowego według MSSF ............................. 60
2.2. Jakość informacji sprawozdawczych ............................................................... 63
2.3. Podstawowe zasady rachunkowości w sprawozdawczości finansowej według MSSF ............................. 66
2.4. Korzyści ekonomiczne jako wspólny mianownik sprawozdawczości ........ 69
2.4.1. Istota korzyści ekonomicznych ............................................................ 69
2.4.2. Korzyści ekonomiczne w definiowaniu aktywów .............................. 70
2.4.3. Korzyści ekonomiczne w definiowaniu zobowiązań ......................... 72
2.4.4. Korzyści ekonomiczne w definiowaniu kapitałów własnych ........... 74
2.4.5. Korzyści ekonomiczne w definiowaniu przychodów i kosztów ...... 75
2.5. Wycena aktywów i zobowiązań w kontekście korzyści ekonomicznych .... 75
2.5.1. Istota wyceny .......................................................................................... 75
2.5.2. Wycena – cztery podstawowe podejścia w kontekście korzyści ekonomicznych .................................... 76
Rozdział 3. Struktura i treść sprawozdania finansowego według MSSF ........ 80
3.1. Sprawozdanie finansowe według MSSF – wymogi formalne ...................... 80
3.1.1. Struktura sprawozdania finansowego w ujęciu MSSF ...................... 80
3.1.2. Stosowanie MSSF w sprawozdawczości finansowej .......................... 82
3.2. Podstawowe zasady prezentacji i ujawnień informacji sprawozdawczej .... 83
3.2.1. Prezentacja a ujawnianie informacji sprawozdawczej ...................... 83
3.2.2. Okres sprawozdawczy i informacje porównywalne .......................... 84
3.2.3. Sprawozdawczość śródroczna .............................................................. 85
3.2.4. Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego ....................... 88
3.2.5. Podstawowe ujawnienia dotyczące zasad (polityki) rachunkowości ..... 90
3.3. Sprawozdanie z sytuacji finansowej, czyli bilans ........................................... 91
3.4. Sprawozdanie z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów ............. 95
3.5. Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym .................................................. 98
3.6. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych ...................................................... 99
3.7. Informacje dodatkowe ...................................................................................... 102
Część II. Sprawozdawczość sytuacji finansowej
Rozdział 4. Rzeczowe aktywa trwałe ...................................................................... 105
4.1. Wstęp ................................................................................................................... 105
4.2. Identyfikacja i usunięcie z ksiąg rzeczowych aktywów trwałych ................ 108
4.3. Wycena rzeczowych aktywów trwałych na moment ujęcia w księgach ..... 111
4.4. Wycena rzeczowych aktywów trwałych po początkowym ujęciu i na dzień bilansowy .......................... 114
4.5. Prezentacja i ujawnianie rzeczowych aktywów trwałych ............................. 120
4.6. Podsumowanie ................................................................................................... 123
4.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 123
Rozdział 5. Aktywa niematerialne i wartość firmy ............................................. 128
5.1. Wstęp ................................................................................................................... 128
5.2. Identyfikacja i usunięcie z ksiąg aktywów niematerialnych ......................... 131
5.3. Istota wartości firmy i ujemnej wartości firmy w sprawozdawczości finansowej ............................. 137
5.4. Wycena aktywów niematerialnych i wartości firmy na moment ujęcia w księgach ..................................... 140
5.5. Wycena aktywów niematerialnych i wartości firmy na dzień bilansowy ... 144
5.6. Ujawnienia i prezentacja aktywów niematerialnych i wartości firmy ........ 149
5.7. Podsumowanie ................................................................................................... 151
5.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 152
Rozdział 6. Leasing u leasingobiorcy ..................................................................... 156
6.1. Wstęp ................................................................................................................... 156
6.2. Umowy leasingowe jako przedmiot prezentacji w sprawozdaniu finansowym .......................... 159
6.3. Przekształcenie umów leasingowych na dzień wejścia w życie MSSF 16 ... 161
6.4. Istota transakcji leasingowych według MSSF 16 ........................................... 163
6.5. Ujęcie początkowe i późniejsza wycena skutków umów leasingowych ...... 171
6.6. Zmiany umów leasingu ..................................................................................... 179
6.7. Sprzedaż i leasing zwrotny ................................................................................ 183
6.8. Podsumowanie ................................................................................................... 188
6.9. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 189
Rozdział 7. Nieruchomości inwestycyjne ............................................................. 191
7.1. Wstęp ................................................................................................................... 191
7.2. Ujmowanie, zmiana klasyfikacji i usunięcie nieruchomości inwestycyjnych z ksiąg ........................... 195
7.3. Wycena nieruchomości inwestycyjnych na moment ujęcia w księgach ..... 198
7.4. Wycena nieruchomości inwestycyjnych na późniejszy moment sprawozdawczy .......................................... 201
7.5. Zbycie nieruchomości inwestycyjnych ........................................................... 205
7.6. Prezentacja i ujawnianie nieruchomości inwestycyjnych ............................ 207
7.7. Podsumowanie ................................................................................................... 210
7.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 212
Rozdział 8. Zapasy ..................................................................................................... 214
8.1. Wstęp ................................................................................................................... 214
8.2. Identyfikacja zapasów ....................................................................................... 216
8.3. Wycena zapasów na moment ujęcia w księgach ............................................ 217
8.4. Wycena zapasów na dzień bilansowy .............................................................. 220
8.5. Metody wyceny rozchodu zapasów ................................................................. 223
8.6. Ujmowanie kosztów okresu .............................................................................. 225
8.7. Ujawnianie informacji z zakresu zapasów w sprawozdaniu finansowym ..... 226
8.8. Podsumowanie ................................................................................................... 226
8.9. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 227
Rozdział 9. Wycena instrumentów finansowych i rachunkowość zabezpieczeń ................................ 229
9.1. Wstęp ................................................................................................................... 229
9.2. Ujmowanie i usunięcie z ksiąg instrumentów finansowych ........................ 233
9.2.1. Identyfikacja instrumentu finansowego w księgach .......................... 233
9.2.2. Zaprzestanie ujmowania instrumentu finansowego w księgach ..... 235
9.3. Wycena instrumentów finansowych na moment ujęcia w księgach ........... 242
9.4. Klasyfikacja instrumentów finansowych na moment ujęcia w księgach .... 243
9.5. Wycena instrumentów finansowych i odnoszenie jej skutków na dzień bilansowy .............................. 252
9.6. Zmiana klasyfikacji instrumentów finansowych ........................................... 261
9.7. Rachunkowość zabezpieczeń ........................................................................... 263
9.7.1. Instrumenty zabezpieczające ................................................................ 263
9.7.2. Pozycje zabezpieczane ........................................................................... 265
9.7.3. Kryteria kwalifikujące do rachunkowości zabezpieczeń .................. 268
9.7.4. Rachunkowość powiązań zabezpieczających spełniających warunki rachunkowości zabezpieczeń .................... 272
9.7.5. Zabezpieczenia wartości godziwej ....................................................... 275
9.7.6. Zabezpieczenia przepływów pieniężnych ........................................... 277
9.7.7. Pozostałe obszary rachunkowości zabezpieczeń ............................... 280
9.8. Prezentacja i ujawnianie instrumentów finansowych ................................... 282
9.9. Pierwsze zastosowanie MSSF 9 ........................................................................ 287
9.10. Podsumowanie ................................................................................................... 291
9.11. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 292
Rozdział 10. Aktywa przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana ....................................... 296
10.1. Wstęp ................................................................................................................... 296
10.2. Identyfikacja działalności zaniechanej oraz aktywów przeznaczonych do sprzedaży ............................ 299
10.3. Wycena aktywów przeznaczonych do sprzedaży na moment ujęcia w księgach .............................. 301
10.4. Wycena aktywów przeznaczonych do sprzedaży na dzień bilansowy ........ 304
10.5. Prezentacja i ujawnianie aktywów przeznaczonych do sprzedaży .............. 306
10.6. Podsumowanie ................................................................................................... 310
10.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 311
Rozdział 11. Zobowiązania, rezerwy i pozycje warunkowe .............................. 312
11.1. Wstęp ................................................................................................................... 312
11.2. Tworzenie rezerw i zobowiązań warunkowych ............................................. 316
11.3. Zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe ........................................... 320
11.4. Wycena rezerw ................................................................................................... 322
11.5. Prezentacja i ujawnianie informacji na temat rezerw, zobowiązań i aktywów warunkowych ...................... 325
11.6. Rezerwy na restrukturyzację jako szczególny rodzaj rezerw ....................... 328
11.7. Podsumowanie ................................................................................................... 330
11.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 332
Rozdział 12. Świadczenia pracownicze i programy emerytalne ...................... 335
12.1. Wstęp ................................................................................................................... 335
12.2. Ujmowanie, wycena i ujawnianie informacji na temat krótkoterminowych świadczeń pracowniczych ................. 338
12.3. Ujmowanie, wycena i ujawnianie świadczeń po okresie zatrudnienia ....... 340
12.4. Ujmowanie, wycena i ujawnianie informacji na temat innych długoterminowych świadczeń pracowniczych ................ 351
12.5. Ujmowanie, wycena i ujawnianie informacji na temat świadczeń z tytułu rozwiązania stosunku pracy ................. 352
12.6. Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych .... 354
12.7. Podsumowanie ................................................................................................... 355
12.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 356
Rozdział 13. Wycena i ujawnianie kapitału .......................................................... 360
13.1. Wstęp ................................................................................................................... 360
13.2. Ujmowanie i usunięcie z ksiąg kapitałów własnych ...................................... 363
13.3. Wycena kapitałów własnych na moment ujęcia w księgach ........................ 370
13.4. Wycena kapitałów własnych na dzień bilansowy .......................................... 372
13.5. Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym .................................................. 375
13.6. Prezentacja i ujawnianie pozostałych informacji o kapitałach własnych ...... 378
13.7. Podsumowanie ................................................................................................... 380
13.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 382
Część III. Sprawozdawczość wyników (dokonań)
Rozdział 14. Przychody ............................................................................................ 387
14.1. Wstęp ................................................................................................................... 387
14.2. Model ujęcia przychodów według MSSF 15 .................................................. 390
14.3. Wycena przychodów według MSSF 15 ........................................................... 393
14.4. Alokacja ceny transakcyjnej według MSSF 15 ............................................... 396
14.5. Prezentacja i ujawnianie informacji na temat przychodów według MSSF 15 ....................... 401
14.6. Podsumowanie ................................................................................................... 402
14.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 404
Rozdział 15. Koszty prowadzenia działalności .................................................... 407
15.1. Wstęp ................................................................................................................... 407
15.2. Moment identyfikacji kosztów w odniesieniu do przychodów jednostki ..... 409
15.3. Prezentowanie i ujawnianie kosztów ............................................................... 414
15.4. Podsumowanie ................................................................................................... 422
15.5. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 423
Rozdział 16. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych ..................................... 425
16.1. Wstęp ................................................................................................................... 425
16.2. Układ sprawozdania z przepływów pieniężnych ........................................... 426
16.3. Prezentacja przepływów z działalności operacyjnej ..................................... 434
16.4. Prezentacja przepływów z działalności inwestycyjnej i finansowej ............ 439
16.5. Podstawowe zasady dotyczące sporządzania sprawozdania z przepływów pieniężnych ..................... 442
16.6. Podsumowanie ................................................................................................... 447
16.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 447
Rozdział 17. Segmenty operacyjne ......................................................................... 449
17.1. Wstęp ................................................................................................................... 449
17.2. Identyfikacja segmentów operacyjnych .......................................................... 451
17.3. Identyfikacja segmentów sprawozdawczych .................................................. 452
17.4. Ujawnienia informacji na temat segmentów ................................................. 454
17.5. Wycena w sprawozdawczości segmentów ...................................................... 456
17.6. Ujawnienia informacji na temat jednostki jako całości ................................ 458
17.7. Podsumowanie ................................................................................................... 460
17.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 460
Rozdział 18. Dotacje i pomoc rządowa ................................................................. 462
18.1. Wstęp ................................................................................................................... 462
18.2. Identyfikacja pomocy rządowej i dotacji rządowych .................................... 465
18.3. Ujęcie, wycena i rozliczanie dotacji rządowej i pomocy rządowej .............. 469
18.4. Prezentacja i ujawnianie dotacji ...................................................................... 476
18.5. Podsumowanie ................................................................................................... 478
18.6. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 480
Rozdział 19. Płatności na bazie akcji ..................................................................... 483
19.1. Wstęp ................................................................................................................... 483
19.2. Skutki ekonomiczne płatności na bazie akcji i zasady ich wyceny ............. 488
19.3. Ujęcie płatności na bazie akcji oraz zmiany warunków ich nabycia ........... 492
19.4. Podsumowanie wymogów ujawnień wynikających z MSSF 2 ..................... 496
19.5. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 498
Rozdział 20. Podstawowy i rozwodniony zysk na akcję ..................................... 499
20.1. Wstęp ................................................................................................................... 499
20.2. Ustalenie podstawowego zysku na akcję ........................................................ 503
20.3. Ustalenie rozwodnionego zysku na akcję ....................................................... 508
20.4. Prezentowanie i ujawnianie podstawowego i rozwodnionego zysku na akcję ...................................... 516
20.5. Podsumowanie ................................................................................................... 519
20.6. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 520
Część IV. Sprawozdawczość jednostek powiązanych
Rozdział 21. Podmioty powiązane w rachunkowości ......................................... 525
21.1. Wstęp ................................................................................................................... 525
21.2. Powiązania osobowe i powiązania kapitałowe w rachunkowości ............... 528
21.2.1. Relacje pomiędzy podmiotami w rachunkowości ............................. 529
21.2.2. Relacja kontroli ...................................................................................... 532
21.2.3. Relacja współkontroli ............................................................................ 544
21.2.4. Relacja znaczącego wpływu .................................................................. 546
21.3. Prezentacja i ujawnienia skutków relacji pomiędzy podmiotami w jednostkowym i skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym ............. 547
21.4. Podsumowanie ................................................................................................... 551
21.5. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 551
Rozdział 22. Połączenia jednostek gospodarczych ............................................. 553
22.1. Wstęp ................................................................................................................... 553
22.2. Ekonomiczne skutki połączeń jednostek gospodarczych ............................ 557
22.3. Wpływ połączenia na jednostkę przejmującą ................................................ 560
22.3.1. Identyfikacja jednostki przejmującej ................................................... 560
22.3.2. Przejęcia odwrotne ................................................................................ 561
22.3.3. Zysk na akcję w przejęciach odwrotnych ............................................ 566
22.4. Zasady identyfikacji i wyceny do wartości godziwej przejmowanej jednostki ............................... 566
22.4.1. Uwagi wstępne ........................................................................................ 566
22.4.2. Zasada wyceny ........................................................................................ 567
22.4.3. Wytyczne dotyczące wyceny wartości godziwej poszczególnych możliwych do zidentyfikowania aktywów i niekontrolujących
udziałów w jednostce przejmowanej ................................................... 567
22.4.4. Zasada i warunki ujmowania ............................................................... 569
22.4.5. Ustalenie, co stanowi część transakcji połączenia ............................. 569
22.4.6. Wyznaczenie możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań ................... 576
22.4.7. Wyjątki od stosowania zasad ujmowania i wyceny ........................... 577
22.4.8. Wyliczenie wartości firmy i zysku z okazyjnego nabycia ................. 579
22.5. Rozłożenie zdarzeń na osi czasu i ich wpływ na rozliczenie połączenia .... 581
22.5.1. Ustalenie dnia przejęcia ........................................................................ 581
22.5.2. Przekazanie zapłaty ................................................................................ 581
22.5.3. Koszty związane z przejęciem .............................................................. 582
22.5.4. Połączenie realizowane etapami .......................................................... 583
22.5.5. Połączenie jednostek zrealizowane bez przekazania zapłaty ............ 583
22.5.6. Okres wyceny ......................................................................................... 584
22.5.7. Wycena w późniejszych okresach ........................................................ 585
22.6. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 587
Rozdział 23. Konsolidacja sprawozdań finansowych ......................................... 590
23.1. Wstęp ................................................................................................................... 590
23.2. Klasyfikacja powiązań pomiędzy jednostkami .............................................. 594
23.3. Charakterystyka procedur konsolidacyjnych ................................................ 596
23.4. Metody konsolidacji sprawozdań oraz warunki ich stosowania ................. 598
23.5. Wyłączenia konsolidacyjne .............................................................................. 606
23.6. Prezentacja i ujawnianie informacji związanych z konsolidacją ................. 607
23.7. Podsumowanie ................................................................................................... 610
23.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 612
Rozdział 24. Rachunkowość jednostek stowarzyszonych i wspólnych ustaleń umownych .................... 615
24.1. Wstęp ................................................................................................................... 615
24.2. Jednostki stowarzyszone – identyfikacja momentu uzyskania i utraty znaczącego wpływu ...................... 617
24.3. Metoda praw własności i rachunkowość jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć w skonsolidowanym i jednostkowym
sprawozdaniu finansowym ............................................................................... 618
24.4. Wspólne ustalenia umowne – identyfikacja momentu uzyskania i utraty współkontroli .................. 630
24.5. Podsumowanie ................................................................................................... 641
24.6. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 641
Część V. Sprawozdawczość w różnych branżach
Rozdział 25. Rolnictwo ............................................................................................. 645
25.1. Wstęp ................................................................................................................... 645
25.2. Charakterystyka działalności rolniczej ........................................................... 648
25.3. Ujmowanie aktywów biologicznych i innych produktów rolniczych ......... 652
25.4. Wycena aktywów biologicznych i innych produktów rolniczych ............... 652
25.5. Prezentacja i ujawnianie informacji na temat działalności rolniczej .......... 657
25.6. Podsumowanie ................................................................................................... 661
25.7. Przykład sprawozdania finansowego gospodarstwa mlecznego ................. 661
25.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 665
Rozdział 26. Działalność w sektorach regulowanych ......................................... 667
26.1. Wstęp ................................................................................................................... 667
26.2. Charakterystyka działalności regulowanej ..................................................... 673
26.3. Zasady ujmowania, wyceny, rozpoznawania utraty wartości odroczonych sald w działalności regulowanej ................. 690
26.4. Prezentacja i ujawnianie informacji o działalności w sektorach regulowanych ............................ 692
26.5. Podsumowanie ................................................................................................... 695
26.6. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 695
Rozdział 27. Działalność wydobywcza .................................................................. 697
27.1. Wstęp ................................................................................................................... 697
27.2. Ujmowanie aktywów z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych ................................. 700
27.3. Wycena aktywów z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych ....... 701
27.4. Utrata wartości aktywów z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych ...................................... 702
27.5. Ujawnianie informacji na temat aktywów z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych ...................... 704
27.6. Podsumowanie ................................................................................................... 704
27.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 705
Rozdział 28. Działalność ubezpieczeniowa .......................................................... 706
28.1. Wstęp ................................................................................................................... 706
28.2. Identyfikacja umowy ubezpieczenia ............................................................... 711
28.3. Ujmowanie i wycena umów ubezpieczenia .................................................... 714
28.4. Ujawnianie informacji dotyczących umów ubezpieczenia .......................... 718
28.5. Umowy ubezpieczeniowe w kontekście innych MSSF ................................. 719
28.6. Podsumowanie ................................................................................................... 728
28.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 729
Rozdział 29. Działalność firm leasingowych ........................................................ 734
29.1. Wstęp ................................................................................................................... 734
29.2. Istota transakcji leasingowych .......................................................................... 737
29.3. Rachunkowość umów leasingu finansowego ................................................. 741
29.4. Szczególne przypadki umów leasingowych .................................................... 749
29.5. Leasing w sprawozdaniu finansowym ............................................................. 755
29.6. Podsumowanie ................................................................................................... 758
29.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 758
Rozdział 30. Działalność banków ........................................................................... 760
30.1. Wstęp ................................................................................................................... 760
30.2. Ryzyko działalności bankowej i jego wpływ na sprawozdanie banku ........ 763
30.3. Sprawozdanie z sytuacji finansowej banku ..................................................... 766
30.4. Sprawozdanie z całkowitych dochodów banku ............................................. 770
30.5. Pozostałe elementy sprawozdania finansowego banku ................................ 773
30.6. Dodatkowe ujawnienia i informacje ............................................................... 778
30.7. Podsumowanie ................................................................................................... 781
30.8. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 783
Część VI. Szczególne zagadnienia sprawozdawczości
Rozdział 31. Polityka rachunkowości .................................................................... 787
31.1. Wstęp ................................................................................................................... 787
31.2. Tworzenie polityki rachunkowości ................................................................. 790
31.3. Determinanty kształtowania polityki rachunkowości .................................. 794
31.4. Zmiana zasad rachunkowości .......................................................................... 796
31.5. Wartości szacunkowe i ich zmiany w sprawozdaniu finansowym .............. 800
31.6. Korekty i ujawnianie błędów ............................................................................ 803
31.7. Polityka rachunkowości a rachunkowość kreatywna ................................... 805
31.8. Podsumowanie ................................................................................................... 808
31.9. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 809
Rozdział 32. Sporządzanie sprawozdań finansowych według MSSF po raz pierwszy ........................ 811
32.1. Wstęp ................................................................................................................... 811
32.2. Podstawowe zasady sporządzania pierwszego sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF ....................... 813
32.3. Dobrowolne wyłączenia z retrospektywnego stosowania MSSF ................. 818
32.3.1. Połączenia jednostek gospodarczych .................................................. 818
32.3.2. Płatności na bazie akcji ......................................................................... 820
32.3.3. Wartość godziwa lub aktualizacja wyceny jako zakładany koszt ..... 821
32.3.4. Świadczenia pracownicze ...................................................................... 822
32.3.5. Skumulowane różnice z tytułu przeliczenia walut obcych ............... 823
32.3.6. Aktywa i zobowiązania jednostek powiązanych ................................ 824
32.4. Wyłączenia retrospektywnego stosowania niektórych MSSF ...................... 825
32.4.1. Wartości szacunkowe ............................................................................ 825
32.4.2. Zaprzestanie ujmowania aktywów finansowych i zobowiązań finansowych .................... 826
32.4.3. Rachunkowość zabezpieczeń ............................................................... 826
32.4.4. Udziały niedające kontroli .................................................................... 827
32.5. Prezentacja i ujawnienia ................................................................................... 827
32.6. Procedura przygotowania się do raportowania zgodnie z MSSF ................ 830
32.7. Podsumowanie ................................................................................................... 834
Rozdział 33. Rachunkowość w warunkach zmienności kursów walutowych ..... 838
33.1. Wstęp ................................................................................................................... 838
33.2. Przyczyny powstawania i identyfikacja różnic kursowych ........................... 842
33.3. Waluta funkcjonalna a waluta prezentacji sprawozdań finansowych ......... 844
33.4. Wycena aktywów i zobowiązań denominowanych w walutach obcych ..... 846
33.5. Wycena aktywów i zobowiązań ze sprawozdania finansowego konsolidowanej jednostki zagranicznej ..................... 847
33.6. Podsumowanie ................................................................................................... 849
33.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 850
Rozdział 34. Rachunkowość w warunkach hiperinflacji ................................... 852
34.1. Wstęp ................................................................................................................... 852
34.2. Identyfikacja sytuacji wymagającej stosowania standardu ........................... 855
34.3. Sprawozdanie finansowe oparte na metodzie kosztu historycznego i aktualnej cenie nabycia ....................... 856
34.4. Prezentacja i ujawnianie ................................................................................... 861
34.5. Podsumowanie ................................................................................................... 862
34.6. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 862
Rozdział 35. Podatek dochodowy, aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego ........................ 864
35.1. Wstęp ................................................................................................................... 864
35.2. Istota różnic przejściowych i trwałych w rachunkowości ............................ 866
35.3. Identyfikacja i wycena aktywów oraz zobowiązań z tytułu podatku odroczonego ........................ 870
35.4. Ustalanie podatku odroczonego, wycena aktywów i rezerw z tytułu podatku odroczonego na dzień bilansowy .............. 873
35.5. Prezentacja i ujawnianie aktywów i zobowiązań z tytułu podatku odroczonego ............................ 875
35.6. Podsumowanie ................................................................................................... 878
35.7. Istotne różnice w stosunku do ustawy o rachunkowości i US GAAP ........ 880
Wykaz źródeł .............................................................................................................. 883