Wykaz skrótów | str. 9

Wstęp | str. 11

Rozdział 1. Uwagi wstępne | str. 13

1.1. Krąg osób objętych świadczeniami: matka, ojciec, inny członek rodziny, pracownik czy ubezpieczony chorobowo | str. 13

1.2. Świadczenia na dzieci przysługują rodzicom, ale i opiekunom wychowującym dzieci | str. 16

1.3. Świadczenia rodzicielskie są uzależnione od wieku dziecka | str. 18

1.4. Terminy składania wniosków związanych z uprawnieniami rodzicielskimi | str. 20

1.5. Umożliwienie składania wniosków w postaci elektronicznej | str. 23

Rozdział 2. Zatrudnianie kobiet w ciąży i osób wychowujących dzieci | str. 27

2.1. Zasada równego traktowania w zatrudnieniu | str. 30

2.2. Oświadczenie pracownika o zamiarze korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem | str. 34

2.3. Pytania i odpowiedzi | str. 35

Rozdział 3. Obowiązki pracodawcy związane z wykonywaniem prac zagrażających bezpieczeństwu kobiet w ciąży i karmiących piersią | str. 41

3.1. Ograniczenie możliwości wykonywania niektórych prac w przypadku ciąży i karmienia piersią | str. 42

3.2. Obowiązki pracodawcy wobec osób zatrudnionych przy wykonywaniu prac uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia| str. 49

3.3. Pytania i odpowiedzi | str. 51

Rozdział 4. Czas pracy kobiet w ciąży i osób wychowujących dzieci | str. 55

4.1. Elastyczny czas pracy rodziców wychowujących małe dzieci | str. 56

4.2. Zakazy dotyczące norm czasu pracy kobiet w ciąży i osób wychowujących dziecko do 8 roku życia | str. 63

4.3. Praca zdalna kobiet w ciąży i pracowników wychowujących dzieci| str. 67

4.4. Pytania i odpowiedzi | str. 70

Rozdział 5. Ochrona pracowników będących rodzicami przed rozwiązaniem stosunku pracy| str. 77

5.1. Ochrona kobiet w ciąży oraz rodziców korzystających z urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego | str. 77

5.2. Rozwiązywanie umów o pracę na okres próbny i na czas określony w celu zastępstwa | str. 83

5.3. Przedłużanie umów o pracę kończących się po upływie trzeciego miesiąca ciąży | str. 84

5.4. Współpraca pracodawcy ze związkami zawodowymi | str. 87

5.5. Ochrona przed rozwiązaniem umowy o pracę osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz uprawnionych do urlopu wychowawczego | str. 91

5.6. Ochrona pracy rodziców związana z wykonywaniem przez nich pracy zdalnej | str. 96

5.7. Pytania i odpowiedzi | str. 97

Rozdział 6. Urlop macierzyński | str. 105

6.1. Wymiar urlopu macierzyńskiego | str. 105

6.2. Możliwość korzystania z urlopu macierzyńskiego przez innego niż matka dziecka członka rodziny | str. 107

6.3. Dokumentowanie uprawnień do urlopu macierzyńskiego w przypadku dzielenia się nim z ojcem dziecka| str. 110

6.4. Przerwanie urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka przebywającą w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym | str. 112

6.5. Prawo do urlopu macierzyńskiego dla ojca dziecka w przypadku gdy niepracująca dotąd matka dziecka podejmuje zatrudnienie po porodzie | str. 116

6.6. Minimalny wymiar urlopu macierzyńskiego matki dziecka w przypadku pobytu dziecka w szpitalu, urodzenia martwego dziecka lub jego śmierci| str. 118

6.7. Pytania i odpowiedzi | str. 120

Rozdział 7. Urlop rodzicielski | str. 127

7.1. Uprawnienie do urlopu rodzicielskiego, jego wymiar i możliwość podziału na części| str. 127

7.2. Urlop rodzicielski w przypadku zatrudnienia na czas określony| str. 134

7.3. Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą | str. 135

7.4. Przepisy przejściowe dotyczące urlopu rodzicielskiego wprowadzone nowelizacją Kodeksu pracy z 2023 r. | str. 141

7.5. Pytania i odpowiedzi | str. 148

Rozdział 8. Urlop ojcowski| str. 157

8.1. Wymiar i zasady udzielania urlopu ojcowskiego | str. 157

8.2. Przepisy przejściowe dotyczące urlopu ojcowskiego po zmianach w 2023 r. | str. 161

8.3. Pytania i odpowiedzi | str. 162

Rozdział 9. Świadczenia z tytułu niezdolności do pracy przysługujące ubezpieczonym w ciąży | str. 167

9.1. Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz zasiłek chorobowy przysługujący ubezpieczonym będącym w ciąży | str. 167

9.2. Kod literowy „B” na zwolnieniu lekarskim oznaczający niezdolność do pracy przypadającą w okresie ciąży i wyrównywanie zasiłku chorobowego | str. 169

9.3. Pytania i odpowiedzi | str. 177

Rozdział 10. Zasiłek macierzyński podczas korzystania z urlopów: macierzyńskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego | str. 181

10.1. Określenie uprawnienia do zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego | str. 181

10.2. Wysokość zasiłku macierzyńskiego | str. 183

10.3. Wyrównanie zasiłku macierzyńskiego w razie wcześniejszego powrotu do pracy lub otrzymywania zasiłku w kwocie niższej niż świadczenie rodzicielskie| str. 193

10.4. Przepisy przejściowe związane ze zmianą zasad wypłacania zasiłków

macierzyńskich w 2023 r. | str. 203

10.5. Pytania i odpowiedzi | str. 205

Rozdział 11. Urlop wychowawczy | str. 207

11.1. Prawo do urlopu wychowawczego i jego wymiar | str. 207

11.2. Gwarancja jednego miesiąca urlopu wychowawczego dla każdego z rodziców | str. 209

11.3. Wniosek o urlop wychowawczy i możliwość jego wycofania | str. 212

11.4. Pytania i odpowiedzi | str. 214

Rozdział 12. Ubezpieczenie społeczne i zdrowotne osób korzystających z uprawnień rodzicielskich | str. 219

12.1. Pobieranie zasiłku macierzyńskiego jako przerwa w pracowniczych ubezpieczeniach społecznych i ubezpieczeniu zdrowotnym | str. 219

12.2. Korzystanie z urlopu wychowawczego jako okres obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego | str. 222

12.3. Pytania i odpowiedzi | str. 228

Rozdział 13. Wpływ urlopów związanych z rodzicielstwem na wymiar urlopu wypoczynkowego | str. 231

13.1. Zasady ustalania proporcjonalności wymiaru urlopu wypoczynkowego dla osób korzystających z uprawnień rodzicielskich | str. 231

13.2. Udzielanie urlopu wypoczynkowego po okresach opieki nad dzieckiem - obowiązki pracodawcy | str. 233

13.3. Pytania i odpowiedzi | str. 235

Rozdział 14. Możliwość wykonywania pracy podczas korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem | str. 239

14.1. Podejmowanie zatrudnienia w czasie urlopów związanych z rodzicielstwem w polskim ustawodawstwie | str. 239

14.2. Przepisy szczegółowe związane z wykonywaniem pracy przez mężczyzn korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem | str. 242

14.3. Praca podczas korzystania z urlopu wychowawczego | str. 243

14.4. Pytania i odpowiedzi | str. 245

Rozdział 15. Zasiłek opiekuńczy | str. 249

15.1. Określenie uprawnień do zasiłku opiekuńczego | str. 249

15.2. Przesłanki bezpośredniego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny | str. 251

15.3. Roczne limity zasiłku opiekuńczego i zasady ich obliczania | str. 258

15.4. Podstawa wymiaru i wysokość zasiłku opiekuńczego | str. 259

15.5. Dokumentowanie prawa do zasiłku opiekuńczego | str. 260

15.6. Pytania i odpowiedzi | str. 263

Rozdział 16. Zwolnienie od wykonywania pracy w związku z wychowywaniem dzieci do 14 roku życia | str. 267

16.1. Roczny wymiar zwolnienia od wykonywania pracy| str. 267

16.2. Wskazanie przez pracownika sposobu wykorzystania zwolnienia od pracy | str. 268

16.3. Wymiar zwolnienia od pracy rodziców zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy | str. 272

16.4. Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej | str. 274

16.5. Pytania i odpowiedzi | str. 276

Rozdział 17. Urlopy okolicznościowe | str. 281

17.1. Przesłanki udzielenia pracownikowi urlopu okolicznościowego| str. 281

17.2. Urlop okolicznościowy związany ze śmiercią macochy lub ojczyma | str. 282

17.3. Urlop okolicznościowy związany z osobami bliskimi byłego małżonka | str. 284

17.4. Nowy urlop opiekuńczy wprowadzony w 2023 r. | str. 285

17.5. Pytania i odpowiedzi | str. 287

Rozdział 18. Dodatkowe zwolnienia od pracy związane z rodzicielstwem | str. 291

18.1. Zwolnienie na czas badań lekarskich dla kobiet ciężarnych | str. 291

18.2. Przerwa na karmienie piersią | str. 292

18.3. Pytania i odpowiedzi | str. 295

Rozdział 19. Zgłoszenie członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego | str. 299

19.1. Członkowie rodziny, którzy mogą zostać zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego | str. 299

19.2. Forma zgłoszenia i wyrejestrowania członków rodziny z ubezpieczenia zdrowotnego | str. 302

19.3. Pytania i odpowiedzi | str. 303

Rozdział 20. Informacje związane z rodzicielstwem w świadectwie pracy| str. 305

20.1. Zakres informacji dotyczących rodzicielstwa w świadectwie pracy | str. 305

20.2. Urlop ojcowski w świadectwie pracy | str. 306

20.3. Dane dotyczące urlopu rodzicielskiego oraz wychowawczego | str. 308

20.4. Informacje dotyczące ochrony osób uprawnionych do urlopu wychowawczego | str. 310

20.5. Pytania i odpowiedzi | str. 311

Wzory wniosków i oświadczeń | str. 315

Okres ciąży | str. 315

Urlop macierzyński | str. 316

Urlop ojcowski | str. 321

Urlop rodzicielski | str. 322

Urlop wychowawczy| str. 328

Inne wnioski | str. 333