W Polsce choroba próchnicowa u dzieci to niestety wciąż poważny problem społeczny i epidemiologiczny mający konsekwencje zdrowotne w kolejnych etapach życia. Czynników ryzyka próchnicy zębów mlecznych jest wiele. Mogą to być zachowania dietetyczne, czas wprowadzenia i częstość wykonywania zabiegów higienicznych w jamie ustnej dziecka. Nie bez znaczenia są też choroby i przyjmowane w czasie ciąży leki, palenie tytoniu, obecność ognisk próchnicy u przyszłych rodziców dziecka, niski poziom świadomości prozdrowotnej, a także status socjoekonomiczny rodziny.Próchnica może być przyczyną bólu, przedwczesnej utraty uzębienia mlecznego, zaburzeń rozwojowych narządu żucia, co może prowadzić do utrudnień w rozwoju mowy i zaburzeń intelektualnych i emocjonalnych dziecka.Niekorzystny wpływ na stan ogólny malucha może mieć także postępowanie terapeutyczne. Szczególnie negatywne działanie na dziecko ma stres związany z leczeniem stomatologicznym. Problem ten może być także czynnikiem sprzyjającym rozwojowi poważnych chorób ogólnoustrojowych. Wiadomo, że choroba próchnicowa odgrywa często rolę w etiologii infekcji górnych dróg oddechowych czy infekcyjnego zapalenia wsierdzia. Ten wieloaspektowy problem zdrowotny można jednak pokonać dzięki wcześnie rozpoczętej profilaktyce.Z tą myślą powstała ta monografia, która skierowana jest przede wszystkim do stomatologów, asystentek i higienistek stomatologicznych, a także lekarzy pediatrów i lekarzy rodzinnych, którym przypada szczególna rola w zapobieganiu próchnicy u dzieci przez prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie zdrowia jamy ustnej, udzielanie porad dietetycznych i higienicznych, zalecanie stosowania środków profilaktycznych i w odpowiednim momencie kierowanie dziecka do leczenia specjalistycznego.Próchnica wczesnego dzieciństwa, będąca najczęściej diagnozowanym u dzieci do 3 roku życia schorzeniem przewlekłym, traktowana jest obecnie jako choroba społeczna uwarunkowana środowiskowo. W pracy przedstawiono liczne zależności obserwowane w przebiegu ciąży, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju choroby próchnicowej. Określenie nowego obszaru poszukiwań związków przyczynowo skutkowych promujących wzrost podatności tkanek zębów na demineralizację, stanowi interesujące podejście o charakterze interdyscyplinarnym. Analiza stanu zdrowia dziecka w korelacji z zachowaniami zdrowotnymi rodziców/opiekunów jest podejmowana już od wielu lat. W prezentowanej pracy nowatorsko zidentyfikowano predyktory mogące modyfikować rozwój i dojrzewanie tkanek zębów podczas odontogenezy. W efekcie prowadzonych badań stwierdzono, iż predyktorami taki mogą być czynniki zaburzające przebieg ciąży. Tak ujęta analiza prognostyczna może stanowić cenne narzędzie indywidualnej oceny ryzyka rozwoju choroby próchnicowej u dziecka. Prof. dr hab. Katarzyna Emerich,