- Wstęp
- Self-correction pracodawców jako istota prawa ochrony sygnalistów
2.1. W poszukiwaniu aksjologii prawa ochrony sygnalistów
2.2. Podstawy koncepcji self-correction podmiotów prawnych (pracodawców)
2.3. Zarys problematyki „właściwości” do podejmowania działań następczych
- Czy sygnaliści są głupcami czy mędrcami?
- Zakres przedmiotowy ustawy – dziedziny naruszeń prawa
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Formy naruszeń prawa
4.3. Działanie niezgodne z prawem
4.4. Zaniechanie niezgodne z prawem
4.5. Zachowania mające na celu obejście prawa
4.6. Ocena przedmiotu zgłoszenia (ujawnienia) jako „naruszenia prawa”
4.6.1. Naruszenia prawa objęte zakresem ustawy o ochronie sygnalistów
4.6.2. Korupcja
4.6.3. Zamówienia publiczne
4.6.4. Rynek finansowy, AML/CFT
4.6.5. Bezpieczeństwo produktów i ich zgodności z normami
4.6.6. Bezpieczeństwo transportu
4.6.7. Ochrona środowiska
4.6.8. Ochrona radiologiczna i bezpieczeństwo jądrowe
4.6.9. Bezpieczeństwo żywności i pasz oraz zdrowia i dobrostanu zwierząt
4.6.10. Zdrowie publiczne i ochrona konsumentów
4.6.11. Ochrona prywatności i danych osobowych
4.6.12. Bezpieczeństwo sieci i systemów teleinformatycznych
4.6.13. Interesy finansowe Skarbu Państwa, JST oraz UE
4.6.14. Rynek wewnętrznego UE, zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych
4.6.15. Konstytucyjne wolności i prawa człowieka i obywatela
4.6.16. Naruszenia wewnętrznych regulacji lub standardów etycznych
4.7. Przypadki niestosowania przepisów ustawy i ich konsekwencje
4.7.1. Uwagi wstępne
4.7.2. Niestosowanie przepisów ustawy a jej niewpływanie na inne przepisy
4.7.3. „Niestosowanie” przepisów ustawy do niektórych informacji
4.7.4. „Niestosowanie” przepisów ustawy do niektórych naruszeń prawa
4.7.5. Konsekwencje „niestosowania” przepisów ustawy
4.7.6. Brak wpływu ustawy na prawa związkowe
- Warunki ochrony sygnalisty
5.1. Elementy treściowe zgłoszenia
5.2. Warunki objęcia sygnalisty środkami ochrony
5.2.1. Moment objęcia sygnalisty ochroną
5.2.2. Warunki merytoryczne objęcia sygnalisty ochroną
5.2.3. Dobra i zła wiara sygnalisty
5.2.4. Dobre intencje sygnalisty
5.2.5. Interes publiczny w zgłoszeniu lub ujawnieniu publicznym
5.3. Zgłoszenie lub ujawnienie publiczne dotyczące wyłącznie interesów prywatnych
5.4. Udowadnianie przez sygnalistę wystąpienia naruszenia
5.5. Rozszerzona ochrona podmiotowa – osoby pomagające i powiązane
- Anonimowość sygnalisty i jej konsekwencje
6.1. Anonimowość zgłoszeń a skłonność do informowania o nieprawidłowościach
6.2. Regulacje wspólnotowe dotyczące anonimowości zgłoszeń
6.3. Anonimowość sygnalisty na gruncie ustawy o ochronie sygnalistów
6.4. Czy warto przyjmować zgłoszenia anonimowe?
6.5. Ujawnienie tożsamości anonimowego sygnalisty
6.6. Moment objęcia ochroną przy ujawnieniu tożsamości sygnalisty
6.7. Anonimowe ujawnienie publiczne
6.8. Braku objęcia sygnalisty ochroną w związku z ujawnieniem publicznym
6.9. Odrębności przy procedowaniu zgłoszeń anonimowych
- Kanały dokonywania zgłoszeń
7.1. Obowiązkowe kanały przy zgłoszeniach wewnętrznych
7.2. Obowiązkowe kanały przy zgłoszeniach zewnętrznych
7.3. Zgłoszenia ustne
7.4. Zgłoszenia pisemne
7.5. Wybór właściwych kanałów zgłoszeń
7.5.1. Swoboda wyboru kanałów i jej konsekwencje
7.5.2. Wymogi w zakresie kanałów na poziomie dyrektywy 2019/1937
7.5.3. Wymogi ustawowe dotyczące kanałów zgłoszeń
7.5.4. Postać papierowa – poczta tradycyjna
7.5.5. Postać papierowa – fizyczne skrzynki na korespondencję
7.5.6. Zgłoszenie ustne - linie telefoniczne i systemy komunikacji głosowej
7.5.7. Zgłoszenie ustne - bezpośrednie spotkanie
7.5.8. Postać elektroniczna - elektroniczny formularz
7.5.9. Postać elektroniczna – dedykowana skrzynka e-mail
7.5.10. Postać elektroniczna - aplikacja internetowa
7.6. Zgłoszenie za pośrednictwem kanału nieprzewidzianego w procedurze zgłoszeń
- Zgłoszenia wewnętrzne
8.1. Obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłoszeń
8.2. Podmioty prywatne i podmioty publiczne
8.3. Ustalenie wielkości zatrudnienia podmiotu prawnego
8.4. Zatrudnianie poniżej 50 osób
8.5. Skutek spadku poziomu zatrudnienia poniżej 50 osób
8.6. „Wspólne zasady” obsługi podmiotów prywatnych
8.6.1. Uwagi wstępne
8.6.2. Różnice modeli normatywnych na gruncie dyrektywy 2019/1937 oraz ustawy o ochronie sygnalistów
8.6.3. Dzielenie się zasobami na gruncie dyrektywy 2019/1937
8.6.4. „Wspólne zasady” podmiotów prywatnych
8.6.5. „Wspólny zespół” oraz „wspólne prowadzenie postępowań wyjaśniających” przez kilka podmiotów prywatnych
8.7. Wspólna procedura zgłoszeń w grupie kapitałowej
8.8. Podmioty zagraniczne w grupie kapitałowej
8.9. „Właściwości” podmiotu prywatnego do przyjęcia zgłoszenia
8.10. Wspólna procedura zgłoszeń w jednostkach samorządu terytorialnego
8.10.1. Jednostki organizacyjne obejmowane wspólną obsługą
8.10.2. Różnica między „wspólną procedurą” samorządowych jednostek organizacyjnych a „wspólnymi zasadami” podmiotów prywatnych
8.10.3. Jednostki obsługujące i jednostki obsługiwane
8.10.4. Ustalenie wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych
8.10.5. Przetwarzanie danych osobowych w ramach wspólnej obsługi zgłoszeń
8.10.6. Obowiązki „nieprzekazywalne” w ramach wspólnej obsługi
8.11. Upoważnienie podmiotu zewnętrznego - outsourcing obsługi zgłoszeń
8.12. Treść procedury zgłoszeń wewnętrznych
8.12.1. Ustalenie procedury zgłoszeń wewnętrznych
8.12.2. Konsultowanie procedury ze stroną społeczną
8.12.3. Brak przeprowadzenia konsultacji ze stroną społeczną
8.13. Elementy obligatoryjne procedury zgłoszeń wewnętrznych
8.13.1. Określenie jednostki (osoby) upoważnionej do przyjmowania zgłoszeń
8.13.1.1. Wewnętrzna jednostka organizacyjna
8.13.1.2. Osoba w ramach struktury organizacyjnej podmiotu prawnego
8.13.1.3. Podmiot zewnętrzny
8.13.2. Sposoby przekazywania zgłoszeń (kanały zgłoszeń)
8.13.3. Jednostka (osoba) upoważniona do podejmowania działań następczych
8.13.4. Sposób postępowania ze zgłoszeniami dokonanymi anonimowo
8.13.5. Obowiązek potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia
8.13.6. Obowiązek podjęcia działań następczych
8.13.7. Maksymalny termin przekazania sygnaliście informacji zwrotnej
8.13.8. Informacje na temat dokonywania zgłoszeń zewnętrznych
8.14. Elementy fakultatywne procedury zgłoszeń wewnętrznych
8.14.1. Rozszerzenie przedmiotu zgłoszeń wewnętrznych
8.14.2. Wskazanie czynników ryzyka właściwych dla podmiotu prawnego
8.14.3. Informacja o wymogach dot. zgłoszenia zewnętrznego
8.14.4. System zachęt do korzystania z procedury zgłoszeń wewnętrznych
8.15. Wejście procedury w życie i jej publikacja
8.16. Upoważnienie do dostępu do treści zgłoszeń wewnętrznych
8.16.1. Poufność informacji i danych zawartych w zgłoszeniach
8.16.2. Forma upoważnienia do dostępu do informacji i danych zawartych w zgłoszeniach
8.17. Potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia wewnętrznego
8.18. Działania następcze i self-correction podmiotów prawnych
8.18.1. Weryfikacja formalna zgłoszenia wewnętrznego
8.18.2. Weryfikacja merytoryczna (materialna) zgłoszenia wewnętrznego
8.18.3. „Należyta staranność” podejmowanych działań następczych
8.18.4. Bezstronność i konflikt interesów
8.18.5. Prowadzenie korespondencji z sygnalistą
8.18.6. Otwarty katalog działań następczych
8.19. Przekazanie informacji zwrotnej przez podmiot prawny
8.20. Zakończenie wewnętrznego postępowania w sprawie zgłoszenia
8.21. Niewłaściwe funkcjonowanie wewnętrznych kanałów zgłoszeń
- Zgłoszenia zewnętrzne
9.1. Uwagi wstępne
9.2. Zadania Rzecznika Praw Obywatelskich
9.3. Zadania organów publicznych
9.4. Pracownicy upoważnieni
9.4.1. Zakres upoważnień pracowników
9.4.2. Forma upoważnienia pracowników
9.4.3. Kwalifikacje upoważnionych pracowników oraz obowiązek szkoleniowy
9.4.4. Obowiązek poufności i odpowiedzialność upoważnionych pracowników
9.4.5. Przyjęcie zgłoszenia zewnętrznego przez pracownika nieupoważnionego
9.5. Procedura zgłoszeń zewnętrznych
9.5.1. „Procedura przyjmowania zgłoszeń” Rzecznika Praw Obywatelskich
9.5.2. „Procedura przyjmowania zgłoszeń oraz podejmowania działań następczych” organów publicznych
9.6. Potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego
9.7. Weryfikacja zgłoszenia zewnętrznego i ustalanie właściwości organu
9.7.1. Wstępna weryfikacja dokonywana przez Rzecznika Praw Obywatelskich
9.7.2. Wstępna weryfikacja dokonywana przez organy publiczne
9.8. „Właściwość” organu publicznego do podjęcia działań następczych
9.8.1. Problem „właściwości” organu publicznego
9.8.2. Przekazywanie zgłoszeń zewnętrznych zgodnie z „właściwością” organu
9.8.3. Przekazywanie zgłoszeń anonimowych według właściwości organu
9.9. Rozpatrywanie zgłoszeń zewnętrznych i authority-correction organów publicznych
9.9.1. Koncepcja authority-correction organów publicznych
9.9.2. Sposób rozpatrywania zgłoszeń przez Rzecznika Praw Obywatelskich
9.9.3. Sposób rozpatrywania zgłoszeń przez organy publiczne
9.9.4. Wydawanie zaświadczenia o podleganiu ochronie
9.9.5. Treść zaświadczenia o podleganiu ochronie
9.9.6. Należyta staranność organu publicznego
9.9.7. Wymóg podania przez sygnalistę adresu do kontaktu
9.9.8. Uzupełnianie zgłoszenia i udzielenie dodatkowych informacji
9.9.9. Przekazanie zgłoszenia jednostkom organizacyjnym organu
9.10. Przekazanie informacji organom lub jednostkom organizacyjnym UE
9.11. Rozpatrywanie kilku zgłoszeń zewnętrznych w tej samej sprawie
9.11.1. Rozpatrywanie powielanych zgłoszeń przez Rzecznika Praw Obywatelskich
9.11.2. Rozpatrywanie powielanych zgłoszeń przez organy publiczne
9.11.3. Odnotowywanie informacji o niepodejmowaniu dalszych działań w rejestrze zgłoszeń zewnętrznych
9.11.4. Kontrola sądowa czynności niepodjęcia dalszych działań
9.12. Przekazanie informacji zwrotnej przez organ publiczny
9.13. Sprawozdania roczne dotyczące zgłoszeń zewnętrznych
9.14. Informacje umieszczane na stronie Biuletynu Informacji Publicznej
9.15. Przegląd i aktualizacja procedury
9.16. Uzupełniające stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego
- Prowadzenie rejestrów zgłoszeń
10.1. Rejestr zgłoszeń wewnętrznych
10.1.1. Upoważnienie do prowadzenia rejestru zgłoszeń wewnętrznych
10.1.2. Informacje objęte rejestrem zgłoszeń wewnętrznych
10.1.3. Okres przechowywania danych i informacji w rejestrze
10.2. Rejestr zgłoszeń zewnętrznych
10.2.1. Upoważnienie do prowadzenia rejestru zgłoszeń zewnętrznych
10.2.2. Informacje objęte rejestrem zgłoszeń zewnętrznych Rzecznika Praw Obywatelskich
10.2.3. Informacje objęte rejestrem zgłoszeń zewnętrznych organów publicznych
10.2.4. Okres przechowywania danych i informacji w rejestrach
- Ujawnienie publiczne
- Zakaz działań odwetowych i środki ochrony
12.1. Zakaz działań odwetowych
12.2. Katalog „działań odwetowych”
12.3. Odwrócony rozkład ciężaru dowodu w sprawie działań
12.4. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie za doświadczenie działań odwetowych
12.5. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną nieprawdziwym zgłoszeniem
12.6. Zakaz zrzeczenia się środków ochrony
12.7. Zakaz wyłączania lub ograniczania praw sygnalistów
- Ochrona danych osobowych przy zgłoszeniach sygnalistów
13.1. Uwagi ogólne
13.2. Zasady przetwarzania danych zawartych w zgłoszeniach sygnalistów
13.3. Zakaz ujawniania danych sygnalisty
13.4. Ujawnianie danych sygnalisty przez organy publiczne i sądy
13.5. Obowiązek usuwania zbędnych (nadmiarowych) danych
13.6. Zakres danych i cel przetwarzania
13.7. Podstawa prawna przetwarzania danych
13.8. Obowiązek informacyjny wobec sygnalisty
13.9. Obowiązki informacyjne wobec pozostałych osób
13.10. Przechowywanie danych i dokumentów związanych ze zgłoszeniem
13.10.1. Obowiązki archiwizacyjne Rzecznika Praw Obywatelskich
13.10.2. Obowiązki archiwizacyjne podmiotów prawnych i organów publicznych
13.10.3. Usuwanie danych i niszczenie dokumentów
- Odpowiedzialność prawna za naruszenie przepisów ustawy
14.1. Uniemożliwianie lub istotne utrudnianie dokonania zgłoszenia
14.2. Podejmowanie działań odwetowych wobec sygnalisty
14.3. Ujawnienie tożsamości sygnalisty, osoby pomagającej lub powiązanej
14.4. Ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych z naruszeniem prawa
- Odpowiedzialność prawna sygnalisty
15.1. Odpowiedzialność cywilna sygnalisty
15.2. Odpowiedzialność karna sygnalisty
15.3. Wyłączenie odpowiedzialności prawnej sygnalisty
15.3.1. Kontekst prawny wyłączenia odpowiedzialności
15.3.2. Zakres i istotna wyłączenia bezprawności
15.3.3. Warunki i granice wyłączenia bezprawności (kontratyp)
15.3.4. Umorzenie postępowania dotyczącego odpowiedzialności sygnalisty
15.3.5. Sposób uzyskania przez sygnalistę informacji o naruszeniu prawa
- Bibliografia