ŻYCIORYS PROFESORA JÓZEFA OKOLSKIEGO

Profesor Józef Okolski urodził się 20 marca 1939 r. w Poznaniu, w rodzinie inteligenckiej. Żonaty od 1963 r., żona Grażyna - doktor nauk przyrodniczych, dwoje dzieci - Dariusz i Małgorzata - obydwoje prawnicy.
Studia wyższe odbywał w latach 1957-1962 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Stopień naukowy doktora nauk prawnych nadała Mu w 1971 r. Rada Naukowa Instytutu Prawa Cywilnego tego Wydziału i Uczelni na podstawie rozprawy doktorskiej pt. "Odpowiedzialność przewoźnika kolejowego za szkody w transporcie towarów". Stopień naukowy doktora habilitowanego został Mu nadany 1977 r. uchwałą Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie pracy habilitacyjnej pt. "Stosunki umowne w procesie inwestycyjnym (umowa o roboty budowlane)".
Z inicjatywy Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego uzyskał również, nadany Mu uchwałą Rady Państwa, tytuł profesora nauk prawnych (1988 r.). W 1995 r. został powołany na stanowisko profesora zwyczajnego.
Od ukończenia studiów, tj. od 48 lat, Profesor Józef Okolski jest związany z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W październiku 1962 r. został zatrudniony jako stażysta w Katedrze Postępowania Cywilnego. W latach 1963-1965 odbywał aplikację sądową, zakończoną egzaminem sędziowskim z wynikiem bardzo dobrym. Jednocześnie pracował na stanowisku referenta prawnego w Biurze Prawnym Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowej. Od października 1965 r. został zatrudniony jako asystent w Katedrze Prawa Cywilnego, a od 1967 r. jako starszy asystent w Zakładzie Prawa Obrotu Uspołecznionego. Z dniem 1 czerwca 1971 r. powołany został na stanowisko adiunkta, a z dniem 1 stycznia 1978 r. na stanowisko docenta w tym samym Zakładzie Prawa Obrotu Uspołecznionego Instytutu Prawa Cywilnego. Od 1983 r. był Kierownikiem tego Zakładu, który przekształcił się początkowo w Zakład Prawa Obrotu Gospodarczego, a w roku 1995 w Katedrę Prawa Handlowego.
Dorobek naukowy Jubilata obejmuje ponad 100 prac, w tym 83 pozycje indywidualne i 20 współautorskich, 5 pozycji książkowych, w tym 3 monografi e, 4 skrypty, 2 wydania zbiorowe podręcznika do prawa handlowego pod redakcją Pana Profesora, wiele artykułów, glos i komunikatów naukowych, w tym publikacje zagraniczne.
Zakres badań i zainteresowań naukowych Pana Profesora Józefa Okolskiego jest bogaty i różnorodny, dowodzi rozległości Jego zainteresowań badawczych i stałego rozwoju naukowego. Liczne Jego prace zostały nagrodzone i wyróżnione.
Działalność naukowo-badawcza obejmuje zarówno problematykę polskiego prawa cywilnego (w szczególności prawa handlowego), jak i analizę cywilistyki porównawczej, w tym międzynarodowego prawa handlowego i prawa arbitrażu gospodarczego. Przedmiotem zainteresowań Pana Profesora są także zagadnienia europejskiej harmonizacji prawa handlowego.
Charakterystyczne dla twórczości naukowej Jubilata jest splatanie się wielu wątków zainteresowań, co powoduje, iż jego prace pozostają względem siebie w wielopłaszczyznowych związkach merytorycznych. Wśród tych kierunków badań można przede wszystkim wskazać wątek najstarszy, dotyczący odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, zarówno w prawie polskim, jak i w systemach państw obcych. Na wyróżnienie zasługuje praca doktorska, której praktyczny walor jest podkreślany także współcześnie. Kierunkiem zainteresowań naukowo-badawczych Pana Profesora jest też problematyka prawna regulacji stosunków umownych w procesie inwestycyjnym. Tej problematyce jest poświęcona przede wszystkim rozprawa habilitacyjna, w której poddano analizie konsekwencje oddziaływania elementów zarządzania i planowania na stosunki umowne między uczestnikami procesu inwestycyjnego. Badania te miały istotny wpływ na proces tworzenia i stosowania obecnej regulacji prawa umów budowlanych.
Pan Profesor był aktywnym uczestnikiem tworzenia nowych struktur gospodarczych w warunkach reformy gospodarczej. W licznych pracach wypowiadał się m.in. na temat regulacji przedsiębiorstw mieszanych, poświęcił tej problematyce kilka artykułów zarówno w okresie dyskusji nad projektem ustawy, jak również po jej uchwaleniu. Pan Profesor Józef Okolski w swoich publikacjach podjął też wątek przydatności poszczególnych typów spółek prawa handlowego do realizacji nowych zadań w warunkach realizowanej reformy gospodarczej. W tych kwestiach prowadził szerokie badania prawno-porównawcze, koncentrując się zwłaszcza na rozwiniętych państwach kapitalistycznych. W badaniach tych wykazał znajomość metodologii badań komparatystycznych. Z problematyką prawną spółek Pan Profesor połączył zainteresowania problemami dotyczącymi form grupowania gospodarczych jednostek organizacyjnych, publikując na ten temat również w wydawnictwach zagranicznych.
Na uwagę zasługuje także dominujący przedmiot zainteresowań Jubilata, jakim jest problematyka spółek prawa handlowego. Publikacje jej dotyczące nie tylko trwale wzbogacały i wzbogacają doktrynę, lecz wytyczały drogę praktyce legislacyjnej.
Dorobek naukowy Pana Profesora cechuje oryginalność wynikająca z podejmowania problemów nowych, umieszczania ich w płaszczyźnie badań komparatystycznych, formułowania generalnych tendencji i kierunków zmian.
Publikacje Pana Profesora Józefa Okolskiego są często powoływane, a niektóre z nich weszły na stałe do kanonu literatury prawniczej. Całokształt Jego osiągnięć naukowych nadaje Mu czołową pozycję wśród polskich cywilistów Jego generacji. Na podkreślenie zasługują też liczne publikacje Pana Profesora w językach obcych. Częste są przypadki powoływania się na te publikacje w literaturze zagranicznej.
W znaczącym zakresie Pan Profesor Józef Okolski reprezentuje naukę polską za granicą. Brał udział w bardzo wielu kongresach i konferencjach międzynarodowych. Wykładał na Uniwersytetach w USA (w St. Louis i w Gainsville Uniwersity of Floryda). Od kilkudziesięciu już lat wykłada na Międzynarodowym Wydziale Nauk Prawa Porównawczego w Strasburgu. Jest członkiem Akademie Internationale de Droit Compare.
W ciągu wieloletniej, nieprzerwanej pracy dydaktyczno-wychowawczej na Uniwersytecie Warszawskim, Pan Profesor Józef Okolski dał się poznać jako utalentowany, twórczy i doświadczony wykładowca. Jego pracę dydaktyczną charakteryzuje bardzo szeroki zakres przedmiotowy i wysoki poziom merytoryczny. Prowadzi wykłady, seminaria magisterskie i seminarium doktoranckie, na które uczęszcza także wielu przedstawicieli praktyki prawniczej.
Pod kierunkiem Pana Profesora obronionych zostało 15 prac doktorskich, których był promotorem. Był recenzentem w wielu przewodach doktorskich i habilitacyjnych. Wypromował też kilkuset magistrantów. Pan Profesor ma istotne osiągnięcia i predyspozycje w zakresie kształcenia kadr naukowych.
Działalność dydaktyczna Jubilata świadczy o pozycji, jaką w ciągu niemal 50 lat pracy na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego zajął w procesie kształcenia i kształtowania polskiej kadry prawniczej. Między innymi dzięki Niemu Wydziały Prawa otworzyły się na nauczanie prawa handlowego, co miało ogromny wpływ na właściwe przygotowanie absolwentów uczelni do zadań, jakie musi spełniać prawnik w dobie gospodarki wolnorynkowej. Uczniowie Pana Profesora Józefa Okolskiego to dzisiaj wybitni przedstawiciele wszystkich korporacji prawniczych.
Pan Profesor był też członkiem kilku zespołów redakcyjnych czasopism prawniczych, m.in. miesięcznika prawniczego "Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego", a obecnie jest w zespole Rady Programowej "Przeglądu Prawa Handlowego".
W zakresie działalności organizacyjnej Pan Profesor pełnił wiele funkcji uniwersyteckich i wydziałowych (m.in. był pełnomocnikiem Rektora ds. studenckich oraz wydziałowych). W latach 1981-1987 był prodziekanem Wydziału Prawa i Administracji. Jemu zawdzięcza Wydział znaczące rozbudowanie w tym czasie kontaktów z uniwersytetami europejskimi. Kontakty te trwają do dziś. Funkcja ta, trwająca przez dwie kadencje, dała mu wiele uznania i autorytetu w środowisku wydziałowym.
W latach 1990-1993 Pan Profesor pełnił funkcję Prorektora Uniwersytetu Warszawskiego ds. studenckich, a następnie w latach 1993-1999 Dziekana Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Lata pełnienia przez Jubilata funkcji Dziekana zaowocowały przede wszystkim budową nowego gmachu Wydziału Collegium Iuridicum II przy ulicy Lipowej. Było to znaczące wydarzenie dla borykającego się z kłopotami lokalowymi Wydziału i duży wysiłek oraz dowód sprawności fi nansowej ówczesnego składu dziekańskiego. Do osiągnięć dydaktycznych Wydziału w tamtym czasie zaliczyć należy uruchomienie trzech szkół prawa obcego: szkoły prawa amerykańskiego, angielskiego i niemieckiego.
Bardzo ważną funkcją, jaką pełnił Jubilat na Wydziale Prawa i Administracji przez prawie 30 lat, była funkcja Kierownika Katedry Prawa Handlowego w Instytucie Prawa Cywilnego (1983-2010). Był i jest niezwykle lubianym, znakomitym przełożonym i świetnym organizatorem. Przez wiele lat przewodniczył też Radzie Naukowej Instytutu Prawa Cywilnego.
Do istotnych funkcji Pana Profesora Józefa Okolskiego zaliczyć należy piastowanie w latach 1999-2007 funkcji Prezesa Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej. Obecnie jest honorowym Prezesem tego Sądu.
Pan Profesor jest też zwolennikiem nauczania w szkołach wyższych, także poza dużymi ośrodkami uniwersyteckimi. W latach 2001-2007 piastował urząd Rektora w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Ostrołęce, której był współzałożycielem.
Pan Profesor Józef Okolski aktywnie uczestniczył w życiu państwowym. Był członkiem Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów, członkiem Kolegium Najwyższej Izby Kontroli oraz Komisji Reformy Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości, która przygotowała pierwszy projekt nowych przepisów o spółkach handlowych.