„Polaków trzeba nauczyć, kto tu jest panem!”. Polityka germanizacyjna niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu (1939–1945)

Lata II wojny światowej odcisnęły na Pomorzu tragiczne piętno. Wobec mieszkańców tego obszaru, który został wcielony do III Rzeszy i funkcjonował jako Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, z pełną bezwzględnością wdrożono założenia germanizacji totalnej. Nowa polityka nazistowska przewyższyła swoją brutalnością dziewiętnastowieczny Kulturkampf. Słowa namiestnika okręgu Alberta Forstera: „Polaków trzeba nauczyć, kto tu jest panem!”, wypowiedziane w Bydgoszczy 11 października 1939 r., dobitnie dowodzą, że celem Niemców była eliminacja Polaków i Żydów oraz całkowite zniemczenie tych terenów. W innym przemówieniu Forster zapowiedział: „Polakom i elementom niepewnym – żadnych praw!”. Efektem były masowe zbrodnie, grabież majątku, akcja przesiedleńcza, powszechny ucisk mieszkańców i walka z każdym przejawem polskiej kultury. Niniejsza publikacja stanowi efekt obrad ogólnopolskiej konferencji naukowej „«Niemcy, w ręce wasze oddaję Polaków, musimy ten naród wytępić…». Polityka germanizacyjna niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim 1939–1945”, która odbyła się w Gdańsku 25–26 października 2022 r. W jej trakcie przedstawiciele różnych środowisk naukowych zaprezentowali swoje najnowsze ustalenia dotyczące niemieckiej polityki germanizacyjnej oraz przedstawili aktualny stan wiedzy i najnowsze postulaty badawcze w tej dziedzinie. Pomimo upływu blisko osiemdziesięciu lat od zakończenia wojny zagadnienie to wciąż wymaga dalszych badań.