Wykaz skrótów | str. 11

Wstęp | str. 17

Część pierwsza
Podpis elektroniczny jako nowa instytucja w obrocie prawnym

Rozdział I
Ogólna charakterystyka instytucji podpisu elektronicznego | str. 27

1. Ewolucja podpisu elektronicznego w ujęciu prawnoporównawczym | str. 27

1.1. Metody identyfikacji i uwierzytelnienia stron komunikacji elektronicznej | str. 27

1.2. Rozwój metod i technologii stosowanych do identyfikacji i uwierzytelnienia tożsamości na przykładzie wybranych biometryk w ujęciu historycznym | str. 34

1.3. Rozwój algorytmów kryptograficznych (szyfrów) | str. 38

1.4. Legislacyjna historia kształtowania się regulacji dotyczących instytucji podpisu elektronicznego | str. 44

1.5. Pierwsze ustawy o podpisach elektronicznych w Stanach
Zjednoczonych i europie | str. 46

1.6. Regulacje o charakterze ponadnarodowym i międzynarodowym | str. 50

1.7. Trzeci etap rozwoju podpisów elektronicznych | str. 57

1.8. Rozporządzenie eiDAS z 2014 r. - najnowsza regulacja europejska | str. 65

1.9. Uchwalenie polskiej ustawy o podpisie elektronicznym - ujęcie historyczne | str. 69

2. Systematyka polskiej ustawy o podpisie elektronicznym | str. 74

3. Główne założenia wprowadzenia do obrotu podpisów elektronicznych | str. 76

3.1. Uwagi ogólne | str. 76

3.2. Zasada równoważności podpisów, dokumentów i kontraktów elektronicznych z podpisami, dokumentami i kontraktami sygnowanymi własnoręcznie | str. 79

3.3. Zasada neutralności technologicznej | str. 81

3.4. Zasada niedyskryminacji podpisów, dokumentów, kontraktów i komunikacji elektronicznej | str. 83

3.5. Zasada bezpieczeństwa elektronicznego obrotu prawnego | str. 85

3.6. Zasada wzajemnego uznawania podpisów elektronicznych w obrocie międzynarodowym | str. 86

4. Modele regulacji prawnych podpisu elektronicznego | str. 92

5. Podpis własnoręczny a podpis elektroniczny | str. 94

Rozdział II
Rozwiązania techniczne podpisów elektronicznych | str. 103

1. Wprowadzenie do kryptografii | str. 103

2. Kryptosystemy symetryczne | str. 104

3. Kryptosystemy asymetryczne | str. 106

3.1. Uwagi ogólne | str. 106

3.2. Algorytm z kluczem publicznym | str. 106

3.3. Jednokierunkowa funkcja skrótu (ang. one-way hash function) | str. 107

4. Procedura tworzenia cyfrowego podpisu elektronicznego | str. 108

5. Infrastruktura klucza publicznego | str. 113

5.1. Zaufana strona trzecia - urząd certyfikacji | str. 113

5.2. Podmiot świadczący usługi certyfikacyjne i certyfikat klucza publicznego | str. 113

5.3. Hierarchia urzędów certyfikacji | str. 124

5.4. Próby usprawnienia pKi. Podpis z mediatorem | str. 129

6. Znakowanie czasem | str. 130

6.1. Znacznik czasu | str. 130

6.2. Wzorce czasu | str. 133

6.2.1. Czas atomowy | str. 133

6.2.2. Czas uniwersalny koordynowany | str. 134

6.2.3. Czas lokalny (strefowy) | str. 134

6.2.4. Czas urzędowy | str. 135

6.3. Sygnały czasu powszechnie dostępne w polsce | str. 136

6.4. Synchronizacja czasu w internecie | str. 137

7. Bezpieczeństwo podpisu elektronicznego | str. 140

7.1. Źródła zaufania do urzędów certyfikacji | str. 140

7.2. Bezpieczeństwo kryptosystemu | str. 142

7.3. Bezpieczeństwo protokołów | str. 146

7.4. Bezpieczeństwo certyfikatów | str. 149

7.5. Bezpieczeństwo urządzeń | str. 153

7.6. Karty elektroniczne | str. 157

7.6.1. Rys historyczny | str. 157

7.6.2. Rodzaje kart elektronicznych | str. 158

7.6.3. Budowa mikroprocesorowej stykowej karty elektronicznej | str. 160

7.6.4. Karta kryptograficzna - element komponentu technicznego w bezpiecznym urządzeniu | str. 162

7.6.5. Przykładowe dane kart procesorowych | str. 164

7.6.6. Oprogramowanie dla kart kryptograficznych | str. 165

7.6.7. Czytniki kart elektronicznych | str. 166

7.6.8. Tokeny | str. 166

8. Biometria | str. 168

8.1. Zastosowanie metod biometrycznych | str. 168

8.2. Warunki użycia biometrii w procesie identyfikacji osób | str. 169

9. Uwierzytelnianie z użyciem biometrii | str. 171

9.1. Rejestracja | str. 171

9.2. Weryfikacja | str. 174

9.3. Identyfikacja | str. 175

9.4. Przesiewanie | str. 176

10. Porównanie uwierzytelnienia tradycyjnego i uwierzytelnienia z użyciem biometrii | str. 177

10.1. Cechy uwierzytelnienia tradycyjnego | str. 177

10.2. Cechy uwierzytelnienia z użyciem biometrii | str. 177

11. Możliwości wzmocnienia podpisu elektronicznego za pomocą biometrii | str. 179

11.1. Biometryczna weryfikacja dostępu do klucza | str. 179

11.2. Udział biometrii w procesie generowania kluczy | str. 180

12. Krótka charakterystyka stosowanych metod biometrycznych | str. 182

12.1. Identyfikacja na podstawie geometrii twarzy | str. 182

12.2. Identyfikacja na podstawie odcisków palców | str. 185

12.3. Identyfikacja na podstawie podpisu odręcznego | str. 185

13. Bezpieczne archiwum dokumentów elektronicznych | str. 186

Rozdział III
Pojęcie podpisu elektronicznego w systemach prawnych i prawie modelowym | str. 191

1. Definicje podpisów elektronicznych - uwagi ogólne | str. 191

1.1. Uwagi ogólne | str. 191

1.2. Podpisy elektroniczne w aspekcie prawnoporównawczym | str. 194

1.3. Rodzaje podpisów elektronicznych | str. 213

2. Status prawny podpisów elektronicznych | str. 221

3. R ola certyfikatów w elektronicznym obrocie prawnym | str. 228

4. Rodzaje certyfikatów | str. 229

5. Ważność certyfikatów | str. 231

6. Wystawianie certyfikatów | str. 234

7. Poświadczenie elektroniczne i zaświadczenie certyfikacyjne | str. 236

8. Zawieszenie i unieważnienie certyfikatów | str. 238

9. Listy unieważnionych i zawieszonych certyfikatów (listy crL) | str. 240

Część druga
Korzystanie z podpisów elektronicznych w Polsce - wybrane zagadnienia cywilnoprawne

Rozdział IV
Umowa o świadczenie usług certyfikacyjnych i odpowiedzialność podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne | str. 243

1. Umowa o świadczenie usług certyfikacyjnych a umowa o wydanie certyfikatu | str. 243

1.1. Uwagi ogólne | str. 243

1.2. Procedura wydania certyfikatu - obowiązki przedkontraktowe | str. 244

1.3. Zawarcie umowy o świadczenie usług certyfikacyjnych i o wydanie certyfikatu | str. 250

2. Wpływ nieważności umowy o świadczenie usług certyfikacyjnych na ważność certyfikatu | str. 256

3. Odpowiedzialność podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne | str. 258

3.1. Uwagi ogólne | str. 258

3.2. Zakres odpowiedzialności podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne | str. 259

3.3. Podstawa i przesłanki odpowiedzialności podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne | str. 262

Rozdział V
Forma czynności prawnych i pojęcie pisemności w społeczeństwie cyfrowym | str. 265

1. Zagadnienia wstępne | str. 265

2. Elektroniczna czy pisemna forma czynności prawnych - poglądy doktryny | str. 271

3. Elektroniczna postać formy pisemnej w prawie polskim | str. 275

4. Pojęcie pisemności i forma dokumentowa | str. 281

5. Elektroniczna postać formy pisemnej ze znacznikiem czasu | str. 286

Wnioski i uwagi końcowe | str. 297

Bibliografia | str. 303

Wykaz wybranych aktów prawnych | str. 315

Słowniczek kryptograficzny | str. 319