Wykaz skrótów
str. 9

Wstęp
str. 13

Rozdział I
Podstawy prawne działania gminy
str. 15

1.1. Kontekst normatywny
str. 15

1.1.1. Wspólnota samorządowa
str. 17

1.1.2. Terytorium gminy
str. 20

1.1.3. Gmina w sferze prawa publicznego i prywatnego
str. 22

1.2. Zasady kształtujące ustrój gminy
str. 26

1.2.1. Zasada praworządności
str. 27

1.2.2. Zasada subsydiarności
str. 29

1.2.3. Zasada decentralizacji
str. 31

1.2.4. Zasada samodzielności
str. 32

1.2.5. Zasada jawności
str. 35

1.3. Władza w gminie w świetle form demokracji bezpośredniej i pośredniej
str. 38

1.3.1. Formy demokracji bezpośredniej w gminie
str. 38

1.3.1.1. Konsultacje społeczne
str. 39

1.3.1.2. Jednostki pomocnicze gminy - zagadnienia ogólne
str. 41

1.3.1.2.1. Zebranie wiejskie
str. 44

1.3.1.2.2. Ogólne zebranie mieszkańców
str. 45

1.3.1.3. Referendum gminne
str. 46

1.3.1.3.1. Zakres podmiotowy referendum gminnego
str. 48

1.3.1.3.2. Zakres przedmiotowy referendum gminnego
str. 51

1.3.1.3.3. Wynik referendum
str. 52

1.3.1.4. Problematyka wyborów - zagadnienia ogólne
str. 53

1.3.2. Formy demokracji pośredniej - organy gminy
str. 62

1.3.2.1. Rada gminy
str. 63

1.3.2.2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta)
str. 66

1.3.2.3. Wzajemne relacje między organami gminy
str. 78

Rozdział II
Rada gminy jako organ stanowiący i kontrolny
str. 83

2.1. Rady gminy jako organ stanowiący
str. 83

2.1.1. Akty prawa miejscowego stanowione przez radę gminy
str. 90

2.1.1.1. Pojęcie i podstawa prawna
str. 91

2.1.1.2. Rodzaje aktów prawa miejscowego stanowionych w gminie
str. 95

2.2. Funkcja kontrolna rady gminy
str. 106

2.2.1. Pojęcie kontroli
str. 106

2.2.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy kontroli
str. 110

2.2.3. Absolutorium
str. 116

Rozdział III
Organizacja wewnętrzna rady gminy
str. 122

3.1. Status prawny przewodniczącego (wiceprzewodniczącego) rady gminy
str. 122

3.1.1. Wybór
str. 122

3.1.2. Odwołanie
str. 125

3.1.3. Rezygnacja z funkcji
str. 126

3.1.4. Zadania i kompetencje
str. 127

3.1.5. Prezydium rady
str. 131

3.2. Komisje rady gminy
str. 132

3.2.1. Rodzaje komisji rady
str. 133

3.2.1.1. Komisje stałe i doraźne
str. 133

3.2.1.2. Komisje obligatoryjne, quasi-obligatoryjne i fakultatywne
str. 137

3.2.2. Zasady i tryb działania komisji w radzie gminy
str. 148

3.2.3. Kluby radnych
str. 153

3.3. Pozycja prawna radnego gminy
str. 157

3.3.1. Mandat radnego
str. 157

3.3.1.1. Charakter prawny mandatu radnego
str. 158

3.3.1.2. Nabycie mandatu radnego
str. 161

3.3.1.3. Wygaśnięcie mandatu radnego
str. 163

3.3.2. Prawa i obowiązki radnego
str. 167

3.3.2.1. Utrzymywanie stałej więzi z mieszkańcami
str. 167

3.3.2.2. Interpelacje i wnioski radnych
str. 169

3.3.2.3. Uczestniczenie w pracach rady gminy
str. 171

3.3.2.4. Ochrona stosunku pracy radnego
str. 173

3.3.2.5. Prawo do diet i zwrotu kosztów podróży
str. 177

3.3.2.6. Status funkcjonariusza publicznego
str. 181

3.3.2.7. Przepisy antykorupcyjne - zarys problematyki
str. 182

3.3.3. Etyka radnego
str. 192

Rozdział IV
Zasady i tryb procedowania w radzie gminy
str. 196

4.1. Zwołanie sesji
str. 196

4.1.1. Zakres podmiotowy zwołania sesji
str. 197

4.1.1.1. Ujęcie czynne
str. 197

4.1.1.2. Ujęcie bierne
str. 202

4.1.2. Zakres przedmiotowy zwołania sesji
str. 203

4.1.3. Częstotliwość zwoływania sesji
str. 206

4.2. Zmiana porządku obrad
str. 207

4.3. Rodzaje sesji
str. 209

4.3.1. Sesja o charakterze normatywnym
str. 209

4.3.2. Sesja o charakterze nienormatywnym
str. 210

4.4. Obsługa sesji
str. 211

4.5. Udzielenie głosu na sesji
str. 211

4.6. Zasady i tryb głosowania nad projektami uchwał
str. 212

4.6.1. Kworum
str. 213

4.6.2. Rodzaje większości
str. 216

4.6.3. "Interes prawny" - przesłanką wyłączenia radnego z głosowania
str. 221

4.6.4. Tryby głosowań
str. 225

4.6.5. Ustalenie wyniku głosowania
str. 228

4.6.6. Powtórzenie głosowania
str. 230

4.7. Proces legislacyjny
str. 232

4.7.1. Prawo inicjatywy uchwałodawczej
str. 232

4.7.2. Przygotowywanie projektu uchwały
str. 236

4.7.3. Etapy procedowania projektu na sesji rady
str. 239

4.7.3.1. Umieszczenie projektu uchwały w porządku obrad danej sesji
str. 239

4.7.3.2. Przedstawienie projektu uchwały przez projektodawcę na sesji rady
str. 240

4.7.3.3. Dyskusja nad projektem
str. 241

4.7.3.4. Zgłaszanie autopoprawek i poprawek do projektu uchwały oraz dyskusja na ten temat
str. 241

4.7.3.5. Zgłaszanie wniosków formalnych do projektu i przeprowadzanie głosowania nad wnioskami
str. 243

4.7.3.6. Głosowanie nad całością projektu
str. 244

4.7.3.7. Ogłoszenie wyników głosowania
str. 244

4.7.4. Sporządzenie, podpisanie uchwały (wraz z uzasadnieniem) oraz przesłanie do odpowiednich organów nadzoru
str. 245

4.7.5. Promulgacja i wejście w życie uchwały rady gminy
str. 247

4.7.6. Problematyka uzasadnień
str. 250

Rozdział V
Jawność działania rady gminy oraz zasady dostępu do informacji publicznej
str. 253

5.1. Podstawa prawna zasady jawności i dostępu do informacji w radzie gminy
str. 254

5.2. Pojęcie informacji publicznej oraz zakres podmiotowy i przedmiotowy prawa do informacji publicznej
str. 258

5.3. Formy udostępniania informacji publicznej w radzie gminy
str. 267

5.4. Przejawy zasady jawności w organizacji i funkcjonowaniu rady gminy - wybrane zagadnienia
str. 270

Rozdział VI
Nadzór nad działalnością rady gminy
str. 274

6.1. Pojęcie nadzoru
str. 274

6.2. Podmiotowy i przedmiotowy zakres nadzoru
str. 277

6.3. Środki nadzoru
str. 284

Wykaz przykładowych wzorów projektów uchwał rady gminy i komisji rady
str. 295

Bibliografia
str. 305

Skorowidz rzeczowy
str. 319