Wykaz skrótów 45

Wprowadzenie 53

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa 55

Dział IV
Postępowanie podatkowe 57
Rozdział 1
Zasady ogólne 57
Art. 120. [Zasada legalności i praworządności] 57
1. Pojęcie zasad ogólnych postępowania podatkowego 57
2. Istota zasady legalizmu i praworządności 58
3. Pojęcie przepisów prawa 59
4. Reguły rozstrzygania obowiązujące organy podatkowe i sądy 60
5. Skutki prawne naruszenia zasady legalizmu i praworządności 63
Art. 121. [Zasada postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, zasada udzielania informacji] 63
1. Ogólne pojęcie zaufania 63
2. Rozumienie zasady budzenia zaufania do organów podatkowych w orzecznictwie sądowym 64
3. Zasada udzielania informacji w ujęciu historycznym 67
4. Pojęcie udzielania informacji 67
5. Udzielanie informacji wyłącznie stronom i ich pełnomocnikom, przedstawicielom 68
Art. 122. [Zasada prawdy obiektywnej] 68
1. Istota zasady prawdy obiektywnej 69
2. Ciężar dowodzenia a zasada prawdy obiektywnej 69
3. Zasada prawdy obiektywnej w orzecznictwie sądowym 70
Art. 123. [Zasada czynnego udziału stron w każdym stadium postępowania] 72
1. Istota zasady czynnego udziału stron w każdym stadium postępowania 73
2. Pojęcie zapewnienia stronom czynnego udziału 73
3. Sformułowanie „w każdym stadium postępowania” 74
4. Wyjątek od zasady czynnego udziału stron w każdym stadium postępowania 74
5. Skutki prawne niezachowania zasady czynnego udziału stron w postępowaniu 75
6. Orzecznictwo sądowe odnoszące się do zasady czynnego udziału stron 75
Art. 124. [Zasada przekonywania stron] 77
1. Istota zasady przekonywania stron 77
2. Działania bez stosowania środków przymusu 78
Art. 125. [Zasada szybkości i prostoty postępowania] 79
1. Działania wnikliwe i proste 80
2. Działania szybkie oraz załatwianie sprawy niezwłoczne 80
Art. 126. [Zasada pisemności (sposobów załatwiania spraw podatkowych)] 83
1. Istota zasady pisemności. Sposoby załatwiania spraw podatkowych 83
2. Zasada pisemności w ujęciu historycznym 84
3. Załatwianie spraw podatkowych w postaci papierowej 85
4. Załatwianie spraw podatkowych w postaci elektronicznej 86
4.1. Załatwianie spraw podatkowych poprzez opatrzenie pism podpisami lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną 86
4.2. Załatwianie spraw podatkowych z wykorzystaniem pism generowanych automatycznie i opatrzonych kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną 88
4.3. Załatwianie spraw podatkowych z wykorzystaniem usług online 88
5. Pisma kierowane do organów podatkowych 89
6. Wyjątek od zasady pisemności (sposobów załatwiania spraw podatkowych) 89
Art. 127. [Zasada dwuinstancyjności] 90
1. Istota zasady dwuinstancyjności 90
2. Skutki prawne naruszenia zasady dwuinstancyjności 93
3. Wyjątek od zasady dwuinstancyjności 93
Art. 128. [Zasada trwałości decyzji ostatecznych] 94
1. Istota zasady trwałości decyzji ostatecznych 94
2. Realizacja zasady trwałości decyzji ostatecznych 95
3. Wyjątki od zasady trwałości decyzji ostatecznych 95
Art. 129. [Zasada jawności postępowania] 96
Rozdział 2
Wyłączenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego 98
Art. 130. [Przesłanki wyłączenia pracownika organu podatkowego] 98
1. Uwagi ogólne 99
2. Osoby podlegające wyłączeniu 100
3. Charakter czynności, w odniesieniu do których pracownik podlega wyłączeniu 100
4. Zakres postępowań, w których wyłączenie znajduje zastosowanie 100
5. Przesłanki wyłączenia pracownika z mocy prawa 101
6. Wyłączenie pracownika na wniosek lub z urzędu 108
7. Forma rozstrzygnięcia o wyłączeniu 108
8. Skutki wyłączenia pracownika 109
9. Następstwa naruszenia przepisów o wyłączeniu 110
Art. 131. [Przesłanki wyłączenia naczelnika urzędu skarbowego] 111
1. Uwagi ogólne 111
2. Przesłanki wyłączenia naczelnika urzędu skarbowego 112
3. Skutki wyłączenia naczelnika urzędu skarbowego 113
Art. 131a. [Wyłączenie naczelnika urzędu celno-skarbowego] 113
Art. 131b. [Forma wyznaczenia organu podatkowego] 114
Art. 132. [Przesłanki wyłączenia wójta, burmistrza, prezydenta miasta] 114
1. Uwagi ogólne 114
2. Przesłanki wyłączenia 115
3. Skutki wyłączenia 116
Art. 132a. [Ustanie małżeństwa, przysposobienia, opieki i kurateli a wyłączenie organu] 116
1. Uwagi ogólne 116
2. Zakres zastosowania przepisu 116
Rozdział 3
Strona 117
Art. 133. [Definicja funkcjonalna strony] 117
1. Pojęcie strony 118
2. Strona w znaczeniu procesowym 119
3. Podmioty mogące być stroną 120
4. Wadliwość konstrukcji strony postępowania podatkowego ujętej w art. 133 § 2a i 2b o.p. 120
5. Małżonkowie jako strona postępowania 122
6. Spółka cywilna jako strona postępowania 123
7. Strona postępowania w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej 123
8. Strona postępowania w przypadku solidarnego obowiązku podatkowego 123
9. Osoba trzecia jako strona w postępowaniu prowadzonym wobec podatnika 124
10. Podatnik jako strona w postępowaniu dotyczącym odpowiedzialności płatnika 125
11. Strona postępowania w przypadku solidarnej odpowiedzialności członków zarządu 125
12. Strona postępowania w przypadku przedsiębiorstwa w spadku 126
13. Zarządca sukcesyjny oraz zarządca faktyczny, jako strona postępowania podatkowego 126
Art. 133a. [Działanie organizacji społecznej w sprawie podatnika] 127
1. Uwagi ogólne 127
2. Pojęcie organizacji społecznej 128
3. Zakres żądania organizacji społecznej 129
4. Przesłanki uzyskania przez organizację społeczną praw strony 129
5. Rozstrzygnięcie o uznaniu żądania organizacji społecznej 132
6. Uprawnienia organizacji społecznej 132
7. Inne podmioty na prawach strony 133
Art. 134. (uchylony). 134
Art. 135. [Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych] 134
1. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych 134
2. Odrębności w zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych w sprawach podatkowych 134
3. Zdolność procesowa osoby fizycznej i jej reprezentowanie w postępowaniu podatkowym 135
4. Zdolność procesowa oraz reprezentacja osoby prawnej, a także jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej 136
5. Zdolność postulacyjna na gruncie prawa podatkowego 137
6. Upadły jako strona postępowania podatkowego 138
7. Zdolność procesowa przedsiębiorstwa w spadku oraz jego reprezentacja 141
Art. 136–137. (uchylone). 142
Art. 138. [Wyznaczenie przedstawiciela, ustanowienie kuratora] 142
1. Uwagi ogólne 142
2. Kurator dla osoby niezdolnej do czynności prawnych 142
3. Kurator dla osoby nieobecnej 143
4. Kurator osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej 145
5. Kurator jako pełnomocnik ogólny strony 146
Rozdział 3a
Pełnomocnictwo 147
Art. 138a. [Działanie przez pełnomocnika] 147
1. Pełnomocnictwo w sprawach podatkowych – ewolucja regulacji prawnych 147
2. Istota i rodzaje pełnomocnictw w sprawach podatkowych 148
3. Prawo strony do działania przez pełnomocnika 150
4. Czynności wymagające osobistego działania strony 151
5. Skutki pominięcia pełnomocnika przez organ 152
6. Uwierzytelnianie odpisów pełnomocnictwa przez profesjonalnych pełnomocników 153
7. Urzędowe poświadczenie podpisu strony 155
Art. 138b. [Pełnomocnik] 156
1. Osoba mogąca być pełnomocnikiem 156
2. Agent celny w postępowaniu podatkowym 158
3. Pełnomocnictwo domniemane 158
Art. 138c. [Elementy pełnomocnictwa] 160
1. Wymogi formalne pełnomocnictwa 160
2. Uzupełnienie braków formalnych pełnomocnictwa 162
Art. 138d. [Pełnomocnictwo ogólne] 165
1. Zakres pełnomocnictwa ogólnego 166
2. Kurator jako pełnomocnik ogólny 168
3. Forma pełnomocnictwa ogólnego 169
4. Zgłoszenie pełnomocnictwa ogólnego 170
Art. 138e. [Pełnomocnictwo szczególne] 171
1. Zakres pełnomocnictwa szczególnego 171
2. Formy pełnomocnictwa szczególnego 174
Art. 138f. [Pełnomocnictwo do doręczeń] 175
1. Ewolucja regulacji prawnej 176
2. Obowiązek ustanowienia pełnomocnika do doręczeń 176
3. Skutki braku pełnomocnika do doręczeń 178
4. Stosowanie przepisów dotyczących pełnomocnictwa szczególnego 178
Art. 138g. [Wielość pełnomocników] 179
Art. 138h. [Wydruk pełnomocnictwa udzielonego w formie dokumentu elektronicznego] 180
Art. 138i. [Skuteczność pełnomocnictwa w czasie] 181
Art. 138j. [Delegacja ustawowa] 183
Art. 138k. [Centralny Rejestr Pełnomocnictw] 184
Art. 138l. [Tymczasowy pełnomocnik szczególny dla osoby nieobecnej] 185
Art. 138m. [Tymczasowy pełnomocnik szczególny dla osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej] 188
Art. 138n. [Wyznaczenie profesjonalnego tymczasowego pełnomocnika szczególnego oraz ustalenie wynagrodzenia i kosztów] 189
1. Wyznaczenie profesjonalnego tymczasowego pełnomocnika szczególnego 190
2. Ustalenie wynagrodzenia i kosztów tymczasowego pełnomocnika szczególnego 191
Art. 138o. [Odesłanie do przepisów Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego] 193
Rozdział 4
Załatwianie spraw 194
Art. 139. [Terminy załatwiania spraw] 194
1. Uwagi ogólne 195
2. Charakter terminów załatwiania spraw 195
3. Terminy załatwiania spraw przez organ pierwszej instancji 196
4. Terminy załatwiania spraw przez organ odwoławczy 198
5. Terminy załatwienia wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej 198
6. Zasady obliczania terminów załatwiania spraw 199
7. Skutki naruszenia terminów załatwiania spraw 200
8. Terminy załatwiania spraw a COVID-19 201
Art. 140. [Przekroczenie terminu do załatwienia sprawy] 204
1. Uwagi ogólne 205
2. Przesłanki zawiadomienia o niezałatwieniu sprawy i wyznaczenia nowego terminu 205
3. Wyznaczenie nowego terminu załatwienia sprawy 206
4. Treść i forma zawiadomienia oraz wyznaczenia terminu 207
5. Zawiadomienie strony o niezałatwieniu sprawy we właściwym terminie a COVID-19 207
Art. 141. [Ponaglenie na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie] 208
1. Uwagi ogólne 208
2. Przesłanka ponaglenia 210
3. Właściwość organów do rozpatrzenia ponaglenia 211
4. Czynności organu rozstrzygającego ponaglenie 212
5. Niezałatwienie sprawy z rażącym naruszeniem prawa 214
6. Forma rozstrzygnięcia ponaglenia na niezałatwienie sprawy w terminie 215
7. Skarga na bezczynność organu podatkowego do sądu administracyjnego 215
8. Odpowiedzialność odszkodowawcza w związku z niezałatwieniem sprawy w terminie 217
9. Ponaglenie a COVID-19 218
Art. 142. [Odpowiedzialność pracownika organu podatkowego] 220
1. Uwagi ogólne 220
2. Przesłanki odpowiedzialności pracownika 220
3. Podstawy prawne odpowiedzialności pracowników 221
Art. 143. [Upoważnienie pracownika do załatwiania spraw] 221
1. Uwagi ogólne 221
2. Charakterystyka upoważnienia z art. 143 o.p. 222
3. Przedmiot i forma umocowania 223
4. Podmioty upoważnione do otrzymania upoważnienia 224
5. Zasady działania osoby umocowanej 225
6. Skutki działania bez upoważnienia 225
Rozdział 5
Doręczenia 226
Art. 144. [Doręczanie pism] 226
1. Uwagi ogólne o przepisach regulujących doręczanie pism od 5.10.2021 r. 227
2. Uwagi ogólne do art. 144 o.p. 232
3. Charakter czynności doręczenia 232
4. Przedmiot doręczenia 233
5. Zasada oficjalności doręczeń 234
6. Gwarancyjny charakter przepisów o doręczeniu 234
7. Doręczanie na adres do doręczeń elektronicznych – art. 144 § 1a 235
8. Doręczanie posiłkowe – art. 144 § 1b 240
9. Doręczanie posiłkowe – art. 144 § 1c 244
10. Doręczanie decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności lub natychmiastowo wykonalnej z mocy prawa 245
11. Doręczanie przez portal podatkowy 247
12. Inne sposoby doręczania pism elektronicznych 249
13. Doręczanie przez sołtysa 249
14. Doręczenie pism profesjonalnym pełnomocnikom oraz organom administracji publicznej 250
15. Skutki doręczenia pisma 254
16. Podmioty, do których adresowane są przepisy o doręczeniu 255
17. Następstwa wadliwego doręczenia 255
18. Doręczanie pism poza granicami RP 256
19. Ograniczenia w doręczaniu przez operatora pocztowego a COVID-19 260
Art. 144a. [Zasady doręczania na adres do doręczeń elektronicznych oraz ustalenie dnia doręczenia] 261
1. Uwagi ogólne 262
2. Zasady doręczania na adres do doręczeń elektronicznych 262
3. Zasady ustalania dnia doręczenia pisma doręczonego na adres do doręczeń elektronicznych 265
4. Przesłanki skuteczności doręczenia dokonanego na podstawie art. 144 § 1b i 1c o.p. – uwagi ogólne 268
4.1. Zakres podmiotowy obowiązku potwierdzenia doręczenia pisma 270
4.2. Znaczenie i treść potwierdzenia odbioru pisma 270
4.3. Postępowanie osoby doręczającej pismo w przypadku uchylania się od pokwitowania odbioru pisma
lub niemożności dokonania pokwitowania 272
4.4. Skuteczność doręczania w siedzibie organu podatkowego oraz przez sołtysa 273
Art. 144b. [Doręczanie wydruków pism wydanych w formie dokumentu elektronicznego] 274
1. Uwagi ogólne 274
2. Przesłanki doręczania wydruków pism wydanych w formie dokumentu elektronicznego 276
3. Elementy wydruku 277
4. Moc dowodowa wydruku 277
5. Skutki naruszenia art. 144b o.p. 278
6. Sporządzanie wydruków pism przez operatora pocztowego 278
Art. 145. [Adresaci pism w postępowaniu podatkowym] 279
1. Reguły doręczania pism stronie 279
2. Doręczanie pism przedstawicielowi 280
3. Doręczanie pism pełnomocnikowi 281
4. Doręczanie pism pełnomocnikowi mającemu miejsce zamieszkania za granicą 283
5. Wybór pełnomocnika do doręczeń 284
6. Skutki naruszenia obowiązku doręczania pism zgodnie z zasadami określonymi w art. 145 o.p. 284
7. Doręczanie pism podmiotom na prawach strony w postępowaniu, w którym uczestniczy pełnomocnik 287
8. Doręczanie pism małżonkom 287
Art. 146. [Obowiązek zawiadomienia organu o zmianie adresu] 287
1. Cel obowiązku określonego w art. 146 § 1 o.p. 287
2. Zakres podmiotowy obowiązku określonego w art. 146 § 1 o.p. 288
3. Zakres przedmiotowy obowiązku określonego w art. 146 § 1 o.p. 288
4. Zakres temporalny obowiązku określonego w art. 146 § 1 o.p. 289
5. Konsekwencje niedopełnienia obowiązku zawiadomienia o zmianie adresu 290
6. Art. 146 § 2 a art. 151a § 1 o.p. 292
Art. 146a. [Zawiadomienie o zmianie adresu przez pełnomocnika ogólnego] 292
1. Zakres obowiązku określonego w art. 146a § 1 o.p. 292
2. Konsekwencje niedopełnienia obowiązku zawiadomienia o zmianie adresu 293
Art. 147–147a. (uchylone). 293
Art. 148. [Miejsce doręczenia pism osobom fizycznym] 293
1. Zakres przedmiotowy art. 148 o.p. 294
2. Doręczanie pism pod adresem miejsca zamieszkania 295
3. Doręczanie pod adresem doręczeń w kraju 296
4. Doręczanie pism w siedzibie organu podatkowego 296
5. Doręczanie pism w miejscu zatrudnienia lub prowadzenia działalności 297
6. Doręczanie pism w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie 298
Art. 149. [Doręczanie pism w przypadku nieobecności adresata w mieszkaniu] 299
1. Uwagi ogólne 299
2. Zasady doręczania pism na podstawie art. 149 o.p. 300
3. Doręczanie pism domownikowi 302
4. Doręczanie pism sąsiadowi, zarządcy domu lub dozorcy 304
5. Skutek doręczenia zastępczego oraz konsekwencje nieoddania pisma adresatowi przez osobę, która je odebrała 306
Art. 150. [Postępowanie w przypadku niemożności doręczenia pisma w sposób przewidziany w art. 148 § 1 lub art. 149] 307
1. Cel i charakter prawny doręczenia określonego w art. 150 o.p. 307
2. Przesłanki dopuszczalności zastosowania art. 150 o.p. 308
3. Zasady doręczenia na podstawie art. 150 o.p. 308
4. Zasady odbioru pisma w placówce pocztowej 311
5. Moment doręczenia pism na podstawie art. 150 o.p. 312
6. Fikcja doręczenia pisma a COVID-19 312
Art. 150a. [Doręczanie na adres skrytki pocztowej] 314
1. Uwagi ogólne 314
2. Zasady doręczenia na podstawie art. 150a o.p. 314
Art. 151. [Doręczanie pism osobom prawnym i jednostkom niemającym osobowości prawnej] 315
1. Zakres podmiotowy art. 151 o.p. 315
2. Miejsce doręczania pism zgodnie z art. 151 o.p. 315
3. Sposób doręczania pism zgodnie z art. 151 § 1 o.p. 317
4. Sposób doręczania pism zgodnie z art. 151 § 2 o.p. 318
Art. 151a. [Pozostawienie pisma w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia] 318
1. Charakterystyka art. 151a o.p. 319
2. Doręczanie pisma zgodnie z art. 151a § 1 o.p. 319
3. Doręczanie pisma zgodnie z art. 151a § 2 o.p. 320
4. Relacje pomiędzy art. 151a o.p. a 138m o.p. 320
Art. 152. (uchylony). 321
Art. 152a. [Doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej – uchylony] 321
Art. 153. [Odmowa przyjęcia pisma] 321
1. Zakres zastosowania art. 153 o.p. 322
2. Postępowanie osoby doręczającej pismo w przypadku odmowy przyjęcia pisma przez adresata 323
3. Skutek odmowy przyjęcia pisma przez adresata 323
Art. 154. [Doręczanie pism kuratorowi, przedstawicielowi oraz przedstawicielom dyplomatycznym i konsularnym] 324
1. Doręczanie pism skierowanych do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie mają organów 324
2. Doręczanie pism kierowanych do osób korzystających ze szczególnych uprawnień wynikających z immunitetu dyplomatycznego lub konsularnego 325
Art. 154a. [Wniosek o doręczenie pisma organu podatkowego przez władze państwa członkowskiego UE] 325
1. Uwagi ogólne 326
2. Przedmiot regulacji 327
3. Zasady doręczania 327
4. Skutek doręczenia pisma 328
Art. 154b. [Stosowanie przepisów] 328
1. Przedmiot regulacji 328
2. Zasady doręczania pism pochodzących od obcej władzy 328
Art. 154c. [Zasada wzajemności] 329
1. Uwagi ogólne 329
2. Zasada wzajemności 329
Rozdział 6
Wezwania 329
Art. 155. [Przesłanki wzywania] 329
1. Uwagi ogólne 330
2. Zakres podmiotowy art. 155 o.p. 330
3. Zakres przedmiotowy obowiązków wynikających z art. 155 o.p. 331
4. Przesłanka wezwania 331
5. Zasada nieuciążliwości wezwań 332
6. Wezwanie do dokonania określonej czynności 332
7. Inne przepisy dotyczące wezwań w Ordynacji podatkowej 333
8. Inne przepisy dotyczące wezwań w przepisach prawa podatkowego szczegółowego 334
9. Ograniczenia obowiązku osobistego stawienia się 334
10. Charakter prawny wezwania oraz egzekucja obowiązków nakładanych na podstawie art. 155 § 1 o.p. 334
11. Wezwanie a zawiadomienie 335
12. Obowiązek osobistego stawiennictwa w siedzibie organu podatkowego a COVID-19 335
Art. 156. [Ograniczenie obowiązku osobistego stawienia się] 338
1. Dodatkowe ograniczenie w zakresie obowiązku osobistego stawienia się 338
2. Zastrzeżenie chęci osobistego stawienia się 338
3. Zastrzeżenie chęci osobistego stawienia się przez stronę 339
4. Wyjątki od ograniczenia w zakresie obowiązku osobistego stawienia się 340
Art. 157. [Pomoc prawna] 340
1. Uwagi ogólne 341
2. Przesłanki skorzystania z pomocy prawnej innego organu podatkowego 341
3. Określenie przedmiotu pomocy prawnej 342
Art. 157a. [Rozszerzenie zakresu pomocy prawnej] 342
1. Uwagi ogólne 342
2. Zakres i przesłanki pomocy prawnej wynikającej z art. 157a o.p. 343
Art. 158. [Obowiązek osobistego stawienia się] 344
1. Wyłączenie stosowania art. 156 § 1 oraz art. 157 o.p. 344
2. Przesłanka osobistego stawienia się przed organem podatkowym prowadzącym postępowanie 344
Art. 159. [Treść wezwania] 345
1. Uwagi ogólne 345
2. Elementy wezwania 346
3. Wezwanie strony na przesłuchanie 347
4. Skutki nieprawidłowego wezwania 348
5. Wezwanie a RODO 348
Art. 160. [Szczególne formy wezwań] 349
1. Uwagi ogólne 349
2. Przesłanki stosowania wezwań w innych formach niż pisemna 350
3. Skuteczność wezwań w innej formie niż pisemna 350
Rozdział 7
Przywrócenie terminu 350
Art. 161. (uchylony). 350
Art. 162. [Przywrócenie uchybionego terminu] 350
1. Uwagi ogólne 351
2. Przywrócenie terminu do wniesienia odwołania a wydanie postanowienia o uchybieniu terminowi do wniesienia odwołania 352
3. Podmioty uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o przywrócenie terminu 353
4. Przesłanki przywrócenia terminu 353
5. Przywrócenie terminu a u.COVID-19 360
Art. 163. [Postanowienie w sprawie przywrócenia terminu] 362
1. Właściwość organu podatkowego w sprawie przywrócenia terminu 362
2. Forma rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o przywrócenie terminu 362
3. Środki zaskarżenia 362
Art. 164. [Wstrzymanie wykonania decyzji lub postanowienia] 363
1. Uwagi ogólne 363
2. Właściwość organu podatkowego w sprawie wstrzymania wykonania decyzji lub postanowienia 363
3. Wstrzymanie wykonania na podstawie art. 164 o.p. a wstrzymanie wykonania na podstawie art. 239f o.p. 363
Rozdział 8
Wszczęcie postępowania 364
Art. 165. [Wszczęcie postępowania (inicjatywa, forma, data)] 364
1. Uwagi ogólne 365
2. Wszczęcie postępowania podatkowego a czynności sprawdzające i kontrola podatkowa 366
3. Limit bagatelności jako przesłanka negatywna wszczęcia postępowania podatkowego 369
4. Sposoby wszczęcia postępowania 369
5. Forma wszczęcia postępowania z urzędu 372
6. Odstępstwa od wydawania postanowienia 375
7. Forma wszczęcia postępowania na wniosek 377
8. Zawiadomienie osób będących stroną w sprawie 377
9. Data wszczęcia postępowania podatkowego 377
10. Data wszczęcia postępowania podatkowego w przypadku wniesienia żądania na adres do doręczeń elektronicznych 378
11. Stwierdzenie nadpłaty a wszczęcie postępowania 380
12. Wszczęcie postępowania a RODO 382
Art. 165a. [Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania] 384
1. Uwagi ogólne 384
2. Skutki wniesienia podania przez osobę niebędącą stroną 385
3. Pozostałe przesłanki niemożności wszczęcia postępowania 386
4. Forma odmowy wszczęcia postępowania 387
5. Inne przepisy regulujące odmowę wszczęcia postępowania 387
6. Artykuł 165a § 1 o.p. a art. 208 § 1 o.p. 388
7. Odmowa wszczęcia postępowania a RODO 388
Art. 165b. [Wszczęcie postępowania podatkowego po kontroli podatkowej] 388
1. Uwagi ogólne 389
2. Zakres stosowania przepisu 389
3. Treść obowiązku zawartego w art. 165b § 1 o.p. 389
4. Charakter terminu przewidzianego w art. 165b § 1 o.p. 390
5. Przesłanki obowiązkowego wszczęcia postępowania podatkowego 390
6. Przypadki niestosowania art. 165b § 1 o.p. 392
7. Wyjątki od zasady przedawnienia prawa do wszczęcia postępowania podatkowego 393
8. Uwagi końcowe 394
Art. 165c. [Wszczęcie postępowania podatkowego po kontroli podatkowej dotyczącej VAT] 396
1. Uwagi ogólne 397
2. Znaczenie protokołu z poprzedniej kontroli podatkowej 397
3. Podmiotowy zakres ochrony 398
4. Przedmiotowy zakres ochrony 398
5. Temporalny zakres ochrony 399
6. Artykuł 165c o.p. a kontrola celno-skarbowa 400
Art. 166. [Współuczestnictwo formalne] 401
1. Uwagi ogólne 401
2. Przesłanki współuczestnictwa 402
3. Przypadki, w których nie ma zastosowania art. 166 o.p. 402
4. Współuczestnictwo w postępowaniu w sprawie opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych 403
5. Forma rozstrzygnięcia o połączeniu postępowań 403
6. Możliwość połączenia kilku postępowań prowadzonych w stosunku do tej samej strony 404
Art. 166a. (uchylony). 405
Art. 167. [Rozszerzanie zakresu żądania strony] 405
1. Zakres zastosowania przepisu 405
2. Przedmiot żądania strony w art. 167 o.p. 406
3. Warunki zmiany zakresu żądania 406
4. Skutki uwzględnienia oraz nieuwzględnienia zmiany zakresu żądania 406
5. Możliwość modyfikacji przez organ podatkowy zakresu przedmiotowego postępowania wszczętego z urzędu 407
Art. 168. [Wnoszenie podań] 408
1. Uwagi ogólne o przepisach regulujących wnoszenie podań od 5.10.2021 r. 408
2. Uwagi ogólne 411
3. Zakres pojęcia podania 412
4. Sposoby wnoszenia podania 413
5. Treść podania 415
6. Wnoszenie podania za pomocą środków komunikacji elektronicznej 418
7. Potwierdzenie wniesienia podania 420
8. Wnoszenie podań za pomocą środków komunikacji elektronicznej a COVID-19 421
Art. 169. [Braki formalne podania] 423
1. Uwagi ogólne 423
2. Braki formalne 424
3. Brak adresu 427
4. Wezwanie do usunięcia braków 428
5. Braki fi skalne i rozpatrzenie podania z brakami fi skalnymi 430
6. Forma orzeczenia o pozostawieniu podania bez rozpatrzenia 430
7. Skutki wniesienia podania w formie innej niż wskazana w art. 168 § 1 o.p. 431
8. Braki formalne w odwołaniu 435
9. Braki formalne we wniosku o interpretację indywidualną 436
10. Skutek wadliwego wezwania 436
Art. 170. [Przekazanie podania według właściwości] 437
1. Uwagi ogólne 437
2. Obowiązki organu niewłaściwego w sprawie 438
3. Skutki wniesienia podania do organu niewłaściwego w sprawie 438
4. Przekazanie podania według właściwości a RODO 439
Art. 171. [Rozpatrywanie podań dotyczących kilku spraw] 439
1. Uwagi ogólne 440
2. Skutki wniesienia podania zgodnie z zawiadomieniem określonym w art. 171 § 2 o.p. i art. 66 § 2 k.p.a. 440
3. Zwrot podania wnoszącemu 441
4. Przeszkoda w zwrocie podania 442
5. Zawiadomienie a RODO 442
Rozdział 9
Metryki, protokoły i adnotacje 442
Art. 171a. [Obowiązek prowadzenia metryki sprawy] 442
1. Uwagi ogólne 443
2. Rodzaje spraw, w których wyłączono obowiązek prowadzenia metryki sprawy 444
3. Forma prowadzenia metryki sprawy 445
4. Wzór metryki sprawy 446
5. Zakres podmiotowy metryki sprawy 447
6. Zakres przedmiotowy metryki sprawy 448
Art. 172. [Czynności wymagające sporządzenia protokołu] 451
1. Uwagi ogólne 451
2. Zakres obowiązku utrwalania czynności w formie protokołu 452
3. Przesłanki utrwalania czynności postępowania w formie protokołu 452
4. Protokół a inne sposoby utrwalania czynności w postępowaniu 453
5. Skutki naruszenia zasady utrwalania czynności postępowania w formie protokołu 454
6. Możliwość sporządzenia protokołu w postaci elektronicznej 454
Art. 173. [Treść i sposób sporządzania protokołu] 454
1. Treść protokołu 455
2. Zasady sporządzania protokołu 456
Art. 174. [Protokół przesłuchania] 457
1. Odrębności w sporządzaniu protokołu przesłuchania 457
2. Odrębności w sporządzaniu protokołu przesłuchania osoby, która złożyła zeznania w języku obcym 458
Art. 175. [Zeznanie na piśmie oraz inne dokumenty] 458
1. Uwagi ogólne 459
2. Dołączenie do protokołu zeznania na piśmie podpisanego przez zeznającego 459
3. Dołączenie do protokołu dokumentów mających znaczenie dla sprawy 459
Art. 176. [Skreślenia i poprawki w protokole] 460
1. Zakres rektyfikacji protokołu 460
2. Zasady rektyfikacji protokołu 460
Art. 177. [Adnotacje urzędowe] 460
1. Zakres obowiązku utrwalania czynności w formie adnotacji 460
2. Przesłanki utrwalania czynności postępowania w formie adnotacji 461
3. Treść i forma adnotacji 461
Rozdział 10
Udostępnianie akt 462
Art. 178. [Prawo strony wglądu do akt] 462
1. Uwagi ogólne 462
2. Uprawnienia strony wynikające z art. 178 § 1 o.p. 463
3. Zakres temporalny prawa do wglądu do akt sprawy 464
4. Realizacja prawa do wglądu do akt sprawy 464
5. Uprawnienia strony wynikające z art. 178 § 3 o.p. 465
6. Dostęp do akt w systemie teleinformatycznym 466
7. Dostęp do informacji publicznej a dostęp do akt 467
8. Koszty i opłaty związane ze sporządzaniem odpisów lub kopii 468
9. Dostęp do akt sprawy a COVID-19 468
Art. 179. [Wyłączenie prawa strony do wglądu do akt] 470
1. Przesłanki ograniczenia praw do wglądu do akt 471
2. Ograniczenie uprawnień wynikających z art. 178 o.p. 472
3. Odmowa zapoznania się z dokumentami 472
4. Skutki ograniczenia stronie prawa do wglądu do akt 474
5. Tajemnica skarbowa a ograniczenie prawa do wglądu do akt 476
Art. 179a. [Prawo strony dostępu do danych] 477
Rozdział 11
Dowody 478
Art. 180. [Zasady postępowania dowodowego] 478
1. Definicja dowodu 478
2. Sprzeczność dowodu z prawem 479
3. Klasyfikacja środków dowodowych 484
4. Środki dowodowe nazwane i nienazwane 485
5. Przedmiot dowodu 485
6. Zasada równej mocy dowodowej środków dowodowych 486
7. Odstępstwa od zasady równej mocy dowodowej środków dowodowych 487
8. Dowody ustawowe w postępowaniu podatkowym 487
9. Dokument sporządzony w języku obcym jako dowód w postępowaniu 488
10. Dowodzenie a uprawdopodobnienie 489
11. Oświadczenie strony na podstawie art. 180 § 2 o.p. 490
12. Oświadczenie strony na podstawie art. 180 § 3 i 4 o.p. 491
13. Postępowanie dowodowe a nowe technologie 495
Art. 181. [Dowody z deklaracji, informacji oraz innych dokumentów] 498
1. Uwagi ogólne 498
2. Deklaracje złożone przez stronę 500
3. Informacje podatkowe 500
4. Dokumenty w postępowaniu podatkowym 500
5. Dowody przeprowadzone w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej 503
6. Wyjaśnienia i oświadczenia w postępowaniu podatkowym 504
7. Materiały zgromadzone w innych postępowaniach 504
8. Inne dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej KAS 507
Art. 181a. [Podanie lub deklaracja odwzorowane cyfrowo] 508
1. Uwagi ogólne 508
2. Zasada równoważności 509
3. Dowód przeciwko podaniu lub deklaracji odwzorowanym cyfrowo 511
Art. 182. [Dowody z informacji instytucji finansowych] 511
1. Uwagi ogólne 512
2. Przesłanki żądania sporządzenia i przekazania informacji 513
3. Zakres przedmiotowy uprawnienia organów podatkowych 514
4. Forma żądania 515
5. Obowiązki sporządzenia informacji, o których mowa w art. 183 § 3 i 3a o.p. 515
6. Kontrola czynności wystąpienia z żądaniem sporządzenia i przekazania informacji z instytucji finansowej 515
Art. 183. [Wezwanie upoważnionego organu podatkowego do udzielenia informacji przez instytucję finansową] 516
Art. 184. [Warunki, jakim powinno odpowiadać żądanie upoważnionego organu podatkowego do udzielenia informacji przez instytucje finansowe] 518
1. Zachowanie zasady szczególnego zaufania 518
2. Treść żądania 519
3. Ograniczenie w zakresie przekazywanych informacji 520
Art. 185. [Warunki odmowy udzielenia informacji przez instytucje finansowe] 520
Art. 186. (uchylony). 521
Art. 187. [Zakres i sposób zbierania oraz rozpatrywania materiału dowodowego] 521
1. Uwagi ogólne 521
2. Zakaz zawierania ugody pomiędzy organem podatkowym a stroną postępowania 523
3. Obowiązek zebrania całego materiału dowodowego 524
4. Ciężar dowodzenia 525
5. Obowiązek wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego 529
6. Dysponowanie zakresem postępowania dowodowego i dynamiczny charakter postępowania dowodowego 530
7. Fakty niewymagające dowodu 531
Art. 188. [Żądanie strony przeprowadzenia dowodu] 531
1. Uwagi ogólne 531
2. Wymogi formalne żądania 532
3. Przesłanki nieuwzględnienia żądania strony 532
4. Skutki nieuwzględnienia żądania strony 534
Art. 189. [Wezwanie strony do przedstawienia dowodu i tłumaczenia dokumentacji] 534
1. Wezwanie strony do przedstawienia dowodu 535
2. Żądanie przedstawienia tłumaczenia dokumentacji na język polski 535
Art. 190. [Prawo strony do udziału w czynnościach dowodowych] 536
1. Uwagi ogólne 536
2. Zawiadomienie strony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych 538
3. Dowód uzyskany bez udziału strony a zasada czynnego udziału strony 538
4. Udział pełnomocnika w czynnościach dowodowych 539
5. Skutki naruszenia art. 190 o.p. 540
Art. 191. [Zasada swobodnej oceny dowodu] 540
1. Zasada swobodnej oceny dowodów 540
2. Etapy przeprowadzania swobodnej oceny dowodów 545
3. Reguły dokonywania swobodnej oceny dowodów 545
4. Swobodna ocena dowodów uzyskanych z innych postępowań 546
5. Swobodna ocena dowodów a uprzednia kontrola decyzji podatkowej przez sąd administracyjny 547
6. Reguła rozstrzygania wątpliwości co do stanu faktycznego na korzyść strony 548
Art. 192. [Warunki uznania okoliczności faktycznej za udowodnioną] 551
1. Uwagi ogólne 551
2. Przesłanka uznania okoliczności faktycznej za udowodnioną 552
3. Skutek naruszenia art. 192 o.p. 552
Art. 193. [Księga jako dowód w postępowaniu (rzetelność i niewadliwość ksiąg)] 553
1. Rzetelność i nierzetelność księgi podatkowej 553
2. Niewadliwość i wadliwość księgi podatkowej 555
3. Domniemania związane z księgą podatkową 555
4. Wzruszenie domniemań związanych z księgą podatkową przez organ podatkowy 556
5. Wzruszenie domniemań związanych z księgą podatkową przez podatnika 558
6. Sprzeczności ekonomiczne a nierzetelność ksiąg 558
7. Skutki wzruszenia domniemań związanych z księgą 559
Art. 193a. [Przekazanie ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych] 559
1. Uwagi ogólne 560
2. Uprawnienie organu podatkowego przewidziane w art. 193a § 1 o.p. 560
3. Standaryzacja elektronicznej postaci ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych 561
4. Zasady przekazywania ksiąg podatkowych, części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w postaci elektronicznej 564
Art. 194. [Dowód z dokumentów urzędowych] 566
1. Pojęcie dokumentu urzędowego 566
2. Domniemania związane z dokumentem urzędowym 569
3. Wzruszenie szczególnej mocy dowodowej dokumentów urzędowych 572
Art. 194a. [Poświadczenie odpisów dokumentów] 574
1. Uwagi ogólne 574
2. Dokumenty znajdujące się w posiadaniu organów władzy publicznej 575
3. Odpis dokumentu poświadczony za zgodność przez inne podmioty 576
4. Odpis dokumentu sporządzony w postaci elektronicznej 577
5. Weryfikacja odpisu dokumentu 578
6. Poświadczanie odpisów za zgodność przez organ podatkowy 579
7. Moc dowodowa poświadczonych dokumentów 580
8. Relacje pomiędzy art. 194a a art. 306d § 3–5 o.p. 580
Art. 195. [Wyłączenie świadków] 582
1. Pojęcie świadka 582
2. Osoby, które nie mogą być świadkami z przyczyn faktycznych 583
3. Osoby, które nie mogą być świadkami z przyczyn prawnych 584
Art. 196. [Prawo odmowy zeznań lub odmowy odpowiedzi na pytania] 585
1. Uwagi ogólne 585
2. Prawo odmowy składania zeznań 586
3. Prawo odmowy odpowiedzi na pytania 587
4. Pouczenie świadka o przysługujących mu prawach i o odpowiedzialności karnej 588
5. Zasady przeprowadzania dowodu z przesłuchania świadka 589
6. Waga dowodu z przesłuchania świadka 590
Art. 197. [Powołanie i wyłączenie biegłego] 590
1. Uwagi ogólne 591
2. Fakultatywne powołanie biegłego 593
3. Obligatoryjne powołanie biegłego 594
4. Przedmiot opinii biegłego 595
5. Opinia biegłego jako dowód w sprawie 596
6. Wyłączenie biegłego 598
7. Ekspertyza prawna w zakresie prawa podatkowego 598
Art. 198. [Dowód z oględzin] 599
1. Uwagi ogólne 599
2. Przesłanki przeprowadzenia oględzin 600
3. Okazanie przedmiotu oględzin 600
4. Oględziny lokalu mieszkalnego 601
Art. 199. [Dowód z przesłuchania strony] 601
1. Uwagi ogólne 601
2. Przesłanki przesłuchania strony 602
3. Forma przesłuchania strony 602
4. Stosowanie przepisów dotyczących świadka 603
5. Przesłuchanie strony a wyjaśnienia strony 603
6. Przykłady istotnego znaczenia dowodu z przesłuchania strony 604
Art. 199a. [Ustalenie treści czynności prawnej przez organ podatkowy] 605
1. Uwagi ogólne 605
2. Zasady ustalenia treści czynności prawnej 606
3. Skutki podatkowe w przypadku czynności prawnej pozornej 608
4. Wystąpienie do sądu o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa 610
5. Skutki zastosowania art. 199a § 3 o.p. w zw. z art. 1891 k.p.c. 614
Art. 200. [Prawo strony do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego przed wydaniem decyzji] 615
1. Uwagi ogólne 615
2. Zakres stosowania art. 200 § 1 o.p. 616
3. Realizacja uprawnienia strony wynikającego z art. 200 § 1 o.p. 617
4. Wyjątki od obowiązku wynikającego z art. 200 § 1 o.p. 618
5. Zakres stosowania art. 200 § 3, 4 i 5 o.p. 619
6. Skutki naruszenia art. 200 o.p. przez organ podatkowy 622
7. Artykuł 200 o.p. a COVID-19 623
Rozdział 11a
Rozprawa 623
Art. 200a. [Rozprawa w postępowaniu podatkowym] 623
Art. 200b. [Termin rozprawy w postępowaniu podatkowym] 624
Art. 200c. [Osoba kierująca rozprawą w postępowaniu podatkowym] 624
Art. 200d. [Uprawnienia strony i kierującego rozprawą w postępowaniu podatkowym] 624
1. Uwagi ogólne 624
2. Przesłanki uzasadniające przeprowadzenie rozprawy 625
3. Przesłanki będące podstawą do odmowy przeprowadzenia rozprawy 628
4. Czynności poprzedzające przeprowadzenie rozprawy 629
5. Uczestnicy rozprawy 631
6. Przebieg rozprawy 631
7. Czynności organu odwoławczego po przeprowadzeniu rozprawy 634
8. Rozprawa jako część składowa odwoławczego postępowania podatkowego 634
Rozdział 12
Zawieszenie postępowania 635
Art. 201. [Przesłanki zawieszenia postępowania] 635
1. Uwagi ogólne 637
2. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – śmierć strony 638
3. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – zaprzestanie pełnienia funkcji przez zarządcę sukcesyjnego albo wygaśnięcie zarządu sukcesyjnego 639
4. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – zagadnienie wstępne 640
5. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – śmierć przedstawiciela ustawowego strony 646
6. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – utrata przez stronę lub jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnych 646
7. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – wniesienie skargi do sądu administracyjnego na decyzję kasacyjną lub stwierdzającą nieważność decyzji 647
8. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – wystąpienie o opinię Rady 648
9. Przesłanka zawieszenia obligatoryjnego – zawieszenie postępowania w sprawie dotyczącej odpowiedzialności osoby trzeciej 648
10. Zawieszenie fakultatywne na podstawie art. 201 § 1b o.p. 649
11. Zawieszenie fakultatywne na podstawie art. 201 § 1c o.p. 651
12. Rozstrzygnięcie w sprawie zawieszenia postępowania 654
13. Przesłanki zawarte w art. 201 § 1 o.p. a przepisy prawa upadłościowego i naprawczego 655
Art. 202. [Obowiązek dążenia przez organ podatkowy do usunięcia przeszkód w prowadzeniu postępowania] 657
1. Uwagi ogólne 657
2. Czynności organu podatkowego dokonywane w celu podjęcia postępowania 658
3. Czynności organu podatkowego podejmowane w celu zabezpieczenia dowodu 658
Art. 203. [Rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego] 658
1. Uwagi ogólne 658
2. Wezwanie strony do wystąpienia o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego 659
3. Wystąpienie przez organ podatkowy o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego 659
Art. 204. [Postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie udzielenia ulg w spłacie zobowiązań podatkowych] 660
1. Uwagi ogólne 660
2. Przesłanki zawieszenia postępowania 661
3. Forma zawieszenia postępowania 661
4. Termin podjęcia zawieszonego postępowania 662
Art. 204a. (uchylony). 662
Art. 205. [Postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania] 662
1. Przesłanki podjęcia zawieszonego postępowania 662
2. Forma podjęcia zawieszonego postępowania 663
Art. 205a. [Podjęcie przez organ podatkowy postępowania z urzędu] 663
1. Uwagi ogólne 664
2. Okoliczności powodujące ustanie przyczyn zawieszenia postępowania z urzędu 664
3. Ustanowienie kuratora spadku 666
Art. 206. [Wstrzymanie biegu terminów z powodu zawieszenia postępowania] 667
Rozdział 13
Decyzje 668
Art. 207. [Rozstrzyganie spraw w formie decyzji] 668
1. Pojęcie decyzji podatkowej 668
2. Pojęcie sprawy podatkowej 671
3. Rozstrzygnięcie sprawy „co do istoty” albo „w inny sposób” 672
4. Rodzaje decyzji podatkowych 673
Art. 208. [Umorzenie postępowania] 676
1. Istota umorzenia postępowania podatkowego 676
2. Pojęcie bezprzedmiotowości postępowania podatkowego 678
3. Umorzenie postępowania „w szczególności w razie przedawnienia zobowiązania podatkowego” 683
4. Fakultatywne umorzenie postępowania podatkowego 684
Art. 209. [Zajęcie stanowiska przez inny organ] 684
1. Pojęcie współdecydowania organów 685
2. Współdecydowanie wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) i naczelników urzędów skarbowych przy udzielaniu zwolnień oraz ulg – jako klasyczny przykład omawianej instytucji 685
2.1. Podstawy prawne udziału gminnych organów podatkowych w procesie podejmowania decyzji podatkowych przez naczelników urzędów skarbowych 685
2.2. Zakres przedmiotowy współdecydowania organów 686
2.3. Przesłanki rozstrzygnięć organów gmin 686
2.4. Zgoda przewodniczącego zarządu gminy 687
2.5. Zasady i tryb postępowania przy współdecydowaniu organów 690
Art. 210. [Treść decyzji podatkowej] 692
1. Ustawowe elementy decyzji podatkowej 693
2. Oznaczenie organu podatkowego 695
3. Data wydania decyzji 697
4. Oznaczenie strony 698
5. Powołanie podstawy prawnej 700
6. Rozstrzygnięcie (osnowa) 700
7. Uzasadnienie faktyczne i prawne 701
8. Pouczenie o odpowiedzialności karnej 703
9. Pouczenie o trybie odwoławczym 704
10. Podpis osoby upoważnionej 705
Art. 211. [Pisemna forma doręczenia decyzji] 707
Art. 212. [Związanie organu wydaną decyzją] 709
Art. 213. [Prawo strony żądania uzupełnienia lub sprostowania decyzji] 711
1. Istota żądania uzupełnienia lub sprostowania decyzji 712
2. Uzupełnienie lub sprostowanie decyzji w drodze decyzji 712
Art. 214. [Skutki błędnego pouczenia strony o środkach zaskarżenia] 714
Art. 215. [Prostowanie błędów rachunkowych, oczywistych omyłek oraz wyjaśnianie wątpliwości] 715
1. Pojęcie błędu rachunkowego 716
2. Pojęcie oczywistej omyłki 716
3. Wyjaśnienie wątpliwości co do treści decyzji 719
Rozdział 14
Postanowienia 720
Art. 216. [Postanowienia] 720
1. Pojęcie postanowienia 720
2. Rodzaje wydawanych postanowień 722
Art. 217. [Treść postanowienia] 722
Art. 218. [Pisemna forma postanowienia] 724
Art. 219. [Odpowiednie stosowanie przepisów] 725
Rozdział 15
Odwołania 727
Art. 220. [Prawo odwołania] 727
1. Pojęcie odwołania 727
2. Organy podatkowe wyższego stopnia (organy odwoławcze) 728
3. Instytucja odwołania w orzecznictwie sądowym 729
Art. 221. [Rozpatrywanie odwołań od decyzji Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, dyrektora izby administracji skarbowej lub samorządowego kolegium odwoławczego wydanych w pierwszej instancji] 732
1. Pojęcie wydania decyzji w pierwszej instancji przez organy 732
2. Pojęcie stosowania odpowiednio przepisów 733
Art. 221a. [Rozpatrywanie odwołań od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez naczelnika urzędu celno-skarbowego] 734
Art. 222. [Treść odwołania od decyzji] 735
1. Odwołanie to również podanie 736
2. Wymogi szczególne odnośnie do treści odwołania 736
3. Pojęcie zarzutów przeciw decyzji 738
4. Pojęcie istoty i zakresu żądania będącego przedmiotem odwołania 740
5. Pojęcie dowodów uzasadniających żądanie 741
6. Opłata skarbowa od odwołania 741
7. Skutki prawne braków odwołania i ich nieuzupełnienie 742
Art. 223. [Właściwość i termin do wniesienia odwołania] 743
1. Zasady wnoszenia odwołania 743
2. Liczenie terminu do wniesienia odwołania 743
Art. 223a–225. (uchylone). 745
Art. 226. [Podejmowanie decyzji w trybie autokontroli] 745
1. Istota autokontroli 745
2. Uwzględnienie w całości odwołania jako przesłanka autokontroli 745
Art. 227. [Przekazanie sprawy organowi odwoławczemu] 747
1. Termin przekazania sprawy organowi odwoławczemu 748
2. Obowiązek ustosunkowania się do zarzutów zawartych
w odwołaniu 748
Art. 228. [Niedopuszczalność odwołania lub uchybienie terminowi do jego wniesienia] 750
1. Wstępne badanie odwołania 750
2. Niedopuszczalność odwołania 751
3. Uchybienie terminowi do wniesienia odwołania 752
4. Pozostawienie odwołania bez rozpatrzenia 753
5. Rodzaj postanowień wydawanych w trybie art. 228 o.p. 754
Art. 229. [Dodatkowe postępowanie organu odwoławczego lub organu, który wydał decyzję] 755
Art. 230–231. (uchylone). 759
Art. 232. [Cofnięcie odwołania przez stronę] 759
1. Istota cofnięcia odwołania 759
2. Forma cofnięcia odwołania 759
3. Forma rozstrzygnięcia w sprawie cofnięcia odwołania 760
Art. 233. [Decyzje organu odwoławczego] 761
1. Rodzaje rozstrzygnięć organu odwoławczego 761
2. Decyzje organu odwoławczego w praktyce orzeczniczej 762
2.1. Orzekanie ze stanem faktycznym na dzień wydania decyzji 762
2.2. Orzekanie w związku z wygaśnięciem zobowiązania podatkowego 764
2.3. Orzekanie w sprawie nadpłaty 765
2.4. Decyzja kasacyjna organu odwoławczego 766
2.5. Rozstrzygnięcia samorządowych kolegiów odwoławczych 770
Art. 234. [Zakaz orzekania na niekorzyść strony (zakaz reformationis in peius)] 771
1. Określenie „na niekorzyść strony” 771
2. Znaczenie zasady reformationis in peius 772
3. Pojęcie rażącego naruszenia prawa lub interesu publicznego 773
Art. 234a. [Zwrot akt organowi pierwszej instancji] 774
Art. 235. [Odpowiednie stosowanie przepisów] 774
Rozdział 16
Zażalenia 775
Art. 236. [Prawo zażalenia, termin wniesienia] 775
Art. 237. [Zaskarżanie postanowień, na które nie przysługuje zażalenie] 777
Art. 238. (uchylony). 778
Art. 239. [Odesłanie do przepisów dotyczących odwołań] 778
Rozdział 16a
Wykonanie decyzji 779
Art. 239a. [Brak wykonalności decyzji nieostatecznej] 779
1. Uwagi ogólne 779
2. Ogólna zasada wykonywania decyzji 781
3. Pojęcie obowiązku podlegającego wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji 781
Art. 239b. [Przesłanki i zasady nadawania decyzji nieostatecznej rygoru
natychmiastowej wykonalności] 783
1. Uwagi ogólne 784
2. Przesłanki rygoru natychmiastowej wykonalności 785
2.1. Uwagi ogólne 785
2.2. Warunek toczącego się postępowania egzekucyjnego w zakresie innych należności pieniężnych (art. 239b § 1 pkt 1 o.p.) 787
2.3. Warunek braku majątku przez stronę (art. 239b § 1 pkt 2 o.p.) 788
2.4. Warunek zbywania przez stronę majątku (art. 239b § 1 pkt 3 o.p.) 790
2.5. Warunek krótkiego okresu do upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (art. 239b § 1 pkt 4 o.p.) 791
3. Forma i ramy czasowe rozstrzygnięcia organu podatkowego pierwszej instancji o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności 793
Art. 239c. [Rygor natychmiastowej wykonalności decyzji o zabezpieczeniu] 794
Art. 239d. [Wyłączenia przy nadawaniu decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności] 796
Art. 239e. [Zasady wykonywania decyzji ostatecznej] 797
Art. 239f. [Zasady wstrzymywania wykonania decyzji ostatecznej] 799
Art. 239g. [Wstrzymanie wykonania decyzji a jej dobrowolne wykonanie] 802
Art. 239h. [Wpływ wstrzymania wykonania decyzji na naliczanie odsetek] 802
Art. 239i. [Hipoteka przymusowa i zastaw skarbowy a wykonanie decyzji] 802
Art. 239j. [Odpowiednie stosowanie przepisów rozdziału do wykonywania postanowień] 803
Rozdział 17
Wznowienie postępowania 803
Art. 240. [Przesłanki wznowienia postępowania] 803
1. Istota nadzwyczajnych trybów wzruszania decyzji ostatecznych 804
2. Istota wznowienia postępowania podatkowego 806
3. Przesłanki wznowienia postępowania podatkowego 806
3.1. Uwagi ogólne 806
3.2. Dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe 807
3.3. Decyzja wydana została w wyniku przestępstwa 808
3.4. Decyzja wydana została przez pracownika lub organ podatkowy, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 130–132 o.p. 809
3.5. Strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu 810
3.6. Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nieznane organowi, który wydał decyzję 812
3.7. Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody wskazujące na wystąpienie unikania opodatkowania lub nadużycia prawa lub możliwość zastosowania środków  ograniczających umowne korzyści 817
3.8. Decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu 817
3.9. Decyzja została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu, które zostały następnie uchylone, zmienione, wygaszone lub których stwierdzono nieważność w sposób mogący mieć wpływ na treść wydanej decyzji 818
3.10. Decyzja została wydana na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny 820
3.11. Rozstrzygnięcie zapadłe w toku procedury rozstrzygania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania w rozumieniu art. 2 pkt 6 u.r.s.p.o. ma wpływ na treść wydanej decyzji 821
3.12. Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma wpływ na treść wydanej decyzji 822
3.13. Uprawnienia określone w art. 119j § 1 o.p. mają wpływ na treść decyzji 824
4. Oczywistość sfałszowania dowodu lub popełnienia przestępstwa 824
Art. 241. [Wznowienie postępowania z urzędu lub na żądanie strony] 825
Art. 242. (uchylony). 827
Art. 243. [Forma prawna wznowienia i odmowy wznowienia postępowania] 827
Art. 244. [Właściwości organu w sprawie wznowienia postępowania] 830
Art. 245. [Rodzaje decyzji wydanych po ponownym rozpoznaniu wznowionej sprawy] 832
Art. 246. [Wstrzymanie wykonania decyzji] 835
Rozdział 18
Stwierdzenie nieważności decyzji 836
Art. 247. [Przyczyny stwierdzenia nieważności] 836
1. Istota stwierdzenia nieważności decyzji podatkowej 837
2. Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji podatkowej 841
2.1. Decyzja wydana z naruszeniem przepisów o właściwości 841
2.2. Decyzja wydana bez podstawy prawnej 842
2.3. Decyzja wydana z rażącym naruszeniem prawa 845
2.4. Decyzja dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną 852
2.5. Decyzja została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie 855
2.6. Decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały 857
2.7. Decyzja zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego przepisu 858
2.8. Decyzja w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą 859
3. Odmowa stwierdzenia nieważności decyzji z powodu przedawnienia 860
Art. 248. [Właściwość organu, forma prawna wszczęcia i odmowy wszczęcia postępowania] 862
Art. 249. [Niedopuszczalność wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji] 864
Art. 250–251. (uchylone). 867
Art. 252. [Wstrzymanie wykonania decyzji dotkniętej wadą] 867
Rozdział 19
Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej 869
Art. 253. [Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej, na mocy której strona nie nabyła prawa] 869
1. Uwagi ogólne 869
2. Decyzja ostateczna, na mocy której strona nie nabyła prawa 871
3. Interes publiczny lub ważny interes podatnika 873
4. Uznaniowy charakter decyzji 875
5. Wyłączenie samorządowych kolegiów odwoławczych od orzekania 877
Art. 253a. [Uchylenie decyzji, na mocy której strona nabyła prawo] 877
1. Decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo 877
2. Brak przepisów szczególnych, które sprzeciwiałyby się uchyleniu lub zmianie decyzji oraz interes publiczny lub ważny interes strony – jako przesłanki wzruszenia decyzji 879
3. Zakaz wydania decyzji na niekorzyść strony 880
Art. 253b. [Wyłączenie możliwości uchylenia decyzji, na mocy której strona nabyła prawo i nie nabyła prawa] 881
Art. 254. [Zmiana decyzji ostatecznej ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego] 882
Art. 255. [Uchylenie decyzji z powodu niedopełnienia przez stronę określonej czynności] 885
Art. 256. [Zakaz wszczęcia postępowania w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji ostatecznej po terminie] 886
Art. 257. (uchylony). 887
Rozdział 20
Wygaśnięcie decyzji 887
Art. 258. [Przesłanki] 887
1. Zmiana przepisu o wygaśnięciu decyzji 888
1.1. Bezprzedmiotowość decyzji 888
1.2. Niedopełnienie warunku z zastrzeżeniem 889
1.3. Niedopełnienie warunków uprawniających do skorzystania z ulg 890
1.4. Niedopełnienie warunków uprawniających do skorzystania z ryczałtowych form opodatkowania 890
1.5. Stan faktyczny będący podstawą osiągnięcia korzyści podatkowej w okresach rozliczeniowych następujących po okresie rozliczeniowym, którego dotyczyła decyzja, nie jest analogiczny do stanu faktycznego określonego w decyzji określającej warunki cofnięcia skutków unikania opodatkowania 890
1.6. Nastąpiła zmiana stanu prawnego mogąca mieć wpływ na ocenę zasadności zastosowania art. 119a lub zmianę sposobu lub metody wyliczenia korzyści podatkowej osiąganej w okresach rozliczeniowych następujących po okresie rozliczeniowym, którego dotyczyła decyzja 891
2. Wydawanie decyzji w sprawach wygaśnięcia 892
Art. 259. [Niedotrzymanie terminu płatności raty] 892
Art. 259a. [Skutek doręczenia decyzji określającej] 894
Art. 259b. [Wygaśnięcie z mocy prawa decyzji określającej warunki cofnięcia skutków unikania opodatkowania] 895
Rozdział 21
Odpowiedzialność odszkodowawcza 896
Art. 260. [Zasada odpowiedzialności odszkodowawczej] 896
1. Istota odpowiedzialności odszkodowawczej w ujęciu ewolucyjnym 896
2. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej 897
3. Pojęcie szkody w orzecznictwie sądowym 898
Art. 261. (uchylony). 899
Rozdział 22
Kary porządkowe 900
Art. 262. [Przesłanki] 900
Art. 262a. [Przesłanki] 901
1. Istota i cel kar porządkowych 901
2. Przesłanki wymierzania kar porządkowych 902
3. Przesłanki stosowania kar porządkowych 904
Art. 263. [Właściwość organu] 905
Rozdział 23
Koszty postępowania 907
Art. 264. [Obciążenie Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy] 907
Art. 265. [Zakres kosztów postępowania] 908
Art. 266. [Zwrot kosztów postępowania] 912
Art. 267. [Obciążenie strony kosztami] 912
Art. 268. [Koszty dodatkowe] 915
Art. 269. [Postanowienie w sprawie kosztów oraz odstąpienie od ustalenia kosztów] 916
Art. 270. [Umorzenie kosztów postępowania] 917
Art. 270a. [Postanowienie w sprawie kosztów postępowania] 919
Art. 270b. [Opłaty za sporządzenie kopii oraz odpisu dokumentów] 919
Art. 271. [Egzekucja] 921

Dział V
Czynności sprawdzające 923
Art. 272. [Cel czynności sprawdzających] 923
1. Istota czynności sprawdzających 924
2. Czynności sprawdzające związane z poprawnością informacji oraz zeznań 925
3. Zakres czynności sprawdzających 926
4. Pełnomocnik w czynnościach sprawdzających 929
Art. 272a. [Sprawdzanie dokumentów składanych w zakresie wymiany informacji z państwami członkowskimi UE] 929
Art. 273. (uchylony). 930
Art. 274. [Wezwanie do złożenia wyjaśnień oraz skorygowania deklaracji podatkowej] 930
1. Korekta deklaracji w ramach czynności sprawdzających 931
2. Przesłanki korekty deklaracji dokonywanej przez organ podatkowy 932
3. Procedura związana z korektą deklaracji przez organ podatkowy 934
4. Korekta deklaracji dokonywana przez podatnika na wezwanie organu podatkowego 935
Art. 274a. [Poprawność deklaracji podatkowych] 935
1. Relacja pomiędzy art. 274 a art. 274a o.p. 936
2. Zakres zastosowania art. 274a § 1 o.p. 936
3. Zakres zastosowania art. 274a § 2 o.p. 937
Art. 274b. [Przedłużenie terminu zwrotu podatku] 938
1. Istota i przesłanki zastosowania art. 274b 939
2. Termin, do którego ogranicza się zwrot podatku 940
3. Zaskarżalność postanowienia w przedmiocie przedłużenia terminu zwrotu podatku 941
Art. 274c. [Sprawdzanie dokumentów u kontrahentów podatnika] 941
1. Istota czynności sprawdzających u kontrahenta podatnika 942
2. Zakres obowiązków nałożonych na kontrahenta podatnika 943
3. Rozszerzenie czynności sprawdzających na inne podmioty niż kontrahenci 944
4. Konsekwencje niewykonania obowiązków, o których mowa w art. 274c 944
5. Pomoc prawna przy prowadzeniu czynności sprawdzających u kontrahenta podatnika 944
Art. 275. [Wezwanie do okazania dokumentów, złożenia kopii dokumentów, sporządzenia i przekazania informacji] 945
1. Obowiązki podatnika korzystającego z ulg podatkowych 945
2. Obowiązki banków oraz innych instytucji finansowych 947
Art. 276. [Oględziny lokalu mieszkalnego] 947
1. Zakres zastosowania art. 276 o.p. 948
2. Tryb prowadzenia oględzin na podstawie art. 276 o.p. 949
Art. 277. [Stosowanie przepisów] 950
Art. 278. [Organ podatkowy wyłączony od dokonywania czynności sprawdzających] 951
Art. 278a–279. (uchylone). 951
Art. 280. [Stosowanie przepisów] 951

Dział VI
Kontrola podatkowa 955
Art. 281. [Zakres i cel kontroli podatkowej] 955
1. Uwagi ogólne 955
2. Podmioty kontrolujące 955
3. Podmioty kontrolujące niebędące organami podatkowymi 956
4. Podmioty kontrolowane 956
5. Solidarnie ciążący obowiązek podatkowy a kontrolowany 957
6. Kontrola jako uprawnienie organu podatkowego 958
7. Kontrola a inne procedury podatkowe 958
8. Cel kontroli 959
9. Rodzaje kontroli 960
Art. 281a. (uchylony). 960
1. Eliminacja możliwości wyznaczenia reprezentanta przed wszczęciem kontroli podatkowej na podstawie art. 281a o.p. 960
2. Zasady działania po 1.01.2016 r. reprezentantów wyznaczonych na podstawie art. 281a o.p. 960
3. Możliwość wyznaczenia pełnomocnika ogólnego jako rozwiązanie zastępujące instytucję reprezentanta uregulowaną w art. 281a o.p. oraz możliwość wyznaczenia pełnomocnika szczególnego w toku kontroli 961
Art. 282. [Podjęcie kontroli podatkowej] 962
Art. 282a. [Względny zakaz ponownego wszczęcia kontroli podatkowej] 962
1. Uwagi ogólne 962
2. Przesłanki ponownej kontroli podatkowej 963
3. Wyłączenie zastosowania art. 282a 964
Art. 282b. [Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej] 965
1. Uwagi ogólne 965
2. Doręczenie zawiadomienia jako kluczowy element podjęcia kontroli podatkowej 966
3. Doręczenie zawiadomienia a obowiązek podjęcia kontroli 966
4. Wszczęcie kontroli przed upływem 7 dni od doręczenia zawiadomienia 967
5. Podmioty uprawnione do wyrażenia zgody na wcześniejszą kontrolę 968
6. Forma wyrażenia zgody 968
7. Wcześniejsza kontrola u przedsiębiorcy 968
8. Wzór zawiadomienia 968
Art. 282c. [Kontrola podatkowa bez zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia] 972
1. Uwagi ogólne 973
2. Przesłanki wyłączające stosowanie zawiadomienia wynikające z Ordynacji podatkowej oraz innych aktów prawnych 973
3. Charakter przesłanek wyłączających stosowanie zawiadomienia 974
4. Konsekwencje zaistnienia przesłanek wyłączających stosowanie zawiadomienia 976
5. Rozszerzenie zakresu kontroli a obowiązek zawiadamiania 976
6. Obowiązek informowania kontrolowanego o przesłankach wyłączających zawiadomienie 977
7. Wyłączenie stosowania zawiadomienia w przypadku, jeżeli kontrola ma charakter doraźny dotyczący sprawdzenia zachowania warunków zawieszenia działalności gospodarczej 977
Art. 283. [Upoważnienie do kontroli] 978
1. Podmioty, które mogą upoważniać do prowadzenia kontroli 979
2. Osoby, które mogą zostać upoważnione do prowadzenia kontroli 980
3. Tożsamość osób upoważnionych do prowadzenia kontroli oraz faktycznie prowadzących czynności kontrolne 981
4. Zmiana upoważnienia 981
5. Wyłączenie pracownika oraz organu podatkowego od czynności kontrolnych 981
6. Elementy upoważnienia a zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli 982
7. Moment wypełnienia upoważnienia 982
8. Czas trwania kontroli 983
9. Przedłużenie czasu trwania kontroli 984
10. Upoważnienie a solidarny obowiązek podatkowy 984
11. Wzór upoważnienia 985
12. Wady dotyczące upoważnienia 986
13. Przekroczenie zakresu kontroli wskazanego w upoważnieniu 987
Art. 284. [Doręczenie upoważnienia do wszczęcia kontroli podatkowej] 988
1. Uwagi ogólne 988
2. Moment wszczęcia kontroli podatkowej 989
3. Wszczęcie kontroli podatkowej po ustanowieniu pełnomocnika ogólnego 989
3.1. Uwagi ogólne 989
3.2. Wszczęcie kontroli podatkowej w przypadku nieobecności pełnomocnika ogólnego 990
4. Wszczęcie kontroli podatkowej po 1.01.2016 r. po wyznaczeniu reprezentanta ustanowionego do końca 2015 r. na podstawie art. 281a o.p. 990
5. Wszczęcie kontroli podatkowej przed 1.01.2016 r. po wyznaczeniu reprezentanta ustanowionego do końca 2015 r. na podstawie art. 281a o.p 990
5.1. Uwagi ogólne 990
5.2. Wszczęcie kontroli podatkowej wyłącznie wobec reprezentanta ustanowionego w trybie art. 281a o.p. 991
5.3. Wszczęcie kontroli podatkowej wobec kontrolowanego lub reprezentanta przy swobodnym wyborze podmiotu, wobec którego czynność ta może być podjęta 993
5.4. Stanowisko pośrednie 999
5.5. Wyznaczenie reprezentanta na podstawie art. 281a o.p. a możliwość skutecznego wszczęcia kontroli wobec kontrolowanego, traktowanego jako świadek 1001
6. Miejsce doręczenia upoważnienia oraz potwierdzenie doręczenia tego dokumentu 1002
7. Przeszkody prowadzenia kontroli podatkowej 1003
8. Konsekwencje wszczęcia kontroli podatkowej 1003
9. Wyznaczenie pełnomocnika na wypadek nieobecności kontrolowanego 1003
10. Doręczenie upoważnienia w przypadku osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej będącej kontrolowanym, a także gdy kontrolowanym jest zakład podmiotu zagranicznego 1004
11. Nieobecność kontrolowanego a kontrola podatkowa 1006
12. Nieobecność kontrolowanego a czas kontroli u przedsiębiorcy 1007
13. Brak dostępu do ksiąg a czas kontroli u przedsiębiorcy 1007
14. Zawieszenie kontroli z uwagi na nieobecność kontrolowanego 1008
Art. 284a