Wykaz najważniejszych skrótów
str. 11
Wprowadzenie
str. 13

Rozdział I
Pojęcie słuszności w myśli filozoficznej
str. 21

1. Myśl grecka - teoria słuszności Arystotelesa
str. 21
2. Słuszność według Kanta
str. 25
3. Idea słuszności prawa według Kelsena
str. 27

Rozdział II
Instytucjonalne przejawy słuszności w systemach prawa - rys historyczny
str. 32

1. Słuszność w prawie greckim
str. 32
2. Pojęcie słuszności w prawie rzymskim
str. 33
2.1. Uwagi ogólne
str. 33
2.2. Okres klasyczny
str. 34
2.3. Okres poklasyczny
str. 37
2.4. Słusznościowe rozwiązania i osiągnięcia w prawie rzymskim
str. 38
3. Słuszność w średniowiecznej jurysdykcji królewskiej
str. 38
4. Anglosaskie prawo słusznościowe
str. 39
4.1. Dzieje angielskiego prawa słusznościowego
str. 39
4.2. Słusznościowe rozwiązania oraz maksymy słuszności
str. 43
4.3. Equity w amerykańskim systemie prawnym
str. 46
4.4. Przyszłość equity law
str. 48
5. Słuszność w państwach Europy kontynentalnej
str. 50
5.1. Założenia leżące u podstaw kodyfikacji w XIX wieku
str. 51
5.2. Klauzule generalne i zwroty niedookreślone w systemach Europy kontynentalnej
str. 53

Rozdział III
Teorie stanowiące uzasadnienie odpowiedzialności na zasadzie słuszności
str. 56

1. Teoria ryzyka
str. 56
2. Teoria gwarancji
str. 57
3. Teoria ekonomicznego rozłożenia ciężaru szkód
str. 60
4. Teoria sprawiedliwości konkretnego przypadku
str. 61

Rozdział IV
Zasady współżycia społecznego i względy słuszności
str. 64

1. Zasady współżycia społecznego i względy słuszności jako klauzule generalne
str. 64
2. Pojęcie i funkcje klauzuli generalnej
str. 66
2.1. Pojęcie klauzuli generalnej
str. 67
2.2. Funkcje klauzuli generalnej
str. 70
3. Zasady współżycia społecznego
str. 71
3.1. Uwagi ogólne
str. 71
3.2. Systematyka przepisów kodeksu cywilnego odwołujących się do klauzuli zasad współżycia społecznego
str. 72
3.3. Zakres treściowy zasad współżycia społecznego
str. 73
3.4. Normatywne i sytuacjonistyczne ujęcie zasad współżycia społecznego
str. 76
3.5. Klauzula zasad współżycia społecznego w obecnym porządku prawnym
str. 83
4. Słuszność - uwagi ogólne
str. 84
5. Zasada słuszności jako podstawa odpowiedzialności deliktowej
str. 85
5.1. Zasady odpowiedzialności odszkodowawczej
str. 85
5.2. Zasada słuszności
str. 87
5.3. Zasada słuszności a funkcje odpowiedzialności odszkodowawczej
str. 90

Rozdział V
Odpowiedzialność na zasadzie słuszności w prawie porównawczym
str. 93

1. Systemy odpowiedzialności na zasadzie słuszności oparte na normach zawartych w kodeksie cywilnym
str. 94
1.1. Prawodawstwa germańskie
str. 94
1.1.1. Prawo austriackie
str. 94
1.1.2. Prawo niemieckie
str. 95
1.1.3. Prawo szwajcarskie
str. 97
1.1.4. Prawo greckie
str. 97
1.2. Prawodawstwa romańskie
str. 98
1.2.1. Prawo belgijskie
str. 99
1.2.2. Prawo włoskie
str. 100
1.2.3. Prawo portugalskie
str. 101
1.3. Prawodawstwa skandynawskie
str. 102
2. Systemy odpowiedzialności na zasadzie słuszności przy braku normy w kodeksie cywilnym kreującej tę odpowiedzialność
str. 103
2.1. Odpowiedzialność państwa na zasadzie słuszności w prawie francuskim - stanowisko orzecznictwa
str. 103
2.1.1. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy leczeniu
str. 105
2.1.2. Solidarité nationale - odpowiedzialność gwarancyjna
str. 106
2.2. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone aktami publicznoprawnymi w prawie niemieckim a zasada słuszności
str. 109

Rozdział VI
Odpowiedzialność Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy na zasadzie słuszności (zasadach współżycia społecznego)
str. 112

1. Uwagi wprowadzające
str. 112
2. Rys historyczny
str. 113
2.1. Stan prawny przed wejściem w życie ustawy z 1956 r. o odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwowych
str. 113
2.2. Stan prawny na tle ustawy z 1956 r. o odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwowych
str. 115
3. Stan prawny po wejściu w życie kodeksu cywilnego z 1964 r.
str. 120
3.1. Odpowiedzialność Skarbu Państwa na zasadzie słuszności
str. 120
3.2. Odpowiedzialność państwowych osób prawnych na zasadzie słuszności
str. 136
3.3. Odpowiedzialność jednostek samorządu terytorialnego na zasadzie słuszności
str. 138
4. Przesłanki zastosowania art. 419 k.c.
str. 142
4.1. Brak odpowiedzialności Skarbu Państwa według przepisów tytułu VI k.c.
str. 142
4.2. Wyrządzenie szkody przez funkcjonariusza państwowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności i istnienie normalnego związku przyczynowego między tą czynnością a szkodą
str. 146
4.3. Uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub utrata żywiciela
str. 155
4.4. Zasadność przyznania kompensacji w świetle zasad słuszności (zasad współżycia społecznego)
str. 158
5. Odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy państwowych na zasadzie słuszności w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego
str. 166
5.1. Szkody wyrządzone przy leczeniu
str. 166
5.2. Szkody powstałe w wyniku wypadków szkolnych
str. 171
5.3. Szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy milicji (policji) i sił zbrojnych
str. 173
6. Stan prawny po wejściu w życie art. 77 ust. 1 Konstytucji RP
str. 174

Rozdział VII
Odpowiedzialność za zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej na zasadzie słuszności
str. 180

1. Uwagi wprowadzające
str. 180
2. Artykuł 4172 k.c. - obecny stan prawny
str. 181
3. Przesłanki zastosowania art. 4172 k.c.
str. 196
3.1. Wyrządzenie szkody przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej
str. 196
3.2. Szkoda na osobie
str. 198
3.3. Zasadność przyznania kompensacji w świetle zasad słuszności
str. 201

Rozdział VIII
Odpowiedzialność na zasadzie słuszności osób, którym z powodu wieku, stanu psychicznego lub cielesnego winy przypisać nie można
str. 204

1. Wywód prawnoporównawczy
str. 204
1.1. Prawo francuskie
str. 206
1.2. Prawo austriackie
str. 209
1.3. Prawo niemieckie
str. 210
1.4. Prawo szwajcarskie
str. 215
2. Stan prawny według kodeksu zobowiązań
str. 216
3. Obecny stan prawny w kodeksie cywilnym
str. 220
4. Przesłanki zastosowania art. 428 k.c.
str. 230
4.1. Wyrządzenie szkody przez osobę, której z powodu wieku, stanu psychicznego lub cielesnego winy przypisać nie można, i adekwatny związek przyczynowy pomiędzy wyrządzoną szkodą i zachowaniem się sprawcy szkody
str. 230
4.2. Brak osób zobowiązanych do nadzoru lub niemożność uzyskania od nich odszkodowania
str. 232
4.3. Zasadność przyznania kompensacji w świetle zasad słuszności (zasad współżycia społecznego)
str. 234
5. Odpowiedzialność osób nieposiadających rozeznania na zasadzie słuszności - analiza orzecznictwa
str. 236

Rozdział IX
Odpowiedzialność na zasadzie słuszności za szkody wyrządzone przez zwierzęta
str. 238

1. Wywód prawnoporównawczy
str. 238
1.1. Prawo austriackie
str. 239
1.2. Prawo francuskie
str. 240
1.3. Prawo niemieckie
str. 242
1.4. Prawo common law
str. 243
2. Odpowiedzialność na zasadzie słuszności za szkody wyrządzone przez zwierzęta w prawie polskim
str. 245
2.1. Stan prawny według kodeksu zobowiązań
str. 245
2.2. Obecny stan prawny w kodeksie cywilnym
str. 248
3. Przesłanki zastosowania art. 431 § 2 k.c.
str. 256
3.1. Brak odpowiedzialności osoby, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, według przepisu art. 431 § 1 k.c.
str. 256
3.2. Wyrządzenie szkody przez zwierzę i adekwatny związek przyczynowy pomiędzy wyrządzoną szkodą a zachowaniem się zwierzęcia
str. 257
3.3. Zasadność przyznania kompensacji w świetle zasad słuszności (zasad współżycia społecznego)
str. 260
4. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez zwierzę na zasadzie słuszności - analiza orzecznictwa
str. 261

Rozdział X
Zagadnienia szczególne
str. 264

1. Przyczynienie się i wyłączna wina poszkodowanego a odszkodowanie na zasadach słuszności
str. 264
2. Roszczenia osób pośrednio poszkodowanych
str. 268
3. Problem odpowiedzialności za szkody, które mogą ujawnić się w przyszłości
str. 272
4. Przedawnienie roszczeń
str. 278

Wnioski końcowe i de lege ferenda
str. 283

Bibliografia
str. 287

Orzecznictwo
str. 301