Na tom składają się wspomnienia jedenastu uczestniczek ruchu niepodległościowego. Relacje te są świadectwem zróżnicowania kobiecej aktywności w przededniu i w trakcie Wielkiej Wojny: mówią o działalności w drużynach strzeleckich i Lidze Kobiet, w Naczelnym Komitecie Narodowym, Legionach czy Polskiej Organizacji Wojskowej. Autorki i ich towarzyszki pełniły wówczas funkcje nie tylko organizatorek i urzędniczek, lecz także kolporterek bibuły, kurierek, dywersantek oraz wywiadowczyń, niektóre w męskim przebraniu służyły jako legionistki. Narracje autobiograficzne, wybrane i opracowane przez Kamila Piskałę i Martę Sikorską-Kowalską, tworzą zbiorowy portret ofiarnych bojowniczek, pozwalają też spojrzeć z nowej perspektywy na historię odrodzenia państwa polskiego. Przypominają zasługi „cichych bohaterek” naszej niepodległości.W książce zamieszczono wspomnienia Jadwigi Barthel de Weydenthal, Janiny Benedekówny, Haliny Chełmickiej, Wandy Gertz, Barbary Kossuthówny, Stefanii Kudelskiej, Zofii Plewińskiej, Marii Rychterówny, Hanny Rzepeckiej, Zofii Szturm de Sztrem i Zofii Zawiszanki. Szkice te stanowią obszerny wybór spośród relacji uczestniczek walki o niepodległość zawartych w dwóch tomach opublikowanych pod koniec trzeciej dekady XX wieku przez komitet redakcyjny pod przewodnictwem Aleksandry Piłsudskiej. W niniejszym wydaniu teksty uporządkowano tak, by Czytelnik mógł – przez pryzmat indywidualnych losów autorek – śledzić rozwój zaangażowania kobiet w ruch niepodległościowy w sposób możliwie płynny i z uwzględnieniem chronologii.