Johannes Janssen (1829-1891) ukazał przełomowe znaczenie reformacji dla historii narodu niemieckiego na tle jego osiągnięć w XV w. (nauka, sztuka, literatura, ekonomia), rozwój reformacji oraz jej konsekwencji w XVI w. Nie pominął działań Marcina Lutra jako promotora rewolucji społecznej oraz ukazał ją na szerokim tle politycznym i społecznym. SPIS TREŚCIWprowadzenieRozdział I. Edukacja powszechna i nauka1. Rozpowszechnienie sztuki druku 2. Szkoły elementarne i nauczanie religijne 3. Nauczanie elementarne i starsi humaniści 4. Uniwersytety i inne miejsca nauczaniaRozdział II. Sztuka i literatura popularna1. Architektura 2. Rzeźba i malarstwo 3. Drzeworytnictwo i miedziorytnictwo 4. Życie codzienne przedstawione w sztuce 5. Muzyka 6. Poezja popularna 7. Poezja na tematy aktualne 8. Popularna proza i czytelnictwoRozdział III. Ekonomia polityczna1. Rolnictwo 2. Produkcja 3. Handel i kapitałRozdział IV. Święte Cesarstwo Rzymskie1. Stosunek do innych krajów, jego konstytucja i prawa 2. Wprowadzenie obcego kodeksu 3. Polityka zagraniczna Maksymiliana i dążenie do jedności 4. Stanowisko książąt podczas elekcji króla 5. Spojrzenie wsteczRozdział V. Stronnictwo rewolucyjne na sejmie w Wormacji (1521)1. Późniejsza szkoła humanizmu niemieckiego 2. Spór Reuchlina 3. Marcin Luter a HuttenRozdział VI. Sejm w Wormacji a postęp rewolucji polityczno-kościelnej do wybuchu rewolucji kościelnej1. Sejm w Wormacji i wyrok na nową Ewangelię 2. Podburzanie ludności przez kazania i pisma drukowane 3. Agitacja rewolucyjna w Erfurcie i Wittenberdze zapoczątkowuje rozłam w Kościele (1521-1522)4. Próba obalenia konstytucji cesarstwa przez Franza von Sickingena 5. Rząd cesarski a sejmy w latach 1522-1523 6. Ciągła agitacja polityczno-religijna. Upadek życia intelektualnego i filozoficznego 7. Wpływ wydarzeń wewnętrznych na stan cesarstwa 8. Sejm w Norymberdze (1524) i propozycja zjazdu religijnego 9. Wzrastające niepokoje w życiu religijno-społecznymRozdział VII. Rewolucja społeczna1. Wpływ socjalistycznych nauk husyckich wstępem do rewolucji społecznej 2. Główne powody rewolucji społecznej 3. Powszechność rewolucji społecznej 4. Przebieg rewolucji społecznej 5. Konsekwencje rewolucji społecznejDodatkiPoczet papieży XV-XVI w. (z okresem pontyfikatu)Poczet cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego X-XVI w. (z latami życia)