Wykaz skrótów................................................................................... 11
Wprowadzenie.................................................................................... 13
Rozdział 1
Regulacje dotyczące ruchu drogowego i przestępstw wypadków drogowych – rys historyczny...................................... 15
1.1. Okres od końca XIX w. do odzyskania przez Polskę niepodległości.......................................................................... 15
1.2. Okres od odzyskania przez Polskę niepodległości do końca II wojny światowej................................................. 17
1.3. Okres od końca II wojny światowej do czasów obecnych..... 18
...
Wykaz skrótów................................................................................... 11
Wprowadzenie.................................................................................... 13
Rozdział 1
Regulacje dotyczące ruchu drogowego i przestępstw wypadków drogowych – rys historyczny...................................... 15
1.1. Okres od końca XIX w. do odzyskania przez Polskę niepodległości.......................................................................... 15
1.2. Okres od odzyskania przez Polskę niepodległości do końca II wojny światowej................................................. 17
1.3. Okres od końca II wojny światowej do czasów obecnych..... 18
Rozdział 2
Wypadek drogowy – aspekty prawno-teoretyczne..................... 25
2.1. Przestępstwo wypadku drogowego i zasady odpowiedzialności karnej; postępowanie przygotowawcze w sprawie wypadku.................................. 26
2.1.1. Co to jest przestępstwo?............................................ 26
2.1.2. Co to jest wypadek drogowy i w jaki sposób organy ścigania dowiadują się o jego fakcie?.......... 27
2.1.3. Co dzieje się ze sprawą po zakończeniu czynności na miejscu zdarzenia?............................. 31
2.1.4. Co to jest postępowanie przygotowawcze i jakie okoliczności są najważniejsze do ustalenia w sprawach dotyczących wypadków drogowych?.... 32
2.1.5. Jaki rodzaj obrażeń ciała musi zostać stwierdzony u pokrzywdzonego, aby zostały one zaliczone do wymienionych w art. 177 § 1 oraz § 2 k.k.?......................................................................... 34
2.1.6. Czy na podstawie art. 86 § 1 k.w. można ukarać sprawcę kolizji, w wyniku której pokrzywdzony doznał obrażeń ciała skutkujących naruszeniem czynności narządu ciała lub rozstrojem zdrowia trwającym nie dłużej niż 7 dni?............................... 37
2.1.7. Gdzie można spowodować wypadek?..................... 45
2.1.8. Kto może popełnić przestępstwo wypadku drogowego opisane w art. 177 k.k.?......................... 46
2.1.9. W jaki sposób można popełnić przestępstwo wypadku drogowego opisanego w art. 177 k.k.?.... 50
2.1.10. Jak należy rozumieć zasady ostrożności oraz szczególnej ostrożności?............................................ 52
2.1.11. Jak należy rozumieć zasadę ograniczonego zaufania?...................................................................... 55
2.1.12. Jak należy rozumieć zasadę prędkości bezpiecznej?................................................................. 56
2.1.13. Co dalej dzieje się w toku postępowania przygotowawczego?.................................................... 57
2.1.14. Czy możliwa jest kumulacja dwóch różnych ról procesowych (pokrzywdzonego i podejrzanego/ oskarżonego) w toku jednego postępowania karnego?....................................................................... 61
2.2. Sprawa wypadku przed sądem I instancji........................... 65
2.2.1. Postępowanie jurysdykcyjne – I instancja. Jaka procedura obowiązuje na rozprawie w sądzie?...... 65
2.2.2. Jaki wyrok (orzeczenie) może wydać sąd wobec osoby oskarżonej o popełnienie przestępstwa wypadku drogowego?................................................ 69
2.2.3. Jakie okoliczności bierze pod uwagę sąd przy wymiarze kary dla sprawców wypadków drogowych?.................................................................. 70
2.2.4. Jaka kara grozi w przypadku skazania za popełnienie przestępstwa wypadku drogowego?.... 71
2.2.5. Czy jeżeli Sąd wymierzy karę pozbawienia wolności, oznacza to automatycznie konieczność osadzenia skazanego w zakładzie karnym?............ 72
2.2.6. Jakiej wysokości grzywna może zostać orzeczona wobec skazanego?.................................... 76
2.2.7. Czym jest kara ograniczenia wolności?.................. 76
2.2.8. Czym jest środek karny?............................................ 77
2.2.9. Czy możliwe jest uznanie oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i odstąpienie od wymierzenia kary?........................ 78
2.2.10. Na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego?.......... 78
2.2.11. W jakich sytuacjach może dojść do umorzenia postępowania karnego?............................................. 81
2.2.12. Czego dotyczy umorzenie postępowania z uwagi na niecelowość karania?............................................ 82
2.2.13. W jakich sytuacjach można dobrowolnie poddać się karze?...................................................................... 82
2.3. Sprawa wypadku po orzeczeniu przez sąd I instancji....... 85
2.3.1. Postępowanie odwoławcze od wyroku sądu I instancji – jaka jest obowiązująca procedura w tym zakresie?........................................................... 85
2.3.2. Czym są nadzwyczajne środki zaskarżenia?.......... 89
2.3.3. Co to jest skarga nadzwyczajna?.............................. 95
2.4. W jaki sposób pokrzywdzony może dochodzić roszczeń związanych z wypadkiem drogowym?................................ 97
2.5. Zestawienie praw i obowiązków pokrzywdzonego oraz podejrzanego........................................................................... 105
Rozdział 3
Wypadek drogowy – aspekty praktyczne..................................... 115
3.1. Sytuacje dotyczące kwestii odpowiedzialności karnej kierującego............................................................................... 116
3.1.1. Czy odpowiedzialność karną ponosi się w sytuacji, kiedy od prowadzonego przez siebie pojazdu odpada koło i tocząc się, rani inne osoby bądź uszkadza mienie?.............................................. 116
3.1.2. Jaka odpowiedzialność karna grozi osobie, która ucieka pojazdem przed pościgiem policyjnym?.... 122
3.1.3. Kto odpowiada za spowodowanie wypadku podczas zmiany kierunku jazdy – skrętu w lewo?.... 124
3.1.4. Czy do wypadku opisanego w art. 177 k.k. może dojść na ścieżce rowerowej?...................................... 132
3.1.5. Czy udział w wypadku samochodu wyposażonego w opony niedostosowane do panujących warunków drogowo-atmosferycznych z góry przesądza o odpowiedzialności za jego zaistnienie kierowcy takiego samochodu?................................................... 134
3.1.6. Jaki dystans od poprzedzającego pojazdu należy utrzymywać, żeby uniknąć wjechania w tył w przypadku jego hamowania?................................ 137
3.1.7. Wypadek na rajdzie samochodowym – czy kierowca rajdowy ponosi odpowiedzialność karną?........................................................................... 139
3.1.8. Pokrzywdzony w chwili zdarzenia nie korzystał z pasów bezpieczeństwa – czy i ewentualnie jakie ma to znaczenie dla ustalenia winnego wypadku i kwalifikacji prawnej czynu?.................................... 143
3.1.9. Czy fakt znajdowania się kierowcy w stanie nietrzeźwości przesądza o jego odpowiedzialności karnej za spowodowanie wypadku?..................................................................... 147
3.1.10. Czy kursant kierujący pojazdem w trakcie odbywania nauki jazdy może odpowiadać za spowodowanie wypadku? Czy sprawcą może być też instruktor albo egzaminator siedzący w tym samochodzie?.............................................................. 148
3.1.11. Czy ponosi odpowiedzialność karną kierujący pojazdem, który wpadł w poślizg na mokrej lub oblodzonej jezdni?...................................................... 151
3.1.12. Czy kierujący odpowiada karnie w przypadku zaśnięcia lub zasłabnięcia podczas jazdy?.............. 153
3.2. Inne zagadnienia związane z wypadkami drogowymi oraz ruchem pojazdów........................................................... 155
3.2.1. Czy przestępstwo wypadku drogowego można popełnić na leśnej drodze, parkingu przed sklepem?....................................................................... 155
3.2.2. Czy ukaranie mandatem karnym za spowodowanie kolizji drogowej powoduje niemożność prowadzenia w przyszłości postępowania karnego dotyczącego tego samego czynu w przypadku ustalenia nowych, nieznanych wcześniej okoliczności?........................ 156
3.2.3. „Szeryfowanie”, agresja drogowa – czy sprawcy takich zachowań mogą ponosić jakąkolwiek odpowiedzialność?..................................................... 158
3.2.4. Automatyzacja samochodów – czy za wypadek zawsze karnie odpowiada kierujący?....................... 161
3.2.5. Jak zapisy prawa rozwiązują sytuację, w której pokrzywdzonym w wypadku jest osoba najbliższa dla sprawcy?.............................................. 168
3.2.6. Kto odpowiada za spowodowanie wypadku z udziałem pojazdu uprzywilejowanego?............... 170
Rozdział 4
Zagadnienia dodatkowe................................................................... 173
4.1. Czy osoba trzeźwa, która spożyła czekoladkę lub batona z alkoholem, podczas badania alkomatem będzie miaław wydychanym powietrzu alkohol i może stracić prawo jazdy?........................................................................................ 173
4.2. Dlaczego funkcjonariusz policji zatrzymuje prawo jazdy po przekroczeniu prędkości o ponad 50 km/h w tereniezabudowanym, pomimo nieprzyjęcia przez kierującego mandatu karnego?.................................................................. 176
Bibliografia......................................................................................... 181