Wykaz skrótów  | str. 61

Wstęp  | str. 69

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego  | str. 71

  [Preambuła]  | str. 71

1. Uwagi wprowadzające  | str. 71

I.1. Uwagi systemowe  | str. 71

I.2. Historia jednostki  | str. 72

I.3. Ratio legis  | str. 72

1. Treść normatywna przepisu  | str. 72

Rozdział 1

Przepisy ogólne  | str. 77

 Art. 1. [Organy i instytucje zapewniające ochronę zdrowia psychicznego]  | str. 77

1. Uwagi wprowadzające  | str. 77

I.1. Uwagi systemowe  | str. 77

I.2. Historia jednostki  | str. 77

1. Treść normatywna przepisu  | str. 78

 Art. 2. [Zakres przedmiotowy ochrony zdrowia]  | str. 80

1. Uwagi wprowadzające  | str. 81

I.1. Uwagi systemowe  | str. 81

I.2. Historia jednostki  | str. 81

1. Treść normatywna przepisu  | str. 82

II.1. Zadania związane z ochroną zdrowia psychicznego  | str. 83

II.2. Zdrowie psychiczne  | str. 83

II.3. Promocja zdrowia – definicja  | str. 83

II.4. Promocja zdrowia psychicznego – definicja  | str. 84

II.5. Kształtowanie postaw społecznych  | str. 84

II.6. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego  | str. 85

II.6.1. Istota  | str. 85

II.6.2. Czas obowiązywania  | str. 86

II.6.3. Adresaci  | str. 86

II.6.4. Zakres  | str. 86

II.7. Podmioty odpowiedzialne za realizację Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego  | str. 87

II.7.1. Rola NFZ w NPOZP  | str. 87

II.7.2. Rola ministra właściwego do spraw pracy, zabezpieczenia społecznego i rodziny w NPOZP  | str. 87

II.7.3. Rola ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w NPOZP  | str. 88

II.7.4. Zadania Ministra Sprawiedliwości w zakresie NPOZP  | str. 88

II.7.5. Zadania ministra właściwego do spraw wewnętrznych w zakresie NPOZP  | str. 88

II.7.6. Zadania Ministra Obrony Narodowej w zakresie NPOZP  | str. 88

II.7.7. Rola samorządów w NPOZP  | str. 89

II.8. Koordynator realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego  | str. 91

II.9. Sposób przyjęcia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego  | str. 91

 Art. 3. [Definicje legalne pojęć użytych w ustawie]  | str. 91

1. Uwagi wprowadzające  | str. 93

I.1. Uwagi systemowe  | str. 93

I.2. Historia jednostki  | str. 93

I.3. Ratio legis  | str. 93

1. Treść normatywna przepisu  | str. 94

II.1. Pojęcie definicji legalnych  | str. 94

II.2. Osoba z zaburzeniami psychicznymi  | str. 95

II.3. Szpital psychiatryczny  | str. 98

II.4. Dom Pomocy Społecznej  | str. 99

II.5. Pojęcie zgody na gruncie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego  | str. 99

II.6. Dyspozytor medyczny  | str. 100

II.7. Przymus bezpośredni  | str. 103

II.8. Przymus bezpośredni a środki przymusu bezpośredniego  | str. 105

II.9. Poszczególne formy przymusu bezpośredniego uregulowane w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego  | str. 106

II.10. Przymus bezpośredni poza szpitalem psychiatrycznym  | str. 110

II.11. Lekarz psychiatra  | str. 110

II.12. Uwagi de lege ferenda  | str. 111

 Art. 4. [Działania zapobiegawcze w zakresie ochrony zdrowia psychicznego]  | str. 112

1. Uwagi wprowadzające  | str. 113

I.1. Uwagi systemowe  | str. 113

I.2. Historia jednostki  | str. 113

1. Treść normatywna przepisu  | str. 113

II.1. Grupy społeczne objęte szczególną ochroną przez ustawodawcę  | str. 113

II.2. Katalog otwarty działań ochronnych  | str. 114

II.3. Stosowanie działań ochronnych we wskazanych przez ustawodawcę instytucjach  | str. 114

II.4. Utworzenie placówek realizujących działania zapobiegawcze  | str. 115

II.5. Wspieranie grup samopomocy i innych inicjatyw  | str. 115

II.6. Rozwijanie działalności zapobiegawczej przez podmioty lecznicze  | str. 115

II.7. Rozwijanie działalności zapobiegawczej w programach przygotowania zawodowego  | str. 116

II.8. Działalność naukowa  | str. 116

II.9. Ochrona zdrowia psychicznego w mediach  | str. 116

 Art. 4a. [Rada]  | str. 116

1. Uwagi wprowadzające  | str. 118

I.1. Uwagi systemowe  | str. 118

I.2. Historia jednostki  | str. 118

I.3. Ratio legis  | str. 118

1. Treść normatywna przepisu  | str. 119

II.1. Istota Rady do spraw Zdrowia Psychicznego  | str. 119

II.2. Zadania Rady do spraw Zdrowia Psychicznego  | str. 119

II.3. Funkcja kreacyjna ministra właściwego do spraw zdrowia  | str. 119

II.4. Przewodniczący i jego zadania  | str. 120

II.5. Członkowie Rady do spraw Zdrowia Psychicznego  | str. 120

II.6. Sposób pracy Rady  | str. 122

II.7. Zwrot kosztów  | str. 123

II.8. Statut Rady do spraw Zdrowia Psychicznego  | str. 124

 Art. 5. [Formy opieki]  | str. 124

1. Uwagi wprowadzające  | str. 124

I.1. Uwagi systemowe  | str. 124

I.2. Historia jednostki  | str. 124

I.3. Ratio legis  | str. 124

1. Treść normatywna przepisu  | str. 125

II.1. Formy opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi  | str. 125

II.2. Zakres opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi w ramach podstawowej opieki zdrowotnej  | str. 125

II.3. Pomoc doraźna  | str. 126

II.4. Ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne  | str. 126

II.5. Opieka środowiskowa  | str. 126

II.6. Opieka dzienna  | str. 126

 Art. 5a. [Zapewnienie kompleksowej opieki]  | str. 127

1. Uwagi wprowadzające  | str. 127

I.1. Uwagi systemowe  | str. 127

I.2. Historia jednostki  | str. 127

I.3. Ratio legis  | str. 127

1. Treść normatywna przepisu  | str. 128

II.1. Centrum zdrowia psychicznego  | str. 128

II.2. Struktura organizacyjna  | str. 128

II.3. Czas realizacji projektu pilotażowego  | str. 129

II.4. Zakres świadczeń opieki zdrowotnej  | str. 129

II.5. System udzielania świadczeń opieki zdrowotnej  | str. 129

II.6. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach stacjonarnych psychiatrycznych  | str. 129

II.7. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach dziennych psychiatrycznych  | str. 130

II.8. Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w warunkach ambulatoryjnych  | str. 130

II.9. Zakres udzielania pomocy przez centrum zdrowia psychicznego  | str. 131

II.10. Koordynator opieki  | str. 132

II.11. Rozliczanie centrum  | str. 132

 Art. 6. [Zakłady prowadzone przez samorząd]  | str. 132

1. Uwagi wprowadzające  | str. 133

I.1. Uwagi systemowe  | str. 133

I.2. Historia jednostki  | str. 133

I.3. Ratio legis  | str. 134

1. Treść normatywna przepisu  | str. 134

II.1. Wojewódzkie podmioty lecznicze udzielające świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej  | str. 134

II.2. Zadania zlecone  | str. 135

II.3. Upoważnienie marszałka województwa  | str. 136

II.4. Zakres informacji o upoważnionych lekarzach  | str. 137

 Art. 6a. [Domy organizowane przez powiat]  | str. 137

1. Uwagi wprowadzające  | str. 138

I.1. Uwagi systemowe  | str. 138

I.2. Historia jednostki  | str. 138

I.3. Ratio legis  | str. 138

1. Treść normatywna przepisu  | str. 138

II.1. Domy pomocy społecznej  | str. 138

II.2. Podstawy prawne działania domu pomocy społecznej  | str. 139

II.3. Przesłanka do umieszczenia w domu pomocy społecznej osoby z zaburzeniami psychicznymi  | str. 139

II.4. Postępowanie dotyczące przyznania świadczenia w postaci pobytu w domu pomocy społecznej  | str. 140

II.5. Strona w sprawie skierowania do domu pomocy społecznej  | str. 140

II.6. Tworzenie domów pomocy społecznej  | str. 141

 Art. 7. [Zapewnienie nauki, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych i rehabilitacji dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo]  | str. 142

1. Uwagi wprowadzające  | str. 143

I.1. Uwagi systemowe  | str. 143

I.2. Historia jednostki  | str. 143

1. Treść normatywna przepisu  | str. 143

II.1. Organizacja nauki i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży  | str. 143

II.2. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze  | str. 144

II.3. Delegacja ustawowa  | str. 144

II.4. Sposób organizacji nauki, rehabilitacji i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych  | str. 145

 Art. 8. [Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi]  | str. 145

1. Uwagi wprowadzające  | str. 146

I.1. Uwagi systemowe  | str. 146

I.2. Historia jednostki  | str. 146

1. Treść normatywna przepisu  | str. 146

II.1. Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi  | str. 146

II.2. Pracownik socjalny w szpitalu psychiatrycznym  | str. 147

II.3. Organizacja oparcia społecznego  | str. 148

II.4. Formy wsparcia społecznego, Środowiskowe Domy Samopomocy  | str. 149

II.5. Orzecznictwo  | str. 151

 Art. 9. [Dostosowanie usług opiekuńczych do szczególnych potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi]  | str. 153

1. Uwagi wprowadzające  | str. 153

I.1. Uwagi systemowe  | str. 153

I.2. Historia jednostki  | str. 153

1. Treść normatywna przepisu  | str. 154

II.1. Dostosowanie usług opiekuńczych do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi  | str. 154

II.2. Środowiskowe domy samopomocy  | str. 154

II.3. Obowiązek udzielenia pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi  | str. 155

II.4. Zadanie zlecone gminie  | str. 155

 Art. 10. [Bezpłatne świadczenia w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej]  | str. 155

1. Zasada bezpłatności świadczeń zdrowotnych dla osób z zaburzeniami psychicznymi  | str. 157
2. Istotna nowelizacja art. 10 u.o.z.p.  | str. 157

III. Zakres zastosowania art. 10 u.o.z.p.  | str. 158

1. Produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki spożywcze  | str. 158
2. Pacjenci spoza UE  | str. 159
3. Relacja art. 10 u.o.z.p. i przepisów w zakresie świadczeń gwarantowanych  | str. 159

VII. Leczenie psychiatryczne a choroby współistniejące  | str. 161

Rozdział 2

Badanie, leczenie, rehabilitacja oraz opieka i pomoc  | str. 163

 Art. 10a. [Prawo do ochrony praw pacjenta]  | str. 163

1. Uwagi wprowadzające  | str. 164

I.1. Historia jednostki  | str. 164

I.2. Uwagi systemowe  | str. 164

I.3. Ratio legis  | str. 164

I.4. Treść przepisu  | str. 164

1. Treść normatywna przepisu  | str. 166

II.1. Ochrona praw  | str. 166

II.2. Miejsce działania rzeczników praw pacjenta szpitala psychiatrycznego  | str. 167

II.3. Prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny  | str. 167

II.4. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do informacji  | str. 168

II.5. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta z zaburzeniami psychicznymi  | str. 169

II.6. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do tajemnicy informacji z nim związanych  | str. 170

II.7. Prawo pacjenta z zaburzeniami psychicznymi do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych  | str. 170

II.8. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego  | str. 171

II.9. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej  | str. 172

II.10. Informacja o zakresie działania i sposobie kontaktu z rzecznikiem praw pacjenta szpitala psychiatrycznego  | str. 172

 Art. 10b. [Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego]  | str. 172

1. Uwagi wprowadzające  | str. 174

I.1. Historia jednostki  | str. 174

I.2. Ratio legis  | str. 176

1. Treść normatywna przepisu  | str. 179

II.1. Zadania rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego  | str. 179

II.2. Uprawnienia rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego  | str. 182

 Art. 10c. [Wymagania na stanowisku rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego]  | str. 189

1. Uwagi wprowadzające  | str. 190

I.1. Historia jednostki  | str. 190

I.2. Ratio legis  | str. 193

1. Treść normatywna przepisu  | str. 194

II.1. RPPSP i szczególny charakter jego wykształcenia  | str. 194

 Art. 10d. [Biuro Praw Pacjenta]  | str. 197

1. Uwagi wprowadzające  | str. 197

I.1. Historia jednostki  | str. 197

I.2. Uwagi systemowe  | str. 197

I.3. Treść przepisu  | str. 198

1. Treść normatywna przepisu – pracodawca  | str. 198

 Art. 11. [Osobiste badanie przed wydaniem orzeczenia]  | str. 198

1. Uwagi wprowadzające  | str. 199

I.1. Treść przepisu  | str. 199

I.2. Uwagi systemowe  | str. 199

I.3. Historia jednostki  | str. 199

I.4. Ratio legis  | str. 200

1. Treść normatywna art. 11 ust. 1  | str. 200

II.1. Badanie psychiatryczne jako udzielenie świadczenia zdrowotnego  | str. 200

II.2. Wymóg zbadania „osobistego”  | str. 201

II.3. Poświadczenie stanu zdrowia psychicznego bez zbadania pacjenta  | str. 209

III. Treść normatywna art. 11 ust. 2  | str. 210

 Art. 12. [Zasada humanitaryzmu, minimalizacji dolegliwości leczenia]  | str. 211

1. Uwagi wprowadzające  | str. 211

I.1. Treść przepisu  | str. 211

I.2. Uwagi systemowe  | str. 211

I.3. Historia jednostki  | str. 211

I.4. Ratio legis  | str. 211

1. Treść normatywna przepisu  | str. 212

III. Zasada humanitaryzmu  | str. 212

 Art. 13. [Swoboda porozumiewania się z rodziną i innymi osobami]  | str. 213

1. Uwagi wprowadzające  | str. 213

I.1. Uwagi systemowe  | str. 213

I.2. Historia jednostki  | str. 214

1. Treść normatywna przepisu  | str. 214

 Art. 14. [Zgoda na czasowe przebywanie poza szpitalem psychiatrycznym]  | str. 215

1. Uwagi wprowadzające  | str. 216

I.1. Uwagi systemowe  | str. 216

I.2. Historia jednostki  | str. 216

1. Treść normatywna przepisu  | str. 216

 Art. 15. [Zakaz podporządkowania zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych i domach opieki społecznej celom gospodarczym]  | str. 218

1. Uwagi wprowadzające  | str. 218

I.1. Uwagi systemowe  | str. 218

I.2. Historia jednostki  | str. 218

1. Treść normatywna przepisu  | str. 219

 Art. 16. [Zawiadomienie prokuratora o potrzebie ubezwłasnowolnienia osoby]  | str. 222

1. Uwagi wprowadzające  | str. 223

I.1. Treść przepisu  | str. 223

I.2. Uwagi systemowe  | str. 223

I.3. Historia jednostki  | str. 223

I.4. Ratio legis  | str. 223

1. Treść normatywna przepisu  | str. 224

III. Możliwość ustanowienia pełnomocnika do zawiadomienia prokuratora  | str. 229

1. Termin na zawiadomienie prokuratora  | str. 230

 Art. 17. [Zawiadomienie sądu opiekuńczego o nienależytym wykonywaniu obowiązków przez przedstawiciela ustawowego osoby ubezwłasnowolnionej]  | str. 231

1. Uwagi wprowadzające  | str. 231

I.1. Treść przepisu  | str. 231

I.2. Uwagi systemowe  | str. 231

I.3. Historia jednostki  | str. 232

I.4. Ratio legis  | str. 232

1. Treść normatywna przepisu  | str. 232

 Art. 18. [Stosowanie przymusu bezpośredniego wobec osób z zaburzeniami psychicznymi]  | str. 237

1. Uwagi wprowadzające  | str. 240

I.1. Treść przepisu  | str. 240

I.2. Historia jednostki  | str. 241

I.3. Ratio legis  | str. 242

1. Treść normatywna przepisu  | str. 242

II.1. Zagadnienia wstępne  | str. 242

II.1.1. Wymóg ustawowej regulacji  | str. 242

II.1.2. Kontrowersje dotyczące nowelizacji z 24.11.2017 r.  | str. 243

II.1.3. Terapeutyczny wymiar przymusu bezpośredniego  | str. 245

II.1.4. Szczególny charakter przepisów o przymusie bezpośrednim  | str. 246

II.1.5. Pojęcie przymusu bezpośredniego  | str. 249

II.1.6. Upoważnienie do stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 251

II.1.7. Kontratyp działania w ramach przyznanych uprawnień  | str. 251

II.2. Osoby, wobec których można stosować przymus bezpośredni  | str. 253

II.3. Wyjątkowość i fakultatywność stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 255

II.3.1. Zasada wyjątkowości  | str. 255

II.3.2. Zasada fakultatywności  | str. 255

II.4. Uprzedzanie o możliwości zastosowania przymusu bezpośredniego  | str. 257

II.4.1. Powstanie obowiązku  | str. 257

II.4.2. Jednorazowy charakter obowiązku  | str. 259

II.4.3. Zakaz prewencyjnego uprzedzania  | str. 259

II.4.4. Zakres podmiotowy obowiązku  | str. 260

II.4.5. Adresat uprzedzenia  | str. 260

II.4.6. Forma uprzedzenia  | str. 261

II.4.7. Treść uprzedzenia  | str. 261

II.4.8. Dyscyplinujące oddziaływanie uprzedzenia  | str. 262

II.4.9. Uprzedzenie a zastosowanie przymusu bezpośredniego  | str. 264

II.4.10. Uprzedzenie a wezwanie do właściwego zachowania  | str. 264

II.4.11. Odstąpienie od uprzedzenia  | str. 265

II.5. Wybór przymusu bezpośredniego możliwie najmniej uciążliwego  | str. 270

II.5.1. Zakres podmiotowy obowiązku  | str. 270

II.5.2. Przymus bezpośredni możliwie najmniej uciążliwy  | str. 271

II.6. Zachowanie szczególnej ostrożności i dbałości o dobro osoby, wobec której stosuje się przymus bezpośredni  | str. 273

II.6.1. Zakres podmiotowy i temporalny obowiązku  | str. 273

II.6.2. Szczególna ostrożność i dbałość  | str. 274

II.7. Ogólna charakterystyka przesłanek materialnych (podstaw faktycznych) stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 279

II.7.1. Uwagi ogólne  | str. 279

II.7.2. Przesłanka ogólna  | str. 280

II.7.3. Zbieg przesłanek  | str. 282

II.7.4. Prawo do wolności od przymusu bezpośredniego  | str. 282

II.8. Okoliczności wymienione w art. 18 ust. 1 pkt 1–3 u.o.z.p.  | str. 283

II.8.1. Uwagi ogólne  | str. 283

II.8.2. Zamach na życie, zdrowie lub bezpieczeństwo powszechne  | str. 283

II.8.3. Niszczenie lub uszkadzanie przedmiotów w sposób gwałtowny  | str. 286

II.8.4. Poważne zakłócanie lub uniemożliwianie funkcjonowania zakładu lub jednostki  | str. 290

II.9. Przepisy szczególne upoważniające do stosowania przymusu bezpośredniego przy wykonywaniu czynności przewidzianych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego  | str. 292

II.9.1. Uwagi ogólne  | str. 292

II.9.2. Konieczność poddania osoby badaniu psychiatrycznemu bez jej zgody  | str. 293

II.9.3. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej przymusowemu badaniu psychiatrycznemu  | str. 295

II.9.4. Konieczność przeprowadzenia zarządzonego przez sąd badania osoby co do potrzeby leczenia jej w szpitalu psychiatrycznym  | str. 296

II.9.5. Konieczność bezzwłocznego przewiezienia do szpitala osoby poddanej zarządzonemu przez sąd przymusowemu badaniu psychiatrycznemu  | str. 297

II.9.6. Konieczność dokonania niezbędnych czynności leczniczych wobec osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody  | str. 298

II.9.7. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się ze szpitala psychiatrycznego przez osobę przyjętą do niego bez jej zgody  | str. 300

II.9.8. Konieczność zapobieżenia samowolnemu oddaleniu się z domu pomocy społecznej  | str. 302

II.9.9. Konieczność wykonania postanowienia sądu o przyjęciu osoby do domu pomocy społecznej albo szpitala psychiatrycznego  | str. 303

II.9.10. Konieczność zatrzymania i przymusowego doprowadzenia zarządzonego przez sąd  | str. 305

II.9.11. Uwaga końcowa  | str. 308

II.10. Ogólna charakterystyka podmiotów decydujących o zastosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 309

II.10.1. Krąg podmiotów decydujących  | str. 309

II.10.2. Podmiot decydujący a faktycznie wykonujący przymus bezpośredni  | str. 310

II.10.3. Podział podmiotów decydujących  | str. 310

II.10.4. Natychmiastowa wykonalność decyzji  | str. 312

II.11. Lekarz jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 312

II.11.1. Charakterystyka kompetencji lekarza  | str. 312

II.11.2. Inne kompetencje decyzyjne lekarza  | str. 313

II.12. Pielęgniarka jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 313

II.12.1. Charakterystyka kompetencji pielęgniarki  | str. 313

II.12.2. Inne kompetencje decyzyjne pielęgniarki  | str. 314

II.12.3. Wątpliwości interpretacyjne  | str. 314

II.12.4. Obowiązek informacyjny pielęgniarki  | str. 315

II.12.5. Obowiązek informacyjny kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej  | str. 315

II.12.6. Termin wykonania obowiązków informacyjnych  | str. 316

II.12.7. Forma wykonania obowiązków informacyjnych  | str. 317

II.12.8. Bezwzględny charakter obowiązków informacyjnych  | str. 318

II.12.9. Zatwierdzanie decyzji pielęgniarki  | str. 318

II.13. Kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych jako podmiot decydujący o zastosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 322

II.13.1. Pojęcie kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych  | str. 322

II.13.2. Ograniczony zakres kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych  | str. 327

II.13.3. Warunkowy charakter kompetencji kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych  | str. 328

II.13.4. Obowiązek informacyjny kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych  | str. 328

II.14. Treść decyzji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 329

II.14.1. Określenie rodzaju przymusu bezpośredniego  | str. 329

II.14.2. Ograniczenia w wyborze rodzaju przymusu bezpośredniego  | str. 330

II.14.3. Ograniczenia temporalne decyzji o stosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 334

II.15. Nadzór nad wykonaniem przymusu bezpośredniego  | str. 337

II.15.1. Podmiot nadzorujący i treść nadzoru  | str. 337

II.15.2. Nadzór a osobiste wykonywanie zastosowanego przymusu bezpośredniego  | str. 338

II.16. Odnotowywanie w dokumentacji medycznej zastosowania przymusu bezpośredniego, uprzedzenia o możliwości jego zastosowania oraz przyczyny odstąpienia od takiego uprzedzenia  | str. 338

II.16.1. Zakres przedmiotowy obowiązku odnotowania  | str. 338

II.16.2. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku odnotowania  | str. 339

II.16.3. Sposób i czas wykonania obowiązku odnotowania  | str. 339

II.16.4. Wniosek de lege ferenda  | str. 340

II.17. Udzielanie pomocy lekarzowi, pielęgniarce oraz kierującemu akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych przy stosowaniu przymusu bezpośredniego  | str. 341

II.17.1. Zakres podmiotowy obowiązku udzielenia pomocy i jego aktualizacja  | str. 341

II.17.2. Treść obowiązku udzielenia pomocy  | str. 341

II.17.3. Podmiot uprawniony do żądania udzielenia pomocy  | str. 342

II.17.4. Wnioskowy charakter udzielanej pomocy  | str. 345

II.18. Ocena zasadności zastosowania przymusu bezpośredniego  | str. 345

II.18.1. Przedmiot oceny  | str. 345

II.18.2. Kryterium oceny  | str. 346

II.18.3. Przypadki zastosowania przymusu bezpośredniego podlegające ocenie  | str. 348

II.18.4. Podmioty dokonujące oceny  | str. 350

II.18.5. Obowiązek dokonania oceny oraz jego powstanie i wygaśnięcie  | str. 352

II.18.6. Treść oceny  | str. 353

II.18.7. Charakter oceny  | str. 353

II.18.8. Termin dokonania oceny  | str. 355

II.18.9. Tryb postępowania przy dokonywaniu oceny  | str. 357

II.18.10. Odpowiednie stosowanie przepisów do oceny zasadności poddania przymusowemu badaniu psychiatrycznemu  | str. 357

II.18.11. Ocena dokonywana przez inne podmioty  | str. 357

 Art. 18a. [Zasady stosowania przymusu bezpośredniego]  | str. 358

1. Uwagi wprowadzające  | str. 360

I.1. Treść przepisu  | str. 360

I.2. Historia jednostki  | str. 360

I.3. Ratio legis  | str. 360

1. Treść normatywna przepisu  | str. 361

II.1. Zasada dopuszczalności kumulacji rodzajów przymusu bezpośredniego  | str. 361

II.2. Zasada niezbędności (konieczności) i tymczasowości stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 362

II.3. Odebranie przedmiotów niebezpiecznych osobie unieruchomionej albo izolowanej  | str. 364

II.3.1. Obowiązek odebrania przedmiotów  | str. 364

II.3.2. Podmioty zobowiązane do odebrania przedmiotów  | str. 365

II.3.3. Przedmioty podlegające odebraniu  | str. 365

II.3.4. Granice czasowe odebrania przedmiotów  | str. 367

II.4. Kontrola pielęgniarska osoby unieruchomionej albo izolowanej  | str. 368

II.4.1. Uwagi ogólne  | str. 368

II.4.2. Przedmiot kontroli  | str. 368

II.4.3. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku przeprowadzenia kontroli  | str. 369

II.4.4. Podmiot zobowiązany do przeprowadzenia kontroli  | str. 369

II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku przeprowadzenia kontroli  | str. 371

II.4.6. Częstotliwość przeprowadzania kontroli  | str. 373

II.4.7. Czynności podejmowane w ramach przeprowadzania kontroli  | str. 374

II.5. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez lekarza  | str. 375

II.5.1. Uwagi ogólne  | str. 375

II.5.2. Podstawowy czas stosowania unieruchomienia albo izolacji oraz sposób jego wyznaczania i obliczania  | str. 375

II.5.3. Ogólne warunki podjęcia decyzji  | str. 378

II.6. Zastosowanie unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę  | str. 378

II.6.1. Ogólne warunki podjęcia decyzji  | str. 378

II.6.2. Obowiązek zawiadomienia lekarza  | str. 380

II.6.3. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 382

II.7. Obowiązki zawiadomionego lekarza  | str. 383

II.7.1. Obowiązek przeprowadzenia badania  | str. 383

II.7.2. Czas przeprowadzenia badania  | str. 386

II.7.3. Obowiązek zdecydowania co do dalszego stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 387

II.8. Decyzja pielęgniarki o zaprzestaniu stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 390

II.8.1. Zakres przedmiotowy decyzji  | str. 390

II.8.2. Przesłanki podjęcia decyzji  | str. 391

II.8.3. Udokumentowanie decyzji  | str. 393

II.9. Uwagi ogólne dotyczące przedłużenia czasu stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 393

II.9.1. Przypadki objęte przedłużeniem stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 393

II.9.2. Granice czasowe przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 394

II.9.3. Fakultatywność przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 394

II.9.4. Charakter decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 395

II.9.5. Udokumentowanie decyzji o przedłużeniu stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 396

II.9.6. Autonomiczność kompetencji do przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 396

II.9.7. Nadzór nad wykonywaniem przedłużonego stosowania unieruchomienia albo izolacji  | str. 396

II.10. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na dwa pierwsze okresy  | str. 397

II.10.1. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji  | str. 397

II.10.2. Zbieg uprawnień do podjęcia decyzji  | str. 398

II.10.3. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji  | str. 399

II.10.4. Ograniczenia ilościowe i czasowe podjęcia decyzji  | str. 401

II.10.5. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji  | str. 402

II.11. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na trzeci i kolejne okresy  | str. 402

II.11.1. Odmienność procedury  | str. 402

II.11.2. Obowiązek przeprowadzenia badania przed podjęciem decyzji  | str. 405

II.11.3. Ograniczenia czasowe podjęcia decyzji  | str. 406

II.11.4. Wymóg uzyskania opinii lekarza psychiatry przed podjęciem decyzji  | str. 409

II.12. Wymóg uzyskania opinii lekarsko-psychiatrycznej  | str. 409

II.12.1. Charakterystyka wymogu  | str. 409

II.12.2. Zaostrzenie wymogu względem uprzednio obowiązujących przepisów  | str. 411

II.12.3. Zastrzeżenia co do sposobu uregulowania wymogu  | str. 412

II.12.4. Brak obowiązku udokumentowania spełnienia wymogu  | str. 413

II.13. Powiadomienie o długotrwałym stosowaniu unieruchomienia albo izolacji  | str. 414

II.13.1. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia  | str. 414

II.13.2. Przypadki objęte obowiązkiem powiadomienia  | str. 414

II.13.3. Treść obowiązku powiadomienia  | str. 415

II.13.4. Podmiot powiadamiany  | str. 415

II.13.5. Termin wykonania obowiązku powiadomienia  | str. 418

II.13.6. Forma wykonania obowiązku powiadomienia  | str. 418

II.13.7. Podmiot zobowiązany do dokonania powiadomienia  | str. 419

II.13.9. Jednorazowy charakter obowiązku powiadomienia  | str. 419

 Art. 18b. [Stosowanie przymusu bezpośredniego w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej; decyzja o przewiezieniu osoby do szpitala psychiatrycznego]  | str. 420

1. Uwagi wprowadzające  | str. 420

I.1. Treść przepisu  | str. 420

I.2. Historia jednostki  | str. 421

I.3. Ratio legis  | str. 421

1. Treść normatywna przepisu  | str. 421

II.1. Przesłanki przedłużenia stosowania unieruchomienia albo izolacji przez pielęgniarkę  | str. 421

II.2. Granice czasowe stosowania unieruchomienia albo izolacji w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej  | str. 430

II.3. Przedłużenie stosowania unieruchomienia albo izolacji na czas powyżej 8 godzin  | str. 431

II.3.1. Wymóg warunków szpitalnych  | str. 431

II.3.2. Tryb przedłużenia  | str. 432

II.4. Obowiązek powiadomienia przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego  | str. 433

II.4.1. Przypadki objęte obowiązkiem powiadomienia  | str. 433

II.4.2. Treść obowiązku powiadomienia  | str. 437

II.4.3. Podmiot powiadamiany  | str. 438

II.4.4. Powstanie i wygaśnięcie obowiązku powiadomienia  | str. 439

II.4.5. Bezwzględny charakter obowiązku powiadomienia  | str. 439

II.4.6. Podmiot zobowiązany do powiadomienia  | str. 440

II.4.7. Termin wykonania obowiązku powiadomienia  | str. 440

II.4.8. Forma wykonania obowiązku powiadomienia  | str. 441

 Art. 18c. [Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego; przekazanie instrukcji o zakresie i sposobie zastosowania przymusu bezpośredniego]  | str. 441

1. Uwagi wprowadzające  | str. 442

I.1. Treść przepisu  | str. 442

I.2. Historia jednostki  | str. 443

I.3. Ratio legis  | str. 443

1. Treść normatywna przepisu  | str. 443

II.1. Odnotowanie zastosowania przymusu bezpośredniego w dokumentacji medycznej  | str. 443

II.1.1. Uwagi ogólne  | str. 443

II.1.2. Rodzaje dokumentacji medycznej, w której dokonuje się odnotowania  | str. 444

II.1.3. Rodzaje odnotowywanych zdarzeń  | str. 444

II.2. Zamieszczenie informacji o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w rejestrze przypadków jego zastosowania  | str. 445

II.2.1. Zdarzenia podlegające zarejestrowaniu  | str. 445

II.2.2. Prowadzenie rejestru  | str. 446

II.2.3. Informacje o zdarzeniu zamieszczane w rejestrze  | str. 447

II.2.4. Podmiot odpowiedzialny za zamieszczenie informacji w rejestrze  | str. 450

II.2.5. Termin zamieszczenia informacji w rejestrze i forma jego prowadzenia  | str. 451

II.3. Kwalifikacje osób wykonujących przymus bezpośredni  | str. 452

II.3.1. Wymóg odbycia instruktażu  | str. 452

II.3.2. Sposób przeprowadzenia instruktażu  | str. 452

II.3.3. Przedmiot instruktażu  | str. 452

II.3.4. Jednorazowy charakter obowiązku odbycia instruktażu  | str. 453

II.3.5. Uwaga końcowa  | str. 454

II.4. Przekazanie instrukcji w zakresie okoliczności, zasad i sposobu stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 455

II.4.1. Ogólna charakterystyka obowiązku przekazania instrukcji  | str. 455

II.4.2. Podmioty odpowiedzialne za przekazanie instrukcji  | str. 456

II.4.3. Brak wymogu weryfikacji przyswojenia przekazanych instrukcji  | str. 457

II.4.4. Sposób przekazania instrukcji  | str. 457

 Art. 18d. [Umieszczenie osoby unieruchomionej w odpowiednim pomieszczeniu]  | str. 459

1. Uwagi wprowadzające  | str. 459

I.1. Treść przepisu  | str. 459

I.2. Historia jednostki  | str. 459

I.3. Ratio legis  | str. 460

1. Treść normatywna przepisu  | str. 460

II.1. Nakaz umieszczenia osoby unieruchomionej w pomieszczeniu jednoosobowym  | str. 460

II.2. Wyjątki od nakazu umieszczenia osoby unieruchomionej w pomieszczeniu jednoosobowym  | str. 462

II.2.1. Uwagi ogólne  | str. 462

II.2.2. Przesłanki umieszczenia w pomieszczeniu niejednoosobowym  | str. 464

 Art. 18e. [Pomieszczenia przeznaczone do izolacji]  | str. 470

1. Uwagi wprowadzające  | str. 471

I.1. Treść przepisu  | str. 471

I.2. Historia jednostki  | str. 471

I.3. Ratio legis  | str. 472

1. Treść normatywna przepisu  | str. 472

II.1. Urządzenie pomieszczenia przeznaczonego do stosowania izolacji  | str. 472

II.1.1. Uwagi ogólne  | str. 472

II.1.2. Bezwzględny charakter wymogów co do urządzenia pomieszczenia  | str. 473

II.1.3. Wymogi określone w art. 3 pkt 6 lit. d u.o.z.p.  | str. 473

II.1.4. Urządzenie pomieszczenia w sposób zabezpieczający przed uszkodzeniem ciała  | str. 474

II.1.5. Urządzenie pomieszczenia w sposób odpowiadający wymogom pokoi łóżkowych  | str. 475

II.2. Wyposażenie w instalację monitoringu  | str. 478

II.2.1. Obowiązek wyposażenia w instalację  | str. 478

II.2.2. Wymogi co do instalacji  | str. 479

II.2.3. Szczególny charakter regulacji ustanawiającej obowiązek wyposażenia w instalację  | str. 480

II.2.4. Wymóg poinformowania o wyposażeniu w instalację  | str. 480

II.2.5. Obowiązek wyposażenia w instalację a kontrola z art. 43 u.o.z.p.  | str. 481

II.3. Ograniczenia w zakresie monitorowania obrazu  | str. 481

II.4. Ograniczenia w zakresie monitorowania dźwięku  | str. 483

II.4.1. Uwagi ogólne  | str. 483

II.4.2. Informacje objęte tajemnicą spowiedzi  | str. 483

II.4.3. Informacje objęte tajemnicą prawnie chronioną  | str. 485

II.4.4. Uwaga końcowa  | str. 488

II.5. Przetwarzanie danych utrwalonych za pomocą urządzeń monitorujących  | str. 488

II.5.1. Uwagi ogólne  | str. 488

II.5.2. Dane objęte przetwarzaniem  | str. 489

II.5.3. Pojęcie przetwarzania danych  | str. 490

II.5.4. Wymóg posiadania upoważnienia  | str. 490

II.5.5. Forma upoważnienia  | str. 491

II.5.6. Rodzaje upoważnienia  | str. 492

II.5.7. Zakres przedmiotowy i podmiotowy upoważnienia  | str. 492

II.5.8. Obowiązek zachowania w tajemnicy przetwarzanych danych  | str. 493

II.5.9. Upoważnienie do przetwarzania danych wynikające z przepisów szczególnych  | str. 493

II.6. Przechowywanie, usuwanie i niszczenie zapisu monitoringu  | str. 493

II.6.1. Uwagi ogólne  | str. 493

II.6.2. Obowiązek przechowywania zapisu  | str. 494

II.6.3. Obowiązek unicestwienia zapisu  | str. 497

 Art. 18f. [Delegacja ustawowa]  | str. 500

1. Uwagi wprowadzające  | str. 500

I.1. Treść przepisu  | str. 500

I.2. Historia jednostki  | str. 501

I.3. Ratio legis  | str. 501

1. Treść normatywna przepisu  | str. 501

II.1. Ogólne zasady wydawania rozporządzeń  | str. 501

II.1.1. Wymogi konstytucyjne stawiane przepisom upoważniającym  | str. 501

II.1.2. Inne uwarunkowania konstytucyjne wydawania rozporządzeń  | str. 502

II.2. Podmiot uprawniony do wydania rozporządzenia  | str. 503

II.3. Charakter upoważnienia do wydania rozporządzenia  | str. 505

II.3.1. Obowiązek wydania rozporządzenia  | str. 505

II.3.2. Niezbędność wydania rozporządzenia dla funkcjonowania ustawy  | str. 505

II.4. Zakres spraw przekazanych do uregulowania  | str. 505

II.5. Wytyczne co do treści rozporządzenia  | str. 508

II.5.1. Potrzeba ochrony praw i godności osoby, wobec której stosowany jest przymus bezpośredni  | str. 508

II.5.2. Potrzeba skutecznej oceny zasadności stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 509

II.6. Treść rozporządzenia  | str. 510

II.6.1. Uwagi ogólne  | str. 510

II.6.2. Określenie przedmiotu normowania  | str. 511

II.6.3. Określenie rodzaju oraz treści dokumentu, w którym odnotowuje się zastosowanie przymusu bezpośredniego  | str. 511

II.6.4. Określenie karty zastosowania przymusu bezpośredniego  | str. 515

II.6.5. Określenie sposobu przeprowadzania oceny stanu fizycznego  | str. 523

II.6.6. Określenie sposobu dokonywania i treści oceny zastosowania przymusu bezpośredniego  | str. 532

II.6.7. Określenie statusu karty zastosowania przymusu bezpośredniego oraz oceny stanu fizycznego osoby  | str. 537

II.6.8. Przepis intertemporalny  | str. 537

II.6.9. Przepis o wejściu w życie  | str. 538

 Art. 19. [Badanie na zlecenie organu postępowania]  | str. 539

1. Uwagi wprowadzające  | str. 539

I.1. Treść przepisu  | str. 539

I.2. Uwagi systemowe  | str. 540

I.3. Historia jednostki  | str. 540

I.4. Ratio legis  | str. 540

1. Treść normatywna przepisu  | str. 540

III. Uwagi legislacyjne  | str. 541

 Art. 20. [Osoby ubezwłasnowolnione częściowo]  | str. 542

1. Uwagi wprowadzające  | str. 542

I.1. Uwagi systemowe  | str. 542

I.2. Historia jednostki  | str. 542

1. Treść normatywna przepisu  | str. 542

II.1. Rola kuratora osoby ubezwłasnowolnionej częściowo  | str. 542

II.2. Kurator a prawo pacjenta do depozytu  | str. 543

Rozdział 3

Postępowanie lecznicze  | str. 544

Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego  | str. 544

 Art. 21. [Przymusowe badanie psychiatryczne]  | str. 544

1. Uwagi wprowadzające  | str. 545

I.1. Treść przepisu  | str. 545

I.2. Uwagi systemowe  | str. 545

I.3. Historia jednostki  | str. 545

I.4. Ratio legis  | str. 546

1. Treść normatywna art. 21 ust. 1  | str. 546

III. Treść normatywna art. 21 ust. 2  | str. 550

1. Treść normatywna art. 21 ust. 3  | str. 551
2. Treść normatywna art. 21 ust. 4  | str. 551
3. Doktryna paternalizmu  | str. 552

 Art. 22. [Obowiązek uzyskania zgody na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego]  | str. 553

1. Uwagi wprowadzające  | str. 555

I.1. Treść przepisu  | str. 555

I.2. Historia jednostki  | str. 555

1. Treść normatywna art. 22 ust. 1  | str. 556

II.1. Podstawowe warunki przyjęcia osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego  | str. 556

II.2. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego  | str. 557

II.3. Pisemna zgoda na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby z zaburzeniami psychicznymi  | str. 558

II.4. Brak pisemnej zgody na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby z zaburzeniami psychicznymi  | str. 559

II.5. Obowiązek zbadania osoby z zaburzeniami psychicznymi przed przyjęciem do szpitala psychiatrycznego  | str. 560

II.6. Potwierdzenie przez pacjenta uzyskania informacji związanych z pobytem w szpitalu psychiatrycznym  | str. 561

III. Treść normatywna art. 22 ust. 1a  | str. 561

1. Treść normatywna art. 22 ust. 2  | str. 561

IV.1. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 561

IV.2. Postępowanie sądowe w sprawie o udzielenie zgody na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego  | str. 562

1. Treść normatywna art. 22 ust. 2a i 2b  | str. 563
2. Treść normatywna art. 22 ust. 2c  | str. 564

VII. Treść normatywna art. 22 ust. 3  | str. 565

VIII. Treść normatywna art. 22 ust. 4  | str. 566

1. Treść normatywna art. 22 ust. 5  | str. 566
2. Treść normatywna art. 22 ust. 6  | str. 567

 Art. 23. [Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta]  | str. 567

1. Treść przepisu  | str. 568
2. Historia jednostki  | str. 569

III. Ratio legis  | str. 569

1. Treść normatywna art. 23  | str. 570

IV.1. Treść normatywna art. 23 ust. 1  | str. 570

IV.1.1. Osoba chora psychicznie  | str. 570

IV.1.2. „Możliwość” przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 573

IV.1.3. Brak zgody wymaganej w art. 22 u.o.z.p.  | str. 573

IV.1.4. Bezpośrednie zagrożenie własnego życia albo życia lub zdrowia innych osób. Zachowanie dotychczasowe  | str. 576

IV.1.5. Związek przyczynowy pomiędzy chorobą psychiczną a bezpośrednim zagrożeniem  | str. 579

IV.2. Treść normatywna art. 23 ust. 2  | str. 580

IV.3. Treść normatywna art. 23 ust. 3  | str. 582

IV.4. Treść normatywna art. 23 ust. 4  | str. 583

IV.5. Treść normatywna art. 23 ust. 5  | str. 585

1. Stosowanie i cel komentowanej regulacji  | str. 586
2. Przyjęcie w trybie nagłym a odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa  | str. 588

VI.1. Odpowiedzialność karna  | str. 588

VI.2. Odpowiedzialność cywilna  | str. 589

VI.3. Odpowiedzialność zawodowa  | str. 590

 Art. 24. [Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta w przypadku bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia]  | str. 590

1. Uwagi wprowadzające  | str. 591

I.1. Treść przepisu  | str. 591

I.2. Uwagi systemowe  | str. 591

I.3. Historia jednostki  | str. 592

I.4. Ratio legis  | str. 592

1. Treść normatywna przepisu  | str. 593

II.1. Uprawnienie do diagnostycznego przyjęcia do szpitala psychiatrycznego bez zgody pacjenta  | str. 593

II.2. Zakres podmiotowy przepisu  | str. 594

II.3. Pojęcie „bez zgody wymaganej w art. 22 u.o.z.p.”  | str. 597

II.4. Pojęcie „bezpośredniego zagrożenia własnego życia albo życia lub zdrowia innych osób”  | str. 597

II.5. Pojęcie „zachowania dotychczasowego”  | str. 598

II.6. Przesłanki uzasadniające diagnostyczne przyjęcie do szpitala psychiatrycznego  | str. 598

III. Pobyt w szpitalu – cel, czas, przebieg, czynności towarzyszące  | str. 598

1. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji o diagnostycznym przyjęciu do szpitala psychiatrycznego  | str. 601

 Art. 25. [Sądowa kontrola nad przymusowym umieszczeniem w szpitalu psychiatrycznym]  | str. 602

1. Uwagi wprowadzające  | str. 602

I.1. Treść przepisu  | str. 602

I.2. Uwagi systemowe  | str. 602

I.3. Historia jednostki  | str. 602

I.4. Ratio legis  | str. 603

1. Treść normatywna art. 25 ust. 1  | str. 604

III. Treść normatywna art. 25 ust. 2  | str. 609

1. Czynności sądu w trybie art. 25  | str. 612
2. Uczestnicy postępowania przed sądem opiekuńczym  | str. 613
3. Wykładnia art. 25  | str. 614

 Art. 26. [Późniejsze wyrażenie zgody na pobyt w szpitalu psychiatrycznym]  | str. 616

1. Uwagi wprowadzające  | str. 617

I.1. Treść przepisu  | str. 617

I.2. Uwagi systemowe  | str. 617

I.3. Historia jednostki  | str. 617

I.4. Ratio legis  | str. 617

1. Treść normatywna art. 26 ust. 1  | str. 618

III. Treść normatywna art. 26 ust. 2  | str. 622

1. Czynności sądu w trybie art. 26  | str. 623
2. Uwagi legislacyjne  | str. 623

 Art. 27. [Zawiadomienie szpitala o postanowieniu w przedmiocie umieszczenia w nim osoby bez jej zgody]  | str. 624

1. Uwagi wprowadzające  | str. 625

I.1. Treść przepisu  | str. 625

I.2. Uwagi systemowe  | str. 625

I.3. Historia jednostki  | str. 625

I.4. Ratio legis  | str. 625

1. Treść normatywna przepisu  | str. 625

II.1. Zawiadomienie szpitala psychiatrycznego przez sąd  | str. 625

II.2. Postanowienie o braku podstaw do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 627

III. Uwagi legislacyjne  | str. 627

 Art. 28. [Cofnięcie zgody na pobyt w szpitalu psychiatrycznym]  | str. 628

1. Uwagi wprowadzające  | str. 628

I.1. Treść przepisu  | str. 628

I.2. Uwagi systemowe  | str. 628

I.3. Historia jednostki  | str. 628

I.4. Ratio legis  | str. 628

1. Treść normatywna przepisu  | str. 629

III. Uwagi legislacyjne  | str. 631

 Art. 29. [Wnioskowy tryb przyjęcia do szpitala psychiatrycznego]  | str. 631

1. Uwagi wprowadzające  | str. 632

I.1. Treść przepisu  | str. 632

I.2. Uwagi systemowe  | str. 632

I.3. Historia jednostki  | str. 632

I.4. Ratio legis  | str. 632

1. Treść normatywna  | str. 633

II.1. Uwagi ogólne  | str. 633

II.2. Przesłanka choroby psychicznej  | str. 633

II.3. Dodatkowe przesłanki  | str. 635

II.4. Właściwość sądu  | str. 636

II.5. Legitymacja czynna  | str. 636

II.6. Legitymacja czynna innych podmiotów  | str. 636

II.7. Kryteria oceny przesłanek  | str. 637

III. Uwagi legislacyjne  | str. 638

 Art. 30. [Dodatkowe wymogi formalne wniosku o przyjęcie do szpitala psychiatrycznego]  | str. 638

1. Uwagi wprowadzające  | str. 639

I.1. Treść przepisu  | str. 639

I.2. Uwagi systemowe  | str. 639

I.3. Historia jednostki  | str. 639

I.4. Ratio legis  | str. 639

1. Treść normatywna przepisu  | str. 640

II.1. Wymogi formalne wniosku  | str. 640

II.2. Obowiązek dołączenia orzeczenia lekarza psychiatry  | str. 640

II.3. Wezwanie do usunięcia braków  | str. 641

II.4. Wszczęcie postępowania pomimo braku orzeczenia lekarza psychiatry  | str. 641

II.5. Wyznaczenie rozprawy  | str. 643

 Art. 30a. [uchylony]  | str. 643

 Art. 30b. [Rejestr osób przyjętych do szpitala]  | str. 643

1. Uwagi wprowadzające  | str. 645

I.1. Treść przepisu  | str. 645

I.2. Historia jednostki  | str. 645

1. Treść normatywna art. 30b  | str. 645

II.1. Obowiązek prowadzenia rejestru osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego  | str. 645

II.2. Układ danych zawartych w rejestrze szpitala psychiatrycznego  | str. 646

II.3. Sposób prowadzenia rejestru w szpitalu psychiatrycznym  | str. 646

II.4. Tajemnica danych zawartych w rejestrze szpitala psychiatrycznego i sposób ich udostępniania  | str. 646

II.5. Obowiązki związane z prowadzeniem rejestru jako dokumentacji zbiorczej szpitala psychiatrycznego  | str. 647

 Art. 31. [Stosowanie do trybu wnioskowego przepisów o postępowaniu z urzędu w przedmiocie przymusowego przyjęcia do szpitala psychiatrycznego]  | str. 647

1. Uwagi wprowadzające  | str. 647

I.1. Treść przepisu  | str. 647

I.2. Uwagi systemowe  | str. 647

I.3. Historia jednostki  | str. 648

I.4. Ratio legis  | str. 648

1. Treść normatywna art. 31  | str. 651

II.1. Przesłanki zmiany trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 651

II.2. Obowiązek zmiany trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 652

II.3. Zakres czasowy zmiany trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 653

II.4. Forma decyzji o zmianie trybu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego  | str. 653

II.5. Właściwość miejscowa sądu  | str. 654

II.6. Sposób zakończenia postępowania prowadzonego w trybie art. 29 u.o.z.p.  | str. 655

 Art. 32. [Stosowanie przymusu bezpośredniego przy przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, na obserwację lub w razie cofnięcia zgody na umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym]  | str. 656

1. Uwagi wprowadzające  | str. 656

I.1. Treść przepisu  | str. 656

1. Treść normatywna art. 32  | str. 656

III. Sposoby zastosowania przymusu bezpośredniego  | str. 657

Postępowanie lecznicze w stosunku do osoby leczonej bez jej zgody  | str. 658

 Art. 33. [Podejmowanie czynności leczniczych wobec osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego bez zgody]  | str. 658

1. Uwagi wprowadzające  | str. 658

I.1. Uwagi systemowe  | str. 658

I.2. Historia jednostki  | str. 658

1. Treść normatywna przepisu  | str. 659

II.1. Niezbędne czynności lecznicze  | str. 659

II.2. Planowane postępowanie lecznicze  | str. 661

II.3. Wykaz świadczeń zdrowotnych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, których udzielenie wymaga zgody  | str. 662

II.4. Wniosek o nakazanie wypisania  | str. 663

 Art. 34. [Stosowanie przymusu bezpośredniego przy dokonywaniu czynności leczniczych]  | str. 663

1. Uwagi wprowadzające  | str. 664

I.1. Treść przepisu  | str. 664

I.2. Uwagi systemowe  | str. 664

I.3. Historia jednostki  | str. 665

I.4. Ratio legis  | str. 665

1. Treść normatywna przepisu  | str. 666

II.1. Uprawnienie do stosowania przymusu bezpośredniego  | str. 666

II.2. Zakres podmiotowy przepisu  | str. 667

II.3. Pojęcie „bez zgody”  | str. 668

II.4. Katalog środków przymusu bezpośredniego  | str. 669

II.5. Przesłanki uzasadniające stosowanie przymusu bezpośredniego  | str. 670

II.6. Samowolne opuszczenie szpitala psychiatrycznego  | str. 671

III. Podmioty uprawnione do podjęcia decyzji o stosowaniu przymusu bezpośredniego na podstawie art. 34 u.o.z.p.  | str. 671

1. Konieczność odnotowania w dokumentacji medycznej faktu zastosowania przymusu bezpośredniego  | str. 672
2. Możliwość stosowania art. 34 u.o.z.p. wobec pacjentów przyjętych na podstawie art. 29 ust. 1 u.o.z.p.  | str. 672
3. Możliwość stosowania art. 34 u.o.z.p. wobec pacjentów przyjętych na podstawie art. 24 ust. 1 u.o.z.p.  | str. 674

Wypisanie ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej tam bez jej zgody  | str. 675

 Art. 35. [Zasady wypisywania ze szpitala psychiatrycznego pacjenta przyjętego bez jego zgody]  | str. 675

1. Uwagi wprowadzające  | str. 675

I.1. Treść przepisu  | str. 675

I.2. Uwagi systemowe  | str. 675

I.3. Ratio legis  | str. 676

1. Treść normatywna przepisu  | str. 676

II.1. Decyzja o wypisaniu ze szpitala  | str. 676

II.2. Zgoda pacjenta na dalszy pobyt w szpitalu psychiatrycznym  | str. 677

II.3. Zawiadomienie sądu opiekuńczego  | str. 677

 Art. 36. [Wniosek o nakazanie wypisania ze szpitala psychiatrycznego]  | str. 677

1. Uwagi wprowadzające  | str. 678

I.1. Uwagi systemowe  | str. 678

I.2. Historia jednostki  | str. 678

1. Treść normatywna przepisu  | str. 678

II.1. Wniosek o nakazanie wypisania  | str. 678

II.2. Krąg osób uprawnionych do złożenia wniosku  | str. 680

II.3. Wniosek do sądu opiekuńczego  | str. 681

 Art. 37. [Wyłączenie stosowania przepisów o postępowaniu leczniczym]  | str. 681

1. Uwagi wprowadzające  | str. 682

I.1. Uwagi systemowe  | str. 682

I.2. Historia jednostki  | str. 682

1. Treść normatywna przepisu  | str. 682

Rozdział 4

Przyjęcie do domu pomocy społecznej  | str. 683

 Art. 38. [Warunki przyjęcia do domu pomocy społecznej]  | str. 683

 Art. 39. [Umieszczenie w domu pomocy społecznej pomimo braku zgody]  | str. 684

1. Uwagi wprowadzające  | str. 684

I.1. Treść przepisu  | str. 684

I.2. Uwagi systemowe  | str. 685

I.3. Historia jednostki  | str. 685

I.4. Ratio legis  | str. 686

I.5. Uwagi legislacyjne.  | str. 686

1. Treść normatywna przepisu  | str. 687

II.1. Jednolitość instytucji domów pomocy społecznej w systemie prawnym  | str. 688

II.1.1. Założenia aksjologiczne instytucji DPS zawarte w ustawie o pomocy społecznej  | str. 691

II.1.2. Zasady interpretacji przepisów ustawy o ochronie zdrowia psychicznego  | str. 692

II.1.3. Możliwość stosowania przepisów art. 38 i 39 u.o.z.p. wobec obywateli innych państw  | str. 693

II.2. Inne instytucje świadczące pomoc osobom niezdolnym do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych niebędące DPS  | str. 693

II.2.1. ZOL  | str. 694

II.2.1.1. Umieszczenie w ZOL na oddziale psychiatrycznym a stosowanie przepisów art. 38 i 39 u.o.z.p.  | str. 695

II.2.1.2. Umieszczenie w ZOL na oddziale ogólnym a stosowanie przepisów art. 38 i 39 u.o.z.p.  | str. 695

II.2.2. Placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku – prowadzone w ramach działalności gospodarczej (art. 67 i n. u.p.s. – rozdział 3 działu II u.p.s.)  | str. 698

II.3. Podstawy prawne przyjęcia do DPS w polskim systemie prawnym a umieszczenie na podstawie art. 38 i 39 u.o.z.p.  | str. 699

II.3.1. Zasady przyjęcia do domu pomocy społecznej uregulowane w ustawie o pomocy społecznej a zasady przyjęcia do DPS na podstawie art. 38 i 39 u.o.z.p.  | str. 700

II.3.1.1. Zbieżność regulacji  | str. 700

II.3.1.2. Różnice w zakresie ww. regulacji  | str. 703

II.3.2. Wzajemny stosunek podstaw przyjęcia do DPS uregulowanych w art. 38 i 39 u.o.z.p. oraz w art. 54 ust. 1 u.p.s.  | str. 704

II.3.3. Ratio legis ustanowienia odrębnych podstaw przyjęcia do DPS w przepisach art. 38 i 39 u.o.z.p. oraz art. 54 ust. 1 u.p.s.  | str. 705

II.3.4. Umieszczenie w DPS jako jednolita instytucja prawna w kontekście podstaw umieszczenia w DPS  | str. 707

II.3.5. Tzw. dobrowolne i przymusowe umieszczenie w DPS  | str. 709

II.3.6. Przepis art. 54 ust. 4 u.p.s. jako ewentualna podstawa prawna umieszczenia w DPS bez zgody  | str. 711

II.3.7. Podstawy przyjęcia do domu pomocy społecznej uregulowane w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi  | str. 714

II.3.8. Małoletni i nieletni  | str. 716

II.3.8.1. Regulacja zawarta w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym  | str. 716

II.3.8.1.1. Możliwość umieszczenia osoby małoletniej w DPS na podstawie uznania, że wskazane w przepisie art. 109 § 2 pkt 5 k.r.o. placówki są tożsame z DPS  | str. 717

II.3.8.1.2. Możliwość umieszczenia osoby małoletniej w DPS na podstawie otwartego katalogu zarządzeń opiekuńczych wydawanych na mocy art. 109 § 2 k.r.o.  | str. 718

II.3.8.2. Regulacja w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich  | str. 719

II.3.8.2.1. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich  | str. 719

II.3.8.2.2. Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich  | str. 721

II.3.9. Wzajemny stosunek podstaw prawnych umieszczenia w DPS  | str. 723

II.3.10. Znaczenie podstawy prawnej umieszczenia w DPS  | str. 724

III. Znaczenie woli (zgody) dla możliwości umieszczenia w DPS  | str. 724

III.1. Znaczenie woli osoby, która miałaby zostać umieszczona w DPS  | str. 725

III.2. Możliwość umieszczenia w DPS osoby z pominięciem jej woli  | str. 726

III.2.1. Regulacja konstytucyjna  | str. 726

III.2.2. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych  | str. 727

III.2.3. Stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka  | str. 727

III.2.4. Regulacja ustawowa  | str. 728

III.2.4.1. Zasada dobrowolności umieszczenia w DPS  | str. 728

III.2.4.2. Wyjątki od zasady dobrowolności umieszczenia w DPS  | str. 729

1. Umieszczenia w DPS a wymogi ustawowe w zakresie woli (zgody)  | str. 730

IV.1. Umieszczenie w DPS za zgodą  | str. 730

IV.1.1. Czyja zgoda na umieszczenie w DPS jest potrzebna  | str. 730

IV.1.2. Realizacja wymogu wyrażenia zgody  | str. 731

IV.1.3. Umieszczenie w DPS za zgodą – konfiguracje proceduralne  | str. 731

IV.1.4. Status przedstawiciela ustawowego  | str. 732

IV.2. Brak wymogu zgody osoby umieszczanej w DPS  | str. 734

IV.2.1. Sytuacje, w których dla umieszczenia w DPS nie jest wymagana zgoda osoby, której dotyczy umieszczenie  | str. 734

IV.2.2. Zasady umieszczenia w DPS osoby, której zgoda na to umieszczenie nie jest wymagana  | str. 735

IV.3. Umieszczenie w DPS z pominięciem woli osoby umieszczanej  | str. 736

IV.4. Umieszczenie w DPS bez zgody