Wstęp
str. 11

Rozdział pierwszy
Ryzyko krajowe eksportera
str. 13

1. Wprowadzenie
str. 13
2. Źródła ryzyka w transakcjach eksportowych
str. 16
3. Rodzaje ryzyka krajowego eksportera
str. 16
3.1. Ryzyko związane z transformacją przedsiębiorstwa oraz możliwością jego bankructwa
str. 16
3.1.1. Postępowanie upadłościowe i jego sens prawny
str. 19
3.1.2. Ryzyko upadłości przedsiębiorstwa - regulacje prawne w Polsce
str. 21
3.2. Ryzyko deficytu kwalifikacji i motywacji
str. 23
3.3. Ryzyko odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy
str. 24
3.4. Ryzyko personalne
str. 26
3.5. Ryzyko rynku krajowego
str. 27
3.6. Ryzyko związane z finansowaniem działalności
str. 28
3.7. Ryzyko cen transferowych (transfer pricing
str. 30
3.8. Zasady ustalania wartości rynkowej usług niematerialnych
str. 32
3.9. Ryzyko siły wyższej
str. 33
3.10. Ryzyko związane z ustaleniem ceny
str. 34

Rozdział drugi
Rodzaje zagranicznego ryzyka eksportera
str. 36

1. Pojęcie i taksonomia ryzyka zagranicznego eksportera
str. 36
1.2. Taksonomia zagranicznego ryzyka
str. 38
1.2.1. Różnorodność kryteriów
str. 38
1.2.2. Systematyka według nośników ryzyka
str. 39
1.2.3. Systematyka według kryterium czasowego
str. 40
1.2.4. Przyczyny i możliwe skutki ryzyka zagranicznego
str. 44
2. Ryzyko kraju - ryzyko polityczne
str. 44
2.1. Ryzyko związane z transferem
str. 46
2.1.1. Niewypłacalność i ryzyko kursowe
str. 47
2.1.2 Ryzyko wprowadzenia zakazu płatniczego i ogłoszenia moratorium
str. 48
2.1.3 Ryzyko konwersji i zakaz dokonywania transferów
str. 48
2.2. Konsekwencje ryzyka wywłaszczenia i ograniczenia w dysponowaniu
str. 49
2.3. Ocena ryzyka na podstawie ratingów
str. 50
3. Zagraniczne ryzyko walutowe
str. 53
3.1. Ryzyko kursu walutowego
str. 53
3.1.1. Czynniki wpływające na ryzyko kursowe
str. 54
3.1.2. Ryzyko przewalutowania
str. 55
3.2. Ryzyko zmiany stopy procentowej
str. 57
3.2.1. Ryzyko stopy procentowej powstające w momencie kalkulowania ceny
str. 58
4. Transgraniczne ryzyko prawne
str. 59
5. Transgraniczne ryzyko wykonania kontraktu
str. 60
5.1. Ryzyko produkcyjne i nieodebrania towaru
str. 61
5.2. Niewykonanie umowy z powodu zaistnienia ryzyka siły wyższej
str. 62
5.3. Ryzyko zmiany ceny i wzrostu kosztów
str. 62
5.4. Ryzyko kredytów zaciągniętych na realizację kontraktu eksportowego
str. 62
5.4.1. Przyznanie kredytu jako warunek sprzedaży
str. 62
5.4.2. Eksport towarów inwestycyjnych
str. 63
6. Ryzyko transportowe
str. 65
6.1. Ryzyko zwłoki w dostawie
str. 65
6.2. Lokalne ryzyko przewozu
str. 66
6.3. Ryzyko utraty towaru
str. 66
6.4. Ryzyko pogorszenia jakości towaru
str. 66

Rozdział trzeci
Metody i sposoby zarządzania ryzykiem
str. 67

1. Określenie procesu zarządzania ryzykiem
str. 67
1.1. Identyfikacja i analiza ryzyka
str. 68
1.2. Formułowanie wariantów
str. 69
2. Eliminowanie i ograniczanie przyczyn ryzyka
str. 70
2.1. Zwiększenie zasobu informacji
str. 70
2.1.1. Pozyskiwanie i przetwarzanie informacji
str. 70
2.1.2. Opracowywanie prognoz
str. 71
2.2. Skutki asymetrii informacji
str. 71
2.3. Parametry określające wielkość firmy
str. 73
2.4. Informacje potwierdzające wykonanie kontraktu
str. 74
3. Przeciwdziałanie ryzyku
str. 75
3.1. Ponoszenie ryzyka oraz własne pokrycie ryzyka
str. 75
3.1.1. Wkalkulowanie ryzyka w cenę
str. 75
3.1.2. Zapobieganie ryzyku przez tworzenie rezerwy
str. 76
3.2. Przeniesienie ryzyka
str. 78
3.2.1. Przeniesienie ryzyka poprzez umowy
str. 78
3.2.2. Przeniesienie ryzyka przez ubezpieczenie
str. 78
3.3. Kompensacja ryzyka
str. 79
4. Zarządzanie ryzykiem w małych i średnich firmach
str. 80

Rozdział czwarty
Zarządzanie ryzykiem krajowym eksportera
str. 83

1. Wprowadzenie
str. 83
2. Opanowanie ryzyka związanego z transformacją przedsiębiorstwa
str. 83
3. Zarządzanie ryzykiem deficytu kwalifikacji i motywacji
str. 84
4. Zarządzanie ryzykiem odpowiedzialności eksportera
str. 85
5. Opcje opanowania ryzyka personalnego
str. 86
6. Zarządzanie ryzykiem rynku
str. 88
7. Zarządzanie ryzykiem finansowym przedsiębiorstwa
str. 89
8. Zarządzanie ryzykiem ceny
str. 91

Rozdział piąty
Zarządzanie ryzykiem zagranicznym
str. 94

1. Wprowadzenie
str. 94
2. Ryzyko polityczne, czyli ryzyko kraju
str. 94
2.1. Eliminowanie ryzyka kraju przez akredytywę dokumentową
str. 94
3. Metody zabezpieczenia się przed ryzykiem kursu walutowego
str. 95
4. Klauzule dotyczące waluty
str. 96
5. Zabezpieczenie za pomocą instrumentów pochodnych
str. 96
6. Zarządzanie ryzykiem prawnym kontraktu
str. 98
6.1. Kontrakt w handlu międzynarodowym
str. 98
6.2. Rating i ocena partnera handlowego
str. 99
6.3. Ograniczenie ryzyka prawnego przez prawidłowe formułowanie klauzul kontraktu
str. 100
6.3.1. Klauzula arbitrażowa
str. 100
6.4. Prawo własności do wyeksportowanego towaru
str. 103
6.5. Ogólne warunki sprzedaży i dostawy
str. 104
6.6. Klauzula cenowa
str. 105
6.7. Warunki płatności za towary lub usługi
str. 107
7. Zarządzanie ryzykiem transportowym
str. 108
7.1. Wybór właściwego środka transportu
str. 108
7.2. Ubezpieczenie transportowe
str. 110
7.3. Korzystanie z uregulowań Incoterms 2000
str. 111
8. Ryzyko siły wyższej
str. 113

Rozdział szósty
Sposoby rozliczeń międzybankowych
str. 114

1. Wprowadzenie
str. 114
2. Rachunki NOSTRO i LORO
str. 115
3. Forma przesyłania dyspozycji płatniczych między bankami
str. 115
3.1. SWIFT
str. 116
4. Liberalizacja prawa dewizowego w zakresie rozliczeń handlu zagranicznego
str. 117

Rozdział siódmy
Bankowe formy rozliczeń importowych
str. 126

1. Nieuwarunkowane i uwarunkowane formy rozliczeń
str. 126
2. Rozliczenie transakcji importowej
str. 127
2.1. Importowe polecenie wypłaty (przelew zagraniczny)
str. 127
2.1.1. Elementy zlecenia importera dla banku
str. 131
2.1.2. Zasady, na jakich bank realizuje przelewy zagraniczne
str. 136
2.1.3. Rozliczenie kwoty polecenia wypłaty przez bank eksportera
str. 141
2.2. Czek bankierski
str. 142
2.2.1. Definicja czeku i strony występujące na czeku
str. 142
2.2.2. Forma czeku
str. 142
2.2.3. Klauzule czekowe
str. 143
2.2.4. Termin ważności czeku
str. 144
2.2.5. Protest czeku
str. 145
2.2.6. Indos
str. 145
2.2.7. Elementy zlecenia importera dla banku
str. 147
2.2.8. Rozliczenie kwoty czeku przez bank eksportera
str. 150
2.3. Inkaso dokumentowe importowe
str. 150
2.3.1. Definicja inkasa dokumentowego i strony występujące w transakcji inkasowej
str. 150
2.3.2. Jednolite Zasady Dotyczące Inkasa
str. 151
2.3.3. Rodzaje inkasa dokumentowego
str. 151
2.3.4. Weksel
str. 153
2.3.5. Zlecenie inkasowe banku eksportera
str. 154
2.3.6. Elementy zlecenia zapłaty za inkaso obce
str. 155
2.4. Akredytywa dokumentowa importowa
str. 157
2.4.1. Definicja akredytywy dokumentowej i strony występujące w akredytywie dokumentowej
str. 157
2.4.2. Jednolite Zwyczaje i Praktyka Dotycząca Akredytyw Dokumentowych
str. 160
2.4.3. Rodzaje akredytywy dokumentowej
str. 162
2.4.4. Elementy zlecenia importera dla banku
str. 170
2.4.5. Zasady ogólne dotyczące akredytywy dokumentowej
str. 186
2.4.6. Zmiany i uzupełnienia warunków akredytywy importowej
str. 188
2.4.7. Realizacja akredytywy importowej
str. 189
2.4.8. Zakończenie akredytywy importowej
str. 193

Rozdział ósmy
Bankowe formy rozliczeń eksportowych
str. 195

1. Rozliczenie transakcji eksportowej
str. 195
1.1. Polecenie wypłaty eksportowej
str. 195
1.1.1. Elementy eksportowego polecenia wypłaty
str. 195
1.1.2. Rozliczenie przekazu eksportowego
str. 197
1.1.3. Prowizje i koszty bankowe
str. 202
1.2. Czek bankierski
str. 202
1.2.1. Skup czeków
str. 203
1.2.2. Inkaso czeków
str. 206
1.3. Inkaso dokumentowe eksportowe
str. 209
1.3.1. Elementy zlecenia inkasowego
str. 210
1.3.2. Warunki, na jakich bank realizuje inkaso dokumentowe
str. 212
1.3.3. Rozliczenie zainkasowanej kwoty na rzecz eksportera
str. 213
1.3.4. Odmowa zapłaty za inkaso dokumentowe
str. 213
1.4. Eksportowa akredytywa dokumentowa
str. 215
1.4.1. Elementy akredytywy eksportowej
str. 216
1.4.2. Awizowanie akredytywy beneficjentowi
str. 226
1.4.3. Zmiana warunków akredytywy eksportowej
str. 230
1.4.4. Realizacja akredytywy eksportowej
str. 231
1.4.5. Akredytywa przenośna
str. 238
1.4.6. Akredytywa rewolwingowa, czyli odnawialna
str. 242
1.4.7. Akredytywa z czerwoną klauzulą, czyli zaliczkowa
str. 243
1.4.8. Zakończenie akredytywy
str. 243

Rozdział dziewiąty
Bankowe formy zabezpieczenia płatności w obrocie międzynarodowym
str. 245

1. Wprowadzenie
str. 245
2. Bankowe formy zabezpieczenia zapłaty za import
str. 246
2.1. Gwarancja płatnicza
str. 247
2.1.1. Gwarancja zapłaty za dostawę towarów
str. 248
2.1.2. Gwarancja spłaty kredytu kupieckiego
str. 249
2.1.3. Gwarancja spłaty rat leasingowych
str. 249
2.1.4. Gwarancja wykupu weksli
str. 249
3. Regwarancja
str. 250
4. Akredytywa stand-by
str. 250
4.1. Elementy zlecenia wystawienia gwarancji/regwarancji/akredytywy stand-by
str. 251
4.2. Wystawienie przez bank gwarancji własnej/regwarancji
str. 252
4.3. Zmiana warunków gwarancji własnej/regwarancji
str. 254
4.4. Roszczenie z gwarancji własnej/regwarancji
str. 254
4.5. Wygaśnięcie zobowiązania gwarancyjnego/regwarancyjnego
str. 255
5. Poręczenie wekslowe, czyli awal
str. 256
5.1. Elementy zlecenia importera na udzielenie poręczenia wekslowego
str. 256
5.2. Udzielenie awalu na wekslu
str. 257
5.3. Zapłata awalizowanego weksla
str. 258
6. Bankowe formy zabezpieczenia zapłaty na rzecz eksportera
str. 258
6.1. Gwarancja zapłaty za dostarczony towar/akredytywa stand-by
str. 259
6.1.1. Awizacja gwarancji obcej/akredytywy stand-by
str. 259
6.1.2. Zmiany warunków gwarancji obcej/akredytywy stand-by
str. 260
6.1.3. Roszczenie z gwarancji obcej
str. 260
6.1.4. Wygaśnięcie gwarancji/akredytywy stand-by
str. 261
6.2. Poręczenie wekslowe, czyli awal obcy
str. 261
7. Gwarancje kontraktowe na rzecz importera
str. 263
7.1. Gwarancja przetargowa
str. 263
7.2. Gwarancja dobrego wykonania kontraktu
str. 263
7.3. Gwarancja zwrotu zaliczki
str. 264

Rozdział dziesiąty
Inne formy zabezpieczenia płatności eksportowych
str. 265

1. Wprowadzenie
str. 265
2. Ryzyko nierynkowe
str. 266
2.1. Ryzyko handlowe
str. 267
2.2. Ryzyko polityczne
str. 268
3. Rodzaje ubezpieczeń eksportowych
str. 270
3.1. Ubezpieczenie krótkoterminowych należności eksportowych - na podstawie realizowanych obrotów
str. 270
3.2. Ubezpieczenie krótkoterminowych należności eksportowych - na podstawie salda niezapłaconych należności
str. 271
3.3. Ubezpieczenie krótkoterminowych należności eksportowych - od ryzyka nierynkowego - ryzyko kredytu
str. 272
3.4. Ubezpieczenie kontraktów eksportowych od ryzyka nierynkowego - ryzyko produkcji
str. 272
3.5. Ubezpieczenie kredytu dostawcy
str. 273

Rozdział jedenasty
Bankowe formy zabezpieczania ryzyk kontraktowych w obrocie międzynarodowym
str. 274

1. Wprowadzenie
str. 274
2. Gwarancja przetargowa
str. 274
3. Gwarancja dobrego wykonania kontraktu
str. 275
4. Gwarancja zwrotu zaliczki
str. 276

Rozdział dwunasty
Transakcje zabezpieczające ryzyko kursowe w rozliczeniach międzynarodowych
str. 277

1. Wprowadzenie
str. 277
2. Transakcje terminowe forward
str. 279
3. Opcje walutowe
str. 283
4. Swap walutowy
str. 286
5. Korytarz walutowy
str. 287
6. Ubezpieczenie strat finansowych z tytułu ryzyka kursowego
str. 288

Załączniki
str. 291

Bibliografia
str. 343