Rzecznik praw konsumenta — gdzie szukać darmowej porady? W jakich sprawach pomaga rzecznik?

Rzecznik praw konsumenta działa jako mediator między konsumentem a przedsiębiorcą. Istnieje wiele przypadków, w których rzecznik może pomóc. Najczęściej jednak kontaktują się z nim klienci, którzy mają problemy z zakupami dokonanymi przez internet lub którym odmówiono przyjęcia reklamacji. W tym artykule dowiesz się, kiedy jeszcze warto się z nim skontaktować i w jakiej sprawie może pomóc.

Na skróty

Czym zajmuje się rzecznik praw konsumenta?

Działalność rzecznika opiera się na ustawie z dnia 30 maja 2014 r. (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 287 z późn. zm.). Uchwalona przez Sejm ustawa o prawach konsumenta normuje kwestie prawne związane z prawami konsumenta i obowiązkami przedsiębiorcy wobec konsumenta.

W ofercie księgarni Profinfo “Ustawa o prawach konsumenta. Komentarz” pod redakcją Dominika Lubasz oraz Moniki Namysłowskiej

Rzecznik praw konsumenta zajmuje się tylko rozpatrywaniem spraw konsumenckich, tj. dotyczących zawierania i wykonywania umów cywilnoprawnych łączących konsumenta z przedsiębiorcą. Do zadań rzecznika należą:

Bezpłatne porady dla konsumentów i informacje prawne w celu ochrony interesów konsumentów.
Wnioskowanie o uchwalenie i zmianę lokalnego ustawodawstwa w celu ochrony interesów konsumentów.
Oddziaływanie na przedsiębiorców w celu ochrony praw i interesów konsumentów.
Współpraca z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, inspektoratami pracy i organizacjami konsumenckimi.
Pozywanie w imieniu konsumentów i uczestniczenie w postępowaniach dotyczących ochrony konsumentów za ich zgodą.

Pod względem organizacyjnym rzecznik konsumentów podlega strukturom administracyjnym powiatów. W miastach na prawach powiatu i powiatach powyżej 100 tys. mieszkańców może działać w formie samodzielnego biura. Znajduje się ono zazwyczaj w każdym urzędzie miasta lub dzielnicy.

Jakie sprawy najczęściej rozpatruje rzecznik praw konsumenta?

Najczęstsze przypadki, w których rzecznik praw konsumentów udziela pomocy, dotyczą sprzedaży towarów w sklepach stacjonarnych (np. odmowa przyjęcia reklamacji lub niejasne warunki gwarancji). Często zgłaszane są również problemy dotyczące sprzedaży na odległość, np. wprowadzające w błąd informacje o przedmiocie sprzedaży podczas rozmowy telefonicznej czy niezrozumiałe umowy. Rzecznik zajmuje się również spornymi usługami związanymi z ubezpieczeniem, opieką zdrowotną, transportem, edukacją, finansami, czy nieruchomościami.

W ostatnich latach konsumenci coraz częściej sygnalizują także agresywne formy reklamy, brak informacji o dodatkowych opłatach, trudności w odstąpieniu od umowy i niesłusznie naliczone kary. Ogólnie rzecz biorąc, rzecznik praw konsumenta interweniuje za każdym razem, gdy brakuje rzetelnych informacji na temat usług.

Jak wygląda postępowanie rzecznika praw konsumenta?

Rzecznik może zwrócić się do przedsiębiorcy o wyjaśnienie, dlaczego nie spełnia on żądań konsumenta, udzielić mu instrukcji lub nakłonić go do zawarcia ugody. W razie potrzeby rzecznik może interweniować, kontaktując się z przedsiębiorcą lub składając skargę do sądu. Jeżeli postępowanie polubowne nie powiedzie się, rzecznik pomaga również w sądzie. W takich sytuacjach do jego zadań należy sporządzanie pozwów oraz wytaczanie powództw w imieniu konsumentów.

Zgodnie z prawem, powiatowy (miejski) rzecznik może wytaczać powództwa w sprawach o ochronę konsumentów na rzecz konsumentów, co nie wymaga ich zgody, oraz może on w każdym czasie wstąpić do postępowania w takich sprawach, ale tylko za zgodą konsumenta.

Gdzie szukać pomocy?

Do rzecznika może zwrócić się każdy, kto uważa, że został poszkodowany jako konsument. Jeżeli okaże się, że sytuacja wymaga pomocy wyspecjalizowanej instytucji, rzecznik powiadomi Cię o tym i skieruje dalej. Informacje dotyczące sposobu rozstrzygania indywidualnych przypadków naruszenia praw konsumentów znajdziesz na stronie internetowej https://www.uokik.gov.pl/sprawy_indywidualne.php.

Bezpłatną pomoc konsumencką można uzyskać również pod numerem infolinii konsumenckiej:

801 440 220 lub 22 290 89 16 od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-18-00, lub

wysyłając maila pod adres: porady@dlakonsumentów.pl

Infolinia udziela bezpłatnych porad w prostych sprawach, które nie wymagają analizy dokumentów. Adresu e-mail można również używać do załatwiania nieskomplikowanych kwestii wymagających jednak przejrzenia dokumentów.

Porady ekspertów można również uzyskać pod następującymi numerami telefonów:

Ubezpieczenia i finanse — Rzecznik Finansowy, tel. 22 333 73 26-27 lub 508 810 370
Telekomunikacja — Centrum Informacji Konsumenckiej przy UKE, tel. 22 330 40 00
Energia i paliwa — Punkt Informacyjny dla Odbiorców Energii i Paliw Gazowych, tel. 22 244 26 36
Podróże lotnicze — Komisja Ochrony Praw Pasażerów przy ULC, tel. 22 520 72 00 lub 222 692 600
Podróże kolejowe — Urząd Transportu Kolejowego, tel. 22 460 40 80
Zakupy w UE, Norwegii i Islandii — Europejskie Centrum Konsumenckie, tel. 22 5560 600

Aby uzyskać dane kontaktowe rzecznika konsumentów w Twojej okolicy, możesz również skorzystać z wyszukiwarki ośrodków doradztwa dla konsumentów pod tym adresem: https://www.uokik.gov.pl/pomoc.php Jeśli wybierzesz pytanie, którego dotyczy Twój problem, a następnie województwo i miasto zamieszkania, otrzymasz adres rzecznika praw konsumenta i innych organów zajmujących się pomocą konsumentom w najbliższym Ci regionie.

Miejski Rzecznik Konsumentów w miastach wojewódzkich:

Białystok, ul. Słonimska 1, 15-950 Białystok, tel. 85 879 7979
Bydgoszcz, ul. Niedźwiedzia 4, 85-102 Bydgoszcz, tel. 52 585 84 28
Gdańsk, ul. Wały Jagiellońskie 1, 80-853 Gdańsk, tel. 58 323 70 11
Gorzów Wielkopolski, ul. W. Łokietka 22, 66-400 Gorzów Wielkopolski, tel. 95 735 57 47
Katowice, ul. Warszawska 4, 40-035 Katowice, tel. 32 259 38 46
Kielce, ul. Szymanowskiego 6, 25-361 Kielce, tel. 41 367 65 92
Kraków, al. Powstania Warszawskiego 10, 31-542 Kraków tel. 12 616 93 60
Lublin, ul. Spokojna 2, 20-400 Lublin, tel. 81 466 16 00
Łódź, Piotrkowska 113, 90-430 Łódź, tel. 42 638 46 56
Olsztyn, pl. Jana Pawła II 1/103, 10-101 Olsztyn, tel. 89 522 28 01
Opole, ul. Piastowska 17, 45-015 Opole, tel. 77 443 87 35
Poznań, ul. Karola Libelta 16, 61-706 Poznań, tel. 61 878 58 70
Rzeszów, ul. Baldachówka 8/9, 35-061 Rzeszów, tel. 17 788 99 00
Szczecin, Pl. Armii Krajowej 1, 70-455 Szczecin, tel. 91 424 51 35
Warszawa, ul. Canaletta 2, 00-099 Warszawa, tel. 22 443 34 44
Wrocław, ul. Gabrieli Zapolskiej 4, 50-032 Wrocław, tel. 71 777 75 59