Prawo celne 2021/2022 – nowelizacja ustawy
Nowelizacja prawa celnego jest niezwykle istotna szczególnie z punktu widzenia przedsiębiorców, w tym przede wszystkim importerów oraz pośredników w międzynarodowej wymianie handlowej. Podstawowym celem nowelizacji ustawy Prawo celne jest usprawnienie wydawania decyzji w zakresie należności celnych i podatkowych oraz opłat paliwowej i emisyjnej, które są należne z tytułu importu towarów.
Ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo celne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 Poz. 802) weszła w życie z dniem 1 czerwca 2021 r., z wyjątkiem przepisów:
- art. 13 (dotyczących zmian w ustawie o doręczeniach elektronicznych), który wszedł w życie 1 lipca 2021 r.
- art. 12 (dotyczącym zmian w ustawie o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej), który wszedł w życie 1 stycznia 2022 r.
Przedsiębiorcy dokonujący zakupów towarów poza granicami RP muszą je prawidłowo rozliczyć oraz pamiętać o swoich obowiązkach celnych. Od czerwca 2021 roku podatnicy importujący produkty zza granicy mają możliwość skorzystania ze znacznych uproszczeń w rozliczaniu. Obowiązuje ich jednolita procedura celna i VAT, co pociąga za sobą znacznie mniej formalności związanych z importem.
Jednolita procedura celna
W przypadku importu towarów prowadzone jest teraz wyłącznie jedno postępowanie dla określenia należności celnych, podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego, opłaty paliwowej oraz opłaty emisyjnej (o ile będą one należne). W konsekwencji tego postępowania wydana zostanie tylko jedna decyzja dla wszystkich tych należności i opłat, którą można zaskarżyć w ramach jednego odwołania.
„Art. 73d. 1. Naczelnik urzędu celno-skarbowego prowadzi jedno postępowanie w sprawie należności celnych przywozowych, podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego, a także opłaty paliwowej i opłaty emisyjnej, z tytułu importu towarów.”
Jednolita procedura celna i VAT w dużym stopniu ograniczy koszty po stronie podmiotów dokonujących importu towarów oraz izb administracji skarbowej, a także ułatwi i usprawni działalność importową, wpływając na efektywniejszą i szybszą obsługę celną.
Wprowadzenie jednolitej procedury celne wymagało, oprócz nowelizacji ustawy Prawo celne, dokonania zmian w ustawie o podatku od towarów i usług, w ustawie o podatku akcyzowym, w ustawie o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (w zakresie opłaty paliwowej), w ustawie Prawo ochrony środowiska (w zakresie opłaty emisyjnej) oraz w Ordynacji podatkowej.
Zmiany w podatku VAT
Ustawodawca dokonał zmian w ustawie o podatku VAT. W przypadku importu wysokość podatku od towarów i usług uzależniona jest od wartości celnej zgłoszonej w deklaracji. W zgłoszeniu celnym podatnicy zgłaszają wysokość należnego cła i podatków, czyli VAT i akcyzy (jeżeli towary są wyrobami akcyzowymi) oraz innych należnych opłat.
Podstawą opodatkowania z tytułu importu towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary objęte podatkiem akcyzowym, wówczas podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło oraz podatek akcyzowy (art. 30b ust. 1 ustawy o VAT). Organ celny po przyjęciu zgłoszenia dokonuje jego weryfikacji.
„Art. 30b ust. 1. Podstawą opodatkowania z tytułu importu towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy.”
W ustawie o VAT zmieniono regulacje dotyczące wydania decyzji w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zgłoszeniu celnym, wniosku o wydanie decyzji określającej ustalenia właściwości w sprawach odpowiedzialności osób trzecich za podatek należny z tytułu importu.
Opłata paliwowa i emisyjna
Nowelizacja ustawy Prawo celne wprowadza zmiany dostosowujące przepisy regulujące opłatę paliwową do przepisów ustawy o podatku akcyzowym oraz możliwość ubiegania się o zwrot opłaty paliwowej. W myśl nowych przepisów będzie ona zwracana w przypadkach i na zasadach przewidzianych dla zwrotu podatku akcyzowego na wniosek podmiotu uprawnionego do takiego zwrotu.
Naczelnik urzędu celno-skarbowego stanie się organem właściwym do przyjmowania informacji o opłacie emisyjnej w przypadku importu paliw silnikowych (obecnie informacje te składane są do naczelnika urzędu skarbowego).
Pozostałe najważniejsze zmiany w ramach nowelizacji ustawy Prawo celne to:
- wprowadzenie możliwości opatrywania dokumentów w postaci elektronicznej, innych niż decyzje, zaawansowaną pieczęcią elektroniczną organu celnego
- wyznaczenie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w miejsce ministra właściwego do spraw finansów publicznych do prowadzenia wykazu gwarantów uprawnionych do udzielania gwarancji składanych jako zabezpieczenie pokrycia kwot wynikających z długów celnych
- odstąpienie od wydawania decyzji w sprawie wpisu do wykazu gwarantów (wpis do wykazu będzie decyzją Szefa Krajowej Administracji Skarbowej)
- odstąpienie od wydawania decyzji w sprawie wpisu na listę agentów celnych (wpis na listę będzie decyzją Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie)
- wyznaczenie organu celnego właściwego do orzekania w sprawach odpowiedzialności osoby trzeciej z tytułu długu celnego oraz odsetek