Pracownicze Plany Kapitałowe 2020. Wszystko, co powinieneś wiedzieć o PPK w rozpoczynającym się roku
Pracownicze Planu Kapitałowe, jako rozwiązanie stosunkowo nowe, wśród wielu może wzbudzać zrozumiałą niepewność i obawy o konsekwencje ich wprowadzenia. Czy słusznie? Z czym tak naprawdę wiąże się uczestnictwo w PPK? W jaki sposób system ten będzie wprowadzany w 2020 roku? Kogo obejmie, a kto będzie mógł z niego zrezygnować?
Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe? Najważniejsze informacje o PPK
Zgodnie z informacją dostępną na oficjalniej stronie tego programu: Pracownicze Plany Kapitałowe są powszechnym, dobrowolnym i w pełni prywatnym systemem stworzonym w celu gromadzenia oszczędności długoterminowych przez pracowników. Co to oznacza? Mniej więcej tyle, iż każda osoba będąca płatnikiem składek ZUS – bez względu na formę jej zatrudnienia – ma prawo do podjęcia w pełni samodzielnej decyzji o uczestnictwie w PPK w celu zwiększenia swego finansowego bezpieczeństwa. Wpłaty na rzecz Pracowniczych Planów Kapitałowych ponoszą trzy zaangażowane w tworzenie tego systemu strony:
- Państwo
- Pracodawcy
- Pracownicy.
Wypłata nagromadzonego w PPK kapitału domyślnie możliwa będzie od momentu, w którym pracownik biorący udział w systemie osiągnie 60 rok życia. Możliwe będzie jednak również wcześniejsze wycofanie zgromadzonego w ten sposób kapitału. Taka wcześniejsza wypłata będzie jednak wiązać się z konkretnymi kosztami, na które składają się:
- podatek od zysków kapitałowych,
- utrata środków przekazanych przez państwo,
- utrata części środków przekazanych przez pracodawcę.
Wcześniejsza wypłata kapitału zgromadzonego w PPK bez poniesienia powyższych kosztów możliwa będzie wyłącznie w ściśle określonych okolicznościach.
Dołączenie do systemu Pracowniczych Planów Kapitałowych nie wymaga żadnych dodatkowych działań. Wszyscy objęci nimi pracownicy będą automatycznie dołączani do systemu zgodnie z ustalonym terminarzem. Jak przedstawia się ów terminarz?
Jak wygląda terminarz przystępowania do PPK? Najważniejsze terminy w 2020 roku
Ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę w dniu 19 listopada 2018 roku. Rzeczony akt prawny obowiązywać zaczął od 1 stycznia roku 2019, jednak pierwsi uczestnicy Pracowniczych Planów Kapitałowych zaczęli dołączać do systemu dopiero 1 lipca tego samego roku. W pierwszej kolejności PPK objęły pracowników największych firm, zatrudniających powyżej 250 pracowników. Termin podpisywania umów o zarządzanie PPK w ich przypadku mijał 26 września 2019 roku. 10 października 2019 roku z kolei mijał termin zawarcia umów o prowadzenie PPK, które to umowy zawierane były w imieniu oraz na rzecz objętych systemem pracowników.
Dokładnie 1 stycznie 2020 roku, zgodnie z ustawą o PPK, do systemu dołączeni zostali pracownicy firm zatrudniających od 50 do 249 osób. Jeszcze tego samego roku, z dniem 1 lipca do Pracowniczych Planów Kapitałowych przystąpią także pracownicy firm zatrudniających od 20 do 49 pracowników.
Jakie daty, związane z PPK, będą w 2020 roku najważniejsze?
- Od 1 stycznia do 24 marca 2020 uczestnicy Pracowniczych Planów Kapitałowych (pracodawca wraz z reprezentacją pracowników) muszą wybrać instytucję finansową odpowiedzialną za prowadzenie PPK.
- Od 25 marca do 24 kwietnia 2020 – w przypadku braku porozumienia przy wyborze instytucji finansowej – każdy pracownik będzie musiał indywidualnie wybrać instytucję, która będzie prowadziła jego konto w ramach PPK.
- Czerwiec – lipiec 2020 to ostatni termin, w którym powinny zostać odprowadzone pierwsze wpłaty do wybranej instytucji finansowej.
- 28 września 2020 – ostateczny termin zawarcia umowy o zarządzanie PPK dla pracowników przystępujących do systemu w dniu 1 lipca.
- 12 października 2020 to ostatni dzień na podpisanie umowy o prowadzenie PPK dla pracowników firm zatrudniających od 20 do 49 osób.
- 27 października 2020 to ostatni dzień na podpisanie umowy o zarządzanie PPK.
- 10 listopada 2020 – ostatni dzień na podpisanie umowy o prowadzenie PPK.
Kto zostanie objęty Pracowniczymi Planami Kapitałowymi? Zasady przystępowania do PPK
Ogólne zasady przystępowania do Pracowniczych Planów Kapitałowych zostały już wyżej opisane. Te same zasady w ujęciu szczegółowym przedstawiają się następująco:
Do PPK w sposób automatyczny zapisywani są wszyscy pracownicy, którzy:
- ukończyli 18 lat, ale nie ukończyli jeszcze lat 54;
- wpłacają (poprzez swojego pracodawcę) składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe (z tytułu umowy o pracę lub umowy zlecenie);
- nie złożyli swojemu pracodawcy deklaracji o rezygnacji z wpłat do PPK.
Ostatni punkt wskazuje wyraźnie na to, że z Pracowniczych Planów Kapitałowych można również zrezygnować. W jaki sposób?
W jaki sposób można zrezygnować z udziału w PPK?
Rezygnacja z uczestnictwa w systemie Pracowniczych Planów Kapitałowych jest niezwykle prosta. Aby zrezygnować z wpłacania składek wystarczy złożyć u pracodawcy odpowiednią deklarację. Jednak sama pojedyncza deklaracja nie stanowi ostatecznego rozwiązania. Ustawodawca wprowadził do systemu PPK zasadę, według której każdy pracownik rezygnujący z udziału w Planach ma możliwość powrotu do nich co 4 lata. Powrót ten odbywać się będzie automatycznie, bez konieczności podpisywania specjalnej zgody czy składania deklaracji.
Ponowne złożenie deklaracji będzie natomiast konieczne, jeśli pracownik rezygnujący z PPK będzie chciał swoją decyzję podtrzymać na kolejne 4 lata – i tak co 4 lata. Za każdym razem, gdy pracodawca poinformuje pracownika, który zrezygnował z PPK, iż ma on szansę ponownego dołączenia do systemu, ten musi wybrać, czy chce z tej szansy skorzystać, czy też nie. Jeśli nie, będzie on musiał złożyć u pracodawcy kolejną deklarację o rezygnacji z PPK.
Czy środki zgromadzone w PPK podlegają dziedziczeniu?
Ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych czyni ze zgromadzonych w tym systemie pieniędzy środki całkowicie prywatne, a tym samym w przypadku rozwodu podlegające podziałowi, a w przypadku śmierci osoby, która je zgromadziła – podlegające również dziedziczeniu.
Szczegółowe zasady dotyczące dziedziczenia pieniędzy z PPK przewidują, iż po śmierci uczestnika systemu:
- Jeśli uczestnik PPK w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim, połowa zgromadzonych na jego rachunku pieniędzy zostanie przekazana przez instytucję finansową nimi zarządzającą na rachunek PPK, IKE lub PPE jego współmałżonka. Na wniosek współmałżonka instytucja finansowa zarządzająca kontem PPK zmarłej osoby może również dokonać zwrotu całej kwoty w formie pieniężnej.
- Środki nieprzekazane współmałżonkowi zostaną przekazane osobom uprawnionym (w formie wpłaty transferowej na ich konto PPK, IKE lub PPE czy też jako zwrot pieniężny. Stanie się tak, jeśli zmarły uczestnik PPK wskazał zawczasu (zarządzającej jego kontem instytucji finansowej) osobę lub osoby, do których mają trafić zgromadzone przez niego środki.
W przypadku braku wskazania konkretnych osób uprawnionych, po śmierci uczestnika PPK zgromadzone przez niego środki będą dziedziczone przez jego spadkobierców.