Państwo i Prawo – 05/2023

W MAJOWYM NUMERZE  „PAŃSTWA I PRAWA” M.IN.

Czy nowy kierunek rozwoju prawa o postępowaniu administracyjnym?

• Prof. dr hab. Zbigniew Kmieciak, Uniwersytet Łódzki

W 2017 r. dokonano głębokiej zmiany przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. Jednak dopiero ustawa pakietowa z 7.10.2022 r. umożliwiła realizację założeń zmian, w szczególności przez „skonsumowanie” kodeksowych odesłań do innych uregulowań. W wyniku tego uproszczono formułę postępowania administracyjnego w wybranych grupach spraw. Pojawiły się jednak nowe zagrożenia w związku z upowszechnieniem elektronicznych formularzy urzędowych. Perspektywa rozwoju prawa o postępowaniu administracyjnym nie jest jasna. Nie wiadomo bowiem, czy legislatywa zdecyduje się na kontynuowanie tego kierunku zmian. Uproszczenie zasad i form postępowania administracyjnego nie może oczywiście prowadzić do obniżenia standardów ochrony interesu jednostkowego. 

Między teorią a praktyką. Pole filozofii prawa w Polsce

• Dr Hanna Dębska, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Celem artykułu jest odkrycie, na przykładzie wewnętrznego funkcjonowania polskiego pola filozofii prawa, logiki funkcjonowania pola naukowego. Każdy świat naukowy, w tym świat ogólnych nauk o prawie, stanowi relatywnie odrębne uniwersum z własnymi podziałami i specyficznymi zasobami, o które toczy się w nim gra. Pole to, osadzone na przecięciu linii wpływu kilku dyscyplin (prawo, filozofia, socjologia) oraz sił zewnętrznych (rynek usług prawniczych), daje wgląd w szersze procesy, w jakie uwikłana jest nauka oraz, co za tym idzie, w jaki sposób jest ona produkowana i reprodukowana. Badanie, oparte na danych prosopograficznych, obejmuje wszystkich naukowców zatrudnionych w katedrach filozofii bądź teorii prawa polskich uniwersytetów. Metodą badawczą jest wieloraka analiza korespondencji. Oprócz wskazania ukrytych podziałów między jednostkami, które ujawnia dwuwymiarowa struktura pola (dominujący vs dominowani; akademicy vs naukowcy), rysuje się klarowna struktura między praktykami lokalnymi a międzynarodowym w polu, homologia między pozycją jednostki a podejmowanymi przez nią praktykami naukowymi (np. tematy naukowe) i pozanaukowymi (zajmowanie pozycji poza akademią w zawodzie prawniczym i/lub w innym polu społecznym).

Pojęcie Criminal Compliance

• Prof. dr hab. Jarosław Zagrodnik, Uniwersytet Śląski

Artykuł jest poświęcony ustaleniom definicyjnym w kwestii pojęcia Criminal Compliance. Nie zostało ono dotąd poddane analizie naukowej w polskim piśmiennictwie, głównie dlatego, jak wolno sądzić, że stosunkowo niedawno zagościło w polskich realiach prawnogospodarczych. Rezultatem przeprowadzonych rozważań są dwa zasadnicze wnioski. Po pierwsze, że pod pojęciem Criminal Compliance należy rozumieć reguły i standardy zachowania lub postępowania w warunkach prowadzenia działalności gospodarczej, które służą zapewnieniu jej zgodności z obowiązującym prawem w aspekcie prawnokarnym. Po drugie, że aspekt prawnokarny w kontekście Criminal Compliance wymaga szerokiego zakreślenia, obejmującego nie tylko tradycyjne prawo karne (gospodarcze) czy prawo karne skarbowe, ale również normatywną płaszczyznę odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione, odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz płaszczyznę prawa administracyjno-karnego.

PONADTO W NUMERZE

• Dr Konrad Lipiński, Uniwersytet Wrocławski: Zawartość normatywna klauzuli kombinowanej strony podmiotowej (art. 9 § 3 k.k.)
• Dr Michał Hudzik, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie; Mgr Małgorzata Karasińska, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie: Konwersja postępowania karnego (art. 400 k.p.k.) a skarga na wyrok sądu odwoławczego
• Mgr Artur Kowalczyk, Uniwersytet Wrocławski: Konwalidacja wadliwego przesłuchania w procesie karnym wskutek kwalifikowanego pouczenia (rozważania na tle prawa niemieckiego)
• Dr Paweł Dzienis, Białystok: Testament sądowy. Głos w dyskusji de lege ferenda
• Mgr Dagmara Gut, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie: Zakres uprawień merytorycznego orzekania przez sądy administracyjne w sprawach skarg na bezczynność i przewlekłość (uwagi na tle orzecznictwa)
• Prof. dr hab. Bartłomiej Michalak, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; Dr Michał Pierzgalski, Uniwersytet Łódzki: Deviations from Proportionality in Seat Distribution Depending on Electoral District Magnitude. Case Study of Polish Parliamentary Elections
• Prof. dr hab. Przemysław Drapała, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie: Przejęcie długu a zabezpieczenie ustanowione przez osobę trzecią. Glosa do uchwały SN z 28.03.2019 r., III CZP 90/18
• Prof. dr hab. Teresa Gardocka, Uniwersytet SWPS w Warszawie; Prof. dr hab. Dariusz Jagiełło, Uniwersytet SWPS w Warszawie: Złożenie fałszywych zeznań przez świadka. Glosa do uchwały SN z 9.11.2021 r., I KZP 5/21