Orzecznictwo Sądów Polskich – 09/2023

WE WRZEŚNIOWYM NUMERZE „ORZECZNICTWA SĄDÓW POLSKICH” REDAKCJA POLECA:

Kontrola uchwał KRS przez sąd administracyjny. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 sierpnia 2022 r., II GSK 1396/22

prof. dr hab. Jan Zimmermann – Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Glosa dotyczy ważnej i aktualnej tematyki dotyczącej kontroli uchwał Krajowej Rady Sądownictwa dokonywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny, a dokładniej interpretacji przez NSA obowiązującego od niedawna art. 5a ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych, a zwłaszcza § 5 pkt 2 tego przepisu, który wymaga od wnioskodawcy w sprawie o zbadanie spełnienia przez sędziego sądu administracyjnego wymogów niezawisłości i bezstronności „przytoczenia okoliczności uzasadniających żądanie wraz z dowodami na ich poparcie”. Niejasność wskazanego przepisu nakazuje wyjść poza jego językową interpretację i wykorzystać także wykładnie: celowościową, proeuropejską i aksjologiczną, a tych narzędzi – jak zauważa glosator – w omawianym postanowieniu nie wykorzystano. Autor komentuje także tezę orzeczenia, według której NSA nie ma kompetencji do merytorycznej oceny uchwał KRS, i zdecydowanie podnosi, iż teza ta nie została uzasadniona, a także to, że Sąd nie odróżnił od siebie kwestii oceny niezawisłości i bezstronności sędziego, której dotyczyła skarga, od możliwości oceny merytorycznego działania KRS.

Wyjątkowe przedłużenie się mandatu sędziego niezawodowego na podstawie art. 61 § 4 ustawy o Sądzie Najwyższym. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z dnia 18 stycznia 2023 r., II NSNc 13/23

Jarosław Jankowiak – sędzia Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu

Niestety, od początku 2023 r., obok znanych powszechnie dotychczasowych perturbacji w SN odnoszących się do sędziów zawodowych tego sądu, dość niespodziewanie pojawiły się inne istotne problemy związane z funkcjonowaniem SN, które odnoszą się tym razem do sędziów niezawodowych SN (ławników).

W glosie przeprowadzono analizę przyjętych przez ustawodawcę przesłanek niezbędnych do wyjątkowego (nadzwyczajnego) przedłużenia się, w odniesieniu do danej sprawy sądowej, mandatu sędziego niezawodowego będącego ławnikiem SN, po upływie kadencji, na jaką ten sędzia został wybrany. Brak spełnienia się owych przesłanek oznacza, że wymieniony sędzia po upływie jego kadencji jest osobą nieuprawnioną do orzekania w danej sprawie sądowej, a rozstrzygnięcie tej sprawy przez sąd z jego udziałem prowadzi do bardzo istotnych konsekwencji, a mianowicie – nieważności postępowania.

Przedawnienie karalności przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 8 marca 2022 r., V KK 561/21

dr Ewa Plebanek –adiunkt, Katedra Prawa Karnego, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

W glosie omówiono ważne zagadnienia praktyczne związane z obliczeniem terminu przedawnienia przestępstw prywatnoskargowych. Autorka wyjaśnia i doprecyzowuje pojęcia kluczowe dla biegu terminów, takie jak: „czas popełnienia przestępstwa prywatnoskargowego”, „czas, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa” czy „czas wszczęcia postępowania”, oraz wyjaśnia, w jaki sposób i jak precyzyjnie na potrzeby toczącego się postępowania karnego powinny być ustalane cezury czasowe nastąpienia wymienionych zdarzeń.

W numerze ponadto:

• Sposób egzekwowania kosztów postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 26 stycznia 2023 r., III CZP 117/22, Justyna Sadowska
• Wyczerpanie prawa do znaku towarowego. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 23 lutego 2022 r., II CSKP 94/22, Justyna Stefańczyk-Kaczmarzyk
• Udział w postępowaniu karnym Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 21 września 2022 r., I KZP 1/22, Krzysztof Woźniewski
• Podstawa ustalania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczyciela będącego emerytem, rencistą lub pobierającym nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 lutego 2022 r., III PZP 3/21, Jakub Szmit
• Współdziałanie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej w postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 października 2022 r., IV SA/Po 490/22, Jan Chmielewski
• Dopuszczalność zaskarżenia aktu przed jego doręczeniem. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2021 r., II OSK 246/21, Karol Wundziński
• Forma załatwienia wniosku o przyznanie dodatku osłonowego. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 26 sierpnia 2022 r., II SA/Gl 786/22, Angelika Kurzawa
• Zasada preferencji potrzeb dziecka przy orzekaniu o wspólnym mieszkaniu małżonków. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 21 września 2022 r., I CSK 2590/22, Anna Sylwestrzak