Orzecznictwo Sądów Polskich – 07-08/2023

W LIPCOWO-SIERPNIOWYM NUMERZE „ORZECZNICTWA SĄDÓW POLSKICH” REDAKCJA POLECA:

Poziom staranności zawodowej pełnomocnika profesjonalnego w przypadku zarzutu nienależytego wykonania umowy o zastępstwo procesowe w sprawie cywilnej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 26 kwietnia 2022 r., II CSKP 585/22

• Andrzej Urbański – adwokat

Problem rozbieżności stanowisk pomiędzy profesjonalnym pełnomocnikiem procesowym a jego klientem. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 26 kwietnia 2022 r., II CSKP 585/22

• prof. dr hab. Krzysztof Knoppek – Zakład Postępowania Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Dwie glosy do tego samego orzeczenia dotyczą kwestii pełnomocnictwa procesowego i trudności, które mogą się pojawić. Profesjonalny pełnomocnik procesowy (adwokat czy radca prawny) ma bowiem obowiązek udzielać pomocy prawnej klientowi z najwyższą starannością, gdyż świadczy tę pomoc w ramach swojej działalności gospodarczej. Niekiedy jednak dochodzi do rozbieżności stanowisk w zakresie czynności procesowych pomiędzy pełnomocnikiem a jego klientem, jak to miało miejsce w glosowanym wyroku. Jeżeli pełnomocnik uzna, że oczekiwania klienta są dla niego samego niekorzystne, pojawia się pytanie, czyje stanowisko powinno być wtedy decydujące; czy pełnomocnik musi uszanować decyzję klienta, czy może jednak powinien wypowiedzieć w takiej sytuacji pełnomocnictwo?

Świadomość sprawcy co do wieku osoby małoletniej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 8 lipca 2021 r., III KK 109/21

• dr hab. Jacek Potulski, prof. UG – Kierownik Zakładu Kryminologii, Katedra Prawa Karnego Materialnego i Kryminologii, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Gdański; adwokat

Glosowany wyrok ma bardzo duże znaczenie praktyczne i będzie pomocny w orzekaniu w sprawach, w których wiek pokrzywdzonego jest znamieniem typu czynu zabronionego – w szczególności takich, które dotyczą pornografii z udziałem małoletnich w wieku pogranicznym. Codzienność dostarcza bowiem wielu sytuacji, w których domniemany wiek pokrzywdzonego jest bardzo niejednoznaczny. Fizyczny obraz osoby w wieku 17 lat i osoby w wieku np. skończonych 18 lat nie musi się niczym różnić, a skorzystanie ze specjalistycznej wiedzy biegłego – co do zasady – nie zawsze da odpowiedź co do istniejącej po stronie sprawcy świadomości realizacji znamion czynu zabronionego.

Prawna kwalifikacja odwołania prokuratora z delegacji na czas nieokreślony bez zachowania okresu uprzedzenia. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 czerwca 2021 r., III PSKP 23/21

• dr Jakub Gołaś – adiunkt, Zakład Prawa Pracy i Prawa Socjalnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Glosowany wyrok porusza istotny oraz wielowątkowy problem prawidłowego zarysowania prerogatyw pracodawcy lub przełożonego realizujących zasadę dyspozycyjności w przypadku służbowych stosunków pracy z mianowania. W wyroku Sąd Najwyższy podejmuje próbę zrekonstruowania podstawowych granic legislacyjnych i materialnych instytucji delegowania i odwoływania z delegacji prokuratorów. Stara się odpowiedzieć na pytanie, czy w każdym przypadku odwołania prokuratora z delegacji konieczne jest zachowanie odpowiedniego okresu uprzedzenia i czy ewentualnie uchybienia pracodawcy lub przełożonego w tym zakresie umożliwiają prokuratorowi, którego prawa zostały naruszone, dochodzenie odszkodowania.

W NUMERZE PONADTO:

• Przesłanki zagrożenia osobie uprawnionej do kontaktów z dzieckiem nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej na podstawie art. 598¹⁵ § 2 k.p.c. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 13 kwietnia 2022 r., III CZP 76/22, Grzegorz Kamieński
• Klauzula modyfikacyjna jako podstawa zmiany albo wprowadzenia nowego wzorca. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z dnia 15 lutego 2019 r., I NSK 4/18, Tomasz Kotarski
• Obciążenie pasywami jako szkoda podlegająca naprawieniu. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 13 marca 2020 r., III CZP 63/19, Maciej Kaliński
• Nieodprowadzenie przez płatnika (tj. pracodawcę) składek na ubezpieczenie społeczne a byt przestępstwa z przepisu art. 218 § 1a k.k. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 3 lutego 2022 r., III KK 289/21, Agata Ziółkowska
• Zasadność przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę. Naruszenie obowiązków pracowniczych wynikających z art. 100 § 2 pkt 4 i 6 k.p. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 listopada 2021 r., I PSKP 26/21, Kinga Moras-Olaś
• Dopuszczalność kumulatywnego dochodzenia odszkodowań ryczałtowych przysługujących pracownikowi na podstawie art. 55 § 1¹ i art. 94³ § 4 k.p. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 września 2021 r., I PSKP 20/21, Magdalena Paluszkiewicz
• Zakres pełnomocnictwa szczególnego w sprawach podatkowych. Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 kwietnia 2022 r., II FPS 1/22, Rafał Dowgier
• Dopuszczalność zmiany decyzji o udzieleniu patentu na wynalazek w trybie art. 155 k.p.a. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 marca 2022 r., II GSK 1673/18, Hanna Knysiak-Sudyka
• Dopuszczalność ograniczenia patentu na podstawie art. 155 k.p.a. – uwagi nie tylko historyczne. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 marca 2022 r., II GSK 1673/18, Helena Żakowska-Henzler
• Umowa koalicyjna jako informacja publiczna będąca w posiadaniu partii politycznej. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 grudnia 2022 r., III OSK 5482/21, Agnieszka Piskorz-Ryń