Intercyza małżeńska. Co to jest? Jakie są jej plusy i minusy?
Intercyza to umowa, która wprowadza zmiany dotyczące ustroju majątkowego w trakcie trwania małżeństwa. Jej celem jest zapewnienie partnerom zabezpieczenia finansowego na wypadek ewentualnego rozwodu. Niezależnie od tego, w jakim punkcie swojego związku się aktualnie się znajdujesz, zawsze warto zastanowić się nad tym, czy nie zawrzeć intercyzy. W trakcie planowania ślubu temat ten może być szczególnie istotny, ponieważ jest to moment, w którym najlepiej jest obojgu o tym porozmawiać. Intercyza zapewnia bezpieczeństwo na wypadek najgorszego scenariusza, bo kto może wiedzieć, co dokładnie wydarzy się za 10 lat? W tym artykule wyjaśniamy, jakie korzyści niesie ze sobą intercyza.
Na skróty
O co chodzi w intercyzie?
Od momentu zawarcia małżeństwa między partnerami powstaje wspólnota majątkowa. W przypadku rozwodu majątek zgromadzony przez małżonków podlega podziałowi, nawet jeśli oboje w różny sposób uczestniczyli w jego gromadzeniu. Oznacza to również odpowiedzialność za długi drugiej strony. Podział ten można zmienić za pomocą intercyzy.
Zgodnie z treścią art. 33 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
- przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
- przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
- prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
- przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb, lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
- wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
- przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
- prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
- przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
“Intercyzy – umowy małżeńskie” autorstwa Alicji Brzezińskiej do kupienia w księgarni Profinfo.pl
Zgodnie z art. 47 par 1 kro: partnerzy poprzez umowę zawartą w formie aktu notarialnego (umowa majątkowa) mogą rozszerzyć lub ograniczyć wspólność ustawową, albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Umowa taka może być podpisana w trakcie lub przed zawarciem małżeństwa. Decyzja zawsze powinna zależeć od indywidualnego przypadku i okoliczności osobistych. Niemniej jednak, zawarcie takiej umowy wydaje się szczególnie rozsądne, jeśli tylko jeden z partnerów jest zamożny lub jeśli pomiędzy małżonkami istnieją ogólnie większe różnice w dochodach. Umowa małżeńska może być również korzystna, jeśli jedno z małżonków posiada udziały w spółce lub prowadzi własną działalność gospodarczą. W ten sposób prywatny majątek drugiego partnera może być chroniony przed wierzycielami biznesowymi.
Kiedy intercyza jest przydatna?
Gdy jeden z partnerów zaproponuje intercyzę, łatwo może doprowadzić w związku do nieporozumień. Jednak pomijając ten psychologiczny dylemat, taka umowa może mieć dla niektórych małżeństw istotne znaczenie. Należy jednak wiedzieć, że umowa ta nie ma żadnego wpływu na dziedziczenie po zmarłym małżonku. Z chwilą ustanowienia rozdzielności majątkowej małżonek dziedziczy na tych samych zasadach, jak w sytuacji, gdyby nie zawarto intercyzy. Zatem w zależności od sytuacji, może dojść do dziedziczenia testamentowego, albo ustawowego.
Zaletą intercyzy jest jej elastyczność czasowa. Nawet po kilku latach małżeństwa, podczas których zmieniają się okoliczności osobiste lub finansowe, nadal można negocjować i podpisać umowę. Intercyza zawarta w trakcie trwania małżeństwa jest korzystna w sytuacji, gdy jeden z partnerów zostaje w domu i wychowuje dzieci, podczas gdy drugi ma dochody. Pomaga również, gdy jedno z małżonków ma długi lub inwestuje w ryzykowny biznes. Jest to również często jedyny sposób, aby uchronić rodzinę przed bankructwem i zajęciami komorniczymi. Aby jednak intercyza mogła skutecznie chronić przed odpowiedzialnością za ewentualne długi, należy poinformować o niej potencjalnych wierzycieli lub partnerów biznesowych.
Z drugiej strony, umowa małżeńska jest szczególnie niekorzystna, jeśli jedna z dwóch stron nie zdawała sobie sprawy ze skutków jej postanowień w momencie jej zawierania i jest przez to pokrzywdzona. Klauzule zawarte w intercyzie mogą być sformułowane w sposób zawiły i niezrozumiały, dlatego przed podpisaniem umowy zawsze warto zasięgnąć porady prawnika.
Rozdzielność ze skutkiem wstecznym może przeprowadzić tylko sąd i tylko z ważnych powodów, np. gdy małżonek przebywa poza domem i nie daje znaku życia lub jest uzależniony od narkotyków, alkoholu, hazardu itp. i w rezultacie trwoni wspólny majątek.
Kto powinien mieć spisaną intercyzę?
Podczas rozwodu często dochodzi do nieporozumień dotyczących podziału majątku. Intercyza zapewnia jasność w tych kwestiach i tym samym gwarantuje, że rozstanie przebiegnie bez komplikacji i punktów spornych. Dokument taki zawiera również szereg przepisów odnoszących się do bardzo różnych dziedzin prawa. Jeśli nie masz pewności, czy warto zawrzeć umowę małżeńską, najlepiej jest skonsultować się z notariuszem. Ponadto umowa majątkowa małżeńska ma formę aktu notarialnego, więc udział notariusza jest obowiązkowy. W przypadku korzystnej intercyzy, można ją będzie zawrzeć na miejscu. Jeśli natomiast notariusz uzna, że umowa małżeńska jest dla Was niekorzystna, można przynajmniej mieć pewność, że sprawa została wyjaśniona.
