Alimenty 2019. Najnowsze zmiany w polskim prawie alimentacyjnym
Na rodzicach spoczywa obowiązek utrzymania dziecka nie tylko w wymiarze moralnym, ale również prawnym. W myśl przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rodzice są zobowiązani do zagwarantowania dziecku odpowiednich środków utrzymania do chwili osiągnięcia przez nie możliwości samodzielnego utrzymania się. Dotyczy to również świadczeń alimentacyjnych, których głównym celem jest zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych dziecka.
Alimenty w polskim prawie
Termin alimentów w polskim prawie jest pojęciem dość szerokim i nie dotyczy wyłącznie świadczeń pieniężnych, ale również obowiązku rodziców do wychowywania oraz sprawowania opieki nad dzieckiem, a także dostarczania mu niezbędnych dóbr materialnych, jak np. ubrań, pożywienia czy też książek i pomocy naukowych. Podstawą prawną regulującą zakres oraz zasady świadczeń alimentacyjnych jest Kodeks rodzinny i opiekuńczy, wraz z kolejnymi nowelizacjami (Dział III – Obowiązek alimentacyjny art. 128 do art. 144(1)). W praktyce pod pojęciem alimentów przyjmuje się comiesięczny obowiązek zapłaty na rzecz dziecka stałej, ustalonej przez sąd kwoty pieniężnej.
Obowiązek alimentacyjny spoczywa na rodzicach od momentu narodzenia się dziecka do czasu uzyskania przez niego samodzielności. Jednak usamodzielnienie się nie jest tożsame z osiągnięciem przez dziecko pełnoletności ani też ukończenia przez nie 24 roku życia. Obowiązek alimentacyjny spoczywa na rodzicach nawet w przypadku dziecka pełnoletniego, które kontynuuje naukę lub nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Obowiązek ten nie podlega wygaśnięciu w sytuacji, gdy dziecko nie jest w stanie usamodzielnić się w wyniku choroby lub niepełnosprawności.
Zgodnie z art. 133 K.r.o. § 1, rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka są wystarczające na pokrycie kosztów jego utrzymania oraz wychowania. Obowiązek alimentacyjny ustaje natomiast w sytuacji, gdy pełnoletnie dziecko, przygotowane do pracy, zaniedbuje naukę, z własnej winy nie zdaje egzaminów oraz powtarza lata studiów, a także nie podejmuje żadnych starań w zakresie znalezienia pracy.
Obowiązek alimentacyjny spoczywa na rodzicach względem dziecka bez względu na to, czy pochodzi ono ze związku małżeńskiego, czy też nie. W przypadku dziecka, które urodziło się w związku pozamałżeńskim, obowiązek alimentacyjny pojawia się z chwilą narodzin dziecka, a nie w momencie jego uznania lub sądowego ustalenia ojcostwa. Dodatkowo obowiązki alimentacyjne spoczywają na rodzicach niezależnie od tego, gdzie dziecko aktualnie się znajduje. Zgodnie z przepisami prawa, do ukończenia przez dziecko 18. roku życia alimenty są płacone „do ręki” drugiemu z rodziców lub też sąd określa inny sposób egzekwowania świadczenia (np. część zobowiązania przekazywana jest bezpośrednio na szkołę lub zajęcia dodatkowe dziecka). W momencie ukończenia przez dziecko 18. roku życia alimenty, zgodnie z prawem, powinny być płacone dziecku, nie zaś drugiemu z rodziców.
Zakres świadczeń alimentacyjnych rodziców wobec dzieci precyzuje art. 135 K.r.o., który mówi, że do ustalenia wysokości alimentów sąd bierze pod uwagę usprawiedliwione potrzeby dziecka, ograniczając przy tym maksymalną wysokość świadczenia do możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców. W praktyce orzeczniczej rodzice partycypują w kosztach utrzymania dziecka po równo, chyba że któryś z rodziców zgłasza istotne przesłanki stojące na przeszkodzie realizacji takiego rozwiązania, jak np. niepełnosprawność (art. 133 K.r.o.).
Alimenty 2019. Zmiany
Prawo alimentacyjne przeszło w 2019 r. istotne zmiany. Ich głównym celem było przede wszystkim zapewnienie skuteczniejszej egzekucji świadczeń alimentacyjnych. Zmiany dotyczą również możliwości zasądzania natychmiastowych alimentów i podwyższenia kryterium dochodowego dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Alimenty 2019: Zmiany dotyczą podniesienia kryterium dochodowego. Od 2008 roku warunkiem otrzymania świadczenia z funduszu alimentacyjnego był udokumentowany dochód rodziny w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie, który nie przekraczał 725 zł na osobę. O 1 lipca 2019 r. kryterium to wzrosło do 800 zł na osobę.