Wykaz skrótów 13

CZĘŚĆ PIERWSZA
PRAWO

Rozdział I
Omówienie pojęć 19
1. Wstęp 19
2. Umowa przewozu 19
3. List przewozowy 20
4. Umowa spedycji 21
5. Podsumowanie 22

Rozdział II
Działalność z zakresu usług transportowych 23
1. Ustawa o transporcie drogowym 23
2. Zasady podejmowania i wykonywania transportu drogowego 24
3. Licencja dla spółki cywilnej 26
4. Zezwolenie na wykonywanie przewozu drogowego 27
5. Cofnięcie licencji 31
6. Wygaśnięcie zezwolenia i licencji 33
7. Inspekcja Transportu Drogowego 34
8. Katalog dokumentów wymaganych podczas kontroli 37
9. Kary pieniężne 39

Rozdział III
Dokumenty transportowe 41
1. Słowo wstępne 41
2. List przewozowy 41
3. Inne dokumenty przewozowe 42
4. Protokół o stanie przesyłki 42

Rozdział IV
Konwencja CMR 45
1. Wykonywanie przewozu na podstawie konwencji CMR 45
2. Zawarcie i wykonanie umowy przewozu 47
3. Odpowiedzialność przewoźnika 52
4. Reklamacje i roszczenia 54
5. Postanowienia dotyczące przewozu wykonywanego przez kolejnych przewoźników 56

Rozdział V
Zastosowanie reguł Incoterms 2010 w branży TSL 59
1. EXW (ang. ex works – z zakładu) 59
2. FCA (ang. free carrier – dostarczony do przewoźnika) 60
3. CPT (ang. carriage paid to – przewoźne opłacone do) 60
4. CIP (ang. carriage and insurance paid to – przewoźne i ubezpieczenie opłacone do) 60
5. DAT (ang. delivered at terminal – dostarczone do terminalu) 60
6. DAP (ang. delivered at place – dostarczone do miejsca) 61
7. DDP (ang. delivered and duty paid – dostarczone, cło opłacone) 61
8. FAS (ang. free alongside ship – dostarczony wzdłuż burty statku) 61
9. FOB (ang. free on board – dostarczony na statek) 61
10. CFR (ang. cost and freight – koszt i fracht) 62
11. CIF (ang. cost insurance and freight – koszt, ubezpieczenie i fracht) 62

Rozdział VI
Czas pracy kierowców 65
1. Uwagi ogólne 65
2. Czas pracy kierowców zatrudnionych na podstawie stosunku pracy 66
2.1. Systemy czasu pracy kierowcy 68
2.2. Obowiązkowe przerwy w czasie pracy kierowców 69
3. Praca w godzinach nadliczbowych 69
4. Czas pracy kierowców niepozostających w stosunku pracy 71
5. Czas pracy kierowców wykonujących przewozy regularne, których trasa nie przekracza 50 km 72

Rozdział VII
Zakres odpowiedzialności przewoźnika i spedytora 73
1. Zakres odpowiedzialności przewoźnika 73
2. Odpowiedzialność spedytora 76

CZĘŚĆ DRUGA
VAT

Rozdział I
Najważniejsze zagadnienia z zakresu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT 81
1. Czynności opodatkowane podatkiem VAT 81
1.1. Dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium Polski 83
1.2. Czynności wykonywane poza terytorium Polski 84
1.3. Czynności kompleksowe 85
2. Czynności wyłączone z opodatkowania 88
2.1. Czynności wyłączone z opodatkowania na mocy samej ustawy o VAT 88
2.1.1. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa 88
2.1.2. Czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy 89
2.2. Czynności niepodlegające opodatkowaniu – brak uznania, że zachodzi sprzedaż 90
2.2.1. Kary umowne 91
2.2.2. Odszkodowania 93
2.2.3. Opłaty za przestój (postojowe) 96
2.2.4. Kradzież towaru 99
2.2.5. Opłaty za przetrzymanie kontenerów 100
2.2.6. Bezumowne korzystanie z magazynu 104
2.2.7. Skutki wyłączenia z opodatkowania 107
2.3. Czynności nieodpłatne 107
2.3.1. Nieodpłatne wydanie towarów 107
2.3.2. Nieodpłatne świadczenie usług 110

Rozdział II
Definicje 115
1. Istota definicji poszczególnych usług na gruncie rozliczeń VAT 115
2. Definicja usługi transportowej 118
3. Definicja usługi spedycyjnej 120
4. Kompleksowy charakter usług transportowych oraz spedycyjnych 122
5. Definicja usługi magazynowania 125
6. Definicja usługi przechowania 126
7. Definicja usługi składowania 127
8. Definicja usługi logistycznej 128
9. Definicja usługi kurierskiej 130

Rozdział III
Miejsce świadczenia usług 131
1. Wprowadzenie 131
2. Zasada ogólna 132
2.1. Definicja podatnika 133
2.2. Siedziba działalności gospodarczej 134
2.3. Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej 135
2.4. Usługi wykonywane na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 138
3. Zasady szczególne 139
3.1. Usługi pośrednictwa 139
3.2. Usługi związane z nieruchomościami 140
3.3. Transport (w sytuacjach szczególnych – wyjątki od zasady) 143
3.3.1. Transport pasażerów 143
3.3.2. Szczególne przypadki związane z transportem towarów (polscy przedsiębiorcy – trasa poza UE) 143
3.3.3. Szczególne przypadki związane z transportem towarów (nabywca przedsiębiorcą spoza UE – trasa po Polsce) 144
3.3.4. Szczególne przypadki związane z transportem towarów – transport na rzecz tzw. niepodatników 144
3.4. Usługi kulturalne, artystyczne, sportowe itp. 145
3.5. Usługi pomocnicze do usług transportowych oraz usługi wyceny majątku rzeczowego 146
3.6. Usługi restauracyjne i cateringowe 147
3.7. Krótkoterminowy najem środków transportu 148
3.8. Usługi telekomunikacyjne, elektroniczne i nadawcze 151
3.9. Usługi niematerialne świadczone na rzecz niepodatników spoza UE 152
3.10. Usługi turystyki 153
4. Eksport usług 153
5. Import usług 154
6. Studium przypadków – usługi transportu towarów 156
6.1. Transport towarów świadczony na rzecz podatnika 156
6.1.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 156
6.1.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 159
6.2. Transport towarów świadczony na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 162
6.2.1. Transport kołowy i kolejowy 163
6.2.2. Transport lotniczy oraz morski 165
7. Studium przypadków – usługi transportu osób 166
8. Studium przypadków – usługi spedycji 168
8.1. Usługi spedycji świadczone na rzecz podatnika 168
8.1.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 169
8.1.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 169
8.2. Spedycja towarów świadczona na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 171
9. Studium przypadków – usługi logistyczne 171
9.1. Usługi logistyczne świadczone na rzecz podatnika 171
9.1.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 172
9.1.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 172
9.2. Usługi logistyczne świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 173
10. Studium przypadków – usługi magazynowania 174
10.1. Usługi świadczone na rzecz podatnika 174
10.1.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 174
10.1.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 175
10.2. Usługa magazynowania towarów świadczona na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 181
11. Studium przypadków – usługi w portach morskich 181
11.1. Usługi w portach morskich świadczone na rzecz podatnika 181
11.1.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 182
11.1.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 182
11.2. Usługi w portach morskich świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 183
12. Studium przypadków – usługi świadczone przez agencje celne 184
12.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami 185
12.2. Usługi świadczone na rzecz polskich przedsiębiorców 185
12.3. Usługi świadczone na rzecz podmiotów z UE oraz spoza UE 185

Rozdział IV
Obowiązek podatkowy 187
1. Pojęcie obowiązku podatkowego 187
2. Zasada ogólna 188
3. Przypadki szczególne (wprowadzenie) 192
4. Studium przypadków – usługi transportowe 195
5. Usługi spedycyjne 196
6. Usługi logistyczne 199
7. Usługi magazynowania 200
8. Usługi przechowania 203
9. Usługi składowania 204
10. Usługi w portach morskich (przeładunek, załadunek, badania, czyszczenie, holowanie itp.) 204
11. Refaktura kosztów powstałych przy usługach w branży TSL 205
12. Obowiązek podatkowy w imporcie usług 206

Rozdział V
Faktura w usługach branży TSL 209
1. Wprowadzenie 209
2. Regulacje prawne 210
2.1. Podatnicy zobowiązani do wystawiania faktur 210
2.2. Dane obowiązkowe faktury 215
2.3. Faktura zaliczkowa 226
2.4. Faktura dokumentująca świadczenia, których krajem opodatkowania jest inny kraj niż Polska (tzw. faktura NP) 227
2.5. Moment wystawienia faktury 229
2.6. Faktura korygująca 232
2.6.1. Obowiązek wystawienia i elementy 232
2.6.2. Ujęcie faktury korygującej 234
2.6.3. Zbiorcze faktury korygujące 237
2.7. Nota korygująca 239
2.8. Faktura wewnętrzna 240
2.9. Duplikat faktury 240
2.10. Sposób zabezpieczenia faktur (tradycyjnych i elektronicznych) 241
2.11. Faktura elektroniczna 244
2.12. Faktury wystawiane w imieniu i na rzecz przewoźników (sprzedaż biletów lotniczych) 245
3. Studium przypadków 247
3.1. Usługi transportowe i spedycji a moment wystawienia faktury 247
3.1.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 247
3.1.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotów z UE oraz spoza UE 248
3.2. Usługi magazynowania i logistyczne a moment wystawienia faktury 249
3.2.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 249
3.2.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 250
3.3. Usługi w portach morskich a moment wystawienia faktury (przeładunek, załadunek, badania, czyszczenie, holowanie itp.) 252
3.3.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 252
3.3.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 252
3.4. Usługi świadczone przez agencje celne a moment wystawienia faktury 253
3.4.1. Usługi świadczone na rzecz podmiotu polskiego 253
3.4.2. Usługi świadczone na rzecz podmiotu z UE oraz spoza UE 253

Rozdział VI
Kurs waluty 255
1. Uwagi ogólne 255
2. Krajowe świadczenie usług 256
3. Świadczenie usług poza terytorium kraju 259
4. Import usług 260
5. Faktura korygująca a kurs waluty 262

Rozdział VII
Stawka podatku VAT 265
1. Wprowadzenie 265
2. Transport 267
2.1. Transport towarów wykonywany na rzecz podatnika polskiego oraz import usług 269
2.1.1. Transport krajowy 269
2.1.2. Transport unijny 271
2.1.3. Transport międzynarodowy – preferencje podatkowe 273
2.1.4. Transport krajowy, wewnątrzunijny oraz poza Polską opodatkowany stawką 0% 300
2.1.5. Transport między innym państwem UE a krajem trzecim 305
2.1.6. Transport poza UE 306
2.2. Transport towarów na rzecz podatnika unijnego 308
2.3. Transport towarów na rzecz podatnika z kraju trzeciego 309
2.4. Transport towarów wykonywany na rzecz tzw. niepodatnika 311
2.4.1. Transport krajowy 311
2.4.2. Transport unijny 312
2.4.3. Transport międzynarodowy 314
2.5. Transport osób 317
2.5.1. Transport krajowy 318
2.5.2. Transport unijny i międzynarodowy 328
2.5.3. Transport towaru przewożonego przez osoby podróżujące 333
2.5.4. Transport poza Polską 333
2.5.5. Regulacje wynikające z dyrektywy 2006/112/WE 334
2.6. Tabelaryczne zestawienie wysokości opodatkowania usług transportowych 338
3. Usługi spedycji 338
3.1. Wliczenie wartości usługi do podstawy opodatkowania importu towarów 340
4. Usługi magazynowania 342
4.1. Tymczasowe przechowywanie towaru 343
5. Usługi logistyczne 343
6. Usługi w portach morskich 344
7. Usługi związane z eksportem i usługi agencji celnych 347
8. Usługi związane z importem 350
9. Usługi związane z obsługą lotniczą 351
Załącznik nr 1 354
Załącznik nr 2 356

Rozdział VIII
Numer identyfikacji podatkowej 357
1. Rejestracja podatnika na potrzeby podatku VAT (NIP) 357
2. Rejestracja podatnika na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych (numer VAT UE) 359
2.1. Obowiązek posługiwania się numerem VAT UE 360
2.2. Potwierdzenie numeru NIP UE kontrahenta 361

Rozdział IX
Deklaracje oraz informacje podsumowujące – wykazywanie transakcji z dziedziny TSL 363
1. Deklaracje 363
1.1. Uwagi ogólne – stan prawny obowiązujący do 1.04.2020 r. 363
1.2. Termin i miejsce złożenia deklaracji 365
1.3. Jednolity plik kontrolny 367
1.4. Wykazanie transakcji z dziedziny TSL w deklaracji podatkowej 368
1.4.1. Usługi świadczone przez podmiot krajowy na rzecz innego podmiotu krajowego 371
1.4.2. Usługi świadczone przez polskiego podatnika na rzecz kontrahenta z terytorium UE 373
1.4.3. Usługi świadczone przez polskiego podatnika na rzecz kontrahenta spoza terytorium UE 376
1.4.4. Usługa nabywana przez polskiego podatnika VAT od kontrahenta z terytorium UE 377
1.4.5. Usługa nabywana przez polskiego podatnika VAT od kontrahenta z terytorium poza UE 379
1.4.6. Usługi nabywane przez podmiot krajowy od innego podmiotu krajowego 379
1.4.7. Moment wykazania usługi w deklaracji VAT 380
1.5. Korekta deklaracji 381
1.6. Stan prawny obowiązujący od 1.04.2020 r./1.07.2020 r. 383
1.6.1. Deklaracja VAT 383
1.6.2. Ewidencja VAT 384
1.6.3. Kary związane z błędnym wypełnieniem pliku JPK_VAT 385
2. Informacje podsumowujące 386
2.1. Usługi wykazywane w informacjach podsumowujących 388
2.2. Termin i miejsce złożenia informacji podsumowującej 393
2.3. Moment wykazania usługi w informacji podsumowującej 394
Załącznik 396

Wykaz orzeczeń 411

Wykaz pism urzędowych 415

Autorzy 419